ΣΤΑΣΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ Η ΜΟΝΗ ΔΙΕΞΟΔΟΣ ΣΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΡΑΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Η συναίνεση και το κάρο της τρόϊκα





Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ έφθασε στο Όσλο την ημέρα που η εφημερίδα «Χάντελσμπλάτ» δημοσίευσε ανοιχτή επιστολή του διευθυντού της Γκάμπορ Στάινγκαρντ, με την οποία καλεί τον Γεώργιο Παπανδρέου να δηλώσει στάση πληρωμών η χώρα. Στην επιστολή αυτή ο Στάινγκαρντ παρατηρεί ότι με επιτόκιο 16% δεν υπάρχει άλλη διέξοδος. Δεν πρόκειται ποτέ να πείσουμε τις αγορές ότι η οικονομία θα ανακάμψει. Αντίθετα καθημερινά η πεποίθηση περί του αντιθέτου αυξάνει. Μάλιστα υπενθυμίζει στον πρωθυπουργό ότι το ίδιο έπραξαν Αργεντινή και Μεξικό στην δεκαετία του ’80 και η Γερμανία μετά τον πόλεμο, υπογραμμίζοντας ότι υπάρχει ζωή μετά τον θάνατο και αυτό ισχύει για τις χώρες που κηρύσσουν πτώχευση. Σαν να μην έφθανε η επιστολή, ήλθε έρευνα του πρακτορείου ειδήσεων Μπλούμπεργκ, σύμφωνα με την οποία το 85% των ερωτηθέντων οικονομικών αναλυτών και ανθρώπων των αγορών πιστεύει ότι η Ελλάδα οδηγείται σε πτώχευση.

Οι προτάσεις Σαμαρά και

το πολιτικό έλλειμμα…

Σε μια αποστροφή του λόγου του ο αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης είπε ότι δεν διαφώνησε στις γενικές επιδιώξεις του μνημονίου, αλλά «κατηγορηματικά στους τρόπους με τους οποίους το Μνημόνιο προέβλεπε να επιδιώξουμε αυτούς τους στόχους». Αντίθετα το μνημόνιο ψήφισε ο ΛΑ.Ο.Σ, χαρακτηρίζοντας το αναγκαίο κακό και εκφράζοντας κάποιες διαφωνίες για κάποιους όρους. Όμως δεν ψηφίζεις ένα μνημόνιο για τις γενικές επιδιώξεις του, που οι όροι του όμως δένουν χειροπόδαρα την χώρα σου και εκ των υστέρων φωνάζεις ότι πρέπει να γίνει επαναδιαπραγμάτευση των όρων του μνημονίου. Αντίθετα ήταν υποχρεωμένος να το καταψηφίσει, πολύ περισσότερο, όταν οι προβλέψεις περί αποτυχίας του επαληθεύτηκαν κατά τον πιο τραγικό τρόπο για τον λαό. Φυσικά δεν αξίζει να ασχοληθεί κάποιος με τις αιτιάσεις του ΛΑ.Ο.Σ., του προσφυώς ονομασθέντος ΣΥΡΙΖΑ της δεξιάς. Και τα δύο κόμματα προβαίνουν σε δηλώσεις εντυπωσιασμού, με μόνον στόχο την αύξηση της κομματικής πελατείας και χωρίς βαθύτερες ανησυχίες για την πορεία της χώρας. Κι αν ακουστούν κάποιες σώφρονες φωνές, πνίγονται κάτω από τις μεγαλόστομες και κενές δηλώσεις του Γιώργου Καρατζαφέρη και του Αλέξη Τσίπρα.

Οι προτάσεις που παρουσίασε ο Αντώνης Σαμαράς στο Ζάππειο την περασμένη Πέμπτη, είναι σε πολύ καλύτερο δρόμο από όλες τις άλλες προτάσεις. Μόνο που έπρεπε να αποτελέσουν πολιτική επιλογή της πρώτης κυβέρνησης του Κώστα Καραμανλή, ιδιαίτερα μετά την περίφημη απογραφή που είχε δείξει το πραγματικό μέγεθος της ελληνικής οικονομίας. Τότε έπρεπε να έχει κάνει τις προτάσεις του. Έδειξε την ίδια ατολμία με τον τότε αρχηγό του και άφησαν τον Γιώργο Αλογοσκούφη να αλωνίζει. Οικονομολόγος ο ίδιος γνώριζε ότι το πρόγραμμα Αλογοσκούφη θα επιδείνωνε την ελληνική οικονομία. Τα μεγέθη της έδειχναν αυτό ακριβώς, τον δρόμο προς την κατάρρευσή της. Το ίδιο αδρανής έμεινε και η ΕΕ, που από τα αποτελέσματα φαίνεται ότι επεδίωκε την κατάρρευση των οικονομιών του νότου και της Ιρλανδίας. Οι «τίγρεις» του Δουβλίνου γρήγορα μεταβλήθηκαν σε γατάκια του δρόμου που νιαουρίζουν πεινασμένα. Η χώρα που αποτελούσε παράδειγμα ανάπτυξης, συνθλίβεται σήμερα στις μυλόπετρες του ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Κομισιόν. Η πορεία της Ιρλανδίας είναι ίδια με την πορεία της ισχυρής Ελλάδας του Κώστα Σημίτη και του Γιάννου Παπαντωνίου των προμηθειών και του Χρηματιστηρίου. Έπρεπε οι προτάσεις αυτές να αντικαταστήσουν τις υποδείξεις της Κομισιόν, όταν βρισκόμαστε υπό καθεστώς επιτήρησης, όπως τώρα. Το προτεινόμενο πρόγραμμα της Ν.Δ. είναι καλό, αφού, όμως, πρώτα κηρύξουμε στάση πληρωμών. Η έλλειψη αυτής της πρότασης είναι που καθιστά τις προτάσεις άτολμες.

Οι επαναστάτες

του γλυκού νερού…

Οι προτάσεις Σαμαρά, όπως γράφτηκε, προκάλεσαν δυσαρέσκεια και στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα , στο οποίο ανήκει η Ν.Δ. Προκάλεσαν όμως και την αντίδραση του Πολ Τόμσεν, του επικεφαλής των ελεγκτών της τρόικα. Δήλωσε μάλιστα απαξιωτικά ότι βάζει το κάρο μπροστά από το άλογο, γιατί η μείωση της φορολογίας δεν συνοδεύεται με προτάσεις δραστικών περικοπών των δαπανών. Το ενδιαφέρον του Πολ Τόμσεν, όπως και όλης της τρόικα, είναι η δραστική περικοπή των δαπανών, που δεν αφήνει κανένα περιθώριο ανάπτυξης. Σε μία χώρα, που μέχρι σήμερα, η παραγωγή πλούτου ήταν κρατικοδίαιτη (δημόσια έργα και κρατικές προμήθειες) δεν αλλάζει με μαγικό ραβδί από την μια ημέρα στην άλλη. Είναι μια επίπονη εργασία, που ξεκινά από το κράτος και πάλι, που όμως λαμβάνει μέτρα μετασχηματισμού και ευνοεί την ανάπτυξη της ιδιωτικής παραγωγής. Ακόμα και η κατασκευή των νέων αυτοκινητοδρόμων είναι κρατική υπόθεση, αφού οι εταιρείες προεισπράττουν τα διόδια. Δηλαδή, επειδή τα κρατικά ταμεία είναι άδεια, χρηματοδότης γίνεται ο ελληνικός λαός. Εκτός αν οι κρατούντες δεν θεωρούν κράτος τον λαό, αλλά απλά την αγελάδα την οποία κράτος και ιδιώτες επενδυτές αρμέγουν ληστρικά.

Όμως κατά την συνάντηση του κλιμακίου της τρόικα με την Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής, εντυπωσιακό ήταν το όψιμο αντάρτικο της Βάσως Παπανδρέου. Τώρα ζήτησε η πρώην υπουργός να στραφούμε προς την αποπληρωμή μέρους του χρέους, ώστε να μείνουν διαθέσιμοι πόροι για την ανάπτυξη. Χωρίς όμως ανάπτυξη δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί μείωση του χρέους, παρά μόνον με καινούργιο δανεισμό, που όμως ανακυκλώνει την πορεία κατάρρευσης και την κάνει πιο εκκωφαντική. Θυμήθηκε όμως η Βάσω Παπανδρέου να τονίσει ότι δεν υπάρχουν μόνον αριθμοί, αλλά και άνθρωποι. Όταν όμως ψήφιζε το μνημόνιο, όπως κατά τα φαινόμενα θα ψηφίσει και το δεύτερο, δεν σκέφθηκε τον ανθρώπινο παράγοντα. Σαν πρόεδρος μάλιστα της επιτροπής, τόνισε στους ανθρώπους της τρόικα ότι το πρόγραμμα δεν βγαίνει και ότι η χώρα μας υποχρεώθηκε να υπογράψει την αποδοχή δανείου με την πλάτη στον τοίχο και με επιτόκιο τοκογλυφικό. Αλήθεια, γιατί δεν διαφώνησε τότε που έπρεπε; Θυμίζει την άλλη συμπεριφορά της, όταν, σαν υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, φώναζε για κακοτεχνίες των δημοσίων έργων των προκατόχων της, αλλά δεν έστειλε κανέναν στον εισαγγελέα. Αντίθετα φρόντισε να τους αθωώσει. Δεν επικαλέστηκε έκτατα γεωλογικά και καιρικά φαινόμενα για την κατάρρευση της Τσακώνας; Δίπλα μας έγινε, πρόσφατα, και το θυμόμαστε ακόμα. Καλό το αρχηγικό προφίλ, αλλά οι πράξεις χαρακτηρίζουν τον αρχηγό.

Τα επίχειρα της αποτυχίας…

Το ζητούμενο, από την απογραφή Αλογοσκούφη και μετά, είναι: η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας ήταν πρόβλημα ανικανότητας ή επιλογή πορείας; Όλοι έχουν συμφωνήσει ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση ελάχιστα επηρέασε την ελληνική. Άρα δεν μπορούμε να επικαλούμαστε εξωγενείς παράγοντες για το χάλι μας. Ο μόνος εξωγενής παράγων επιρροής υπήρξε η Κομισιόν, με την επιτήρηση που είχε επιβάλλει. Όμως από ένα διδάσκοντα οικονομικά στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας, κάτοχο διδακτορικού διπλώματος από ένα πιο διάσημα στον κόσμο οικονομικά πανεπιστήμια (London School of Economics), που η διδακτορική εργασία του βραβεύτηκε από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, το 1981, με το διακεκριμένο βραβείο Sayer, δεν περιμένεις να δεχθεί χωρίς αντίρρηση το πρώτο εκείνο πρόγραμμα σταθερότητας που είχε προτείνει η Κομισιόν. Την στιγμή μάλιστα που, σαν υπουργός Οικονομίας, γνώριζε πολύ καλά ότι τα επόμενα χρόνια έπρεπε να πληρωθούν δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ για εξυπηρέτηση παλαιοτέρων δανείων, ιδιαίτερα των ολυμπιακών έργων που βρίθουν κακοτεχνιών ατιμώρητα.

Τόσο ο Γιώργος Αλογοσκούφης όσο και ο διάδοχός του Γιάννης Παπαθανασίου δεν έκαναν το παραμικρό να αποτρέψουν την πτώχευση. Κακώς ισχυρίζονται ότι δεν έχουμε πτωχεύσει. Απλά δεν το έχουμε αναγγείλει επίσημα. Η Ν.Δ. άφησε πίσω της χρέος 126% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ), με καθοδική την πορεία ανάπτυξης. Δεν υπάρχουν πιο επίσημα στοιχεία πτώχευσης, όταν το χρέος υπερβαίνει κατά ¼ τον παραγόμενο πλούτο. Δεν θα αναφερθούμε στην προεκλογική ψευδολογία του ΠΑΣΟΚ, με την οποία υπέκλεψε την ψήφο του ελληνικού λαού. Όμως ο Γ. Παπανδρέου γνώριζε την οικτρή οικονομική κατάσταση της χώρας, γι’ αυτό άλλωστε προσέφυγε στις τεχνικές συμβουλές του ΔΝΤ, όπως, τουλάχιστον, ισχυρίζεται ο ίδιος. Όμως και τότε υπήρχε ελπίδα. Τα επιτόκια ήταν χαμηλά, οι αγορές δεν είχαν αποσύρει την εμπιστοσύνη τους από την ελληνική οικονομία. Τότε μπορούσαμε και να δανειστούμε φθηνό χρήμα και να εφαρμόσουμε ένα πρόγραμμα ανάλογο των προτάσεων Σαμαρά, που θα απέτρεπε την προσφυγή μας στο ΔΝΤ. Αντίθετα, όχι μόνον δεν πήρε κανένα μέτρο, αλλά με αδρανή κυβέρνηση διεκτραγωδούσε την οικτρή οικονομική κατάσταση, με αποτέλεσμα τα επιτόκια να εκτιναχθούν και σήμερα να έχουν φθάσει στο 16% και να έχουμε υπογράψει χωρίς αντίσταση ένα μνημόνιο, που σίγουρα θα αποτύχαινε και θα μας έφθανε στην κατάρρευση. Δύο αιτίες μπορεί να ανιχνεύσει κάποιος για την αδράνεια και την χωρίς διαπραγμάτευση αποδοχή των όρων του μνημονίου. Ή ο Γ. Παπανδρέου και ο Γ. Παπακωνσταντίνου είναι τόσο μικρόνοες και δεν κατάλαβαν το τι θα επακολουθήσει ή απλά διαχειρίστηκαν εντολές, αδιαφορώντας για την τύχη του ελληνικού λαού.



Συναίνεση και αλυσίδες…

Την αποτυχία του μνημονίου πληρώνει με το αίμα του ο ελληνικός λαός και του ζητούνε ακόμα περισσότερο αίμα με το νέο μνημόνιο. Σήμερα είμαστε η μοναδική χώρα της Ευρώπης με αρνητικό δείκτη ανάπτυξης. Ο πληθωρισμός κινείται γύρω στο 4%, η ανεργία έχει εκτιναχθεί στο 16% (η πραγματική υπερβαίνει το 20%), οι εργασιακές σχέσεις έχουν ανατραπεί, η περικοπή μισθών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα συναγωνίζεται το ποσοστό της ανεργίας και το 95% του ελληνικού λαού είναι απογοητευμένο. Δεν τίθεται θέμα εθνικής κυριαρχίας, αυτή την έχουμε εκχωρήσει από την υπογραφή της Συνθήκης του Μαάστριχτ και την είσοδό μας στην ΟΝΕ και στην συνέχεια στην ζώνη του ευρώ. Με το νέο μνημόνιο επιζητείται η πλήρης εκδούλωση του ελληνικού λαού, αλλά και η υποθήκευση ελληνικών εδαφών και γενικότερα των δημόσιων πλουτοπαραγωγικών πηγών. Για την υπογραφή αυτού μνημονίου με επίταση τα ξένα κέντρα ζητούν, τουλάχιστον, τα δύο μεγάλα κόμματα να συναινέσουν. Φέρνουν μάλιστα για παράδειγμα την συναίνεση σοσιαλιστών και δεξιών στην Πορτογαλία. Λησμονούν να πουν όμως ότι τα πορτογαλικά κόμματα συναίνεσαν σε ένα μνημόνιο με όρους καλύτερους από το πρώτο, όχι για το επαχθέστατο δεύτερο που μας έχουν ετοιμάσει.

Την αιτία για την ζητούμενη συναίνεση πρέπει να την αναζητήσουμε στην ιστορία. Το 1893 ο Χαρίλαος Τρικούπης δήλωσε την χώρα σε πτώχευση και ανακοίνωσε στάση πληρωμών. Ακολούθησε ο προβοκατόρικος Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897, που είχε σαν αποτέλεσμα την επιβολή Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου, κάτι αντίστοιχο της σημερινής τρόικα. Από τότε περάσαμε τους Βαλκανικούς Πολέμους, τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, την Μικρασιατική Καταστροφή, τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον εθνοκτόνο εμφύλιο. Αντέξαμε. Παραχωρήσαμε τις εισπράξεις των κυριοτέρων τελωνείων και των μονοπωλίων, κάναμε 210 χρόνια να ξεχρεωθούμε, μας δώσανε καινούργια δάνεια, η οικονομία ανορθώθηκε, αλλά ελληνική γη δεν είχαμε υποθηκεύσει.

Σήμερα έχουμε χρέος που έφθασε το 143% του ΑΕΠ και η ύφεση βρίσκεται πάνω από 4%. Μοναδική διέξοδος είναι η ανακοίνωση της στάσης πληρωμών. Όπως δεν χαθήκαμε με την πρώτη πτώχευση, έτσι δεν χαθούμε και τώρα. Οι δανειστές μας δεν θέλουν να χάσουν, ούτε και θέλουν η ευρωπαϊκή οικονομία να έχει την πολυτέλεια να βρεθεί στον κυκλώνα μιας δεύτερης οικονομικής κρίσης. Πιθανώς, μάλλον σίγουρο, θα χρειαστούν περισσότερα χρόνια να ξεχρεωθούμε. Το πρόβλημα δεν είναι ουσιαστικά οικονομικό, αλλά καθαρά πολιτικό. Είναι θέμα αποφάσεων. Και η απόφαση των δανειστών μας είναι αυτή την φορά να μην χάσουν την ευκαιρία να υποθηκεύσουν την ελληνική γη, την παραγόμενη ενέργεια, της τηλεπικοινωνίες και συγκοινωνίες, τα κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου και τον ορυκτό πλούτο. Αυτό θέλουν να προλάβουν και ζητούν συναίνεση. Θα περάσει ο εθνικός πλούτος στα χέρια των δανειστών μας και θα έχουν εξαθλιωμένο εργατικό δυναμικό, δουλοπάροικους στην ουσία, για να τον εκμεταλλεύονται.

Σ’ ένα παράρτημα των προτάσεών του ο Σαμαράς προβλέπει ότι το 2012 το χρέος μας θα φθάσει το 159% του ΑΕΠ. Τότε θα είναι αργά για όλα. Δεν θα υπάρχει πατρίδα, αλλά ένας εξαθλιωμένος λαός δούλων, που δεν θα έχουν καμιά κοινωνική παροχή, που θα δουλεύει από ήλιο σε βράδυ μέχρι τα βαθιά γεράματα με μισθούς πείνας. Με την υποβάθμιση της εκπαίδευσης θα μας έχουν αποκόψει από τις πολιτιστικές ρίζες μας. Η μόνη συναίνεση που απομένει για τον ελληνικό λαό είναι στην ανακήρυξη στάσης πληρωμών. Είναι η μόνη διέξοδος, για να περισωθούν έστω και ελάχιστα.