Προστασία του Ευρώτα ζητάει η "Παρέμβαση Πολιτών Σπάρτης"

• Γράφτηκε από ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Online
• Τετάρτη, 06 Φεβρουαρίου 2013       

Σύμφωνα με επίσημη έκθεση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης που εκπονήθηκε από το Διαβαλκανικό Κέντρο Περιβάλλοντος (2010) και παρουσιάστηκε στη εφημερίδα REAL NEWS (6-11-2012) τα επιφανειακά και υπόγεια ύδατα του ποταμού Ευρώτα βρέθηκαν δηλητηριασμένα από καρκινογόνα νιτρικά άλατα σε ποσοστό που υπερβαίνει το όριο ανοχής της Ε.Ε.

Η επίσημη αυτή διαπίστωση αποτελεί την κορύφωση μιας πρακτικής 10ετιών του ανθρώπινου παράγοντα ο οποίος με την ανοχή της επίσημης πολιτείας καταστρέφει συστηματικά τον ποταμό Ευρώτα και μαζί του την υγεία των κατοίκων , την οικονομία του νομού και το ευρύτερο Φυσικό Περιβάλλον .

Σύμφωνα με τους ειδικούς η δηλητηρίαση των ποταμών με νιτρικά προέρχεται όχι μόνο από τα γεωργικά λιπάσματα αλλά και από τα αστικά και βιομηχανικά λύματα .

Δυστυχώς , ΚΑΙ οι τρεις συντελεστές ρύπανσης από νιτρικά πιστοποιούνται στη Λακωνία από έγκυρες πηγές :

Επί δύο χρόνια (2010 , 2011) το πρωτοεφαρμοζόμενο πρόγραμμα ελέγχου υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων από τη Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής – Τμήμα Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας έχει διαπιστώσει την ύπαρξη υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε φρούτα και λαχανικά , σε σημαντικά ποσοστά , πράγμα που επιβεβαιώνει ότι στη Λακωνία γίνεται αλόγιστη και ανεξέλεγκτη χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων .

Όσον αφορά τις άλλες δύο πηγές ρύπανσης (αστικά και βιομηχανικά απόβλητα) υπενθυμίζουμε (τελείως ενδεικτικά) ότι το πρόβλημα της δηλητηρίασης του Ευρώτα είχε πιστοποιηθεί από παλαιότερες μετρήσεις της ομάδας ERMIS του Πανεπιστημίου Αθηνών αλλά και από τις μετρήσεις του καθηγητή του Πολυτεχνείου Κρήτης κ. Νικολαΐδη ο οποίος ως επικεφαλής επιστημονικής ομάδας εκπόνησε κατ’ εντολήν της τότε Νομαρχίας Λακωνίας το πρόγραμμα LIFE για τη σωτηρία του Ευρώτα (2008) .

Είναι χαρακτηριστικό ότι στα πορίσματά της η ερευνητική ομάδα του κ. Νικολαΐδη είχε βρει σημαντική οργανική επιβάρυνση του ποταμού στο τμήμα του μεταξύ Σπάρτης και Σκούρας ενώ με επιστολή του προς τον τότε Νομάρχη Λακωνίας που δόθηκε στη δημοσιότητα , διαπίστωνε πλημμελή λειτουργία του Βιολογικού Καθαρισμού Σπάρτης . Επίσης , την ίδια εποχή , και ο τότε Δ/ντής Εγγύων Βελτιώσεων της Νομαρχίας Λακωνίας κατονόμασε ως υπεύθυνο της ρύπανσης το Βιολογικό Σπάρτης μαζί με δυο παρακείμενες στον Ευρώτα Βιομηχανίες . Με τις υποθέσεις αυτές είχε ασχοληθεί ο Εισαγγελέας Σπάρτης χωρίς όμως να έχουν γίνει γνωστά τα αποτελέσματα των ενεργειών του .

Για το θέμα αυτό ο τότε Ευρωβουλευτής κ. Παπαδημούλης Δ. είχε υποβάλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την 4η Φεβρουαρίου 2009 γραπτή ερώτηση στην οποία ανέφερε ότι : «Ο ποταμός Ευρώτας αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο για τις αγροτικές περιοχές που τον περιβάλλουν. Σύμφωνα με μελέτη του Πολυτεχνείου Κρήτης, στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE για το περιβάλλον, ο βιολογικός καθαρισμός Σπάρτης μολύνει τον Ευρώτα και στην όχθη του υπάρχει συσσώρευση στερεών αποβλήτων. Οι κάτοικοι και οι τοπικοί φορείς καταγγέλλουν ρύπανση από ανεπεξέργαστα λύματα βιομηχανιών». Στη συνέχεια ερωτούσε την Επιτροπή τα εξής: «Είναι ενήμερη για την περίπτωση του ποταμού Ευρώτα; Αν ναι, ποια μέτρα προτίθεται να λάβει για την προστασία του ποταμού;».

Η απάντηση του Έλληνα επιτρόπου και αρμόδιου για θέματα περιβάλλοντος κ. Σταύρου Δήμα δόθηκε στην δημοσιότητα την 19η Μαρτίου 2009 και διευκρίνιζε ότι η Επιτροπή γνωρίζει πως ασκούνται πιέσεις στην μετά την Σπάρτη περιοχή του Ευρώτα από αστικά και βιομηχανικά λύματα και από χώρους υγειονομικής ταφής αποβλήτων. Για το λόγο αυτό υπενθύμιζε στις Ελληνικές αρχές ότι : «έχουν την υποχρέωση να λάβουν τα αναγκαία μέτρα στο πλαίσιο του σχεδίου διαχείρισης της λεκάνης αυτού του ποταμού βάσει του άρθρου 13 της οδηγίας πλαίσιο για το νερό για να επιτευχθούν οι περιβαλλοντικοί στόχοι της ως άνω οδηγίας». Επίσης υπενθύμιζε την ανάγκη στα πλαίσια τήρησης των κοινοτικών οδηγιών να ολοκληρωθούν μέχρι τέλους του 2009 «τα σχέδια διαχείρισης των ποταμίων λεκανών και τα προγράμματα λήψης μέτρων». Η Επιτροπή τέλος δεσμευόταν ότι πρόκειται να παρακολουθήσει από κοντά κατά πόσο οι Ελληνικές αρχές θα ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.

Το θέμα της ρύπανσης του Ευρώτα είχε λάβει μεγάλη δημοσιότητα και μέσω του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΪ όπου στην εκπομπή «ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ» της 14ης /11/2008 είχαν προβληθεί πλάνα όπου «αναδεικνύονταν με αδιάψευστο τρόπο δύο συγκεκριμένες εστίες ρύπανσης σε σημείο πλησίον Βιομηχανικής Μονάδας και του Βιολογικού Σπάρτης» .

Προσφάτως , η τοπική ιστοσελίδα NOTOS PRESS δημοσίευσε εκτενή ρεπορτάζ με βίντεο και φωτογραφίες που απεδείκνυαν ότι κατά τους τρεις πρώτους μήνες του 2012 ο Ευρώτας υπέστη , παρά την κείμενη νομοθεσία , απίστευτη ρύπανση από τα ελαιοτριβεία χωρίς να υπάρξει καμία συνέπεια για τους υπευθύνους . Τα στοιχεία αυτά διαβιβάστηκαν στον Εισαγγελέα και στη Γραμματέα του Υπουργείου Περιβάλλοντος χωρίς και πάλι να έχει δημοσιοποιηθεί κάποιο αποτέλεσμα .

Τέλος , είναι γνωστό , ότι η συνεχιζόμενη παράνομη λειτουργία του ΧΑΔΑ Αφισού του δήμου Σπάρτης «στέλνει» επί 40 χρόνια όλα τα στραγγίδια των σκουπιδιών στον Ευρώτα .

Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθούν οι ανεξέλεγκτες απορρίψεις μπαζών και σκουπιδιών στις όχθες και στην κοίτη του ποταμού , οι παράνομες αμμοληψίες , οι αυθαίρετες διαπλατύνσεις και εκβαθύνσεις της κοίτης , η αποξύλωση και οι εκχερσώσεις του παρόχθιου δάσους και της βλάστησης (ιδιαίτερα στο «αστικό» τμήμα του ποταμού) , οι καταπατήσεις στις όχθες , η αλόγιστη και ανεξέλεγκτη χρήση των νερών του Ευρώτα (επιφανειακών και υπόγειων), κλπ , κλπ .

Όλα τα παραπάνω καταδεικνύουν ότι δεν υπάρχει πληγή που να μην έχει αφήσει το σημάδι της πάνω στο «πτώμα» του Ευρώτα .

Για τους λόγους αυτούς η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΠΟΛΙΤΏΝ ΔΗΜΟΥ ΣΠΑΡΤΗΣ σας απευθύνει αρμοδίως τα παρακάτω ερωτήματα με την ελπίδα ότι επιτέλους θα γίνει κάτι σοβαρό και ουσιαστικό για τη σωτηρία του ιστορικού Ευρώτα :

1. Θα ενταχθεί ο Νομός Λακωνίας σε πρόγραμμα απονιτροποίησης μέσω του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης έτσι όπως έχει γίνει για άλλες περιοχές με τα ίδια προβλήματα ;

2. Θα ενταχθεί στο ΕΣΠΑ ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα για την απορρύπανση και την αειφόρο διαχείριση του Ευρώτα , ώστε το ιστορικό ποτάμι από εστία ρύπανσης να μετατραπεί σε πόλο τοπικής ανάπτυξης ;

3. Θα εφαρμοστούν , επιτέλους , οι προδιαγραφές που θέτει η σχετική οδηγία-πλαίσιο της Ε.Ε. για τα νερά και θα εκπονηθεί το σχέδιο διαχείρισης της ποτάμιας λεκάνης του Ευρώτα καθώς και τα προγράμματα λήψης μέτρων , τα οποία έπρεπε να έχουν υλοποιηθεί από το τέλος του 2009 ;

4. Θα επικαιροποιηθεί και θα υλοποιηθεί το πρόγραμμα LIFE που είχε εκπονήσει η Νομαρχία Λακωνίας , το οποίο προέβλεπε την εγκατάσταση Παρατηρητηρίου Βιώσιμης Ανάπτυξης για τον Ευρώτα και Σχεδιασμό – Καθοδήγηση Έργων σχετικών με τη Βελτίωση της Περιβαλλοντικής Κατάστασης του Ευρώτα ;

5. Θα ξεκινήσει από την Περιφέρεια οργανωμένη διαδικασία που ύστερα από τη μελέτη των βασικών πηγών ρύπανσης του ποταμού θα καταλήξει σε στοχευμένες παρεμβάσεις περιορισμού ή εξάλειψης αυτών των πηγών με τη συνεργασία , την αξιοποίηση και το συντονισμό Γεωπονικών Πανεπιστημίων , του ΙΓΜΕ , της Περιφερειακής Δ/νσης Υδάτινων Πόρων , των Δήμων κι ενός Φορέα Διαχείρισης σε επίπεδο Νομού ;

6. Θα γίνει οριοθέτηση του ποταμού Ευρώτα σε συνεργασία με το αρμόδιο Υπουργείο Μεταφορών , Δικτύων και Υποδομών και θα ελεγχθούν εξονυχιστικά οι παρόχθιες ιδιοκτησίες που πολλές έχουν φτάσει μέχρι την κοίτη του ποταμού ώστε να τιμωρηθούν παραδειγματικά οι τυχόν καταπατητές και να αποδοθούν οι καταπατημένες εκτάσεις στον ποταμό ;

7. Θα συντάξουν οι αρμόδιοι φορείς (Περιφέρεια – Δήμοι – Ειδική Γραμματεία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος ΥΠΕΚΑ) ως είναι υποχρεωμένοι , τις διαπιστωτικές πράξεις περιβαλλοντικών αυθαιρεσιών σε βάρος του Ευρώτα ;

8. Θα εφαρμοστεί η νομοθεσία για τη λειτουργία βιομηχανιών , βιοτεχνιών , ελαιοτριβείων , κλπ ; Θα γίνονται συχνοί και συστηματικοί έλεγχοι ; Θα επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις και θα στέλνονται οι παραβάτες στη δικαιοσύνη ;.

9. Θα κλείσει άμεσα ο παράνομος ΧΑΔΑ Αφισού και θα αποκατασταθεί σύμφωνα με τις διεθνώς αποδεκτές προδιαγραφές ;

10. Θα ελεγχθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας και από τους Ελεγκτές Περιβάλλοντος του Υπουργείου η λειτουργία του Βιολογικού Σπάρτης ιδιαίτερα ως προς την αποθήκευση – διαχείριση της λυματολάσπης και την ποιότητα του εξαγόμενου νερού ;

11. Θα υπάρξει υπεύθυνη ενημέρωση των αγροτών σχετικά με τη χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων ; Θα ενεργοποιηθεί σύστημα διαρκούς ελέγχου της προμήθειας κι εφαρμογής φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων και , κυρίως , θα ληφθούν θεσμικά μέτρα για αλλαγή του μοντέλου της τοπικής αγροτικής παραγωγής και ανάπτυξης και θα ενισχυθούν τα κίνητρα για προσανατολισμό στις βιολογικές καλλιέργειες ;

12. Θα αυξηθούν , θα διευρυνθούν και θα εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι του Τμήματος Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας για την ανίχνευση βλαβερών χημικών ουσιών στα οπωροκηπευτικά του Νομού σε ΟΛΑ τα σημεία λιανικής διάθεσής τους στους καταναλωτές ; Θα επιβάλλονται οι αυστηρότερες ποινές σύμφωνα με το νόμο και θα δημοσιοποιούνται τα ονόματα των παραβατών ;

13.Θα γίνει επιδημιολογική μελέτη για να διαπιστωθεί ποια είναι η σχέση της ρύπανσης του Ευρώτα με τους θανάτους των κατοίκων της περιοχής ;

Καλούμε τους φορείς προς τους οποίους κοινοποιείται η επιστολή αυτή να δώσουν δημόσιες απαντήσεις σε κάθε ένα από τα ερωτήματα που έχουν τεθεί ώστε να υπάρξει διάλογος και να ενημερωθεί η κοινή γνώμη .

Καλούμε την Περιφέρεια Πελοποννήσου και του Δήμους της Λακωνίας να φέρουν προς συζήτηση το θέμα αυτό στα συμβούλιά τους προκειμένου να ληφθούν αποφάσεις οι οποίες θα οδηγήσουν στη λύση του σοβαρού προβλήματος της ρύπανσης και της γενικότερης καταστροφής του Ευρώτα .

Καλούμε την Ειδική Γραμματεία των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος του ΥΠΕΚΑ να ασκήσει όλες τις αρμοδιότητές της για την προστασία του ποταμού Ευρώτα .

Καλούμε , τέλος , τα τοπικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης να κάνουν δική τους υπόθεση την προστασία του ιστορικού ποταμού κρατώντας την πάντα στο προσκήνιο της ενημέρωσης .

Σπάρτη 4 – 2 -2013