«Εισήγηση κ. Δημάρχου Πύλου Δημ. Καφαντάρη προς το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου-Νέστορος-Ναυαρίνο περί αδελφοποίησης των Δήμων της Νήσου Ύδρας και του Δήμου Πύλου-Νέστορος-Ναυαρίνου ένεκα των πολλών ιστορικών γεγονότων που διαδραματίσθηκαν στην ευρύτερη περιοχή Πύλου (Νιόκαστρο- Σφακτηρία- Ναυαρίνο- Παλιόκαστρο – Κρεμμύδια- Σχοινόλακα- Μεθώνη) με την συμμετοχή Υδραίων πολεμιστών και ναυμάχων που έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επαναστάσεως 1821»

«Εισήγηση κ. Δημάρχου Πύλου Δημ. Καφαντάρη προς το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου-Νέστορος-Ναυαρίνο περί αδελφοποίησης των Δήμων της Νήσου Ύδρας και του Δήμου Πύλου-Νέστορος-Ναυαρίνου ένεκα των πολλών ιστορικών γεγονότων που διαδραματίσθηκαν στην ευρύτερη περιοχή Πύλου (Νιόκαστρο- Σφακτηρία- Ναυαρίνο- Παλιόκαστρο – Κρεμμύδια- Σχοινόλακα- Μεθώνη) με την συμμετοχή Υδραίων πολεμιστών και ναυμάχων που έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επαναστάσεως 1821»

κ. Πρόεδρε και μέλη του Δ.Σ. του Δήμου μας, το Ναυαρίνο, η σημερινή Πύλος στα νότια της Πελοποννήσου δεν έμεινε στην ιστορική μνήμη μόνο από την ναυμαχία της 20ης Οκτωβρίου 1827 που ήταν η τρίτη. Το Ναυαρίνο είναι γνωστό από την πρώτη ναυμαχία και την μάχη της Σφακτηρίας που έγινε το 425π.χ., όταν οι Αθηναίοι υπό τον Στρατηγό Δημοσθένη πολέμησαν, νίκησαν και έσφαξαν τους τριακόσιους ευγενείς Σπαρτιάτες, για αυτό και η νήσος απέναντι από την Πύλο ονομάσθηκε Σφακτηρία. Η δεύτερη ναυμαχία, η μάχη και η πτώση της Σφακτηρίας και η νικηφόρα ¨έξοδος του Άρεως¨ ήτο και είναι ξακουστή για τα γεγονότα που έλαβαν χώρα την 26-04-1825, κατά την οποία Υδραίοι πολεμιστές και ναυμάχοι πολέμησαν, νίκησαν αλλά και πολλοί σκοτώθηκαν, και αποτελούν ένα από τα ηρωικότερα και πιο συγκινητικά περιστατικά του ναυτικού αγώνα κατά την ελληνική επανάσταση του 1821.
Και φυσικά η τρίτη ναυμαχία (1827) η Ναυμαχία του Ναυαρίνου ήταν και η μεγαλύτερη ναυμαχία που έγινε στην νεότερη Ελλάδα. Εάν δε, δεν ήταν νικηφόρα για τους Στόλους των Συμμαχικών δυνάμεων Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας ίσως δεν θα υπήρχε σήμερα Ελλάδα ως κράτος.
Επανέρχομαι όμως στη δεύτερη ναυμαχία – Έξοδος Άρεως και στην μάχη – πτώση της Σφακτηρίας 26-04-1825. Τα τρία νησιά Ύδρα, Σπέτσες και Ψαρά έχουν αναλάβει τον ναυτικό αγώνα από την αρχή της Επαναστάσεως -1821- κινούμενα αυτόνομα και περισσότερα αυτοδύναμα, χωρίς να καλέσουν ναυτικές δυνάμεις άλλων νησιών να ενταχθούν σε μία ενιαία και πιο αποτελεσματική δύναμη. Τα τρία νησιά ηγήθηκαν του ναυτικού αγώνα και είχαν αναλάβει και τις ναυτικές δαπάνες, τις οποίες ανέλαβε η Προσωρινή Κυβέρνηση από το 1824 και μετά. Επομένως ο στόλος στο μεγαλύτερο μέρος της Επαναστάσεως και ιδιαιτέρως της Ύδρας ήταν στόλος πλοιοκτητών και ο καθένας ήταν καπετάνιος με το καράβι του και με πληρώματα συγγενικά πρόσωπα. Τα πλοία που συμμετέχουν στα γεγονότα της Πύλου-Νιόκαστρο – Σφακτηρία ήταν τα περισσότερα υδραίικα και λίγα Σπετσιώτικα. Όμως το τελευταίο καράβι που διέσπασε τον εχθρικό κλοιό ήταν ο ¨Άρης¨, που μάταια περίμενε τον Κυβερνήτη τον Υδραίο Αναστάσιο Τσαμαδό, ο οποίος είχε πέσει μαχόμενος κατά την πολιορκία της Νήσου Σφακτηρίας.
Με τον ¨Άρη¨ κατάφεραν να διαφύγουν με πολύ κόπο ο Αλ. Μαυροκορδάτος (πολιτικός) και μερικοί άλλοι υπερασπιστές του νησιού. Την διοίκηση του πλοίου ανέλαβε ο Υδραίος
Νικόλαος Βότσης και μαζί με τον επίσης Υδραίο Δημ. Σαχτούρη, ξεκίνησαν για τον δύσκολο απόπλου καθώς την έξοδο για την ανοιχτή θάλασσα είχαν κλείσει πολεμικές αιγυπτιακές φρεγάτες. Ο ¨Άρης¨ με την εικόνα της Παναγίας στην γέφυρα, έβαλε πλώρη για την μοναδική ανοιχτή δίοδο, το στενό άνοιγμα ανάμεσα στην Σφακτηρία και τον Βράχο ¨Τσιχλί Μπαμπά¨. Επρόκειτο να επιτελέσει έναν ελιγμό που απαιτούσε εξαιρετική ναυτική δεινότητα. Ύστερα από την σκληρή μάχη που διήρκησε πέντε ώρες, τα πανιά του μικρού πλοίου κουρελιάστηκαν . Με δύο (2) νεκρούς και επτά τραυματίες Υδραίους, κατέπλευσε στην Καλαμάτα.
Ο ¨Άρης¨ χάρη στην ηρωική τόλμη του Υδραίου Κυβερνήτη και του πληρώματός του, που αψήφησαν τον κίνδυνο, έγραψε ,ία ακόμα λαμπρή σελίδα στην ιστορία της δράσης του Ελληνικού ναυτικού.
Έτσι Υδραίοι όπως ο Ναύαρχος του τρινήσιου στόλου Ανδρέας Μιαούλης, οι ναυμάχοι Αναστάσιος Τσαμαδός, ο Γεώργιος Σαχτούρης, ο Γεώργιος Σαχίνης και άλλοι μαζί με τους πυρπολητές, διέθεσαν, τον εμπορικό και πολεμικό στόλο τους, αγωνιστές και χρήματα στην υπηρεσία του Αγώνα και έπαιξαν σημαντικότατο ρόλο στην Επανάσταση του 1821.
Επίσης ο θρυλικός θαλασσομάχος του 1821 ο Υδραίος Ανδρέας Μιαούλης, που διέσπασε τους βρετανικούς αποκλεισμούς και νίκησε επανειλημμένα τους Τούρκους σε αλλεπάλληλες ναυμαχίες και εξάλειψε τους πειρατές, κατάφερε την 30 Απριλίου 1825, τέσσερις ημέρες μετά την έξοδο του Άρεως στο Ναυαρίνο και την πτώση της Σφακτηρίας, και κατέκαψε με
μοίρα πυρπολικών, στο λιμάνι της Μεθώνης, είκοσι τρία (23) αιγυπτιακά πολεμικά σκάφη και μία αποθήκη πολεμοφοδίων.
Αξιοσημείωτο θεωρείται ότι ο Κυριάκος Σκούρτης Πλοίαρχος από την Ύδρα, συμμετείχε στην επανάσταση του 1821. Έμεινε γνωστός κυρίως για το γεγονός πως το 1825, αν και ναυτικός, διορίστηκε από την Κυβέρνηση Κουντουριώτη αρχιστράτηγος των χερσαίων δυνάμεων με τα γνωστά οδυνηρά αποτελέσματα, στα Κρεμμύδια Πυλίας.
Κατά την διάρκεια λοιπόν των χρόνων της Ελληνικής Επαναστάσεως 1821, μεγάλος αριθμός Υδραίων πολεμιστών και ναυμάχων, πολέμησαν και έπεσαν στην ευρύτερη περιοχή της Πύλου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος ως ακολούθως:
1) Αναστάσιος Τσαμαδός – Υδραίος – πολέμησε και έπεσε στην μάχη της Σφακτηρίας, την 26-04-1825. Υπήρξε Κυβερνήτης και πλοιοκτήτης του ένδοξου πλοίου –πάρωνος- ¨Άρεως ¨. Διορίσθηκε από την Διοίκηση της Ύδρας αρχηγός μίας μοίρας για την ασφάλεια του Νεοκάστρου και όταν παρουσιάσθηκε ο Αιγυπτιακός στόλος του Ιμπραήμ, και απεβάσθηκε, στην Σφακτηρία ο γενναίος Αρχηγός της Μοίρας Αναστάσιος Τσαμαδός εξήλθε από το πλοίο του για ενθάρρυνση των πολεμιστών της ξηράς, που είχαν ολιγοψυχήσει λόγω πανστρατιάς των Αιγυπτίων, και έπεσε εκεί υπέρ Πατρίδος.
2) Σταύρος Σαχίνης – Υδραίος – Φρούραρχος – Χιλίαρχος της Σφακτηρίας. Εφονεύθη την 25η Απριλίου 1825 στη μάχη της Σφακτηρίας. Νεότερος αδελφός της οικογένειας Σαχίνη.
3) Λάζαρος Πορδαλάς- Υδραίος – Απωλεσθείς ως μέλος του πληρώματος του πλοίου του Τσαμαδού το 1825. Ανήλθε εις τας κεραίας προς λύσιν των ιστίων, ενώ το πλοίο ετοιμαζόταν να εξέλθει του λιμένος και εφονεύθη προ της ηρωικής εξόδου του πλοίου από εχθρικά πυρά από την νήσο Σφακτηρία.
4) Δημήτριος Νάντες- Υδραίος-Φονευθείς εις τας εκστρατείας. Μέλος του πληρώματος του ηρωικού πλοίου ¨Άρης¨του Αναστάσιου Τσαμαδού. Ανήλθε εις τας κεραίας προς λύσιν των ιστίων, ενώ το πλοίο ετοιμαζόταν να εξέλθει του λιμένος και εφονεύθη προ της ηρωικής εξόδου του πλοίου από εχθρικά πυρά από την νήσο Σφακτηρία.
5) Ιωάννης Μαδαρός- Υδραίος- Απωλεσθείς ως μέλος του πληρώματος του πλοίου του Ζάκα την 5ην Απριλίου 1825, ανοικτά του Ναυαρίνου.
6) Δημήτρης Ποτογιάννης – Υδραίος- Απωλεσθείς ως μέλος του πληρώματος του πλοίου του Ζάκα την 5ην Απριλίου 1825, ανοικτά του Ναυάρινου.
7) Δημήτρης Γούναρης- Υδραίος – Απωλεσθείς ως μέλος του πληρώματος του πλοίου του Αναστάσιου Τσαμαδού το 1825.
8) Εκατό (100) Υδραίοι ανώνυμοι αγωνιστές που εθανατώθηκαν εις την μάχη της Σφακτηρίας την 26-04-1825.
Τα ονόματα τους δεν έχουν διασωθεί. (Ίσως αρκετοί να ήταν πλήρωμα του πλοίου Λάζαρου Παπαμανώλη, το οποίο ευρέθη άνευ ναυτών και κατελήφθη από τον εχθρό κατά την πτώση της Σφακτηρίας).
Σας υπενθυμίζω δε ότι ο Δήμος Πύλου σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας ανήγειραν μνημείο πεσόντων εις μνήμη των ηρωικώς πεσόντων στην μάχη της Σφακτηρίας,
Σαχίνη, Τσαμαδού, Αναγνωσταρά και όλων όσων έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι στην ανωτέρω μάχη και ευρίσκεται στην νήσον Σφακτηρία, σε μικρή απόσταση από το μνημείο του ενδόξου Φιλέλληνα Σανταρόζα.
Κατόπιν όλων των ανωτέρω προαναφερομένων, προτείνεται η αδελφοποίηση των Δήμων της Νήσου Ύδρας μετά του Δήμου Πύλου- Νέστορος Ναυαρίνο, για να υπενθυμίζει στις επερχόμενες γενεές, τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση των Ελλήνων για την Πατρίδα.