Παναγιώτης Καρακούσης: Ο Μεσσήνιος… θησαυροφύλακας του κράτους
Τελευταία Ενημέρωση:
06/02/2014
Έπειτα από 38
χρόνια υπηρεσίας στο υπουργείο Οικονομικών αποχώρησε τις προηγούμενες εβδομάδες
και καταθέτει τις εμπειρίες από τη θητεία του
Η Κοινότητα Κρεμμυδίων (Κρεμμύδια- Φουρτζή), στο Δήμο Πύλου-Νέστορος, από το 1999, έχει μια πανελλήνια αλλά και παγκόσμια διάκριση. Ανάλογα με τον πληθυσμό της έχει το μεγαλύτερο αριθμό επιστημόνων! Γι’ αυτό, μάλιστα, κατέκτησε και τη θέση της στο βιβλίο Guinness (Γκίνες).
Ένας από αυτούς που πλαισιώνουν τη λίστα είναι και ο Παναγιώτης Καρακούσης του Αναστασίου, απόφοιτος της ΑΣΟΕΕ και μέχρι πρότινος «θησαυροφύλακας» του ελληνικού κράτους.
Ο άνθρωπος που «τα είδε όλα»
«Δυστυχώς, πολλοί στο πολιτικό σύστημα δεν έχουν αντιληφθεί ακόμη και σήμερα, μετά απ’ όσα περάσαμε, την τραγικότητα της κατάστασης». Με αυτή την πικρή γεύση αποχωρεί συνταξιοδοτούμενος ύστερα από 38 χρόνια στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ο γενικός διευθυντής Θησαυροφυλακίου και Προϋπολογισμού, Παναγιώτης Καρακούσης, έχοντας ζήσει από θέσεις-κλειδιά στη δημόσια διοίκηση όλη τη μεταπολιτευτική περίοδο της χώρας και ταυτόχρονα την άνοδο και την πτώση της οικονομίας.
«Η χειρότερη περίοδος που έζησα ήταν τα χρόνια από το 2009 και μετά, με αποκορύφωμα την άνοιξη του 2012, όταν βρεθήκαμε στην ανάγκη να καλύψουμε το δημοσιονομικό κενό με 13,5 δισ. ευρώ. Εδώ περάσαμε ατέλειωτες ώρες, πολλά ξενύχτια, με χαμηλό ηθικό, χωρίς κουράγιο, γνωρίζοντας ότι η δυναμική των πραγμάτων ξεπερνούσε και τον πιο ρεαλιστικό σχεδιασμό. Έκανες προτάσεις που δεν τις πίστευες για συγκεκριμένα μέτρα, αλλά εκείνη τη στιγμή τις θεωρούσες αναγκαίες μπροστά στην πιθανότητα η χώρα να καταρρεύσει».
Αυτό εξομολογείται, στο «Βήμα» ο άνθρωπος που «τα είδε όλα» - τη δραχμή, το ευρώ, την άνθιση, την ασυδοσία ως και τη χρεοκοπία - από το 1976, όταν πέρασε με εξετάσεις στο υπουργείο Οικονομικών, μέχρι σήμερα που φεύγει. «Το στοίχημα τώρα είναι να μη γυρίσουμε πίσω... Τα παιδιά μας θα χρειαστούν χρόνο και μεγάλη υπομονή για να δουν την οικονομία να βελτιώνεται. Με κανέναν τρόπο δεν πρέπει να επιτρέψουν να γυρίσουμε στο αμαρτωλό πολιτικό παρελθόν που μας οδήγησε σε αυτή την κατάσταση».
Μιλώντας για τους «ανθρώπους που πατάνε μόνο κουμπιά», όπως αποκαλούν στο Γενικό Λογιστήριο τους τροϊκανούς, ο κ. Καρακούσης εξομολογείται ότι πέρασε δύσκολες καταστάσεις στις αμέτρητες συναντήσεις τους. «Η καχυποψία ήταν μόνιμη, αναγκαζόμασταν να υπομείνουμε την υπεροψία τους, γιατί βλέπαμε μπροστά μας την κατάρρευση της χώρας... Πολλές φορές αισθανόμασταν ότι μας αντιμετώπιζαν σαν να παίζουν ένα επιτραπέζιο παιχνίδι».
Ο ίδιος διαβεβαιώνει ότι μετά τη θύελλα ανακτήσαμε τον έλεγχο των δημοσίων οικονομικών μόλις το περασμένο καλοκαίρι, οπότε και εξέλιπε ο κίνδυνος εξόδου από το ευρώ.
Ακολουθούν αποσπάσματα από τη συγκεκριμένη συνέντευξη:
-Κύριε Καρακούση, είναι πραγματικό το πρωτογενές πλεόνασμα το 2013 και τι σημαίνει αυτό για τη χώρα και, φυσικά, για τον πολίτη;
«Όχι μόνο είναι πραγματικό, αλλά με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία θα είναι αρκετά μεγαλύτερο από το προβλεπόμενο στον προϋπολογισμό. Με τη μέθοδο του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών (δηλαδή το ESA-95), με την οποία μετρούνται τα δημοσιονομικά αποτελέσματα όλων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το πλεόνασμα θα πλησιάσει και ίσως ξεπεράσει τα 4 δισ. ευρώ το 2013. Αυτό σημαίνει την έναρξη των διαπραγματεύσεων για την όποια βιώσιμη λύση του προβλήματος του τεράστιου δημόσιου χρέους, τη σταθεροποίηση της δημοσιονομικής κατάστασης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για να μπει η χώρα σε τροχιά ανάπτυξης και να τερματίσει το σφικτό οικονομικό πρόγραμμα που της επιβάλλεται».
-Μπορεί να αυξηθεί το πλεόνασμα - όπως ζητεί η τρόικα - με δεδομένο ότι ο μέσος Έλληνας έχει φτάσει στα όριά του;
«Το οικονομικό πρόγραμμα για το 2014 προβλέπει πλεόνασμα περίπου τρία δισ. ευρώ. Θα είναι μια δύσκολη χρονιά δεδομένης της φοροδοτικής εξάντλησης των πολιτών. Οι δαπάνες του δημόσιου τομέα έχουν πλέον μειωθεί (με λίγες εξαιρέσεις) δραστικά. Επομένως, για να έχουμε το αναγκαίο αποτέλεσμα, θα πρέπει να ληφθούν θαρραλέες αποφάσεις, να συγκρουστούμε με κατεστημένες αντιλήψεις και συμφέροντα και να εφαρμόσουμε νέες μεθόδους εντοπισμού της φοροδιαφυγής. Αυτό είναι το «κλειδί». Περαιτέρω μείωση των αποδοχών των εργαζομένων θα είναι και με τεχνικούς όρους αντιπαραγωγική και θα φέρει τα εντελώς αντίθετα δημοσιονομικά αποτελέσματα. Άλλωστε, οι μισθωτοί έχουν εξαντλήσει τις όποιες δυνατότητες συνεισφοράς στα κοινά βάρη».
-Πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις πιστεύετε ότι ο μέσος πολίτης θα δει βελτίωση;
«Θα περάσει καιρός. Οι μεγάλης έκτασης οικονομικές μεταβολές απαιτούν χρόνο, υπομονή και επιμονή. Αυτό που θα μπορούσαν να προσδοκούν οι πολίτες άμεσα είναι η μη χειροτέρευση της κατάστασής τους. Ο μεγαλύτερος στόχος θα πρέπει να είναι η με κάθε τρόπο μείωση της ανεργίας, η οποία, πέραν του κοινωνικού στοιχείου που εμπεριέχει, θα συμβάλει σημαντικά και από δημοσιονομική άποψη στη μείωση των επιχορηγήσεων προς τα Ταμεία».
-Ποιοι πιστεύετε ότι έχουν την ευθύνη που φθάσαμε εδώ;
«Όλοι. Πρώτα και κύρια το σύνολο του πολιτικού προσωπικού της χώρας που ως συλλογικό υποκείμενο, όχι ως άτομα, δε λειτούργησε ως πρωτοπορία, δημιούργησε πελατειακό και αναποτελεσματικό κράτος, στηρίχθηκε στην απόκρυψη της αλήθειας, απέφυγε να πει σκληρές αλήθειες και διαχειρίστηκε την κρατική εξουσία ως λάφυρο. Έπειτα οι λεγόμενες παραγωγικές τάξεις που δεν απαίτησαν κανόνες λειτουργίας, αλλά αρκέστηκαν στην αναζήτηση καναλιών διασύνδεσης με τους διαχειριστές του λαφύρου. Η διοίκηση που υποτάχθηκε στον κομματισμό και οι πολίτες που ανέχθηκαν, αν δε συνέβαλαν με τις επιλογές τους, συμπεριφορές και πρακτικές, ελπίζοντας ή αρκούμενοι στα περισσεύματα από την "τράπεζα της ευωχίας". Ίσως το πρόβλημα της χώρας μας να μην είναι τόσο πρόβλημα οικονομικό όσο κυρίως πρόβλημα της κοινωνίας μας. Αν είναι έτσι, τότε, χωρίς να είναι άμοιρος ευθυνών κανένας, την κύρια ευθύνη έχουν όλοι όσοι κατά τεκμήριο οφείλουν να είναι καθοδηγητές αυτής της κοινωνίας».
Επιμέλεια: Αντώνης Πετρόγιαννης
Η Κοινότητα Κρεμμυδίων (Κρεμμύδια- Φουρτζή), στο Δήμο Πύλου-Νέστορος, από το 1999, έχει μια πανελλήνια αλλά και παγκόσμια διάκριση. Ανάλογα με τον πληθυσμό της έχει το μεγαλύτερο αριθμό επιστημόνων! Γι’ αυτό, μάλιστα, κατέκτησε και τη θέση της στο βιβλίο Guinness (Γκίνες).
Ένας από αυτούς που πλαισιώνουν τη λίστα είναι και ο Παναγιώτης Καρακούσης του Αναστασίου, απόφοιτος της ΑΣΟΕΕ και μέχρι πρότινος «θησαυροφύλακας» του ελληνικού κράτους.
Ο άνθρωπος που «τα είδε όλα»
«Δυστυχώς, πολλοί στο πολιτικό σύστημα δεν έχουν αντιληφθεί ακόμη και σήμερα, μετά απ’ όσα περάσαμε, την τραγικότητα της κατάστασης». Με αυτή την πικρή γεύση αποχωρεί συνταξιοδοτούμενος ύστερα από 38 χρόνια στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ο γενικός διευθυντής Θησαυροφυλακίου και Προϋπολογισμού, Παναγιώτης Καρακούσης, έχοντας ζήσει από θέσεις-κλειδιά στη δημόσια διοίκηση όλη τη μεταπολιτευτική περίοδο της χώρας και ταυτόχρονα την άνοδο και την πτώση της οικονομίας.
«Η χειρότερη περίοδος που έζησα ήταν τα χρόνια από το 2009 και μετά, με αποκορύφωμα την άνοιξη του 2012, όταν βρεθήκαμε στην ανάγκη να καλύψουμε το δημοσιονομικό κενό με 13,5 δισ. ευρώ. Εδώ περάσαμε ατέλειωτες ώρες, πολλά ξενύχτια, με χαμηλό ηθικό, χωρίς κουράγιο, γνωρίζοντας ότι η δυναμική των πραγμάτων ξεπερνούσε και τον πιο ρεαλιστικό σχεδιασμό. Έκανες προτάσεις που δεν τις πίστευες για συγκεκριμένα μέτρα, αλλά εκείνη τη στιγμή τις θεωρούσες αναγκαίες μπροστά στην πιθανότητα η χώρα να καταρρεύσει».
Αυτό εξομολογείται, στο «Βήμα» ο άνθρωπος που «τα είδε όλα» - τη δραχμή, το ευρώ, την άνθιση, την ασυδοσία ως και τη χρεοκοπία - από το 1976, όταν πέρασε με εξετάσεις στο υπουργείο Οικονομικών, μέχρι σήμερα που φεύγει. «Το στοίχημα τώρα είναι να μη γυρίσουμε πίσω... Τα παιδιά μας θα χρειαστούν χρόνο και μεγάλη υπομονή για να δουν την οικονομία να βελτιώνεται. Με κανέναν τρόπο δεν πρέπει να επιτρέψουν να γυρίσουμε στο αμαρτωλό πολιτικό παρελθόν που μας οδήγησε σε αυτή την κατάσταση».
Μιλώντας για τους «ανθρώπους που πατάνε μόνο κουμπιά», όπως αποκαλούν στο Γενικό Λογιστήριο τους τροϊκανούς, ο κ. Καρακούσης εξομολογείται ότι πέρασε δύσκολες καταστάσεις στις αμέτρητες συναντήσεις τους. «Η καχυποψία ήταν μόνιμη, αναγκαζόμασταν να υπομείνουμε την υπεροψία τους, γιατί βλέπαμε μπροστά μας την κατάρρευση της χώρας... Πολλές φορές αισθανόμασταν ότι μας αντιμετώπιζαν σαν να παίζουν ένα επιτραπέζιο παιχνίδι».
Ο ίδιος διαβεβαιώνει ότι μετά τη θύελλα ανακτήσαμε τον έλεγχο των δημοσίων οικονομικών μόλις το περασμένο καλοκαίρι, οπότε και εξέλιπε ο κίνδυνος εξόδου από το ευρώ.
Ακολουθούν αποσπάσματα από τη συγκεκριμένη συνέντευξη:
-Κύριε Καρακούση, είναι πραγματικό το πρωτογενές πλεόνασμα το 2013 και τι σημαίνει αυτό για τη χώρα και, φυσικά, για τον πολίτη;
«Όχι μόνο είναι πραγματικό, αλλά με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία θα είναι αρκετά μεγαλύτερο από το προβλεπόμενο στον προϋπολογισμό. Με τη μέθοδο του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών (δηλαδή το ESA-95), με την οποία μετρούνται τα δημοσιονομικά αποτελέσματα όλων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το πλεόνασμα θα πλησιάσει και ίσως ξεπεράσει τα 4 δισ. ευρώ το 2013. Αυτό σημαίνει την έναρξη των διαπραγματεύσεων για την όποια βιώσιμη λύση του προβλήματος του τεράστιου δημόσιου χρέους, τη σταθεροποίηση της δημοσιονομικής κατάστασης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για να μπει η χώρα σε τροχιά ανάπτυξης και να τερματίσει το σφικτό οικονομικό πρόγραμμα που της επιβάλλεται».
-Μπορεί να αυξηθεί το πλεόνασμα - όπως ζητεί η τρόικα - με δεδομένο ότι ο μέσος Έλληνας έχει φτάσει στα όριά του;
«Το οικονομικό πρόγραμμα για το 2014 προβλέπει πλεόνασμα περίπου τρία δισ. ευρώ. Θα είναι μια δύσκολη χρονιά δεδομένης της φοροδοτικής εξάντλησης των πολιτών. Οι δαπάνες του δημόσιου τομέα έχουν πλέον μειωθεί (με λίγες εξαιρέσεις) δραστικά. Επομένως, για να έχουμε το αναγκαίο αποτέλεσμα, θα πρέπει να ληφθούν θαρραλέες αποφάσεις, να συγκρουστούμε με κατεστημένες αντιλήψεις και συμφέροντα και να εφαρμόσουμε νέες μεθόδους εντοπισμού της φοροδιαφυγής. Αυτό είναι το «κλειδί». Περαιτέρω μείωση των αποδοχών των εργαζομένων θα είναι και με τεχνικούς όρους αντιπαραγωγική και θα φέρει τα εντελώς αντίθετα δημοσιονομικά αποτελέσματα. Άλλωστε, οι μισθωτοί έχουν εξαντλήσει τις όποιες δυνατότητες συνεισφοράς στα κοινά βάρη».
-Πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις πιστεύετε ότι ο μέσος πολίτης θα δει βελτίωση;
«Θα περάσει καιρός. Οι μεγάλης έκτασης οικονομικές μεταβολές απαιτούν χρόνο, υπομονή και επιμονή. Αυτό που θα μπορούσαν να προσδοκούν οι πολίτες άμεσα είναι η μη χειροτέρευση της κατάστασής τους. Ο μεγαλύτερος στόχος θα πρέπει να είναι η με κάθε τρόπο μείωση της ανεργίας, η οποία, πέραν του κοινωνικού στοιχείου που εμπεριέχει, θα συμβάλει σημαντικά και από δημοσιονομική άποψη στη μείωση των επιχορηγήσεων προς τα Ταμεία».
-Ποιοι πιστεύετε ότι έχουν την ευθύνη που φθάσαμε εδώ;
«Όλοι. Πρώτα και κύρια το σύνολο του πολιτικού προσωπικού της χώρας που ως συλλογικό υποκείμενο, όχι ως άτομα, δε λειτούργησε ως πρωτοπορία, δημιούργησε πελατειακό και αναποτελεσματικό κράτος, στηρίχθηκε στην απόκρυψη της αλήθειας, απέφυγε να πει σκληρές αλήθειες και διαχειρίστηκε την κρατική εξουσία ως λάφυρο. Έπειτα οι λεγόμενες παραγωγικές τάξεις που δεν απαίτησαν κανόνες λειτουργίας, αλλά αρκέστηκαν στην αναζήτηση καναλιών διασύνδεσης με τους διαχειριστές του λαφύρου. Η διοίκηση που υποτάχθηκε στον κομματισμό και οι πολίτες που ανέχθηκαν, αν δε συνέβαλαν με τις επιλογές τους, συμπεριφορές και πρακτικές, ελπίζοντας ή αρκούμενοι στα περισσεύματα από την "τράπεζα της ευωχίας". Ίσως το πρόβλημα της χώρας μας να μην είναι τόσο πρόβλημα οικονομικό όσο κυρίως πρόβλημα της κοινωνίας μας. Αν είναι έτσι, τότε, χωρίς να είναι άμοιρος ευθυνών κανένας, την κύρια ευθύνη έχουν όλοι όσοι κατά τεκμήριο οφείλουν να είναι καθοδηγητές αυτής της κοινωνίας».
Επιμέλεια: Αντώνης Πετρόγιαννης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου