Η Μεσσηνία και ο Νέστορας

Η Μεσσηνία και ο Νέστορας

 Γράφτηκε από τον  Πέτρος Θέμελης

Του καθηγητή Πέτρου Θέμελη

Η μελέτη της ελληνικής αρχαιότητας βρίσκεται, ευτυχώς, ακόμη στο κέντρο του ενδιαφέροντος ερευνητών από ολόκληρο τον κόσμο - και δεν εννοώ μόνο τον λεγόμενο δυτικό. Χρησιμοποιώ τον όρο «αρχαιότητα» με τα ισχύοντα σήμερα διευρυμένα της όρια, από την παλαιολιθική εποχή ώς την πρωτοβυζαντινή περίοδο.
Ευτύχησα στην αρχή της θητείας μου στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, τη δεκαετία του 60, να εργαστώ στην περιοχή της Ηλείας και της Μεσσηνίας, να γνωρίσω χώρους ιδιαίτερης πολιτισμικής αξίας, όπως η αρχαία Ολυμπία και το Ανάκτορο του Νέστορα, και να συναντήσω εκεί καταξιωμένους αρχαιολόγους και ανασκαφείς της εποχής εκείνης, τον Εμίλιο Κούντσε (Kunze), διευθυντή του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, και τον Κάρολο Μπλέγκεν (Blegen), ανασκαφέα του Ανακτόρου του Νέστορα και όχι μόνο. Και βέβαια τον Γουίλιαμ Μακντόναλντ (McDonald), διευθυντή των ανασκαφών του Πανεπιστημίου της Minnesota στα Νιχώρια, τον Σπυρίδωνα Μαρινάτο, το Δημήτρη Θεοχάρη και άλλους νεότερους τότε.
Ομολογώ ότι η μορφή του μεθοδικού ανασκαφέα Κάρολου Μπλέγκεν, πρωτοπόρου στην έρευνα της προϊστορικής Πελοποννήσου, που είχε συνδέσει το όνομά του με την Τροία και τη μυκηναϊκή Μεσσηνία, με επηρέασε βαθύτατα. Το παρελθόν μου έκτοτε (εννοώ το αρχαιολογικό) παραμένει δεμένο με τη μεσσηνιακή γη.
Το 1969 μου έκανε την τιμή ο Μπλέγκεν να επισκεφθεί την ανασκαφή μου στα Ακοβίτικά της Καλαμάτας. Ο αγαπημένος επιστάτης του, ο Διονύσης Ανδρουτσάκης από τη Χώρα, πέρασε τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του μαζί μου στη Μεσσήνη με τη σύζυγό του Χαρίκλεια.
Ας μην ξεχνάμε ότι το 1952 είχε συντελεστεί από τον Μάικλ Βέντρις (Ventris) η αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής Β γραφής χάρη στις 1.106 πήλινες πινακίδες που είχαν έλθει στο φως στο ανάκτορο του Νέστορος από τον Μπλέγκεν. Γεγονός μέγα για την περίοδο εκείνη. Το 1962 είχε κυκλοφορήσει και η πρώτη έκδοση του Οδηγού για το ανάκτορο του Νέστορα στα Αγγλικά, με συγγραφέα τον ίδιο και τη σταθερή συνεργάτιδά του Μάριον Ρόσον (Rawson). Από τον Οδηγό εκείνο, αντλήσαμε όλοι τότε σημαντικές πληροφορίες και γίναμε δέκτες μιας νέας συναρπαστικής θα έλεγα εικόνας για τον μυκηναϊκό πολιτισμό, με τη βοήθεια και των έγχρωμων αναπαραστάσεων του ταλαντούχου καλλιτέχνη Piet de Jong.

Ολη η σημερινή Μεσσηνία στην επικράτεια του Νέστορα 
Η επικράτεια του Νέστορα δεν εξαντλείται βέβαια στα όρια της περίφραξης του Ανακτόρου και του σημερινού στεγάστρου: Εκτεινόταν σε μια έκταση 2.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, καταλαμβάνοντας ολόκληρη σχεδόν τη σημερινή Μεσσηνία, χωρισμένο σε δύο διοικητικές επαρχίες, την Εντεύθεν και την Εκείθεν της οροσειράς του Αιγάλεω.
Tο μνημειώδες διώροφο πρωτοελλαδικό "μέγαρο" στα Aκοβίτικα, ο μεσοελλαδικός οικισμός στη Mάλθη, που έφερε στο φως ο Σουηδός αρχαιολόγος Νατάν Βαλμίν (Valmin), καθώς και το μυκηναϊκό ανάκτορο "του Nέστορα" στον Ανω Eγκλιανό αποτελούν τα πλέον εξέχοντα και γνωστά δείγματα αρχιτεκτονικής των τριών φάσεων της Εποχής του Xαλκού. Αν πραγματικά υπήρξε ο βασιλιάς Νέστωρ της Ιλιάδας του Ομήρου και οι διάδοχοί του (από την πλευρά μου δεν έχω λόγους να αμφιβάλλω), τότε στο ανάκτορο του Ανω Εγκλιανού πρέπει να είχαν την έδρα τους.

ΑΝΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ
Στο ανάκτορο του 13ου αιώνα π.Χ. στον Ανω Εγκλιανό, το κεντρικό κτήριο ήταν διώροφο, πλούσια εικονογραφημένο και ορατό από μακριά, καθώς δέσποζε πάνω στην κορυφή της ακρόπολης, σύμβολο δύναμης και εξουσίας. Στις παρυφές του λόφου βρίσκεται το μικρότερο νοτιοδυτικό κτήριο, ενώ προς τα ΒΑ το κτήριο των Εργαστηρίων. Η καρδιά του ανακτόρου χτυπούσε στην αίθουσα του θρόνου με την εστία, τη διακοσμημένη με λιοντάρια και γρύπες, έδρα του άνακτα, κοσμικού ηγεμόνα και αρχιερέα. Εδώ και στην ευρύχωρη αυλή, ο άναξ πρόσφερε πλούσια συμπόσια με τελετουργικό χαρακτήρα στο λαό και τους αξιωματούχους του.
Το Αρχείο στα αριστερά της εισόδου φανερώνει ότι στο ανάκτορο του Ανω Εγκλιανού στεγαζόταν και λειτουργούσε ο διοικητικός μηχανισμός του βασιλείου. Η ανακτορική γραφειοκρατία, όπως αποκαλύπτεται μπροστά μας, συναγωνίζεται τα προγενέστερα γραφειοκρατικά συστήματα της Ανατολής, αλλά και σύγχρονων καθεστώτων.

ΦΩΤΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΠΤΙΚΗ ΜΑ ΚΑΙ «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΗ»
Πιστεύω ότι οι δαπάνες για τη λειτουργία του πολύπλοκου αυτού και εν πολλοίς καταπιεστικού για το λαό γραφειοκρατικού συστήματος εξασθένισαν οικονομικά το μεσσηνιακό βασίλειο του Νέστορα και συνέβαλαν τα μέγιστα στην εσωτερική κατάρρευσή του, ενώ δεν του επέτρεψε να ανακάμψει μετά την πυρπόληση του ανακτόρου στο τέλος της ΥΕ ΙΙΙΙ Β εποχής και στην αρχή της ΙΙ Γ, γύρω στο 1200 π.Χ.
Ενισχυμένη η φωτιά από τις αποθηκευμένες εκεί ποσότητες λαδιού συντέλεσε στην πυράκτωση και τη διατήρηση των πινακίδων της Γραμμικής Β γραφής. Το ανάκτορο καλύφθηκε με ένα ενιαίο και καλά χρονολογημένο στρώμα καταστροφής, πολύτιμο για τους αρχαιολόγους. 

Για την υλική και άυλη κληρονομιά στο Μαρόκο ο Καφαντάρης

Αραβική πόλις η Πύλος !!!

Στο 5ο Διεθνές Φόρουμ Αραβικών Μεσογειακών πόλεων 
Για την υλική και άυλη κληρονομιά στο Μαρόκο ο Καφαντάρης

Αραβική πόλις η Πύλος !!!!
 α) απο ποτε γίναμε Αραβική χώρα;;
ποτέ δεν είναι αργά .....με τόσους αθροεισβολείς !!!
β)γιατι τα έξοδα (1500 ευρω ) δεν τα πλήρωσε η ΚΕΔΕ αλλα ο δήμος Πύλου--Νέστορος ;;

Έγκριση εκπροσώπησης του Δήμου Πύλου – Νέστορος, από τον κ. Δήμαρχο, στο 3/ήμερο Συνέδριο με θέμα «Βιώσιμη Κληρονομιά: Χρηματοδότηση και Διακυβέρνηση» που θα διεξαχθεί από την 27η έως και την 29η Απριλίου 2017 στην πόλη Larache του Μαρόκου, ως και έγκριση και ψήφιση πίστωσης ποσού € 1.500,00 (€ Χιλίων πεντακοσίων). (Εισηγητής, ο κ. Παναγιώτης Πετρόπουλος).

https://diavgeia.gov.gr/decision/view/7%CE%9D3%CE%A3%CE%A91%CE%92-%CE%996%CE%A1

Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΠΥΛΟΥ-ΝΕΣΤΟΡΟΣ ΣΤΟ 5ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΑΡΑΒΙΚΩΝ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΠΟΛΕΩΝ

Το Δήμο της Λάρας στο Μαρόκο επισκέφθηκε ο Δήμαρχος Πύλου-Νέστορος, Δημήτρης Καφαντάρης, στο πλαίσιο του 5^ου Διεθνούς Φόρουμ Αραβικών Μεσογειακών πόλεων.

Στο πρόγραμμα του εν λόγω σημαντικού γεγονότος διερευνώνται τρέχοντα ζητήματα, όπως η βιώσιμη πολιτιστική κληρονομιά και οι χρηματοδοτικές πηγές ως πεδίο ανταλλαγής διεθνών εμπειριών, καθώς και τα σχέδια ενίσχυσης της υλικής και άυλης κληρονομίας.

Ο Δήμαρχος Πύλου-Νέστορος συμμετέχει στο συνέδριο με την ιδιότητα του Α΄ Αντιπροέδρου της ΚΕΔΕ, μετά από επίσημη πρόσκληση του Δημάρχου του Δήμου  Σεφχάουεν και Προέδρου του Μεσογειακού Δικτύου Αραβικών Μεσογειακών Πόλεων και Ανάπτυξης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Μοχάμεντ Σεφιάνι.

Σε σημερινή δήλωσή του ο Δήμαρχος τόνισε ότι: «Στόχος μας δεν είναι μόνο να μεταλαμπαδεύσουμε στις νέες γενιές την πολιτιστική μας κληρονομιά, αλλά και να ενισχύσουμε την ανάδειξή της, γεγονός που θα αποτελέσει με τη σειρά του μια σημαντική συνιστώσα οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής. Συμμετέχουμε σε αυτό το Φόρουμ γνωρίζοντας ότι η Μεσόγειος μας ενώνει, είναι η θάλασσα των πολιτισμών.».

Το 5^ο Διεθνές Φόρουμ Αραβικών Μεσογειακών πόλεων που ξεκίνησε εχθές, λαμβάνει χώρα στη Λάρα του Μαρόκου και θα ολοκληρωθεί στις 29 Απριλίου.

Dimitris Kafantaris Αγαπητέ Δημήτρη μπορείς να μου πεις , αφού τα ξέρεις όλα , ποσα ταξίδια έχει πληρώσει ο Δη,ος για τον Δημαρχο απο το 2011 εως Σήμερα και ποσα εκτός έδρας ;;;
Να σου πω εγω λοιπόν νομίζω τρία όλα και όλα .

Σημειωτέων  ότι ο κ. Καφαντάρης έχει κάνει τουλάχιστον 12 ταξίδια από το 2015 και μετά ως αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ με προορισμούς πόλεις της Ευρώπης και όχι μόνο.

28 Απριλίου 2017 Λάρα (Μαρόκο)

19 Απριλίου 2017 Μαδρίτη (Ισπανία)

9 Φεβρουαρίου 2017 Νάπολη (Ιταλία)

12 Δεκεμβρίου 2016 Μάαστριχτ (Ολλανδία)

10 Ιουνίου 2016 Usedom Nord (Γερμανία)

27 Μαίου 2016 Καζάν (Ρωσία)

4 Δεκεμβρίου 2015 Παρίσι (Γαλλία)

31 Ιουλίου 2015 Βενετία (Ιταλία)

27 Ιουνίου 2015 Νάπολη (Ιταλία)

31 Μαρτίου 2015 Βρυξέλλες (Βέλγιο)

19 Μαρτίου 2015 Μπιλμπάο (Ισπανία)

5 Μαρτίου 2015 Στουτγκάρδη (Γερμανία)


 

Το Λιμενικό Σώμα τιμά τους Ναυμάχους της Σφακτηρίας

Το Λιμενικό Σώμα τιμά τους Ναυμάχους της Σφακτηρίας το 1825

Η Πύλος τίμησε τη μνήμη των ηρώων που έπεσαν κατά την μάχη της Σφακτηρίας την 26η Απριλίου 1825 (Βιντεο και φωτογραφιες)

Η Πύλος τίμησε τη μνήμη των ηρώων που έπεσαν κατά την μάχη της Σφακτηρίας την 26η Απριλίου 1825

Η Πύλος τίμησε τη μνήμη των ηρώων που έπεσαν κατά την μάχη της Σφακτηρίας την 26^η Απριλίου 1825

     Την Τετάρτη 26 Απριλίου 2017 τελέσθηκε με κάθε επισημότητα, δοξολογία στον ιερό ναό Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, εντός του κάστρου στην Πύλο,  για την επέτειο της Ναυμαχίας της Πύλου, της Μάχης της Σφακτηρίας και την έξοδο του ΑΡΕΩΣ την 26-4-1825
Μετά το πέρας της δοξολογίας επίσημοι και παρευρισκόμενοι μετέβησαν με πλοιάρια στα μνημεία των ηρώων Σταύρου Δ. Σαχίνη, Αναστασίου Δ. Τσαμαδού και Χ. Αναγνωσταρά καθώς και του Ιταλού φιλέλληνα Santorre Di Santarosa , που έπεσαν κατά την μάχη της Σφακτηρίας την 26^η Απριλίου 1825, όπου τελέσθηκε με κατάνυξη επιμνημόσυνη δέηση στη μνήμη τους.
Ακολούθησε η κατάθεση στεφάνων.

Μια πρωροφανή κλοπή αφιερωμάτων στο ιερο προσκύνημα Ζωοδόχου Πηγής Σγράπας

Μια πρωτοφανή  κλοπή αφιερωμάτων στο ιερο προσκύνημα Ζωοδόχου Πηγής Σγράπας συνέβη την περασμένη Τετάρτη όταν ο ιερέας της μονής πατέρας Ιερεμίας αντίκρυσε κομμένο το λουκέτο της εκκλησίας με οξυγόνο και να λείπουν τα αφιερώματα στην εικόνα της παναγίας της Σγράπας ,σημειωτέων ότι πέρυσι το καλοκαίρι 22 Αυγούστου άγνωστοι έκοψαν χρυσή πλακέτα που κρεμόταν από αλυσίδα από την εικόνα, τις έρευνες ανάλαβε και διεξάγει πλέον η Ελληνική Αστυνομία

Η Μάχη της Σφακτηρίας , και η Έξοδος των Ελληνικών Πλοίων ¨ Άρεως¨ 26/4...

Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο κ. Αγγελόπουλος Πελοπίδας, Αντιναύαρχος –  επίτιμος Α’ Υπαρχηγός Λ.Σ, Πρόεδρος της ΛΕΣΧΗΣ Λ.Σ. κάνοντας εκτενή αναδρομή στα ιστορικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν την 26^η Απριλίου 1825.

  «Ομιλία εκφωνηθείσα μετά το πέρας της δοξολογίας στον ιερό και ιστορικό ναό Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στο Νιόκαστρο της Πύλου για την θυσία των Ηρώων πεσόντων Σαχίνη – Τσαμαδού – Αναγνωσταρά και του ένδοξου Φιλέλληνα Σανταρόζα την 26-04-2017 (192 χρόνια από την άλωση της Σφακτηρίας και την έξοδο του Άρεως ) στην νήσο Σφακτηρία – Πύλου – Ναυαρίνο – Μεσσηνίας υπό του Αντιναυάρχου Λ.Σ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΠΕΛΟΠΙΔΑ Επιτιμ. Α’ Υπαρχηγού Λ.Σ , Προέδρου ΛΕΣΧΗΣ Λ.Σ.

Η Μάχη της Σφακτηρίας , η διάσπαση του Τουρκοαιγυπτιακού στόλου και η Έξοδος των Ελληνικών Πλοίων ¨ Άρεως¨ κ.λ.π. την 26 Απριλίου 1825.

Προσφωνήσεις

Αιδεσιμολογιώτατε

Σεβαστοί Πατέρες

Κε εκπρόσωπε της Ιταλικής πρεσβείας εν Αθήναις,

κυρία πρόξενος

Κε Δήμαρχε,

Κε Αντιδήμαρχε ,

Κε Πρόεδρε Δημοτικού Συμβουλίου Πύλου ,

Κε Λιμενάρχα,

Κε Διοικητά Αστυνομικού τμήματος Πύλου,

Κοι Εκπρόσωποι των τοπικών Δημοτικών, Εκκλησιαστικών, Πολιτικών , σχολείων και λοιπών Αρχών,

Κοι Πρόεδροι Συλλόγων και φορέων της Πύλου,

Αγαπητοί απόγονοι των ενδόξων Ηρώων Αναστασίου Τσαμαδού και Σταύρου Σαχίνη, και του ένδοξου ήρωος του Βαλτετσίου και της Τριπολιτσάς Χρήστου Αναγνωσταρά ή Παπαγεωργίου εκ Πολιανής Μεσσηνίας .

Η Ελληνική Επανάσταση είναι η πιο πνευματική επανάσταση που έγινε στον κόσμο. Είναι αγιασμένη. Η επανάσταση γίνεται τις περισσότερες φορές από κάποιες υλικές αιτίες, που είναι η σκλαβιά , η στέρηση , η κακοπέραση , τα βασανιστήρια , η περιφρόνηση.

Η λευτεριά είναι η θεότητα που λατρεύει ο επαναστάτης και για αυτήν χύνει το αίμα του. Η σκλαβιά που έσπρωξε τους Έλληνες να ξεσηκωθούνε καταπάνω στον Τούρκο, δεν ήτανε μοναχά η στέρηση και η κακοπάθηση του κορμιού των, αλλά , απάνω από όλα , το ότι ο τύραννος ήθελε να χαλάσει την πίστη τους, εμποδίζοντάς τους από τα θρησκευτικά χρέη τους , αλλαξοπιστίζοντας τους και σφάζοντάς ή κρεμάζοντάς τους, επειδή δεν αρνιόντουσαν την πίστη τους για να γίνουν μωχαμετάνοι. Για αυτό πίστη και πατρίδα είχανε γίνει ένα και το ίδιο πράγμα. Για αυτό, κατά τα χρόνια της σκλαβιάς χιλιάδες παλληκάρια εσφάγησαν και εκρεμάσθησαν ως και παλουκωθήκανε για την πίστη τους και την ελευθερία τους, αψηφώντας την νεότητά τους και την πρόσκαιρη ζωή.

Ο Έλληνας πολεμά συνεχώς για την πίστη του και την πατρίδα του, και όχι σαν κάποιους άλλους λαούς , για να αποφύγουν τις συνέπειες του πολέμου, φεύγουν από τις πατρίδες τους και γίνονται πρόσφυγες και μετανάστες σε ξένους τόπους. Βρισκόμαστε στο μέσο της Επανάστασης του 1821, με όλα τα θετικά και αρνητικά που διαδραματίσθηκαν και ο Αιγύπτιος στρατάρχης Ιμπραήμ Πασάς καταπλέει με τον πολυάριθμο στόλο του και αποβιβάζεται με τους χιλιάδες πεζούς και ιππείς στην Μεθώνη την 12-02-1825 με σκοπό να κυριεύσει άμεσα όλα τα κάστρα της Μεθώνης , Κορώνης , Νιόκαστρου (Πύλου) και Παλαιόκαστρο ( Αβαρίνο –Πύλου).

Ο μεγάλος στρατηγός και ιστορικός Ιωάννης Μακρυγιάννης που βρισκόταν επικεφαλής του φρουρίου του Νεόκαστρου και παρακολουθούσε τα γενόμενα, γράφει στα απομνημονεύματα του τα παρακάτω:

Στίς 26 Απριλίου 1825, ημέρα Κυριακή ο Ιμπραήμ επιχείρησε αστραπιαία επίθεση κατά της Σφακτηρίας αδιαφορώντας για τις απώλειες των στρατιωτών του. Έστειλε δεκάδες μικρά αποβατικά σκάφη γεμάτα με τους Αράπηδές του κατά της νήσου, οι οποίες αποτελούσαν εύκολο στόχο για τα κανόνια πού είχε στήσει ο Αναγνωσταράς στην παραλία. Τόσο σίγουροι ήταν οι Έλληνες ότι η Σφακτηρία δεν κινδύνευε, ώστε ο Μαυροκορδάτος συνοδευόμενος από μερικούς φιλέλληνες και τον Ιταλό Σανταρόζα, γευμάτισε με τον πλοίαρχο Τσαμαδό στο πλοίο του και αργότερα όλοι μαζί αποβιβάστηκαν από τον «Άρη», για να επιθεωρήσουν τις οχυρώσεις των Ελλήνων. Όμως οι εξελίξεις ήταν καταιγιστικές. Οι σφοδροί κανονιοβολισμοί από τις αιγυπτιακές φρεγάτες και οι αμέτρητες λέμβοι πού έφθαναν στην Σφακτηρία έκαμψαν τελικά την αντίσταση των υπερασπιστών πού πανικόβλητοι άρχισαν να εγκαταλείπουν τις θέσεις τους. Οι στρατιώτες έπεφταν στην θάλασσα για να κολυμπήσουν μέχρι το Παλαιόκαστρο και να σωθούν. Ο Μαυροκορδάτος ήταν ο μόνος από τούς αρχηγούς πού έσπευσε να επιβιβαστεί σε μία βάρκα τού πλοίου τού Τσαμαδού για να καταφύγει στην ασφάλεια τού πολεμικού πλοίου και να σωθεί. Όταν κάλεσε τον Σανταρόζα Υπουργό των Εξωτερικών του Πεδεβεμοντίου Ιταλίας να τον ακολουθήσει, ο Ιταλός αρνήθηκε λέγοντας απλά ότι ήρθε να πολεμήσει και να πεθάνει για την ελευθερία της σκλαβωμένης Ελλάδος. Ο Σανταρόζα, μαζί με τον Αναστάσιο Τσαμαδό Κυβερνήτη του ¨Άρεως¨, τον Σταύρο Σαχίνη και τον ήρωα της μάχης τού Βαλτετσίου Αναγνωσταρά ή (Αναγνώστη-Χρήστο Παπαγεωργίου), σκοτώθηκαν πολεμώντας στην Σφακτηρία για την ελευθερία της Ελλάδος. Οι απώλειες των Ελλήνων στη Σφακτηρία έφθασαν τους 350 νεκρούς και τους 200 αιχμαλώτους. Ανάμεσά στους νεκρούς ήταν και ο Ρουμελιώτης αγωνιστής Κίρτσαλης, ο οποίος κλείστηκε σε ένα εκκλησάκι στην βόρεια μεριά τού νησιού και πολεμούσε ολομόναχος τούς εχθρούς που τον είχαν περικυκλώσει. Όταν πλέον κουράστηκε, τους άφησε να μπουν στο κτίριο και βάζοντας φωτιά στο μπαρούτι τινάχτηκε μαζί με τους Τουρκοαιγύπτιους στον αέρα. Τα λίγα ελληνικά πλοία που ήταν μέσα στον κόλπο τού Ναβαρίνου, μόλις αντιλήφθηκαν τον κίνδυνο τού αποκλεισμού τους από τον εχθρικό στόλο, έκοψαν τις άγκυρες και προσπάθησαν να πετύχουν ούριο άνεμο, για να μεταφερθούν στην ασφάλεια της ανοιχτής θάλασσας. Ο «Λυκούργος» του Σάντου και ο «Αλέξανδρος» του Μπουντούρη πρόλαβαν να βγούν πριν πλησιάσει η αιγυπτιακή αρμάδα. Το μπρίκι «Αθηνά», που περίμενε τον καπετάνιο του τον Νικόλαο Βότση, αργοπόρησε και του έφραξαν τον δρόμο δύο εχθρικές κορβέτες πού ετοιμάστηκαν να το καταλάβουν με ρεσάλτο. Το τσούρμο (πλήρωμα) της δείλιασε και κατέβηκε στην μπαρουταποθήκη να την τινάξει στον αέρα. Πάνω στην γέφυρα έμεινε μόνο ο δεκαπεντάχρονος μούτσος Ιωάννης Βρέττας. Βλέποντας ο μικρός μία αναμμένη μίτζα (δαυλό) πού άναβαν τα κανόνια, την άρπαξε και τρέχοντας έβαλε φωτιά σε όλα τα κανόνια. Καθώς η απόσταση ήταν μικρή, οι εχθρικές κορβέτες έπαθαν τέτοια ζημιά πού οπισθοχώρησαν αμέσως, αφήνοντας ανοιχτό τον δρόμο στην «Αθηνά». Το δρόμο της ελευθερίας τον ακολούθησαν τα σπετσιώτικα «Αχιλλεύς» τού Γεωργίου Ορλάνδου και «Ποσειδών» τού Θεόφιλου Μούλα. Μα ξαφνικά τους έκλεισε την πορεία μία τεράστια αιγυπτιακή γολέτα. Τα πληρώματα, τα έχασαν αφού δεν μπορούσαν πλέον να μανουβράρουν τα καράβια τους όπως ήθελαν. Τότε μία αναπάντεχη έκρηξη τίναξε την γολέτα στον αέρα. Κανείς δεν κατάλαβε τί έγινε, αλλά τα δύο ελληνικά καράβια φούσκωσαν τα πανιά τους και κατάφεραν να βγουν στα ανοιχτά. Τώρα μέσα στον όρμο απόμεινε μόνο ο «Άρης» του οποίου το πλήρωμα δεν ήθελε να εγκαταλείψει τον αγαπημένο του πλοίαρχο Αναστάσιο Τσαμαδό Αυτή η καθυστέρηση βγήκε σε καλό στον Δημήτριο Σαχτούρη και τον Νικόλαο Βότση (ο Τρικούπης τόν αναφέρει ως Βώκο) ο οποίος ανέλαβε την διακυβέρνηση του ¨Άρεως¨, οι οποίοι τελευταία στιγμή ανέβηκαν στο πλοίο και έδωσαν την πληροφορία ότι ο Τσαμαδός είχε σκοτωθεί. Πλέον ο κόλπος τού Ναβαρίνου είχε γεμίσει από 57 αιγυπτιακά εχθρικά καράβια. Δεν υπήρχε καμία ελπίδα για το μικροκάραβο της Ύδρας. Όλοι άρχισαν να προσεύχονται ενώ έφεραν την εικόνα της Παναγίας στον εργάτη και πέρασαν όλοι οι ναύτες να την προσκυνήσουν. Της έταξαν να τη χρυσώσουν στην περίπτωση που τους γλύτωνε. Ο φόβος έκανε πολλούς να χάσουν τα λογικά τους. Ο Μαυροκορδάτος είχε δειλιάσει και είχε κλειστεί στο αμπάρι. Οι ναύτες αγκάλιαζαν ο ένας τον άλλον λέγοντας: «Καλήν αντάμωσι στον Άδη.» Τότε ένας μούτσος, ονόματι Τουφεξής άρπαξε το καντήλι από το εικονοστάσι και όρμησε στην πυριτιδαποθήκη για να βάλει φωτιά. Μόλις πού πρόλαβαν οι υπόλοιποι ναύτες να τον πιάσουν και να τον δέσουν. Ένας Ιερέας που είχε διασωθεί πάνω στον ¨Άρη ¨, μετά την καταστροφή στην Σφακτηρία , ψέλνει παρακλήσεις. Με απλωμένα τα πανιά ο «Άρης» έφθασε στην μπούκα του όρμου όπου του έκλεισαν το δρόμο δύο τεράστιες φρεγάτες με φανερή πορεία εμβολής. Το ταχύπλοο ελληνικό σκάφος τις απέφυγε με γρήγορους ελιγμούς. Του άδειασαν τα κανόνια χωρίς όμως να καταφέρουν να το σταματήσουν. Παντού ο «Άρης» συναντούσε δάσος από εχθρικά κατάρτια. Οι βολές των εχθρικών κανονιών είχαν γεμίσει τον αέρα με καπνό σκοτεινιάζοντας την ατμόσφαιρα. Βρέθηκαν τότε πέντε εχθρικά πολεμικά που περικύκλωσαν τον «Άρη», του οποίου τα πανιά είχαν ξεσκιστεί και τα περισσότερα ξάρτια είχαν σπάσει. Μόνο ένα θαύμα από την Παναγία μπορούσε να σώσει το πληγωμένο μπρίκι. Το ένα από τα πέντε αιγυπτιακά πολεμικά καταστράφηκε πλήρως από τις βολές των 16 κανονιών τού «Άρη» και μετά από λίγο βούλιαξε. Ένα δεύτερο έχασε το κεντρικό άλμπουρο (κατάρτι) και αποχώρησε, παρασύροντας μαζί του και τα υπόλοιπα τρία εχθρικά πλοία. Τότε βρέθηκαν δύο αιγυπτιακές φρεγάτες, στις οποίες φαίνονταν Αιγύπτιοι και Ευρωπαίοι ναύτες, οι οποίοι ήταν έτοιμοι να επιχειρήσουν ρεσάλτο. Ο Βότσης ετοίμασε δύο ναύτες με δαυλούς για να βάλουν φωτιά στην μπαρουταποθήκη και άρχισε να φωνάζει δυνατά: «Αδέλφια, ετοιμαστείτε να τιναχτούμε στον αέρα!». Μερικοί Κασιώτες ναύτες, πού ήταν σκλάβοι στην αιγυπτιακή φρεγάτα, είπαν στον καπετάνιο της ότι οι Ρωμιοί ετοιμάζονται να βάλουν φωτιά και εκείνος βλέποντας την αποφασιστικότητα των μπαρουτοκαπνισμένων Ελλήνων ναυτών, άλλαξε ρότα. Πάλι σώθηκε ο «Άρης» και αυτή τη φορά οριστικά, καθώς άρχισε να σκοτεινιάζει και το υδραίικο μπρίκι ξεγλίστρησε πίσω από τα εχθρικά πολεμικά και χάθηκε μέσα στη νύκτα. Οι απώλειες των Ελλήνων μετά από πέντε ώρες ναυμαχίας ήταν 2 νεκροί και έξι τραυματίες. Το μπρίκι ¨ΆΡΗΣ¨ θεωρείται ένα από τα ενδοξότερα πλοία του Ελληνικού ναυτικού , αφού διακρίθηκε στις περισσότερες ναυμαχίες του 1821, ενώ έγινε ευρύτατα γνωστό, όταν κατόρθωσε να διασπάσει μόνο του τον κλοιό πολυάριθμων πλοίων του εχθρικού στόλου, διαφεύγοντας σώο από τον κόλπο του Ναυαρίνου μετά από πολύωρη μάχη. Οι χαρακτηριστικές αυτές σκηνές είναι αυθεντικές, από τις ωραιότερες του ναυτικού Αγώνα και τις περιγράφει διεξοδικά ο μεγάλος ιστορικός Σπυρίδων Τρικούπης. Είχε τις πληροφορίες από τον κουνιάδο του τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο , που επέβαινε στον ¨ΆΡΗ¨ για την υπεράνθρωπη εκείνη συμπλοκή. Πέντε εχθρικά καράβια αχρηστεύτηκαν παντελώς. Δεν είχε απλώς διαφύγει την σύλληψη και την βύθιση, ήταν ο αναμφισβήτητος νικητής. Οι Αιγύπτιοι σαστίζουν, δεν μπορούν να κρύψουν τον θαυμασμό τους και σταματούν την ναυμαχία. Ο στρατηγός Ιωάννης Μακρυγιάννης , η μεγάλη αυτή Ελληνική ψυχή, που παρακολουθούσε την ναυμαχία από το Φρούριο του Νεόκαστρου, γράφει στα απομνημονεύματά του : ¨Σώθηκαν με μεγάλο κίνδυνο και απερίγραπτη γενναιότητα αυτείνοι οι άνθρωποι του καραβιού. Άλλο είναι να το βλέπει άνθρωπος και άλλο να το λέγει. Σώθηκαν με την βοήθεια του θεού , δίνοντας τους ανδρεία πολλή. Ας είναι αιωνία η μνήμη τους.

