ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ ΜΙΑΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΜΟΥΣΕΙΩΝ

Διαχρονικό Μουσείο για την Καλαμάτα

 29/10

Ένα από τα σημαντικότερα δείγματα του νεοκλασικισμού στην Καλαμάτα, η περίφημη οικία Εφεσίου, αναμένεται να στεγάσει Mουσείο Ιστορίας της πόλης, έπειτα από σχετική ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων. Κατά την πρόσφατη συνεδρίασή του, το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων ενέκρινε ομόφωνα τη μελέτη εφαρμογής του έργου της αποκατάστασης και μετατροπής σε Διαχρονικό Μουσείο του διατηρητέου κτιρίου Εφεσίου, που για χρόνια στέγασε το Γαλλικό Ινστιτούτο, στην Καλαμάτα. Το έργο θα ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, στο πρόγραμμα αστικών αναπλάσεων.

Η περίφημη οικία Εφεσίου θεωρείται το σημαντικότερο δείγμα του νεοκλασικισμού στην Καλαμάτα. Το κτίριο είναι έργο Ιταλού αρχιτέκτονα του τέλους του 19ου αιώνα. Το μέγαρο έχει κάτοψη σε μορφή Π και διαμορφώθηκε σε διάφορες φάσεις με προσθήκες στον αρχικό πυρήνα του κτίσματος. Το ισόγειο εξυπηρετούσε ως μαγαζί και γραφείο, ενώ στον πρώτο όροφο στεγαζόταν η κατοικία. Στο κεντρικό τμήμα του κτιρίου υπάρχει και δεύτερος όροφος, έτσι ώστε το κτίριο δείχνει προς τη νότια όψη να έχει μικρή σοφίτα, ενώ προς την εσωτερική αυλή εμφανίζεται ως τριώροφο.

Το κτίριο περιλαμβάνει πλούσια διακόσμηση (τοιχογραφίες και οροφογραφίες) των ταβανιών του πρώτου ορόφου και της εισόδου του κλιμακοστασίου.

Το κτίσμα χρησιμοποιήθηκε αρχικά ως κατοικία της οικογένειας Εφεσίου μέχρι την πώλησή του τη δεκαετία του '50 στη Γαλλική Κυβέρνηση. Από τότε και μέχρι τους σεισμούς του 1986 φιλοξένησε το Γαλλικό Ινστιτούτο. Από το γαλλικό κράτος το κτίριο παραχωρήθηκε στο υπουργείο Πολιτισμού για τη δημιουργία μουσείου. Ωστόσο, μέχρι σήμερα παραμένει κλειστό.

Όπως εξηγεί ο δήμαρχος Καλαμάτας, Παναγιώτης Νίκας, ο δήμος, έπειτα από συνεννόηση με το υπουργείο Πολιτισμού, ζήτησε από τη γαλλική πρεσβεία το κτίριο, προκειμένου να στεγάσει μουσείο της Ιστορίας της πόλης, παράρτημα των Γενικών αρχείων του Κράτους της Μεσσηνίας και ενδεχομένως και μουσείο Παλαιτύπων.

Το μουσείο θα παρουσιάζει την Ιστορία της πόλης, όπως αυτή ανασυντίθεται μέσα από δείγματα του λαϊκού πολιτισμού, έντυπα και κειμήλια.

«Σε κοντινή περιοχή λειτουργούν το Αρχαιολογικό, το Στρατιωτικό και το Λαογραφικό Μουσείο, ενώ κατασκευάζεται και το Μουσείο Παραδοσιακής Φορεσιάς. Με το Διαχρονικό Μουσείο, αλλά και το μουσείο Παλαιτύπων που σχεδιάζουμε, ευελπιστούμε να ολοκληρώσουμε μια γειτονιά των μουσείων στην Καλαμάτα», επισημαίνει ο κ. Νίκας.

-------

Πηγή: ΑΠΕ

---------

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΟΙΚΙΑΣ ΕΦΕΣΙΟΥ

Η οικία Εφεσίου αποτελεί το σημαντικότερο και το πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα του νεοκλασικισμού στην πόλη της Καλαμάτας. Κατά κύριο λόγο η διάκριση αυτή οφείλεται στην πλούσια- και για την περιοχή μοναδική- διακόσμηση των ταβανιών όλου του πρώτου ορόφου και της εισόδου του κλιμακοστασίου με περίτεχνες οροφογραφίες και τοιχογραφίες. Η οικία Εφεσίου, όπως σώζεται είναι έργο Ιταλού αρχιτέκτονα του τέλους του 19ου αιώνα. 

Το μέγαρο έχει κάτοψη σε μορφή Π, που διαμορφώθηκε σε διάφορες φάσεις με προσθήκες στον αρχικό πυρήνα του κτίσματος. Το ισόγειο εξυπηρετούσε ως μαγαζί και γραφείο με διάφορες αποθήκες και βοηθητικούς χώρους της κατοικίας που βρισκόταν στον Α' όροφο.Στο κεντρικό τμήμα του κτιρίου υπάρχει και δεύτερος όροφος, έτσι ώστε το κτήριο δείχνει προς τη νότια όψη, πάνω από τη στέγη, μικρή σοφίτα, πλούσια στολισμένη και με αέτωμα, ενώ προς την εσωτερική αυλή εμφανίζεται ως τριώροφο. 

Στην αυλή, στο σημείο αυτό, δημιουργείται στο ισόγειο στοά με τρία τόξα. Η κατασκευή επαναλαμβάνεται στον πρώτο όροφο δημιουργώντας φωτεινό χώρο που κλείνει με μεγάλες τζαμαρίες, εν μέρει έγχρωμες. Σχεδόν όλα τα ανοίγματα έχουν πλαίσια από ψευδοπαραστάδες και υπέρθυρα νεοκλασικής μορφολογίας. 

Η κύρια είσοδος του κλιμακοστασίου που οδηγεί στον πρώτο όροφο διαθέτει σκαλισμένο μαρμάρινο πλαίσιο. Στις δύο όψεις που βλέπουν προς τους δρόμους, υπάρχει συμμετρικά από ένας μεγάλος εξώστης με μαρμάρινο δάπεδο και κιγκλιδώματα από χυτοσίδηρο, επάνω σε μαρμάρινα γλυπτά φουρούσια. 

Στις όψεις, οι επιφάνειες των τοίχων του ισογείου καλύπτονται επιπλέον με απομίμηση ισόδομης τοιχοποιίας και το ισόγειο χωρίζεται από τον όροφο με διακοσμητικές κορνίζες και ταινία. Παρόμοια στοιχεία επαναλαμβάνονται κάτω από το γείσο της στέγης. 

Μετά τους σεισμούς του 1986 και την εγκεκριμένη μελέτη (ΥΠΠΟ/7429/ΔΠΚΑΝΜ/1800/12-1-96 και ΥΠΠΟ/13785/ΔΠΚΑΝΜ/311/7-3-96), πραγματοποιήθηκε η πρώτη φάση εργασιών για την προστασία και αποκατάσταση των οροφογραφείων, μέσα στο πλαίσιο των στερεωτικών εργασιών και της αποκατάστασης του κτηρίου (1996-98).

Συντάκτης

Βεατρίκη Γάττου, αρχιτέκτων-μηχανικός