Συνοπτικά η ιστορία του ανεκπλήρωτου έργου του δρόμου “Καλαμάτας-Πύλου-Μεθώνης”

Συνοπτικά η ιστορία του ανεκπλήρωτου έργου του δρόμου “Καλαμάτας-Πύλου-Μεθώνης” (ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΜΕΡΟΣ)

Του Ηλία Ε. Καραμπάτσου ΈΓΚΡΙΣΗ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΓΙΑ ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΔΡΟΜΩΝ ΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ«Σημαντική συμβολή του πληθυσμού δια προσωπικής εργασίας…»!Ένα χρόνο ακριβώς μετά τα αιματηρά γεγονότα έξω από το χωριό Χατζή, το Νοέμβριο του 1931, εγκρίνονται κάποια κονδύλια από την Κυβέρνηση Βενιζέλου για την επισκευή και κατασκευή οδών στη Μεσσηνία (Εφημ. «Μεσσηνία» 5 Νοεμβρίου 1931). Για την επαρχία Πυλίας: 1)Εγκρίνεται πίστωσιν δρχ. 300.000 για την επισκευή της υπ’ αριθμόν 47 επαρχιακής οδού Πύλου- Μεθώνης. 2) Εγκρίνεται πίστωση δρχ 50.000 για την προμήθεια εργαλείων και εκρηκτικών υλών προς χρησιμοποίησιν αυτών εις την δια προσωπικής εργασίας διανοιγόμενην επαρχιακή οδό υπ’ αριθμόν 44 Πύλου- Λογγάς και εις το τμήμα αυτής Νεοχωρίου- Μεμεριζίου κλπ. 3) Εγκρίνεται συμπληρωματική πίστωση δρχ. 5.355 προς συμπλήρωσιν επισκευής της υπ’ αριθμόν 47 οδού Πύλου- Μεθώνης. 4) Εγκρίνεται πίστωση δρχ 600.000 δια την κατασκευήν της υπ’ αριθμόν 44 επαρχιακής οδού Πύλου-Λογγάς διά Μεσοχωρίου- Μεμεριζίου κλπ. Δια την κατασκευήν της οδού ταύτης προσέφερον προθύμως και οι ενδιαφερόμενοι πληθυσμοί σημαντικήν συμβολήν δια προσωπικής εργασίας!...

  Σε έκθεση όμως του Νομάρχη Μεσσηνίας Κ. Π. Κρεββατά προς το Γραφείο Τύπου του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού Βενιζέλου (βλπ. επάνω) σχετικά με τη γενική κατάσταση του νομού Μεσσηνίας, αναφέρεται πως η δύναμη των Φιλελευθέρων δεν διατηρείται ακέραια. Είναι σαφώς μειωμένη αλλά θα μπορούσε όμως να επανεμφανιστεί έντονα -κατά τη γνώμη του Νομάρχη- εάν η Κυβέρνηση έδινε αποφασιστική τροπή στα σοβαρά ζητήματα που αφορούν τη συγκεκριμένη περιφέρεια. Και αυτά είναι οι συγκοινωνιακές και οι υδραυλικές υποδομές! Στη συγκεκριμένη έκθεση αναφέρεται επίσης στο τέλος ότι “Έν σχέσει προς την κομμουνιστικήν κίνησιν*, αυτή δεν εμφανίζει άξια λόγου Δράσιν εις την περιφέρεια του Νομού. Παρακολουθείται αυτή κατάλληλα και δεόντως και δύναται να βεβαιώσει -Ο Νομάρχης- ότι δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας»!
(*Είναι σε εφαρμογή οι εκτοπίσεις των κομμουνιστών εξαιτίας του “ιδιώνυμου” του 1929. Πολλά από τα αγροτικά στελέχη του ΚΚΕ στην Ανατολική Πυλία έχουν εκείνη την εποχή συλληφθεί και εκτοπισθεί και για να μη συμβεί το ίδιο με τα στελέχη της Δυτικής Πυλίας, αυτά είτε δρουν αποτελεσματικά στην παρανομία δημιουργώντας «πυρήνες» στα χωριά, είτε εργάζονται  ως “φράξιες” μέσα στο ιδιότυπο “κομμουνιστικό” ΑΚΕ της Πυλίας. Τα αγροτικά αυτά στελέχη του ΚΚΕ και του ΑΚΕ προβάλλουν μέσα από καθημερινές διακηρύξεις την ανάγκη της δημιουργίας σύγχρονου δρόμου για τις ανάγκες της παραγωγικής βάσης και πιέζουν συνεχώς τις αρχές).

Η ΕΛΛΕΙΨΗ ΟΔΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
Αξίζει εδώ να αναφέρουμε ότι το διόλου ευκαταφρόνητο Εργατοαγροτικό Κίνημα του Μεσοπολέμου στη Μεσσηνία θα ήταν σίγουρα πιο ισχυρό και αποτελεσματικό εάν ήταν πιο συμπαγές! Αυτή όμως η πιο άμεση και ενιαία οργάνωση και μαζική δράση των αγωνιστών διαφορετικών Επαρχιών (αλλά ακόμα και της ίδιας  Επαρχίας) είναι πάρα πολύ δύσκολη έως αδύνατη εξαιτίας ακριβώς αυτής της έλλειψης μιας υποτυπώδους συγκοινωνίας. Μαζί με τα προϊόντα του πρωτογενούς τομέα, ταξιδεύουν πάντα και οι ιδέες που στοχεύουν στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων της υπαίθρου! Στην πράξη υπάρχουν διαφορετικοί μικροί και εγκλωβισμένοι κινηματικοί θύλακες («πυρήνες») που δεν είναι εύκολο να επικοινωνήσουν μεταξύ τους. Δεν είναι διόλου εύκολη η διακίνηση των ιδεών και η ανταλλαγή απόψεων και η λήψη ενιαίων αποφάσεων. Οι εκάστοτε “σύνδεσμοι” μετακινούνται αργά, μέσα από δύσβατα μονοπάτια με άλογα ή απλά περπατώντας. Στη δυσχερέστερη θέση είναι ασφαλώς η Επαρχία Πυλίας της οποίας ακόμα και τα χωριά του ανατολικού της μέρους (Λογγά, Καντιάνικα, Χαρακοποιό, Κορώνη κλπ) επικοινωνούν δύσκολα με αυτά του δυτικού της τμήματος (Καραμανώλη, Χανδρινού, Πήδασος, Μηνάγια κλπ). Είναι άξιο θαυμασμού το γεγονός ότι και η Ανατολική και η Δυτική Πυλία αναπτύσσουν και διατηρούν τους δικούς τους ισχυρούς  για την εποχή κινηματικούς θύλακες και δεν είναι τυχαίο ότι το αποκαλούμενο “Σταφιδικό Κίνημα” του Μεσοπολέμου θα κλιμακωθεί εκεί, στην πρωτεύουσα Πύλο, με την μεγάλη Σταφιδική Εξέγερση του 1935.  
Για την πιο αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ των προοδευτικών στοιχείων των διαφόρων κοινοτήτων και την ενιαία λήψη αποφάσεων, δημιουργούνται με πρωτοβουλία του δραστήριου Πηδασαίου αγωνιστή Χρήστου Κουβελιώτη (μετέπειτα εκδότη της 15νθήμερης εφημερίδας  “ο Πήδασος”) οι αποκαλούμενοι «Σύνδεσμοι Κοινοτήτων” και καθορίζονται  ανά 5ετία μεγάλα “Κοινοτικά Συνέδρια”. Σε αυτά του 1929 και του 1934 δεν είναι τυχαίο ότι στα ψηφίσματά τους δίδεται προτεραιότητα στα θέματα οδοποιίας των επαρχιακών οδών και στην κατασκευή του δρόμου Καλαμάτα-Πύλου.
Στη φώτο απόσπασμα από το ψήφισμα του Ά συνεδρίου κοινοτήτων το 1929 στον Πήδασο, στο “Θάρρος” 14-04-1929. Πρώτη προτεραιότητα για τους αγροτοσυνδικαλιστές του Μεσοπολέμου ήταν: “Να αναληφθή υπό του Κράτους η σκυρόστρωσις και κατασκευή των τεχνικών έργων των μέχρι τούδε δια προσωπικής εργασίας κατασκευασθέντων κοινοτικών δρόμων και των κατασκευασθησομένων τοιούτων”!

 ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΡΧΙΑΚΩΝ ΟΔΩΝ ΚΑΛΑΜΩΝ-ΜΕΣΣΗΝΗΣ
“Η Εκτελεστική Επιτροπή του Ειδικού Ταμείου Επαρχιακής Οδοποιίας του Νομού Μεσσηνίας, διακηρύττει ότι εκτίθεται εις μειοδοτικήν δημοπρασίαν δι’ εγγράφων και ενσφραγίστων προσφορών η συντήρησις των επαρχιακών οδών Καλαμών- Μεσσήνης εν Καλάμαις και εν τω Νομαρχιακώ καταστήματι την 26ήν Νοεμβρίου ε.ε. ημέραν Τετάρτην και ώραν 10 π.μ. Το έργον προϋπολογίσθη εις Καλάμαι τη 7η Νοεμβρίου 1930, δρχ 800.000.  Ο Νομάρχης ως Πρόεδρος του Ε.Τ.Ο.Ν. Μεσσηνίας, Α. ΜΑΡΚΕΛΛΟΣ” (Εφημ. “Μεσσηνία” 13 Νοεμβρίου 1930).


ΣΚΟΠΙΜΗ ΧΡΕΩΚΟΠΙΑ ΕΡΓΟΛΑΒΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΠΛΗΡΩΣΕΙ ΜΕΡΟΚΑΜΑΤΑ…


Σύμφωνα με ανταποκριτή του «Ριζοσπάστη», το Φλεβάρη του 1933: « Η κατάσταση των εργατών και ανέργων στην Πύλο είναι άθλια. Πενήντα οικοδόμοι είναι άνεργοι. Οι φορτοεκφορτωτές δουλεύουν ακαθόριστες ώρες, όταν κάθε 15-20 μέρες θα έχει δουλειά με μικρά μεροκάματα. Οι Τσαγκαράδες καθώς και οι φτωχοί επαγγελματίες επίσης σε ελεεινή κατάσταση βρίσκονται. Κύριος εκμεταλλευτής είναι ο Ανδρέας Ζωντανός που έχει μονοπώλιο  δέρματος και υποδηματοποιείο. Στο δρόμο Καλαμάτας-Πύλου δούλευαν περί τους 200 εργάτες, τώρα όμως η Εταιρεία έριξε κανόνι (εργολάβος είναι ο εκμεταλλευτής Μένης Δικαίος) και οι εργάτες μένουν άνεργοι και ο καθένας χάνει 5-40 χιλιάδες δραχμές από τα μεροκάματά του. Η Εταιρεία σκόπιμα χρεοκόπησε για να μην πληρώσει τις 500 χιλιάδες δραχμές που είναι συνολικά τα μεροκάματα, το αίμα των εργαζομένων! Πρέπει όλοι να αγωνιστούμε για ψωμί- δουλειά- λευτεριά. ΕΡΓΑΤΗΣ»
Στις 8 και 9  Μάη του 1934 γίνεται η μεγάλη απεργία των λιμενεργατών της Καλαμάτας εξαιτίας της λειτουργίας του μεγάλου «σιλό» που ρουφούσε απευθείας το σιτάρι και θα στερούσε τη δουλειά από πολλούς εργάτες. Επενέβη η αστυνομία και ο θλιβερός απολογισμός ήταν 7 νεκροί!
Στις 26 Αυγούστου του 1934 λαμβάνουν χώρα τα αιματηρά σταφιδικά γεγονότα στο Αίγιο με 2 νεκρούς και 5 σοβαρά τραυματίες.

ΟΙ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΠΥΛΙΑΣ (ΚΑΙ) ΓΙΑ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΚΛΙΜΑΚΩΝΟΝΤΑΙ!

   Στις 15 Οκτώβρη του 1934 στην βραχύβια προοδευτική τοπική εφημερίδα της Πυλίας «Πήδασος», υπάρχει δημοσίευμα χαρακτηριστικό του κλίματος αγανάκτησης που επικρατεί για το δρόμο και προοικονομεί παράλληλα και την επικείμενη εξέγερση του λαού της Πυλίας: «Το σοβαρότερον Παμπυλιακόν ζήτημα, το οποίον από της εποχής της Ανεξαρτησίας απασχολεί τον πληθυσμό μιας ολοκλήρου Επαρχίας, ο δρόμος Πύλου- Μεσσήνης- Καλαμών, ο οποίος εβάφη προ τριετίας και με αίμα ακόμη τόσων ανθρωπίνων υπάρξεων, εξακολουθεί να παραμένει ανεκτέλεστος. Τοιουτοτρόπως ο λαός της επαρχίας Πυλίας ο οποίος τόσα και τόσα προσέφερεν και προσφέρει εις το ανάλγητον Κράτος και εις χρήμα και εις αίμα, είναι καταδικασμένος εις απομόνωσιν διότι ουδέν άλλο μέσον έχει επικοινωνίας με την πρωτεύουσαν του Νομού. Ερωτόμεν! Έως πότε θα εξακολουθήσει η κατάστασις αυτή; Ή μήπως οι αρμόδιοι περιμένουν να εξεγερθεί πρώτα ο λαός της Πυλίας και να τους εξαναγκάσει πλέον να ενεργήσουν σχετικώς;»!

ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ “ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ” Κ. ΑΥΓΗΤΑ TO 1935
Και πράγματι! Μέσα σε μερικούς μήνες, το καλοκαίρι του 1935 λαμβάνει χώρα η μεγάλη Σταφιδική Εξέγερση! Ο απεσταλμένος συντάκτης του «Ριζοσπάστη» Κώστας Αυγήτας  φτάνει για πρώτη φορά στην Επαρχία Πυλίας στα τέλη του Ιούλη του 1935 προκειμένου να παρακολουθήσει τη διεξαγωγή των εργασιών του μεγάλου Πανσταφιδικού Συνεδρίου των Γαργαλιάνων (ένα συνέδριο πρώτη φορά από εργαζόμενους αγρότες και όχι αποκλειστικά από “αγροτιστές” σταφιδοπατέρες) και στην ανταπόκρισή του κάνει αναφορά και στον δρόμο (Φώτο κάτω): “Τι κατάστασις είναι αυτή; Ο σωφέρ αγριεύει. Οι επιβάτες βλαστημάνε. Ύστερα από του Βελή ο δρόμος είναι χάλια. Είναι βατός μονάχα για πεζούς. Κι όμως ο δρόμος αυτός ενώνει την Πύλο με την Καλαμάτα. Μερικοί εργάτες σπάζουν πέτρες… Φτάνουμε (όπως- όπως) στο Χανδρινού. Σε λίγο αφήνουμε το αυτοκίνητο και με τα πόδια φτάνουμε στο χωριό Κυνηγού. (Εκεί τους περιμένει ένας “σύντροφος” που θα τους οδηγήσει στον κοινοτάρχη σύντροφο Ζαχαριά Κουρέτα). Τέλος φτάσαμε στον Πήδασο, το κόκκινο χωριό της Πυλίας”!

Εν τέλει όμως, στις 26 Αυγούστου του 1935, στην Πύλο της Μεσσηνίας, η μεγάλη Σταφιδική Εξέγερση θα πνιγεί στο αίμα από τις δυνάμεις καταστολής του αστικού κράτους. Η κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος κήρυξε στρατιωτικό νόμο και επέβαλε λογοκρισία.  (Κάτω: Εξεγερμένοι «ένοπλοι» σταφιδοπαραγωγοί)

Διατάσσει στρατό και σώματα ασφαλείας να κατέβουν στην Πύλο δια ξηράς και θαλάσσης. Την εντολή δίνει ο ίδιος ο Μεσσήνιος Υπουργός Ασφαλείας Περικλής Ράλλης. Τρεις οι νεκροί, δεκάδες οι τραυματίες και το κυνηγητό τραβάει μέχρι τα Χριστούγεννα. Πάνω από ογδόντα χρόνια μετά, η μνήμη της θυσίας και του αγώνα του λαού της υπαίθρου, συνεχίζει να αντηχεί μέσα από τους ορίζοντες που ανοίχτηκαν από τους εξεγερμένους και που παραμένουν, επίκαιροι, όσο και ανεκπλήρωτοι!
Ανεκπλήρωτη ασφαλώς έχει μείνει μέχρι σήμερα και η κατασκευή ενός λειτουργικού και σύγχρονου δρόμου Καλαμάτας- Πύλου, πράγμα που αποτελούσε και το μεγάλο όραμα των αγωνιστών της παραγωγικής βάσης του τόπου! Μετά τα “σταφιδικά” ακολούθησαν διώξεις και εκτοπίσεις ενός προοδευτικού κόσμου της υπαίθρου, η οποία γιγαντώθηκε την επερχόμενη εποχή της δικτατορίας Βασιλιά- Μεταξά. Ο τόπος ερήμωσε και με την ιταλογερμανική κατοχή επήλθε η απόλυτη φτώχεια και η εξαθλίωση.

ΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ: Η ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ!
Σημαντικό όμως κέρδος εκείνης της ριζοσπαστικοποίησης μιας μεγάλης μερίδας αγροτών την εποχή του Μεσοπολέμου, υπό την επίδραση και των συνεπειών της Κρίσης και καθοδηγούμενη από ικανότατα αγροτικά στελέχη του ΚΚΕ, ήταν η ανάδειξη της ανάγκης ενότητας Εργατών- Αγροτών- Αυτοαπασχολούμενων και Διανοουμένων. Το μικρό, επώδυνο διάλειμμα της Βασιλομεταξικής δικτατορίας δεν ανέτρεψε αυτή τη δυναμική! Η συσπείρωση αυτή έγινε το «προζύμι» για τη συγκρότηση της συμμαχίας των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων που έμελλε να αποτελέσει τον κορμό του ένδοξου ΕΑΜ της Πυλίας αλλά και της ευρύτερης Μεσσηνίας. (Σήμερα –τηρουμένων των αναλογιών- μια συγκρότηση μιας ισχυρής συμμαχίας των ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ προοδευτικών κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων είναι επίκαιρη και επιβεβλημένη όσο ποτέ άλλοτε στην περίοδο της μεταπολίτευσης!).
(*Αξίζει επίσης να σημειωθεί ένα ακόμη σημαντικό γεγονός  για την ντόπια Εθνική Αντίσταση κατά τη διάρκεια της Κατοχής, το οποίο καθόρισε η παντελής έλλειψη οδικού δικτύου. Ήταν η επιλογή του κτηρίου του σχολείου του χωριού Κάτω Μηνάγια (σήμερα Κάτω Αμπελόκηποι) ως έδρα του αρχηγείου της Εθνικής Αντίστασης! Η επαρχιακή οδός Πύλου- Λογγάς δεν είχε ολοκληρωθεί προπολεμικά και το χωριό ήταν απομονωμένο και δυσπρόσιτο στους κατακτητές. Το σχολείο του χωριού χρησιμοποιήθηκε ως εστία των καταδιωκόμενων αγωνιστών και ως χώρος ανεφοδιασμού των αντιστασιακών οργανώσεων της ευρύτερης περιοχής, από τον Οκτώβριο του 1943 στέγασε το πρώτο τμήμα του ΕΛΑΣ που κατέβηκε στη Μεσσηνία και αποτέλεσε και την έδρα του εφεδρικού ΕΛΑΣ της Πυλίας. (*Το συγκεκριμένο σχολείο που αποτελεί σημείο αναφοράς για τους κατοίκους του χωριού λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, κοινωνικής, λαογραφικής και ιστορικής σημασίας του, έχει χαρακτηριστεί ως Διατηρητέο Νεώτερο Μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού με απόφαση που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας - ΦΕΚ Α.Α.Π, 176- 29-08-2018). Αναμένεται το συντομότερο να ξεκινήσουν τα βασικά έργα στήριξης του κτιρίου, δεδομένου ότι εξαιτίας του μικρού μεγέθους του, απαιτείται κάποιο μικρό κονδύλι…) .

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ- ΠΥΛΟΥ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ
Σύμφωνα με την απογραφή του 1951 η Μεσσηνία έχει πλέον 228.000 πληθυσμό και εκλέγει 10 Βουλευτές, αλλά το οδικό της δίκτυο είναι κακό! Τον Μάη του 1954 θα επισκεφθεί για πρώτη φορά την Καλαμάτα ο τότε Υπουργός Δημοσίων έργων Κωνσταντίνος Καραμανλής (βιβλίο Νάκου Κληρόπουλου). Θα την επισκεφθεί και ως Πρωθυπουργός τον Σεπτέμβρη του 1959. (Εφημερίδα “Εμπρός” 29-09-1956)  
 

Και πέρασαν εν τέλει πολλά χρόνια για να αποκτήσει ο δρόμος Καλαμάτας-Πύλου έστω αυτή την κάκιστη σημερινή του μορφή. Το τμήμα από το Βελή μέχρι την Πύλο άργησε να χαραχτεί. Ειδικά το τμήμα με τις πάμπολλες στροφές μετά το Χανδρινού. Ελλείψει ειδικών στα εκρηκτικά, είχαν φέρει επί Μεταξά ειδικούς  “φουρνελάδες” από Χίο, Πάρο κ.α. Ο υπεύθυνος μηχανικός για το δύσκολο εκείνο τμήμα του Ξεριά ήταν ο Γεώργιος Αμιράς που διέμενε στο Χανδρινού σε σπίτι εργαζόμενου στο εργοτάξιο. Ο δρόμος παρέμεινε για πολλά χρόνια χωματόδρομος από το Χανδρινού μέχρι ένα τμήμα πολύ κοντά στην Πύλο. Ασφαλτοστρώθηκε μόλις το 1955. Αρχιμηχανικός των έργων ήταν ο Θανάσης Κίτρος που έμενε και αυτός στο Χανδρινού.
  Από το 1955 απλά συντηρείται αυτό το παμπάλαιο, κουραστικό και άκρως επικίνδυνο οδικό δίκτυο! Πολλές εκατοντάδες είναι τα θύματα των τροχαίων που έχουμε θρηνήσει κατά καιρούς και συνεχίζουμε να θρηνούμε! Τα περισσότερα δυστυχώς νεαρής ηλικίας! Σημαντική, έστω για τη συντήρηση αυτού του παλαιού δικτύου αλλά και για τη διάνοιξη μικρότερων οδών στα χωριά, ήταν η προσφορά της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Κατασκευής Έργων Ανασυγκροτήσεως (ΣΥΚΕΑ) με τις Μικτές Ομάδες Μηχανημάτων Ανασυγκροτήσεως (ΜΟΜΑ) από το 1957 μέχρι το 1992 όταν και καταργήθηκε επί κυβερνήσεως Κων/νου Μητσοτάκη. Στο εξής όλα τα εγκριθέντα προς κατασκευή έργα θα τα αναλάμβαναν ιδιωτικές κατασκευαστικές εταιρείες.
  (Κάτω:  Φώτο από διάνοιξη κάποιου δρόμου πριν την Καλαμάτα στις αρχές της δεκαετίας του 1950 – Fred Boissonas)
 

Όπως ακριβώς αναφέρει η εφημερίδα «Πήδασος» στα 1934, έτσι ακριβώς και σήμερα ο δρόμος Πύλου- Μεσσήνης – Καλαμάτας, ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ να είναι το σοβαρότερον Παμπυλιακόν ζήτημα το οποίο από την εποχή της Ανεξαρτησίας απασχολεί τον πληθυσμό μιας ολοκλήρου επαρχίας. (Και από την… «εποχή της Ανεξαρτησίας» κοντεύουν να συμπληρωθούν σχεδόν 200 χρόνια!). Και όχι μόνον εξακολουθεί να είναι το σοβαρότερο Παμπυλιακό αλλά ίσως είναι και το σοβαρότερο Παμμεσσηνιακό ζήτημα, λαμβάνοντας υπόψη τις πολλά υποσχόμενες τουριστικές δυνατότητες που επιβάλλεται να αναδεικνύονται παράλληλα με την πλούσια και ιδιαίτερα ποιοτική, πρωτογενή παραγωγή του τόπου!
 Επιτέλους όμως βρέθηκε η χρηματοδότηση, εγκρίθηκε από τη Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα) και φέτος -πρώτο εξάμηνο 2019- μπήκε σε διαδικασία δημοπράτησης το έργο του οδικού άξονα Καλαμάτας- Ριζόμυλου- Πύλου- Μεθώνης και προβλέπεται να ολοκληρωθεί τώρα από το Εθνικό Σχέδιο Μεταφορών. Η εκπόνηση του Σχεδίου ολοκληρώθηκε από το υπουργείο Υποδομών. Το έργο αυτό που ξεκίνησε να υλοποιείται επί Κυβερνήσεως της “πρώτης φοράς -ο Θεός να την κάνει-  Αριστερά” (αν και απαλλαγμένης από τους ΑΝ.ΕΛ) , είναι 53 χιλιόμετρα, έχει 27 ισόπεδους και έναν ανισόπεδο κόμβο και ο προϋπολογισμός του είναι 180 εκατομμύρια ευρώ. Και αν κάποιοι ισχυρίζονται ότι αν δεν ήταν η τεράστια επένδυση της Costa Navarino, κανέναν δρόμο δεν θα έφτιαχνε καμια “πρώτη φορά Αριστερά”, να μην ξεχνούν και κάτι όχι και τόσο σημαντικό! Ότι και ο ίδιος ο δημιουργός αυτής της επένδυσης, ο μακαρίτης ο “Καπετάνιος” Βασίλης Κωνσταντακόπουλος ήταν και αυτός κάποτε ένα αριστερό παιδί κυνηγημένο στα χρόνια του Εμφυλίου που πρόκοψε και οραματίστηκε με αυτό τον τρόπο την “Ανάπτυξη” στο τόπο του.
Γίνεται πράξη λοιπόν ένα επιβεβλημένο έργο πνοής που δεν επετεύχθη επί θητείας τριών Μεσσήνιων Πρωθυπουργών (Κουμουνδούρος, Σωτηρόπουλος, Σαμαράς) και εκατοντάδων Μεσσήνιων Βουλευτών και Υπουργών. Και αυτό δεν είναι διόλου κακό! Αρκεί μετά τις εκλογές της 7ης Ιουλίου να μην επικρατήσουν τα μικροκομματικά συμφέροντα και να αναθεωρηθεί ολόκληρο το Εθνικό Σχέδιο Μεταφορών προκειμένου να κατασκευαστεί ένας δρόμος ανοιχτός μέσα από οικισμούς με δεξιά και αριστερά του καταστήματα “ημετέρων” ψηφοφόρων, αντί ενός δρόμου κλειστού, γρήγορου και πάνω απ’ όλα ασφαλούς!
                                                   
Έρευνα: Ηλίας Ε. Καραμπάτσος , συγγραφέας των βιβλίων: «Χίλια χωριά στη δίνη του χρόνου» και «Η σταφιδική εξέγερση του 1935 – Ο ατέρμονος Μεσοπόλεμος της αγροτιάς»