Εμφράγματα στη Μεσσηνία
Tου Στεφανου Κασιματη / kassimatis@kathimerini.gr
Διάβαζα τελευταία ένα άρθρο για τον διαπρεπή στατιστικολόγο του Κέμπριτζ Ντέιβιντ Σπίγκελχαλτερ και το σύνδρομο που ο ίδιος ονομάζει «οι γάτες προκαλούν καρκίνο», δηλαδή την τάση των ανθρώπων να δίνουμε υπερβολική σημασία σε στατιστικά ασήμαντους συσχετισμούς ανάμεσα σε κοινές πρακτικές της καθημερινής μας δραστηριότητας και στις ατυχίες της ζωής. Το σύνδρομο αυτό, κατά τον Σπίγκελχαλτερ, εξηγεί σε μεγάλο βαθμό γιατί τα συμπεράσματα κάποιων ερευνών, π.χ. για τη σχέση της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος με την εμφάνιση καρκίνου, επικρατούν στη συνείδηση του κόσμου ως απόλυτες αλήθειες, ενώ στην πραγματικότητα η ισχύς τους εξαρτάται από διάφορες άλλες παραμέτρους, που επισημαίνονται μεν στην έρευνα, αλλά το κοινό τις παραβλέπει.
Αυτό μου δίνει την ευκαιρία να αναφερθώ σε μια πρόσφατη ιατρική έρευνα, η οποία ανιχνεύει τον συσχετισμό της οικονομικής κρίσης με την αύξηση των καρδιακών εμφραγμάτων. Τη διεξήγαγε ο καρδιολόγος Εμμανουήλ Μάκαρης του Γενικού Νοσοκομείου Καλαμάτας, ο οποίος και παρουσίασε τα αποτελέσματά της στο 62ο ετήσιο επιστημονικό συνέδριο του Αμερικανικού Kολεγίου Καρδιολογίας στο Σαν Φρανσίσκο. Εν ολίγοις, στα άνω των 22.000 περιστατικών που σημειώθηκαν στη Μεσσηνία, ο καλός επιστήμων βρίσκει ότι στο διάστημα από τον Ιανουάριο του 2004 έως τον Δεκέμβριο του 2007 διαπιστώνονται 841 εμφράγματα, ενώ στο διάστημα από τον Ιανουάριο του 2008 έως τον Δεκέμβριο του 2011 ο αριθμός τους ανεβαίνει στα 1.084.
Δεν έχω την πρόθεση ούτε κατά διάνοια να αμφισβητήσω εγώ ένας άσχετος τις διαπιστώσεις ενός έγκυρου επιστήμονα. Ωστόσο, με όλο τον σεβασμό στο ύψιστο λειτούργημά του (καρδιολόγος είναι ο άνθρωπος και, όπως πάμε, το πιθανότερο είναι ότι θα τον χρειαστώ αργά ή γρήγορα…) και δεδομένου ότι το δείγμα της έρευνας προέρχεται αποκλειστικά από τη Μεσσηνία, διερωτώμαι αν ελήφθη υπ’ όψιν η υπόθεση μήπως η απότομη αύξηση των εμφραγμάτων οφείλεται στη χαρά που προκάλεσε στον αγνό λαό της Μεσσηνίας το γεγονός ότι, τον Νοέμβριο του 2009, δηλαδή μέσα στην περίοδο κατά την οποία σημειώνεται η αύξηση, ο αγαπημένος τους συντοπίτης Αντώνης Σαμαράς εκλέγεται πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας! Μήπως; Δεν μπορώ να πω μετά βεβαιότητος· εγώ απλώς διατυπώνω μια υπόθεση. Αλλά επειδή ο λαός της Μεσσηνίας λατρεύει τον Αντώνη, υποψιάζομαι ότι τα εμφράγματα ίσως να εκτοξεύονται ακόμη ψηλότερα περί την 20ή Ιουνίου του 2012, όταν ο Αντώνης γίνεται πια και πρωθυπουργός! Αλλά, ατυχώς, τα στοιχεία της έρευνας σταματούν τον Δεκέμβριο του 2011…
Ανάπτυξη με χιούμορ
Το ραδιόφωνο παίζει μια διαφήμιση της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αν το Δημόσιο σου οφείλει χρήματα, λέει η διαφήμιση, βάσει μιας νέας Οδηγίας, την οποία εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ισχύει παντού στην Ενωση ανεξαρτήτως εγκρίσεως από τα εθνικά Κοινοβούλια, είναι υποχρεωμένο να τα καταβάλει εντός τριάντα ημερών, για την καθυστέρηση δε το ποσόν τοκίζεται με 8%! Καλό;
Πρόκειται, θα έλεγα, για ένα παράδειγμα του πώς η ανάπτυξη μπορεί να συμβαδίζει με το χιούμορ ―συσκευασία «δύο σε ένα». Η διαφήμιση είναι «ανάπτυξη», για εμάς των ΜΜΕ τουλάχιστον. «Ανάπτυξη», δηλαδή, όπως την αντιλαμβανόμαστε στην Ελλάδα: διοχέτευση πόρων σε σκοπό άνευ αντικρίσματος. Διότι, να με συγχωρείτε, αλλά είναι δυνατόν να πιστέψει κανείς ότι η Οδηγία θα εφαρμοσθεί στη σημερινή Ελλάδα; Την Ελλάδα που μειώνει το έλλειμμα του προϋπολογισμού χάρη σε ένα κράτος το οποίο με πλήρη αναισθησία αγνοεί τις υποχρεώσεις του προς τρίτους; Γι’ αυτό σας λέω ότι είναι και αστείο.
Προ δεκαπενθημέρου, ένας φίλος ο οποίος εργαζόταν στην κρατική τηλεόραση έλαβε μια γραπτή ειδοποίηση από την ΕΡΤ. Οι αρμόδιοι του γνωστοποιούσαν ότι όφειλε να καταθέσει στον τάδε τραπεζικό λογαριασμό της εταιρείας ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσόν μερικών εκατοντάδων ευρώ και ότι στην περίπτωση που δεν το έκανε εντός της προθεσμίας, η οφειλή του θα μεταφερόταν στην εφορία. Ο φίλος υπέθεσε ότι θα ήταν μάλλον οι περικοπές που επιβλήθηκαν με αναδρομική ισχύ. Ωστόσο, τηλεφώνησε στις οικονομικές υπηρεσίες για να βεβαιωθεί ― ποιος δίνει σήμερα χρήματα χωρίς τουλάχιστον να γνωρίζει αρμοδίως τον λόγο; «Δεν ξέρουμε. Εσείς, πάντως, πρέπει να τα επιστρέψετε», ήταν η απάντηση που πήρε από τις οικονομικές υπηρεσίες. Αυτό το κράτος, που διεκδικεί τις απαιτήσεις του χωρίς τις στοιχειώδεις εξηγήσεις, απέχει πολύ από τις Βρυξέλλες: στην πραγματικότητα, ανήκει σε άλλη ήπειρο. Μια Οδηγία που διαφημίζεται στο ραδιόφωνο δεν μειώνει σε τίποτε την απόσταση. Το πολύ πολύ, να προκαλεί ένα βεβιασμένο χαμόγελο. Σε τέτοιους καιρούς, καλό είναι να γελάμε πότε πότε ― δεν έχω αντίρρηση. Από την άλλη όμως, βρε παιδάκι μου, μήπως το αστείο είναι πολύ χοντροκομμένο;
Οι παλιές καλές ημέρες
Μου το έστειλε αναγνώστης και είπα να μοιραστώ μαζί σας τη συγκίνηση που μου προκάλεσε το ενθύμημα της ωραίας εκείνης εποχής πριν από την «ανθρωπιστική κρίση» ―τότε που, κατά το λεγόμενο, δέναμε τα σκυλιά με τα λουκάνικα. Είναι η φωτογραφία μιας ολοσέλιδης διαφήμισης από εφημερίδα του 2003. Στην εικόνα βλέπουμε ένα βάζο χαβιάρι, είναι ανοιγμένο και έχει βυθισμένο μέσα ένα κουτάλι, ενώ από πάνω διαβάζουμε το σλόγκαν: «Πάσχα χωρίς… αυγά, δεν γίνεται. Πασχαλινό δάνειο ώς 6.000 ευρώ».
Tου Στεφανου Κασιματη / kassimatis@kathimerini.gr
Διάβαζα τελευταία ένα άρθρο για τον διαπρεπή στατιστικολόγο του Κέμπριτζ Ντέιβιντ Σπίγκελχαλτερ και το σύνδρομο που ο ίδιος ονομάζει «οι γάτες προκαλούν καρκίνο», δηλαδή την τάση των ανθρώπων να δίνουμε υπερβολική σημασία σε στατιστικά ασήμαντους συσχετισμούς ανάμεσα σε κοινές πρακτικές της καθημερινής μας δραστηριότητας και στις ατυχίες της ζωής. Το σύνδρομο αυτό, κατά τον Σπίγκελχαλτερ, εξηγεί σε μεγάλο βαθμό γιατί τα συμπεράσματα κάποιων ερευνών, π.χ. για τη σχέση της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος με την εμφάνιση καρκίνου, επικρατούν στη συνείδηση του κόσμου ως απόλυτες αλήθειες, ενώ στην πραγματικότητα η ισχύς τους εξαρτάται από διάφορες άλλες παραμέτρους, που επισημαίνονται μεν στην έρευνα, αλλά το κοινό τις παραβλέπει.
Αυτό μου δίνει την ευκαιρία να αναφερθώ σε μια πρόσφατη ιατρική έρευνα, η οποία ανιχνεύει τον συσχετισμό της οικονομικής κρίσης με την αύξηση των καρδιακών εμφραγμάτων. Τη διεξήγαγε ο καρδιολόγος Εμμανουήλ Μάκαρης του Γενικού Νοσοκομείου Καλαμάτας, ο οποίος και παρουσίασε τα αποτελέσματά της στο 62ο ετήσιο επιστημονικό συνέδριο του Αμερικανικού Kολεγίου Καρδιολογίας στο Σαν Φρανσίσκο. Εν ολίγοις, στα άνω των 22.000 περιστατικών που σημειώθηκαν στη Μεσσηνία, ο καλός επιστήμων βρίσκει ότι στο διάστημα από τον Ιανουάριο του 2004 έως τον Δεκέμβριο του 2007 διαπιστώνονται 841 εμφράγματα, ενώ στο διάστημα από τον Ιανουάριο του 2008 έως τον Δεκέμβριο του 2011 ο αριθμός τους ανεβαίνει στα 1.084.
Δεν έχω την πρόθεση ούτε κατά διάνοια να αμφισβητήσω εγώ ένας άσχετος τις διαπιστώσεις ενός έγκυρου επιστήμονα. Ωστόσο, με όλο τον σεβασμό στο ύψιστο λειτούργημά του (καρδιολόγος είναι ο άνθρωπος και, όπως πάμε, το πιθανότερο είναι ότι θα τον χρειαστώ αργά ή γρήγορα…) και δεδομένου ότι το δείγμα της έρευνας προέρχεται αποκλειστικά από τη Μεσσηνία, διερωτώμαι αν ελήφθη υπ’ όψιν η υπόθεση μήπως η απότομη αύξηση των εμφραγμάτων οφείλεται στη χαρά που προκάλεσε στον αγνό λαό της Μεσσηνίας το γεγονός ότι, τον Νοέμβριο του 2009, δηλαδή μέσα στην περίοδο κατά την οποία σημειώνεται η αύξηση, ο αγαπημένος τους συντοπίτης Αντώνης Σαμαράς εκλέγεται πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας! Μήπως; Δεν μπορώ να πω μετά βεβαιότητος· εγώ απλώς διατυπώνω μια υπόθεση. Αλλά επειδή ο λαός της Μεσσηνίας λατρεύει τον Αντώνη, υποψιάζομαι ότι τα εμφράγματα ίσως να εκτοξεύονται ακόμη ψηλότερα περί την 20ή Ιουνίου του 2012, όταν ο Αντώνης γίνεται πια και πρωθυπουργός! Αλλά, ατυχώς, τα στοιχεία της έρευνας σταματούν τον Δεκέμβριο του 2011…
Ανάπτυξη με χιούμορ
Το ραδιόφωνο παίζει μια διαφήμιση της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αν το Δημόσιο σου οφείλει χρήματα, λέει η διαφήμιση, βάσει μιας νέας Οδηγίας, την οποία εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ισχύει παντού στην Ενωση ανεξαρτήτως εγκρίσεως από τα εθνικά Κοινοβούλια, είναι υποχρεωμένο να τα καταβάλει εντός τριάντα ημερών, για την καθυστέρηση δε το ποσόν τοκίζεται με 8%! Καλό;
Πρόκειται, θα έλεγα, για ένα παράδειγμα του πώς η ανάπτυξη μπορεί να συμβαδίζει με το χιούμορ ―συσκευασία «δύο σε ένα». Η διαφήμιση είναι «ανάπτυξη», για εμάς των ΜΜΕ τουλάχιστον. «Ανάπτυξη», δηλαδή, όπως την αντιλαμβανόμαστε στην Ελλάδα: διοχέτευση πόρων σε σκοπό άνευ αντικρίσματος. Διότι, να με συγχωρείτε, αλλά είναι δυνατόν να πιστέψει κανείς ότι η Οδηγία θα εφαρμοσθεί στη σημερινή Ελλάδα; Την Ελλάδα που μειώνει το έλλειμμα του προϋπολογισμού χάρη σε ένα κράτος το οποίο με πλήρη αναισθησία αγνοεί τις υποχρεώσεις του προς τρίτους; Γι’ αυτό σας λέω ότι είναι και αστείο.
Προ δεκαπενθημέρου, ένας φίλος ο οποίος εργαζόταν στην κρατική τηλεόραση έλαβε μια γραπτή ειδοποίηση από την ΕΡΤ. Οι αρμόδιοι του γνωστοποιούσαν ότι όφειλε να καταθέσει στον τάδε τραπεζικό λογαριασμό της εταιρείας ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσόν μερικών εκατοντάδων ευρώ και ότι στην περίπτωση που δεν το έκανε εντός της προθεσμίας, η οφειλή του θα μεταφερόταν στην εφορία. Ο φίλος υπέθεσε ότι θα ήταν μάλλον οι περικοπές που επιβλήθηκαν με αναδρομική ισχύ. Ωστόσο, τηλεφώνησε στις οικονομικές υπηρεσίες για να βεβαιωθεί ― ποιος δίνει σήμερα χρήματα χωρίς τουλάχιστον να γνωρίζει αρμοδίως τον λόγο; «Δεν ξέρουμε. Εσείς, πάντως, πρέπει να τα επιστρέψετε», ήταν η απάντηση που πήρε από τις οικονομικές υπηρεσίες. Αυτό το κράτος, που διεκδικεί τις απαιτήσεις του χωρίς τις στοιχειώδεις εξηγήσεις, απέχει πολύ από τις Βρυξέλλες: στην πραγματικότητα, ανήκει σε άλλη ήπειρο. Μια Οδηγία που διαφημίζεται στο ραδιόφωνο δεν μειώνει σε τίποτε την απόσταση. Το πολύ πολύ, να προκαλεί ένα βεβιασμένο χαμόγελο. Σε τέτοιους καιρούς, καλό είναι να γελάμε πότε πότε ― δεν έχω αντίρρηση. Από την άλλη όμως, βρε παιδάκι μου, μήπως το αστείο είναι πολύ χοντροκομμένο;
Οι παλιές καλές ημέρες
Μου το έστειλε αναγνώστης και είπα να μοιραστώ μαζί σας τη συγκίνηση που μου προκάλεσε το ενθύμημα της ωραίας εκείνης εποχής πριν από την «ανθρωπιστική κρίση» ―τότε που, κατά το λεγόμενο, δέναμε τα σκυλιά με τα λουκάνικα. Είναι η φωτογραφία μιας ολοσέλιδης διαφήμισης από εφημερίδα του 2003. Στην εικόνα βλέπουμε ένα βάζο χαβιάρι, είναι ανοιγμένο και έχει βυθισμένο μέσα ένα κουτάλι, ενώ από πάνω διαβάζουμε το σλόγκαν: «Πάσχα χωρίς… αυγά, δεν γίνεται. Πασχαλινό δάνειο ώς 6.000 ευρώ».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου