Η Ρωσία αντιδρά και δρα
Louis Denghien
«Έχουμε τα μέσα να σας κάνομε να μιλήσετε... με χαμηλότερο τόνο!»
Σε ανακοίνωση που κυκλοφόρησε από το Υπουργείο Εξωτερικών, η ρωσική κυβέρνηση καταδίκασε την «αποτρόπαια επίθεση» της Δαμασκού: «Θέλουμε οι διοργανωτές της βομβιστικής επίθεσης στη Δαμασκό να εντοπιστούν και να τιμωρηθούν όπως πρέπει».
Η δήλωση συνεχίζει: «Βλέπουμε σε αυτήν την επίθεση μια νέα προσπάθεια αποσταθεροποίησης της Συρίας (...) Έχομε την πεποίθηση ότι οι αρχές και ο λαός αυτής της χώρας, όλοι αυτοί οι αληθινοί πατριώτες, θα επιδείξουν την αναγκαία πολιτική βούληση σε αυτές τις δύσκολες δοκιμασίες όπως και την επιθυμία να φτάσουν γρήγορα στην ειρηνική διευθέτηση αυτής της εσωτερικής κρίσης».
Χωρίς να ερμηνεύσουμε υπερβολικά αυτό το κείμενο, πρόκειται ασφαλώς για καθαρή υποστήριξη στην τρέχουσα συριακή ηγεσία από τη Ρωσία. Και η Μόσχα δεν αρκείται μόνο σε περιστασιακές δηλώσεις: οι Δυτικοί διπλωμάτες αναμένουν τώρα το παραδοσιακό διπλό σινο-ρωσικό βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας κατά ενός νέου ευρω-αμερικανικού σχεδίου ψηφίσματος που προβλέπει νέες κυρώσεις κατά της Δαμασκού, σχέδιο του οποίου η συζήτηση αναβληθεί για αύριο. Ρώσοι και Κινέζοι υπερασπίζονται ένα κείμενο υποστήριξης στο σχέδιο Ανάν, χωρίς την επιβολή κυρώσεων εναντίον της Δαμασκού...
Μήπως ο Πούτιν «εξουδετέρωσε» τον Ερντογάν;
Άλλο διπλωματικό μέτωπο που φαίνεται να ανοίγει η Μόσχα πίσω από τη πλάτη των Δυτικών: ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ένας από τους πιο θορυβώδεις εχθρούς της Συρίας -και ο πιο μπλεγμένος στη στήριξη του Συριακού Ελευθέρου Στρατού (ΕΣΣ)-, υιοθέτησε, μετά τις συνομιλίες στη Μόσχα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, μια, το λιγότερο που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, έκπληκτη θέση, όχι τόσο για το περιεχόμενο παρά για το πλαίσιο στο οποίο εκφράστηκε: ομιλώντας -αυτή την Τετάρτη 18 Ιουλίου στη Μόσχα- κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, ο Ερντογάν έκανε την εξής δήλωση: «Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι σε οποιαδήποτε επίθεση εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας». Και, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την τύχη του Μπασάρ αλ Ασαντ, ο αρχηγός της κυβέρνησης του ΑΚΡ και φιλο-αμερικανός είχε και αυτά τα λίγο εκπληκτικά λόγια από το στόμα του σπιτονοικοκύρη του ΕΣΣ: «Ας πάρει ο συριακός λαός την απόφαση του μόνος του».
Δηλώσεις που μπορούν να φανούν τετριμμένες και άχαρες, αλλά το γεγονός είναι ότι αυτές οι δηλώσεις -πολύ λιγότερο επιθετικές από άλλες πρόσφατες- αντικατοπτρίζουν ακριβώς τη ρωσική θέση, μεταξύ άλλων για το μέλλον του Πρόεδρου της Συρίας. Εξάλλου, ο Ερντογάν εξέφρασε την ταυτόσημη θέση της Τουρκίας και της Ρωσίας για τα θέματα αυτά.
Κατάφερε ο Βλαντιμίρ Πούτιν να ηρεμήσει λίγο τον Τούρκο Νο 1 και να τον αποστάσει λίγο από τη δυτική συμμαχία;
Η μόνη σταθερή του Ερντογάν, είναι ακριβώς η αστάθεια του. Όμως, στο σημερινό πλαίσιο, είναι ενδιαφέρουσα αυτή η κοινή τουρκορωσική θέση, με ρωσικές βάσεις.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ρωσία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας, οι εμπορικές συναλλαγές έχοντας αυξηθεί 26% σε όγκο μεταξύ 2010 και 2011. Και οι ρωσικές επενδύσεις στην Τουρκία δεκαπλασιάστηκαν κατά την ίδια περίοδο, φθάνοντας σήμερα τα 1,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Το 2010, οι δύο χώρες θέσπισαν ένα Συμβούλιο οικονομικής και τεχνολογικής συνεργασίας. Έχοντας κόψει ή ίδια το εμπόριο με τη Συρία, μέσω ενός μποϊκοτάζ που δεν διευκολύνει τις εμπορικές συναλλαγές της, ιδίως με τον Κόλπο, η Τουρκία του Ερντογάν δεν είναι σε θέση να αμελήσει τις διπλωματικές «συμβουλές» του ισχυρού συνέταιρου της. Και από την πλευρά του, ο Πούτιν είναι σίγουρα ικανοποιημένος να ισοσκελίσει την παραδοσιακά κυρίαρχη αμερικανική επιρροή στην Τουρκία, προγεφύρωμα του ΝΑΤΟ στη Εγγύς Ανατολή.
Η Μόσχα δείχνει επίσης πιο συγκεκριμένα σημάδια για την υποστήριξη της στη Συρία: το ρωσικό φορτηγό πλοίο Alaed που μεταφέρει ελικόπτερα τύπου Μ25 για το συριακό στρατό που έφυγε στις 10 Ιουλίου από τη Μουρμάνσκ, αποσύνδεσε την Τετάρτη το αυτόματο σύστημα αναγνώρισης ενώ έπλεε στη Βαλτική, διαφεύγοντας έτσι από το δυτικό έλεγχο μέσω ραντάρ. Στα τέλη Ιουνίου, οι Βρετανοί είχαν καταφέρει να διακόψουν μια πρώτη αποστολή ρωσικών πολεμικών οπλικών συστημάτων παγιδεύοντας το Alaed για μια ιστορία ασφάλισης, ασκώντας πίεση στην εταιρεία που παρείχε την ασφάλεια στο ρωσικό φορτηγό πλοίο.
Οι Ρώσοι αποφάσισαν να μην αφεθούν πια να «ενοχλούνται» από τους αντιπάλους τους, και αυτό το «καμουφλάζ» θα μπορούσε να διευκολύνει το φόρτωμα συμπληρωματικού φορτίου στην Αγία Πετρούπολη. Ο τακτικός συσκοτισμός των Ρώσων είναι τέτοιο ώστε δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα ότι είναι το πλοίο Alaed που θα παραδώσει τα ελικόπτερα στην Ταρτούς.
Θα δούμε αν, μέσα στις επόμενες μέρες, οι Ρώσοι θα αποφασίσουν μια μεγαλύτερη κίνηση, όπως η αποστολή πολεμικών πλοίων ανοικτά των ακτών της Συρίας.
Αλλά για την ώρα, η Ρωσία δεν εξασθενεί και δεν εντυπωσιάζεται από τα ψεύδη και τις διάφορες πιέσεις της αντίπαλης πλευράς. Μπορούμε επίσης να πιστέψουμε ότι δεν πρόκειται να οπισθοδρομήσει, για μεγάλο χρονικό διάστημα, για αυτό το ζήτημα.
Όπως το σημειώνει, και απελπίζεται ο ίδιος, ο μπόμπος-αντλαντιστής αναλυτής υπηρεσίας σε συνέντευξη που δημοσιεύθηκε στις 18 Ιουλίου στη Libération, «όσο περισσότερο περνάνε οι ημέρες, όσο περισσότερο γίνεται σαφές ότι (ο Πούτιν) μεταχειρίζεται τον Μπασάρ αλ-Άσαντ σαν σύμμαχο και όχι σαν απλό πελάτη».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου