Καλαμάτα - Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης: Σφίγγουν ασφυκτικά τα χρονικά περιθώρια Γράφτηκε από τον Δημήτρης Πλεμμένος
Αντίστροφη μέτρηση έχει ξεκινήσει αν πραγματικά η Καλαμάτα θέλει να διεκδικήσει με αξιώσεις τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2021. Οσο μακριά κι αν φαντάζει αυτό το έτος, οι διαδικασίες για τη σύνταξη του φακέλου και την οργάνωση της υποψηφιότητας θα έπρεπε να έχουν ξεκινήσει εδώ και κάποιους μήνες, χωρίς ακόμα όμως να υπάρχουν από την πλευρά του Δήμου Καλαμάτας επίσημες ανακοινώσεις για το πλάνο που θα ακολουθηθεί γύρω από το συγκεκριμένο θέμα.
Πληροφορίες πάντως αναφέρουν ότι ο δήμαρχος Παναγιώτης Νίκας είχε τις τελευταίες ημέρες επαφές στην Αθήνα και ότι πρόθεση της δημοτικής αρχής είναι να προχωρήσει η ίδρυση γραφείου υποψηφιότητας εντός των προσεχών εβδομάδων.
Η δημοτική αρχή έχει ήδη στα χέρια της σχετική πρόταση από την ομάδα του μεσσηνιακής καταγωγής πολιτιστικού μάνατζερ Εκτορα Τσατσούλη, ο οποίος ειδικεύεται στην οργάνωση της διεκδίκησης του θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας. Ενδεικτικό είναι μάλιστα ότι ήταν εκτελεστικός διευθυντής του γραφείου της επιτυχημένης υποψηφιότητας της Πάφου για το 2017, αλλά και συντονιστής της υποψηφιότητας του Αμπερντίν για Πολιτιστική Πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου. Παράλληλα είναι εκ των υπευθύνων για την “δυνατή” υποψηφιότητα της Τιμισοάρα στη Ρουμανία για την έτερη Πολιτιστική Πρωτεύουσα του 2021.
15 ΜΗΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΦΑΚΕΛΟΥ
Βρισκόμαστε πλέον περίπου 15 μήνες πριν την προθεσμία κατάθεσης της υποψηφιότητας και υποβολής του σχετικού φακέλου και τα περιθώρια για περαιτέρω καθυστερήσεις έχουν στενέψει.
Ενδεικτικό είναι ότι μία εκ των βασικών “αντιπάλων” για την διεκδίκηση του θεσμού, η Σύρος, έχει ήδη ιδρύσει γραφείο υποψηφιότητας εδώ και περίπου 1,5 χρόνο, ενώ στην περίπτωση της Ρουμανίας (χώρα που μαζί με την Ελλάδα θα φιλοξενήσουν το θεσμό το 2021) η Κλουζ Ναπόκα ξεκίνησε επισήμως την προσπάθεια το 2008, η Τιμισοάρα το 2010 και το... καθυστερημένο Ιάσιο το 2012.
Ο προϋπολογισμός από την ημέρα ίδρυσης του γραφείου μέχρι και την διαδικασία της προεπιλογής, βάσει του πλάνου που έχει κατατεθεί ανέρχεται περίπου στις 300.000 ευρώ και περιλαμβάνει όλα τα λειτουργικά έξοδα της υποψηφιότητας (μισθοδοσία προσωπικού, σύνταξη φακέλου, ταξίδια υπευθύνων και φιλοξενία προσωπικοτήτων κ.α.). Από την πλευρά μάλιστα του δήμου υπάρχει αυξημένη αισιοδοξία ότι το παραπάνω ποσό κατά το μεγαλύτερο μέρος του θα καλυφθεί από ιδιωτικά κεφάλαια Μεσσήνιων και όχι μόνο επιχειρηματιών.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι το παραπάνω ποσό θεωρείται από τα χαμηλότερα σε σχέση με αντίστοιχες υποψηφιότητες του παρελθόντος. Ενδεικτικά το ποσό που θα δαπανηθεί ανά κάτοικο στην Καλαμάτα είναι της τάξεως των 4 ευρώ, την ώρα που το Σαν Σεμπαστιάν της Ισπανίας, Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2016, δαπάνησε 21,5 ευρώ ανά κάτοικο, η Πάφος 2017 περίπου 12 ευρώ ανά κάτοικο, ενώ οι πόλεις που διεκδίκησαν το θεσμό του 2018 δαπάνησαν πάνω από 57 ευρώ ανά κάτοικο το Μάαστριχτ της Ολλανδίας και σχεδόν 143 ευρώ ανά κάτοικο η Βαλέτα της Μάλτας.
Υπολογίζεται δε ότι για κάθε χαμένο μήνα “δουλειάς” ο προϋπολογισμός θα επιβαρύνεται περίπου κατά 10%.
Υπάρχει όμως ένα ιδιαιτέρως ενδιαφέρον σημείο στα δεδομένα των υποψηφιοτήτων από το 2021 και έπειτα, που σίγουρα διαφοροποιεί τα έως τώρα γνωστά στοιχεία. Η Ε.Ε., εκτός των δύο χωρών από τις οποίες αναδεικνύονται οι Πολιτιστικές Πρωτεύουσες (εν προκειμένω Ελλάδα και Ρουμανία) αναμένεται να αναθέτει τον ίδιο τίτλο και σε μία ακόμα πόλη από υπό ένταξη χώρα. Αυτό πάντως μόνο αδιάφορο δεν μπορεί να αφήνει τους διεκδικητές από την πλευρά της Ελλάδας. Με βάση τους νέους κανονισμούς ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο η Ε.Ε. να αποφασίσει να μην αναθέσει σε καμία πόλη από κάποια χώρα το θεσμό, αν δεν λάβει τις απαραίτητες διαβεβαιώσεις ότι η διοργάνωση θα είναι βιώσιμη και δεν θα επαναληφθούν οι “αμαρτίες” του παρελθόντος. Ακόμα μάλιστα κι αν από μία χώρα υπάρχει μόνο μία υποψηφιότητα, δεν αποκλείεται η θέση να μείνει... ορφανή αν δεν πείσει τους εκλέκτορες.
ΣΟΒΑΡΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΕΠΙΛΥΣΗ
Υπάρχει παράλληλα μία σειρά σοβαρών ζητημάτων, που θα πρέπει να ξεκαθαριστούν και απαιτούν την επίσπευση των διαδικασιών, όπως είναι τελικά το όνομα με το οποίο θα διεκδικήσει η μεσσηνιακή πρωτεύουσα το θεσμό, καθώς αυτό μπορεί να γίνει είτε ως “Καλαμάτα 2021”, είτε ως “Καλαμάτα – Μεσσηνία 2021”, γεγονός που φυσικά αλλάζει πολλά σε επίπεδο μάρκετινγκ.
Η έγκαιρη έναρξη των διαδικασιών πάντως αποτελεί σύμφωνα με πληροφορίες και όρο της ομάδας Τσατσούλη για μία αξιόμαχη υποψηφιότητα.
Σημείο – κλειδί στην υπόθεση της διεκδίκησης είναι, σύμφωνα με τους τροποποιημένους από το 2013 κανονισμούς, κάθε υποψήφια πόλη να πείσει την αρμόδια επιτροπή ότι η ανάληψη του θεσμού θα επιφέρει σημαντικές αλλαγές σε αυτή, οι οποίες είναι αναγκαίες για την μεσομακροπρόθεσμη ανάπτυξη της περιοχής. Αλλωστε σκοπός πλέον του προγράμματος της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας είναι η διοργάνωση να αποτελεί το “όχημα” για αλλαγή του προφίλ της και τελικά τη βελτίωση της καθημερινότητας των κατοίκων.
Τα έως τώρα στοιχεία πάντως από τις διοργανώσεις του παρελθόντος δείχνουν ότι κατά μέσο όρο σε κάθε Πολιτιστική Πρωτεύουσα για κάθε ένα ευρώ, που ξοδεύεται, όχι μόνο για τη διεκδίκηση αλλά και για τη διοργάνωση, επιστρέφουν περίπου 8 ευρώ στην πόλη μετά τη φιλοξενία του θεσμού.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι από την ώρα που μία πόλη αναλαμβάνει τη διοργάνωση, λαμβάνει επιχορήγηση από την εθνική κυβέρνηση από ειδικά κονδύλια, ενώ από την πλευρά της Ε.Ε. σε πρώτη φάση παίρνει προτεραιότητα στην ένταξη έργων στα προγράμματα χρηματοδότησης (βλ. ΕΣΠΑ) στους τομείς των αστικών αναπλάσεων, του πολιτισμού και των έργων υποδομής με την προϋπόθεση ότι αυτά έχουν συμπεριληφθεί στο φάκελο της υποψηφιότητας.
Τέλος σε περίπτωση που η διοργάνωση αξιολογηθεί από την Ε.Ε. ως επιτυχής και σύμφωνη με τα όσα είχαν παρουσιαστεί στο φάκελο υποψηφιότητας, δίνεται στην πόλη το βραβείο “Μελίνα Μερκούρη” που αντιστοιχεί στο ποσό του 1,5 εκατ. ευρώ. Αυτό όμως δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο και για το σκοπό αυτό υπάρχει οδηγία να μην συμπεριλαμβάνεται αυτό το ποσό στους προϋπολογισμούς των διοργανώσεων.
Τι λένε οι παρατάξεις του νέου Δημοτικού Συμβουλίου
Καταλυτικό ρόλο στη διεκδίκηση της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας και σημαντικό λόγο στις αποφάσεις και τη χάραξη της στρατηγικής αναμένεται εκτός από τη δημοτική αρχή να έχουν και οι παρατάξεις της μειοψηφίας του νέου Δημοτικού Συμβουλίου, που θα αναλάβει από Σεπτέμβριο.
Η “Ε” απευθύνθηκε στους επικεφαλής των μειοψηφιών με σκοπό να γίνουν γνωστές οι απόψεις και η στάση όλων των πολιτικών δυνάμεων της πόλης γύρω από το θέμα της διεκδίκησης.
“Ανοιχτός Δήμος – Ενεργοί Πολίτες” - Μανώλης Μάκαρης
“Η υποβολή υποψηφιότητας και η ενδεχόμενη ανάδειξη της Καλαμάτας σε πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2021 είναι μια σημαντική υπόθεση για την πόλη μας και για ολόκληρη την Μεσσηνία.
Είναι μείζονος σημασίας γιατί μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο καθώς, χρησιμοποιώντας πόρους από ευρωπαϊκά προγράμματα, μπορεί να οδηγήσει στην αναβάθμιση των πολιτιστικών και τουριστικών υποδομών, στην αστική ανάπλαση υποβαθμισμένων περιοχών της πόλης και στην ενίσχυση της τοπικής πολιτιστικής παραγωγής. Επίσης, μπορεί να συμβάλλει στην ανάδειξη και την εδραίωση της ευρωπαϊκής διάστασης της πόλης και στην διεθνή προβολή της ως σημαντικού πολιτιστικού προορισμού.
Βασικές προϋποθέσεις όμως για να συμβούν όλα αυτά είναι:
1. Να υπάρχει συνεχής έλεγχος στις οικονομικές παραμέτρους σε όλες τις χρονικές φάσεις, από τη διεκδίκηση και τον προγραμματισμό έως και την επιτέλεση του έργου. Είναι άλλωστε νωπά τα παραδείγματα ελληνικών πόλεων που υπήρξαν πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης και καταχρέωσαν τους δημότες τους (π.χ. Θεσσαλονίκη 1997, 2006 Πάτρα). Ιδιαίτερα στην εποχή της βαθιάς οικονομικής κρίσης την οποία βιώνουμε η σωστή διαχείριση των πόρων είναι πρωτεύον ζήτημα.
2. Να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή συναίνεση και συναπόφαση γιατί το θέμα είναι μείζονος σημασίας και ξεφεύγει από τα όρια της συγκεκριμένης δημοτικής περιόδου.
3. Να ενισχυθεί η τοπική πολιτιστική παραγωγή και να αξιοποιηθεί το πλούσιο ανθρώπινο δυναμικό της περιοχής μας μέσα από την κινητοποίηση πολιτιστικών συλλόγων, θεατρικών και μουσικών σχημάτων που ήδη υπάρχουν και παράγουν εξαιρετικό έργο, καθώς και του προσωπικού, διοικητικού και καλλιτεχνικού, του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού, των σχολών της "Φάρις" και του Μουσικού Σχολείου. Παράλληλα πρέπει να δοθεί ουσιαστικός ρόλος και αρμοδιότητα στο Πανεπιστήμιο της πόλης μας. Επίσης πρέπει να αποκατασταθούν τα διατηρητέα κτήρια, το Κάστρο και οι αρχαιολογικοί χώροι της πόλης έτσι ώστε να αναδειχθεί η πολιτιστική της συνέχεια.
Καταλήγοντας η πρόταση υποψηφιότητας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να αποτελέσει την τεχνοκρατική συρραφή αποσπασματικών έργων βιτρίνας και εντυπωσιασμού, αλλά ένα ρεαλιστικό και ολοκληρωμένο σχέδιο οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης με όχημα τον πολιτισμό. Να υπάρξει όραμα και όχι ανάλωση χρημάτων και ανθρώπινων δυνάμεων σε στείρες παρεμβάσεις. Αυτό το όραμα μπορεί να προσδώσει στην πόλη μας τα εχέγγυα για την επιτυχή έκβαση της υποψηφιότητας της ως πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2021”.
“Λαϊκή Συσπείρωση” - Δημήτρης Οικονομάκος
“Η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης είναι ένας αντιδραστικός θεσμός. Είναι ένα από τα εργαλεία ιδεολογικής χειραγώγησης των λαών της Ευρώπης. Δίνει έμφαση στην ευρωπαϊκή διάσταση του θεσμού, δηλαδή, στην ικανοποίηση της επιταγής του ευρωπαϊκού κεφαλαίου για ενιαία ευρωπαϊκή ταυτότητα, για πανευρωπαϊκή πολιτιστική ομογενοποίηση. Κυρίαρχο κριτήριο της διαδικασίας επιλογής είναι το ποιος θα είναι περισσότερο «ευρωπαϊστής».
Ο θεσμός καθόλου δεν έχει σαν στόχο το «άνοιγμα» στο ευρωπαϊκό κοινό των πολιτιστικών πλευρών της συγκεκριμένης πόλης, περιοχής ή χώρας. Αντίθετα στοχεύει στην περιθωριοποίηση του λαϊκού πολιτισμού και της παράδοσης, στην εξαφάνιση της προοδευτικής καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Στην Καλαμάτα των χιλιάδων ανέργων, των εκατοντάδων οικογενειών που ζουν σε συνθήκες πλήρους εξαθλίωσης και τρέφονται από τα συσσίτια του Δήμου, που η εργατική τάξη ζει σε εργασιακό μεσαίωνα και οι επαγγελματίες βάζουν λουκέτα στα καταστήματά τους, αποτελεί πρόκληση να διεκδικεί η δημοτική αρχή την ανακήρυξη της Καλαμάτας ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για να κατασπαταληθούν εκατομμύρια ευρώ, που θα κερδίσουν οι εργολάβοι, οι έμποροι της τέχνης, οι ατζέντηδες, οι χορηγοί, οι μεγάλοι τουριστικοί όμιλοι και θα πληρώσει ακριβά το μάρμαρο ο λαός.
Η εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα, η νεολαία, οι γυναίκες, οι άνεργοι πρέπει να γυρίσουν την πλάτη και να εκφράσουν την αντίθεσή τους στον θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της ΕΕ και της πλουτοκρατίας, στον πολιτισμό της αστικής τάξης που προωθεί και προβάλλει τις ξεπερασμένες αντιδραστικές θεωρίες και τα ψευτοϊδανικά.
Υπάρχει, άλλωστε και η αντίστοιχη εμπειρία από τις προηγούμενες πολιτιστικές πρωτεύουσες (Θεσσαλονίκη, Αθήνα, Πάτρα) όπου κατασπαταλήθηκαν δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, που πήγαν στις τσέπες των τρωκτικών και το μάρμαρο το πλήρωσαν οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα. Οσον αφορά τους εργαζόμενους στις κατασκευές, μισθοί πείνας και ανασφάλιστη εργασία.
Τα εργατικά συνδικάτα, οι πολιτιστικοί σύλλογοι και φορείς, το κίνημα της νεολαίας, των ανθρώπων της Τέχνης και των Γραμμάτων, να συσπειρωθούν και να παλέψουν συντονισμένα ενάντια στην εμπορευματοποίηση του πολιτισμού και τον ψευτοπολιτισμό της ΕΕ του κεφαλαίου. Να παλέψουν με στόχο την καθημερινή προσπάθεια για την καλλιέργεια και την προβολή της προοδευτικής δημιουργίας, της Τέχνης που εκφράζει τη ζωή, τους αγώνες, τα οράματα της εργατικής τάξης. Να παλέψουν για την ανάπτυξη του λαϊκού πολιτισμού και της ερασιτεχνικής δημιουργίας”.
“Αλλαγή για το Δήμο Καλαμάτας” - Θόδωρος Μπρεδήμας
“Εχουμε εκφραστεί ήδη υπέρ της πρότασης της πλειοψηφίας για διεκδίκηση της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, διότι θεωρούμε ότι η Καλαμάτα θα αναβαθμιστεί με την αποδοχή της αυτής της αίτησης. Μέχρι τότε όμως απαιτείται να γίνουν έγκαιρα και σωστά όλες οι απαραίτητες προεργασίες. Είμαστε στη διάθεση της δημοτικής αρχής για να βοηθήσουμε, όπου μας ζητηθεί”.
“Ανεξάρτητη Συμμαχία Πολιτών” - Μιχάλης Αντωνόπουλος
“Η δημοτική αρχή θα πρέπει άμεσα να συγκροτήσει μία επιτροπή από επιφανείς Καλαματιανούς, που ασχολούνται με τον πολιτισμό, την τέχνη, τα γράμματα, αλλά και από άλλους χώρους με γνωστό όνομα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Επίσης θα πρέπει μία διαπαραταξιακή επιτροπή να συντονίζει όλο αυτό το εγχείρημα. Σημαντικό είναι να δημιουργηθεί σύντομα και μία σελίδα στο Διαδίκτυο με αυτό το αίτημα, όπου μεταξύ άλλων μέσα από αυτή να προβάλλεται από όποιον έχει υλικό για την πόλη. Παράλληλα θα πρέπει να αναζητηθεί βοήθεια από τους οικονομικούς παράγοντες της περιοχής, αλλά και να αναδειχθούν όλα τα πολιτιστικά σημεία αναφοράς και να αναζητηθούν συνεργασίες και με τους υπόλοιπους δήμους, καθώς τα οφέλη θα είναι για όλους,
Από την πλευρά μας πάντως θεωρούμε ότι ο δήμος έχει γενικά καθυστερήσει”.
“Ελληνική Δράση για το Δήμο Καλαμάτας” - Γιώργος Δημητρούλιας
“Δεν είμαστε αρνητικοί στη διεκδίκηση της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, όταν μάλιστα το έτος φιλοξενίας συμπίπτει και με τη συμπλήρωση 200 χρόνων από την έναρξη της ελληνικής Επανάστασης του 1821, που εδραιώθηκε στην Καλαμάτα. Είναι και μία καλή ευκαιρία να αναδειχθεί η αντίθεση ανάμεσα στην Ευρώπης και Ασία με το Ισλάμ, δύο διαφορετικών κόσμων. Η Ελλάδα ως μία από τις βασικές πύλες της Ευρώπης θα πρέπει μέσα και από αυτό το θεσμό να παρουσιάσει και αυτά τα ζητήματα.
Ειδικότερα για την Καλαμάτα θα πρέπει να υπάρξει όραμα και να δημιουργηθούν βασικές υποδομές, είτε τελικά αναλάβει τη διοργάνωση, είτε όχι. Οι άρχοντες της πόλης -και δεν εννοώ μόνο τους δημοτικούς- να γνωρίζουν πλήρως το ιστορικό υπόβαθρο Διαβάστε το άρθρο στην ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ http://www.eleftheriaonline.gr/politiki/aftodioikisi/dimoi/item/39954-kalamata-politistiki-proteyousa-evrwpis
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου