AMΕΣΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Η παραλία της Μεθώνης αποτελεί λειτουργικό αναπόσπαστο στοιχείο του Κάστρου ,που μαζί με τον οικισμό και την Θάλασσα συνθέτουν το θαυμάσιο Τοπίο Μεθώνη. Η αμμουδιά όμως, αποτελεί τον πιο σπουδαίο οικονομικό παράγοντα .Ο περιορισμός της επιταχύνει την οικονομική δυσπραγία . Η τουριστική υποβάθμιση της Μεθώνης απειλεί με περιθωριοποίηση το Μνημείο αλλά και την υπόσταση του Κάστρου, λόγω της ανεξέλικτης δραστηριότητας σ’ όλα τα επίπεδα, που στο πλαίσιο πλέον της οικονομικής επιβίωσης, ο καθένας δεν υπολογίζει τίποτα. Η προστασία των μνημείων μοιάζει με πολυτέλεια .
Έχει πληγεί η εικόνα της χαμηλής θέασης του Κάστρου με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται η συνολική εικόνα του Μνημείου.
Τελευταία έργα που έγιναν στην παραλία , το 1880, ο κάθετος μεγάλος Μόλος με τους ογκόλιθους δηλ. ο λιμενοβραχίονας στις ασπράδες , όπου σε συνδυασμό με τον τσιμεντένιο μόλο(1950), λειτουργούν σαν παγίδες άμμου και ξεβαθαίνουν το λιμάνι (βλ. Μελέτη Ν. Λιανού ΥΠΠΟ 1987). Με την μεγάλη πλέον προσάμμωση/επιχωμάτωση ,η θάλασσα δεν είναι πλέον ευχάριστη, κυρίως για κολύμπι αλλά και για ελλιμενισμό μικρών σκαφών.
Είναι πλέον καθολικά αποδεκτό ότι οι εν γένει πρόβολοι ( κάθετες προς την ακτή κατασκευές με οποιοδήποτε υλικό) παγιδεύουν την κίνηση της άμμου από την μία πλευρά (την αριστερή στην δικιά μας περίπτωση όπως φαίνεται το κάστρο από την Θάλασσα) δημιουργώντας πλεόνασμα άμμου στην μία και έλλειμμα πιο κάτω .
Το έλλειμμα αμμώδους παραλίας προς τα Κρητικά λόγο του προηγούμενου λόγου σε συνδυασμό με : α) την επέκταση δρόμου /πεζοδρομίου προς το άνω μέρος της παραλίας που εναποθέτονται οι πέτρες και αποσβένουν τους κυματισμούς, β) τα κάθετα τοιχία για την προστασία του δρόμου που φέρνουν ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα(3 φορές μέχρι τώρα τα τελευταία 20 χρόνια) επιβεβαιώνουν απολύτως την βιβλιογραφία στο σχετικό θέμα για τον ρόλο τους, είναι οι κύριοι λόγοι , της προβληματικής κατάστασης της παραλίας της Μεθώνης.
Η Παραλία πιέζεται μεταξύ του διαπλατυσμένου δρόμου, του πεζοδρόμιου και της ακτογραμμής που υποφέρει από τη διάβρωση λόγω κυρίως της στέρησης της από την προστασία του άμμου.. Παράνομες ρίψεις ογκολίθων (Κρητικά), τρύπες στο δρόμο, μπετό ανάσχεσης της διάβρωσης, δημιουργούν μια απαράδεκτη αντιτουριστική εικόνα που απωθεί , μια επίσκεψη αφήνει μια πολυεπίπεδη αίσθηση παρακμής.Η οικονομική ζημία που υφίστανται οι επαγελματίες , αλλά καί οι επενδυτές (Ξενοδοχεία, ακίνητα) ,και η αξία της περιουσίας εκαντοντάδων ιδιοκτησιών απο την απομείωση της αξίας της περιοχής , λογω υποβάθμισης της Παραλία Μεθώνης ,ειναι πολύ μεγάλη.
Γενική ακαταστασία, αυθαίρετες κατασκευές, εκτεταμένες ζημιές (φωτιστικά, πεζοδρόμιο, δρόμος), παρατημένα διάφορα υλικά και αντικείμενα κατά μήκος όλης της παραλιακής ζώνης. Από τις Ασπράδες μέχρι τον πέτρινο Μόλο και την εκβολή του χειμάρρου, το οδοιπορικό είναι απογοητευτικό. Ακόμα και την νύχτα που μπορούσαμε να προβάλλουμε τον τόπο με τον φωτισμό του Κάστρου, υπολειτούργησε μετά από χρόνια “χαμένος” στο λαβύρινθο των ανεύθυνο/υπεύθυνων παρά τις συνεχείς προσπάθειες του ΣΦΚΜ. Τον τόνο δίδουν 3-4 εκθαμβωτικοί προβολείς “προσωρινά” τοποθετημένοι κόντρα , μέχρι να γίνουν τα..έργα ανάπλασης της παραλίας.
Τα τελευταία χρόνια οι ελπίδες για τη λύση των προβλημάτων της Παραλίας της Μεθώνης , είχαν εναποτεθεί στην Μελέτη της εταιρίας «Αναπτυξιακή Μεσσηνία» που την πραγματοποίησε. Όλη η πίεση για κάποιο Έργο στην Μεθώνη εκτονώνονταν εδώ και 10 χρόνια στην συνολική λύση που θα έδινε το “μεγάλο έργο” της εν λόγω μελέτης.
Προτάθηκε δυστυχώς ένα Φαραωνικό έργο κατασκευής μέσα στον κόλπο, και μάλιστα πάνω στον βυθισμένο προϊστορικό οικισμό, 10 λιμενοβραχιόνων μήκους 100 μέτρων ο καθένας, από τα δυτικά στα ανατολικά, με ύφαλα και έξαλα, παράλληλα με την ακτή και σε μικρή απόσταση από αυτή. Και ο πιο καλόπιστος εύκολα θα έκρινε, ότι δεν είναι πραγματοποιήσιμο.
Η περιβαλλοντολογική μελέτη που υποβλήθηκε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) και η σχετική απόφαση, με τους όρους που θέτει, ουσιαστικά καθιστά απραγματοποίητο το προτεινόμενο έργο. Και ευτυχώς. Αλλά και δυστυχώς γιατί μείναμε πίσω και μελετώντας … πάλι είμαστε στην αρχή. Ειδικά αυτοί που κατοικούν εκεί βλέπουν το μέλλον ζοφερό.
Το αποτέλεσμα μιας Μελέτης, ειδικά σε κατασκευή έργων, εξαρτάται άμεσα από την περιγραφή του προβλήματος και το ζητούμενο αποτέλεσμα. Στην προκειμένη περίπτωση, από τις εφημερίδες από δεκάδες δηλώσεις των αρμοδίων, τόνιζαν ότι αποκλειστικός σκοπός του έργου ήταν η προστασία του παραλιακού δρόμου και το σταμάτημα της διάβρωσης της ακτής με κάθε κόστος.
Η λάθος εντολή, περιορισμένη και αποκομμένη από τον ιστορικό χώρο, από το ιδιαίτερο φυσικό και το ιστορικό τοπίο, αλλά ουσιαστικά αγνοώντας και το υποθαλάσσιο προϊστορικό σπουδαιότατο αρχαιολογικό πεδίο ενάλιας έρευνας, πρότεινε αυτά που θα προτείνονταν οπουδήποτε, για προστασία βιομηχανικών εγκαταστάσεων, μεγάλων τουριστικών εγκαταστάσεων που εξυπηρετούνται κυρίως με πισίνες και δρόμους στρατηγικής σημασίας.
Επιλέχθηκε μάλιστα η πιο βαριά, ακριβή και αμφιλεγόμενη μέθοδος που αλλοιώνει το Τοπίο. Ενώ είναι γνωστό ότι οι νησίδες/φράγματα δημιουργούν την λεγόμενη “σκιά” μεταξύ ακτής και φράγματος, κοινώς λασπώνουν , και σε λίγα χρόνια απαιτούν νέα διορθωτικά έργα (συνεχή τα λένε οι Μηχανικοί , αιώνια (λίγο ειρωνικά) τα ονομάζουν οι αμερικανοί Γεωλόγοι.
Θα έπρεπε να πρυτανεύσει το Μέτρο και η προστασία του Τοπίου. Η Λύση έπρεπε να αναζητηθεί σε άλλες προτάσεις ελαχίστης και ήπιας παρέμβασης στο περιβάλλον και επί της ακτής, με πλαίσιο αρχών όπως πρέπει να σχεδιάζονται έργα σε ιστορικό τόπο όπως είναι η Μεθώνη. Η πρόταση που υπάρχει αποσκοπεί σε μια λύση για ένα περιορισμένο αποσπασματικό πρόβλημα με αποτέλεσμα να μην υπάρχει καμία πρόοδος.
Η ισορροπία και το μέτρο μεταξύ της ανθρώπινης δραστηριότητας και της λειτουργικής ενότητας του Κάστρου με το γειτονικό περιβάλλον έχει διαταραχτεί. Η αποκατάσταση της αρμονικής οικονομικής ζωής με την προστασία της φύσης και τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς μπορεί να φέρει την μακροπρόθεσμη διατηρήσιμη ανάπτυξη ενός τόπου.
Αν ξεκόψουμε το Κάστρο, τον οικισμό και τη θάλασσα το ένα από το άλλο, και παρεμβαίνουμε ξεχωριστά στο καθένα, αλλοιώνουμε το Ιστορικό Τοπίο και την ταυτότητα του χώρου.
Οι συνέπειες τότε είναι οδυνηρές.
Η Μεθώνη έτσι αδυνατεί να δώσει αυτό που μπορεί στους κατοίκους της, στην Μεσσηνία και στον τόπο.
Τι πρέπει να κάνουμε;
Α) Ο Σύλλογος Φίλων Κάστρου Μεθώνης θα πρέπει να βοηθήσει τις αρμόδιες αρχές να αποδεσμευτούν από αυτή την λύση που προτείνει η μελέτη που είναι αδιέξοδη και καταστροφική και όχι μόνο δεν μπορεί να προχωρήσει αντικειμενικά αλλά στέκεται εμπόδιο να γίνει οτιδήποτε άλλο.
Β) Να τεθεί το θέμα από μηδενική βάση. Όχι σαν πρόβλημα μόνο διάβρωσης της ακτής και προστασίας ενός παραλιακού δρόμου (που μεγάλωσε προς την θάλασσα) αλλά σαν συνολικό ζήτημα Παλιού Λιμανιού, κίνησης υδάτων, προσάμμωσης, αποκατάστασης της παραλίας, διαχείρισης της άμμου και εν γένει ανάπλασης όλου του Θαλασσίου ανατολικού τοπίου του Κάστρου.
Γ) Πρέπει να υπάρξει ένα πλαίσιο Αναφοράς και Αρχών αποδεκτό από όλους, που να αποτελεί τον οδηγό, καθοδηγητή και ελεγκτή κατασκευαστικών πρωτοβουλιών που όλοι να γνωρίζουν.
Ο ΣΦΚΜ έχει τα εχέγγυα να συντονίσει κάτι τέτοιο. Ναι στα έργα, που διευκολύνουν την ζωή των κατοίκων σε αρχαιολογικούς χώρους αλλά με τη μικρότερη δυνατή παρέμβαση, μέτρο, και σεβασμό στο ιστορικό χώρο. Άμεσα πρέπει γίνει αποκομιδή των μπαζών ιδιαίτερα στα Κρητικά και γενικό νοικοκύρεμα εν όψη του Καλοκαιριού .
Το Τοπίο του Μνημείου που περιλαμβάνει, το Κάστρο, τον Ιστορικό Οικισμό, την Παραλιακή ζώνη ,το Παλιό Λιμάνι, το Θαλάσσιο Στενό της Μεθώνης, αποτελεί ένα ενιαίο σύνολο πού συνθέτει μία ενότητα για την ιστορική μνήμη, που την αλληλοσυμπληρώνουν και την αποθεώνουν.
Το Κάστρο της Μεθώνης απειλείται.
.
Σύλλογος Φίλων Κάστρου Μεθώνης – Μάρτιος 2014 /Γ.Σμυρλής Αναπλ. Μέλος ΔΣ /Επιτροπή Περιβάλλοντος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου