Η Πύλος στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς - EuroMed 2021

Παρουσιάσαμε την νεότερη ιστορία της Πύλου στο 4ο πανελλήνιο συνέδριο πολιτιστικής κληρονομιάς 2021 στο Βόλο ,

με θέμα

''Η χαρτογράφηση της ναυτικής βάσης του Ναυαρινου και των οχυρωματικών έργων κατά την Ιταλική κατοχή ,αναβιώνοντας το παρελθόν''

3ο ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ Η ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΣΤΟ ΨΗΦΙΑΚΟ ΠΟΛΥΜΕΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ (ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΚΛΠ) Η ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΗΣ ΝΑΥΤΙΚΗΣ ΒΑΣΗΣ ΤΟΥ ΝΑΒΑΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΧΥΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΙΤΑΛΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ. ΑΝΑΒΙΩΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΛΑΠΕΡΔΑΣ Εργαστήριο Αρχαιομετρίας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΝΟΣΚΑΛΤΣΗΣ Ανεξάρτητος Ερευνητής email: envcart@yahoo.gr ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η νεότερη και σύγχρονη ιστορία του Ελληνικού κράτους περιλαμβάνει άγνωστες πτυχές της Ιταλογερμανικής κατοχής (1940-1944). Γεγονότα και ιστορίες σε συγκεκριμένους τόπους, άγνωστες, όχι μόνο σε εμάς, αλλά και στους σημερινούς κατοίκους των περιοχών που διαδραματίστηκαν. Τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν κατά την περίοδο της κατοχής στην Ελλάδα, ξαναφέρνουν μνήμες φρίκης και βαρβαρότητας σε αυτούς που τα έζησαν και γι αυτό ίσως, είτε τα αφαίρεσαν από την μνήμη τους, σαν να μην έγιναν ποτέ, είτε τα άφησαν κλειδωμένα σε χρονοντούλαπο, αφήνοντας έτσι τις νεότερες γενιές να αποκωδικοποιήσουν και να ερμηνεύσουν όλα αυτά που συνέβησαν. Και παρόλο που τα γεγονότα αυτά συνέβησαν μόλις ογδόντα περίπου χρόνια πριν, δυστυχώς οι μνήμες ξεθωριάζουν, αφού οι γενιές που τα έζησαν σιγά σιγά σβήνουν. Έτσι εξαφανίζονται και οι μαρτυρίες αλλά εξαφανίζονται και τα αποτυπώματα των γεγονότων αυτών πάνω στο έδαφος. Ένα τέτοιο γεγονός, άγνωστο στους πολλούς, είναι η ναυτική βάση των Ιταλών στην Πύλο, μια από τις πιο σημαντικές αν όχι η σημαντικότερη, Ιταλική ναυτική βάση της Πελοποννήσου, η οποία ονομαζόταν βάση του Ναβαρίνου και χαρακτηρίστηκε από τους ίδιους τους Ιταλούς ως η “πρώτη Ιταλική προσωρινή ναυτική βάση” (prima base passeggera) μετά τον Τάραντα. Σκοπός αυτού του άρθρου είναι, μέσα από την ιστορική έρευνα, να χαρτογραφηθούν και να αποδοθούν ψηφιακά οι εγκαταστάσεις των Ιταλών μέσα στον πολεοδομικό ιστό της πόλεως της Πύλου. Η χρήση των παλαιών αεροφωτογραφιών σε συνδυασμό με τις νεότερες δορυφορικές εικόνες, η φωτογραφική τεκμηρίωση των οικημάτων που υπάρχουν ακόμα μέσα στην Πύλο και τα οποία είχαν επιταχθεί από τους Ιταλούς για να στεγάσουν τις υπηρεσίες τους, ο εντοπισμός των θέσεων των κτισμάτων που έχουν πλέον κατεδαφιστεί και τέλος η ψηφιοποίηση τους πάνω σε χάρτες οδηγούν σε αυτή την κατεύθυνση. Μια κατεύθυνση η οποία συμβάλλει ουσιαστικά στην διατήρηση της γνώσης αυτής της ιδιότυπης πολιτιστικής κληρονομιάς, φωτίζοντας άγνωστες πτυχές της νεότερης ιστορίας μας, για ένα θέμα και μια περιοχή που μέχρι τις ημέρες μας ελάχιστοι έχουν καταπιαστεί και κανένας δεν έχει μπει ποτέ στη διαδικασία της χαρτογράφησής του, με τον κίνδυνο της πλήρους εξαφάνισης ενισχύεται σημαντικά. Λέξεις Κλειδιά: Ψηφιακή Κληρονομιά, Αστική Ψηφιοποίηση, Κατοχική Πύλος, Βάση του Ναβαρίνου, GIS. Αναφορές Biagini e Frattolillo (1999) “Diario Storico del Comando Supremo Vol VIII Tomo 1 – Parte Prima” dal 1.9.1942 al 31.12.1942 -DIARIO- Edizione Ufficio Storico. Chimbos, P. D. (1999). Greek Resistance 1941-45 : Organization, Achievements and Contributions to Allied War Efforts Against the Axis Powers, International Journal of Comparative Sociology, 40(1), 251-269. Karakatsianis, I. (2010) A Clan‐Based Society of South Greece and its Militarization After the Second World War: Some Characteristics of Violence and the Construction of Habitus in the South Peloponnese, History and Anthropology, 21:2, 121-138 Rohwer, Jürgen (2005), “Chronology of the War at Sea 1939–1945: The Naval History of World War Two” (Third Revised ed.). Annapolis: Naval Institute Press. Whitley, M. J. (1998), “Battleships of World War II” Annapolis: Naval Institute Press.