Η Έξοδος του ¨Άρεως¨ την 26-04-1825 στον κόλπο του Ναυαρίνου, έχει αποτυπωθεί σε πίνακα του ξακουστού Ζωγράφου Κων/νού Βολανάκη και ευρίσκεται στο Μέγαρο Μαξίμου στην Αθήνα ( γραφείο κ. Πρωθυπουργού).

Δυστυχώς η απερισκεψία των υπευθύνων της εποχής εκείνης οδήγησε στην απόφαση , το μπρίκι ¨Άρης¨ το 1911 να καταστραφεί δια βυθίσεως του ως στόχος, ανοιχτά της Αίγινας διότι κρίθηκε ασύμφορη η συντήρησή του.

Εάν ο ¨Άρης¨ σήμερα υπήρχε θα στόλιζε μαζί με το θωρηκτό ¨Αβέρωφ¨ στο δέλτα του Φαλήρου, ως ζωντανά κειμήλια της ναυτικής ιστορίας και του ναυτικού αγώνος της Ελλάδος.

Θα πρότεινα στον κ. Δήμαρχο Πύλου , όπως στο Δημαρχείο της Πύλου , εκτός από τον πίνακα της Ναυμαχίας Ναυαρίνου, (20-10-1827) να τοποθετηθεί και ένας πίνακας με την ¨Έξοδο του Άρεως¨.(26-04-1825)

Το βαθύτερο χρέος μας σήμερα στους ήρωες- αγωνιστές που σκοτώθηκαν εδώ, είναι όχι βέβαια να εορτάζουμε τυπικά, αλλά να ανοίγουμε προσεκτικά το βιβλίο της ιστορικής Μνήμης. Γιατί σιγά-σιγά, καθώς έρχεται η μνήμη, η θύμιση, έρχεται και η γνώση, που κρύβει ανυπολόγιστη αξία. Αυτό είναι το χρέος όλων μας σήμερα. Διαφορετικά δεν ενεργούμε με σεβασμό στο ναό της Εθνικής μας παλιγγενεσίας.

Η επανάσταση του 1821, εντούτοις με την μεγαλοσύνη της, διέψευσε την απαισιοδοξία της εποχής της. Η εποχή μας δεν πρέπει να διαψεύσει τις προσδοκίες του εικοσιένα.

Ευχαριστώ

Αντιναύαρχος Λ.Σ. ε.α. Πελοπίδας Αγγελόπουλος

Επίτιμος Α΄ Υπαρχηγός ΛΣ

Πρόεδρος ΛΕΣΧΗΣ Λ.Σ.»

Santorre Di Santarosa

Santorre Di Santarosa
https://it.wikipedia.org/wiki/Santorre_di_Santa_Rosa

Oταν αποχωρώντας οι Γερμανοί από την Πυλο το 1944  προσπάθησαν να καταστρέψουν το μνημείο του Ιταλού φιλέλληνα πυροβολώντας το από την πλατεία δημαρχείου της Πυλου ,ευτυχώς τα πυρα δεν βρήκαν ούτε κατ ελάχιστον το μνημείο ,λες και το πραστάτευε μια δύναμης

(φωτο αρχειο Δημητρης Γ Πανοσκαλτσης)

Επίσκεψη από Ιταλούς στο μνημείο του φιλέλληνα Santarosa   το 1902

Δοξολογία για τα 192 χρόνια από την άλωση της Σφακτηρίας και την έξοδο ...

192 χρονια από την άλωση της Σφακτηρίας και την εξοδο του Αρεως

Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο Αντιναύαρχος-Επίτιμος Α΄. Υπαρχηγός Λ.Σ. Πελοπίδας Αγγελόπουλος, Πρόεδρος της ΛΕΣΧΗΣ Λ.Σ..
«Ομιλία εκφωνηθείσα   μετα το περας της δοξολογίας στον ιερο και ιστορικο ναο Μεταμόρφωσης του Σωτηρος στο Νιοκαστρο της Πυλου για την θυσία των Ηρώων πεσόντων  Σαχίνη – Τσαμαδού – Αναγνωσταρά και του ένδοξου Φιλέλληνα Σανταρόζα την 26-04-2017 (192 χρονια από την άλωση της Σφακτηρίας και την εξοδο του Αρεως )  στην νήσο Σφακτηρία – Πύλου – Ναυαρίνο  – Μεσσηνίας υπό του Αντιναυάρχου Λ.Σ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΠΕΛΟΠΙΔΑ Επιτιμ. Α’ Υπαρχηγού Λ.Σ κ Προέδρου ΛΕΣΧΗΣ Λ.Σ.
 Η Μάχη της Σφακτηρίας , η διάσπαση του Τουρκοαιγυπτιακού στόλου και η Έξοδος των Ελληνικών Πλοίων  ¨ Άρεως¨ κ.λ.π. την 26 Απριλίου 1825.
 
 Αιδεσιμολογιώτατε
Κε εκπρόσωπε της Ιταλικής πρεσβείας εν Αθήναις, κυρια πρόξενος
Κε Δήμαρχε, Κε Αντιδήμαρχε , Κε Πρόεδρε Δημοτικού Συμβουλίου Πύλου Νέστορος  ,
Κε Λιμενάρχα,
Κε Διοικητά Αστυνομικού τμήματος Πύλου,
Κοι Εκπρόσωποι των τοπικών Δημοτικών, Εκκλησιαστικών, Πολιτικών , σχολείων και λοιπών  Αρχών ,
Κοι Πρόεδροι Συλλόγων και φορέων της Πύλου,
Αγαπητοί απόγονοι των ενδόξων Ηρώων Αναστασίου Τσαμαδού και Σταύρου Σαχίνη ,  και του ένδοξου ήρωος του Βαλτετσίου και της Τριπολιτσάς Χρήστου Αναγνωσταρά ή Παπαγεωργίου εκ Πολιανής Μεσσηνίας .
Η Ελληνική Επανάσταση είναι η πιο πνευματική επανάσταση που έγινε στον κόσμο. Είναι αγιασμένη. Η επανάσταση γίνεται τις περισσότερες φορές από κάποιες υλικές αιτίες, που είναι η σκλαβιά , η στέρηση , η κακοπέραση , τα βασανιστήρια , η περιφρόνηση.
Η λευτεριά είναι η θεότητα που λατρεύει ο επαναστάτης και για αυτήν   χύνει το αίμα του.
Η σκλαβιά που έσπρωξε τους Έλληνες να ξεσηκωθούνε καταπάνω στον Τούρκο, δεν ήτανε μοναχά η στέρηση και η κακοπάθηση του κορμιού των, αλλά , απάνω από όλα , το ότι ο τύραννος ήθελε να χαλάσει την πίστη τους, εμποδίζοντάς τους από τα θρησκευτικά χρέη τους , αλλαξοπιστίζοντας  τους και σφάζοντάς  ή κρεμάζοντάς τους , επειδή δεν αρνιόντουσαν την πίστη τους για να γίνουν μωχαμετάνοι. Για αυτό πίστη και πατρίδα είχανε γίνει ένα και το ίδιο πράγμα. Για αυτό, κατά τα χρόνια της σκλαβιάς χιλιάδες παλληκάρια εσφάγησαν και εκρεμάσθησαν ως και παλουκωθήκανε για την πίστη τους και την ελευθερία τους, αψηφώντας την νεότητά τους και την πρόσκαιρη ζωή. Ο Έλληνας πολεμά συνεχώς για την πίστη του και την πατρίδα του, και όχι σαν κάποιους άλλους λαούς , για να αποφύγουν τις συνέπειες του πολέμου, φεύγουν από τις πατρίδες τους και γίνονται πρόσφυγες και μετανάστες σε ξένους τόπους.
Βρισκόμαστε στο μέσο της Επανάστασης του 1821, με όλα τα θετικά και αρνητικά που διαδραματίσθηκαν  και ο Αιγύπτιος στρατάρχης Ιμπραήμ Πασάς καταπλέει με τον πολυάριθμο στόλο του και αποβιβάζεται με τους χιλιάδες  πεζούς και ιππείς στην Μεθώνη την 12-02-1825 με σκοπό να κυριεύσει άμεσα όλα τα κάστρα της Μεθώνης , Κορώνης , Νιόκαστρου (Πύλου) και Παλαιόκαστρο ( Αβαρίνο –Πύλου).
Ο μεγάλος στρατηγός και ιστορικός Ιωάννης Μακρυγιάννης που βρισκόταν επικεφαλής του φρουρίου του Νεόκαστρου και παρακολουθούσε τα γενόμενα, γράφει στα απομνημονεύματα του τα παρακάτω:
 Στίς 26 Απριλίου 1825, ημέρα Κυριακή ο Ιμπραήμ επιχείρησε αστραπιαία επίθεση κατά της Σφακτηρίας αδιαφορώντας για τις απώλειες των στρατιωτών του. Έστειλε δεκάδες μικρά αποβατικά σκάφη γεμάτα με τους Αράπηδές του κατά της νήσου, οι οποίες αποτελούσαν εύκολο στόχο για τα κανόνια πού είχε στήσει ο Αναγνωσταράς στην παραλία. Τόσο σίγουροι ήταν οι Έλληνες ότι η Σφακτηρία δεν κινδύνευε, ώστε ο Μαυροκορδάτος συνοδευόμενος από μερικούς φιλέλληνες και τον Ιταλό Σανταρόζα, γευμάτισε με τον πλοίαρχο Τσαμαδό στο πλοίο του και αργότερα όλοι μαζί αποβιβάστηκαν από τον «Άρη», για να επιθεωρήσουν τις οχυρώσεις των Ελλήνων.
Όμως οι εξελίξεις ήταν καταιγιστικές. Οι σφοδροί κανονιοβολισμοί από τις αιγυπτιακές φρεγάτες και οι αμέτρητες λέμβοι πού έφθαναν στην Σφακτηρία έκαμψαν τελικά την αντίσταση των υπερασπιστών πού πανικόβλητοι άρχισαν να εγκαταλείπουν τις θέσεις τους. Οι στρατιώτες έπεφταν στην θάλασσα για να κολυμπήσουν μέχρι το Παλαιόκαστρο και να σωθούν. Ο Μαυροκορδάτος ήταν ο μόνος από τούς αρχηγούς πού έσπευσε να επιβιβαστεί σε μία βάρκα τού πλοίου τού Τσαμαδού για να καταφύγει στην ασφάλεια τού πολεμικού πλοίου και να σωθεί. Όταν κάλεσε τον Σανταρόζα Υπουργό των Εξωτερικών του Πεδεβεμοντίου Ιταλίας να τον ακολουθήσει, ο Ιταλός αρνήθηκε λέγοντας απλά ότι ήρθε να πολεμήσει και να πεθάνει για την ελευθερία της σκλαβωμένης Ελλάδος. Ο Σανταρόζα, μαζί με τον Αναστάσιο Τσαμαδό Κυβερνήτη του ¨Άρεως¨, τον Σταύρο Σαχίνη και τον ήρωα της μάχης τού Βαλτετσίου Αναγνωσταρά ή (Αναγνώστη-Χρήστο Παπαγεωργίου), σκοτώθηκαν πολεμώντας στην Σφακτηρία για την ελευθερία της Ελλάδος.
Οι απώλειες των Ελλήνων στη Σφακτηρία έφθασαν τους 350 νεκρούς και τους 200 αιχμαλώτους. Ανάμεσά στους νεκρούς ήταν και ο Ρουμελιώτης αγωνιστής Κίρτσαλης, ο οποίος κλείστηκε σε ένα εκκλησάκι στην βόρεια μεριά τού νησιού και πολεμούσε ολομόναχος τούς εχθρούς που τον είχαν περικυκλώσει. Όταν πλέον κουράστηκε, τους άφησε να μπουν στο κτίριο και βάζοντας φωτιά στο μπαρούτι τινάχτηκε μαζί με τους Τουρκοαιγύπτιους στον αέρα.
Τα λίγα ελληνικά πλοία που ήταν μέσα στον κόλπο τού Ναβαρίνου, μόλις αντιλήφθηκαν τον κίνδυνο τού αποκλεισμού τους από τον εχθρικό στόλο, έκοψαν τις άγκυρες και προσπάθησαν να πετύχουν ούριο άνεμο, για να μεταφερθούν στην ασφάλεια της ανοιχτής θάλασσας. Ο «Λυκούργος» του Σάντου και ο «Αλέξανδρος» του Μπουντούρη πρόλαβαν να βγούν πριν πλησιάσει η αιγυπτιακή αρμάδα. Το μπρίκι «Αθηνά», που περίμενε τον καπετάνιο του τον Νικόλαο Βότση, αργοπόρησε και του έφραξαν τον δρόμο δύο εχθρικές κορβέτες πού ετοιμάστηκαν να το καταλάβουν με ρεσάλτο. Το τσούρμο (πλήρωμα) της δείλιασε και κατέβηκε στην μπαρουταποθήκη να την τινάξει στον αέρα. Πάνω στην γέφυρα έμεινε μόνο ο δεκαπεντάχρονος μούτσος Ιωάννης Βρέττας. Βλέποντας ο μικρός μία αναμμένη μίτζα (δαυλό) πού άναβαν τα κανόνια, την άρπαξε και τρέχοντας έβαλε φωτιά σε όλα τα κανόνια. Καθώς η απόσταση ήταν μικρή, οι εχθρικές κορβέτες έπαθαν τέτοια ζημιά πού οπισθοχώρησαν αμέσως, αφήνοντας ανοιχτό τον δρόμο στην «Αθηνά».
Το δρόμο της ελευθερίας τον ακολούθησαν τα σπετσιώτικα «Αχιλλεύς» τού Γεωργίου Ορλάνδου και «Ποσειδών» τού Θεόφιλου Μούλα. Μα ξαφνικά τους έκλεισε την πορεία μία τεράστια αιγυπτιακή γολέτα. Τα πληρώματα, τα έχασαν αφού δεν μπορούσαν πλέον να μανουβράρουν τα καράβια τους όπως ήθελαν. Τότε μία αναπάντεχη έκρηξη τίναξε την γολέτα στον αέρα. Κανείς δεν κατάλαβε τί έγινε, αλλά τα δύο ελληνικά καράβια φούσκωσαν τα πανιά τους και κατάφεραν να βγουν στα ανοιχτά.
Τώρα μέσα στον όρμο απόμεινε μόνο ο «Άρης» του οποίου το πλήρωμα δεν ήθελε να εγκαταλείψει τον αγαπημένο του πλοίαρχο Αναστάσιο Τσαμαδό Αυτή η καθυστέρηση βγήκε σε καλό στον Δημήτριο Σαχτούρη και τον Νικόλαο Βότση (ο Τρικούπης τόν αναφέρει ως Βώκο) ο οποίος ανέλαβε την διακυβέρνηση του ¨Άρεως¨, οι οποίοι τελευταία στιγμή ανέβηκαν στο πλοίο και έδωσαν την πληροφορία ότι ο Τσαμαδός είχε σκοτωθεί. Πλέον ο κόλπος τού Ναβαρίνου είχε γεμίσει από 57 αιγυπτιακά εχθρικά καράβια. Δεν υπήρχε καμία ελπίδα για το μικροκάραβο της Ύδρας. Όλοι άρχισαν να προσεύχονται ενώ έφεραν την εικόνα της Παναγίας στον εργάτη και πέρασαν όλοι οι ναύτες να την προσκυνήσουν. Της έταξαν να τη χρυσώσουν στην περίπτωση που τους γλύτωνε. Ο φόβος έκανε πολλούς να χάσουν τα λογικά τους. Ο Μαυροκορδάτος είχε δειλιάσει και είχε κλειστεί στο αμπάρι. Οι ναύτες αγκάλιαζαν ο ένας τον άλλον λέγοντας: «Καλήν αντάμωσι στον Άδη.» Τότε ένας μούτσος, ονόματι Τουφεξής άρπαξε το καντήλι από το εικονοστάσι και όρμησε στην πυριτιδαποθήκη για να βάλει φωτιά. Μόλις πού πρόλαβαν οι υπόλοιποι ναύτες να τον πιάσουν και να τον δέσουν. Ένας Ιερέας που είχε διασωθεί πάνω στον ¨Άρη ¨, μετά την καταστροφή στην Σφακτηρία , ψέλνει παρακλήσεις.
Με απλωμένα τα πανιά ο «Άρης» έφθασε στην μπούκα του όρμου όπου του έκλεισαν το δρόμο δύο τεράστιες φρεγάτες με φανερή πορεία εμβολής. Το ταχύπλοο ελληνικό σκάφος τις απέφυγε με γρήγορους ελιγμούς. Του άδειασαν τα κανόνια χωρίς όμως να καταφέρουν να το σταματήσουν. Παντού ο «Άρης» συναντούσε δάσος από εχθρικά κατάρτια. Οι βολές των εχθρικών κανονιών είχαν γεμίσει τον αέρα με καπνό σκοτεινιάζοντας την ατμόσφαιρα. Βρέθηκαν τότε πέντε εχθρικά πολεμικά που περικύκλωσαν τον «Άρη», του οποίου τα πανιά είχαν ξεσκιστεί και τα περισσότερα ξάρτια είχαν σπάσει. Μόνο ένα θαύμα από την Παναγία μπορούσε να σώσει το πληγωμένο μπρίκι.
Το ένα από τα πέντε αιγυπτιακά πολεμικά καταστράφηκε πλήρως από τις βολές των 16 κανονιών τού «Άρη» και μετά από λίγο βούλιαξε. Ένα δεύτερο έχασε το κεντρικό άλμπουρο (κατάρτι) και αποχώρησε, παρασύροντας μαζί του και τα υπόλοιπα τρία εχθρικά πλοία. Τότε βρέθηκαν δύο αιγυπτιακές φρεγάτες, στις οποίες φαίνονταν Αιγύπτιοι και Ευρωπαίοι ναύτες, οι οποίοι ήταν έτοιμοι να επιχειρήσουν ρεσάλτο. Ο Βότσης ετοίμασε δύο ναύτες με δαυλούς για να βάλουν φωτιά στην μπαρουταποθήκη και άρχισε να φωνάζει δυνατά: «Αδέλφια, ετοιμαστείτε να τιναχτούμε στον αέρα!». Μερικοί Κασιώτες ναύτες, πού ήταν σκλάβοι στην αιγυπτιακή φρεγάτα, είπαν στον καπετάνιο της ότι οι Ρωμιοί ετοιμάζονται να βάλουν φωτιά και εκείνος βλέποντας την αποφασιστικότητα των μπαρουτοκαπνισμένων Ελλήνων ναυτών, άλλαξε ρότα. Πάλι σώθηκε ο «Άρης» και αυτή τη φορά οριστικά, καθώς άρχισε να σκοτεινιάζει και το υδραίικο μπρίκι ξεγλίστρησε πίσω από τα εχθρικά πολεμικά και χάθηκε μέσα στη νύκτα. Οι απώλειες των Ελλήνων μετά από πέντε ώρες ναυμαχίας ήταν 2 νεκροί και έξι τραυματίες.
Το μπρίκι ¨ΆΡΗΣ¨ θεωρείται ένα από τα ενδοξότερα πλοία του Ελληνικού ναυτικού , αφού διακρίθηκε στις περισσότερες ναυμαχίες του 1821, ενώ έγινε ευρύτατα γνωστό, όταν κατόρθωσε να διασπάσει μόνο του τον κλοιό πολυάριθμων πλοίων του εχθρικού στόλου, διαφεύγοντας σώο από τον κόλπο του Ναυαρίνου μετά από πολύωρη μάχη.
Οι χαρακτηριστικές αυτές σκηνές είναι αυθεντικές, από τις ωραιότερες του ναυτικού Αγώνα και τις περιγράφει διεξοδικά ο μεγάλος ιστορικός Σπυρίδων Τρικούπης. Είχε τις πληροφορίες από τον κουνιάδο του τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο , που επέβαινε στον ¨ΆΡΗ¨ για την υπεράνθρωπη εκείνη συμπλοκή.
Πέντε εχθρικά καράβια αχρηστεύτηκαν παντελώς. Δεν είχε απλώς διαφύγει την σύλληψη και την βύθιση, ήταν ο αναμφισβήτητος νικητής. Οι Αιγύπτιοι σαστίζουν, δεν μπορούν να κρύψουν τον θαυμασμό τους και σταματούν την ναυμαχία.
Ο στρατηγός Ιωάννης Μακρυγιάννης , η μεγάλη αυτή Ελληνική ψυχή, που παρακολουθούσε την ναυμαχία από το Φρούριο του Νεόκαστρου, γράφει στα απομνημονεύματά του : ¨Σώθηκαν με μεγάλο κίνδυνο και απερίγραπτη γενναιότητα αυτείνοι οι άνθρωποι του καραβιού. Άλλο είναι να το βλέπει άνθρωπος και άλλο να το λέγει. Σώθηκαν με την βοήθεια του θεού , δίνοντας τους ανδρεία πολλή. Ας είναι αιωνία η μνήμη τους.
Η Έξοδος του ¨Άρεως¨ την 26-04-1825 στον κόλπο του Ναυαρίνου, έχει αποτυπωθεί σε πίνακα του ξακουστού Ζωγράφου Κων/νού Βολανάκη και ευρίσκεται στο Μέγαρο Μαξίμου στην Αθήνα ( γραφείο κ. Πρωθυπουργού). Δυστυχώς η απερισκεψία των υπευθύνων της εποχής εκείνης οδήγησε στην απόφαση , το μπρίκι ¨Άρης¨ το 1911 να καταστραφεί δια βυθίσεως του ως στόχος, ανοιχτά της Αίγινας διότι κρίθηκε ασύμφορη η συντήρησή του. Εάν ο ¨Άρης¨ σήμερα υπήρχε θα στόλιζε μαζί με το θωρηκτό ¨Αβέρωφ¨ στο δέλτα του Φαλήρου, ως ζωντανά κειμήλια της ναυτικής ιστορίας και του ναυτικού αγώνος της Ελλάδος.
Θα πρότεινα στον κ. Δήμαρχο Πύλου , όπως στο Δημαρχείο της Πύλου , εκτός από τον πίνακα της Ναυμαχίας Ναυαρίνου, (20-10-1827) να τοποθετηθεί και ένας πίνακας με την ¨Έξοδο του Άρεως¨.(26-04-1825)
Το βαθύτερο χρέος μας σήμερα στους ήρωες- αγωνιστές που σκοτώθηκαν εδώ, είναι όχι βέβαια να εορτάζουμε τυπικά, αλλά να ανοίγουμε προσεκτικά το βιβλίο της ιστορικής Μνήμης. Γιατί σιγά-σιγά, καθώς έρχεται η μνήμη, η θύμιση, έρχεται και η γνώση, που κρύβει ανυπολόγιστη αξία. Αυτό είναι το χρέος όλων μας σήμερα. Διαφορετικά δεν ενεργούμε με σεβασμό στο ναό της Εθνικής μας παλιγγενεσίας. Η επανάσταση του 1821, εντούτοις με την μεγαλοσύνη της, διέψευσε την απαισιοδοξία της εποχής της. Η εποχή μας δεν πρέπει να διαψεύσει τις προσδοκίες του εικοσιένα.

Ευχαριστώ

Αντιναύαρχος Λ.Σ. ε.α. Πελοπίδας Αγγελόπουλος

Επίτιμος  Α΄ Υπαρχηγός ΛΣ

Πρόεδρος ΛΕΣΧΗΣ Λ.Σ.»

ΜΕ ΕΥΛΑΒΕΙΑ ΤΕΛΕΣΤΗΚΕ Η ΕΠΙΜΝΗΜΟΣΥΝΗ ΔΕΗΣΗ ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ Σ. ΣΑΧΙΝΗ, Α. ΤΣΑΜΑΔΟΥ, ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΡΑ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΙΤΑΛΟΥ ΦΙΛΕΛΛΗΝΑ ΣΑΝΤΑΡΟΖΑ
Με ευλάβεια τελέστηκε σήμερα το πρωί η δοξολογία για την επέτειο της «Εξόδου του βρίκιον Άρης» στον Ι.Ν Μεταμόρφωσης του Σωτήρος εντός του κάστρου με αθρόα την συμμετοχή του κόσμου. Η εκφώνηση του πανηγυρικού της ημέρας έγινε από τον κ. Αγγελόπουλο Πελοπίδα, Αντιναύαρχο και επίτιμο Α’ υπαρχηγό Λ.Σ κάνοντας μια εκτενή ιστορική αναδρομή στα γεγονότα που διαδραματίστηκαν την 26η Απριλίου 1825. Στην συνέχεια ο κόσμος επιβιβάστηκε στις λάντζες και μετέβη στα μνημεία των ηρώων πεσόντων Σταύρου Δ. Σαχίνη, Αναστασίου Δ. Τσαμαδού και Χ. Αναγνωσταρά καθώς και του Ιταλού φιλέλληνα Σαντόρε ντι Σανταρόζα για την επιμνημόσυνη δέηση και την κατάθεση στεφάνων.
Ανάμεσα σε όσους έδωσαν το παρόν ήταν
Ο δήμαρχος Πύλου – Νέστορος  κ. Δημητρης Καφαντάρης η κα Margherita Bovicelli Πρόξενος της Ιταλικής Πρεσβείας της νοτίου Πελοποννήσου, απόγονος του ήρωα Χ. Αναγνωσταρά ο κος Παναγιώτης Κορομηλάς, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πύλου – Νέστορος κ. Χαραμαράς Θεόδωρος, ο Πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Πύλου κ. Γουρνάς Ηλίας, ο πολιτευτής κος Φιλιππόπουλος Λεωνίδας καθώς και οι  διευθυντές με του μαθητές των δημοτικών   σχολείων της Πύλου ,το παρων επίσης έδωσαν ο διοικητής του ΑΤ Πυλου καθώς και ο λιμενάρχης Πυλου. Πολλά συγχαρητήρια στους άνδρες του πλωτού σκάφους  του Λιμενικού Σωματος για την σπουδαία συμμετοχή και παρουσία τους .