Νικήτας Σταματελόπουλος ή Νικηταράς Τουρκοφάγος (1782-1849)

Αλοίμονον σέ μένα, πού ξεχνώ τήν Ιστορία μου.......τούς Ήρωες τής Πατρίδος μου.........αυτούς πού σκοτώθηκαν γιά νά ζήσω εγώ ελεύθερος... Νικήτας Σταματελόπουλος ή Νικηταράς Τουρκοφάγος (1782-1849)
Γεννήθηκε το 1782 στο χωριό Τούρκολέκα Μεγαλουπόλεως, στην Αρκαδία, και ήτα γιος -το τέταρτο παιδί- του κλέφτη Σταματέλου Τουρκολέκα και της Σοφίας Καρούτσου, αδελφής της γυναίκας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.Ο Νικηταράς, λοιπόν, ήταν ανιψιός του Γέρου του Μοριά. Κατά μία άλλη εκδοχή, γεννήθηκε το 1784, στο χωριό Νέδουσα (Μεγάλη Αναστάσοβα) Μεσσηνίας. Τα παιδικά του χρόνια τα έζησε στο Τουρκολέκα. Εντεκάχρονος, βγήκε στο αρματολίκι ακολουθώντας τον πατέρα του, κοντά ήδη στα αδέλφια του Νικόλα και Γιάννη. Αργότερα, εντάχθηκε στο «μπουλούκι» του περίφημου κλέφτη Ζαχαριά Μπαρμπιτσιώνη. Παντρεύτηκε την κόρη του Ζαχαριά, την Αγγελίνα, με την οποία απέκτησαν τρία παιδιά. Ήταν ψηλός, αδύνατος και μελαχρινός, απαράβγαλτος στο τρέξιμο και στο πήδημα, απ' τους πρώτους στο ντουφέκι και στο γιαταγάνι.

Αξιοθαύμαστη υπήρξε η στενή του σχέση με τον θείο του, τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Δεν τον εγκατέλειψε ποτέ. Εκείνο τον καιρό τα Επτάνησα τα εξουσίαζαν οι Ρώσοι. Εντάχθηκε στο Ρωσικό στρατό πολεμώντας εναντίον του Ναπολέοντα στην Ιταλία. Στη συνέχεια επέστρεψε στη Ζάκυνθο και υπηρέτησε αυτήν τη φορά τους Γάλλους, που στο μεταξύ είχαν καταλάβει το νησί.

Στις 18 Οκτώβρη του 1818 - ενώ βρισκόταν στην Καλαμάτα - μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον Ηλία Χρυσοσπάθη. Με την έναρξη της Επανάστασης, μαζί με τον θείο του Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και άλλους οπλαρχηγούς μπήκε στην Καλαμάτα, στις 23 Μαρτίου 1821.Στις 12-13 Μάη του 1821, επικεφαλής 800 ανδρών συμμετείχε στη νικηφόρα μάχη στο Βαλτέτσι.

Την παράξενη πολεμική του κραυγή Σδρού, πού πρωτοξεφώνησε στο Βαλτέτσι, θα την κρατήσει σ' όλες τις μάχες. Αμέσως μετά και ενώ κατευθυνόταν προς το Ναύπλιο με 200 μόλις άνδρες, προέκυψε η ανάγκη να αντιμετωπίσει στα Δολιανά ισχυρή τουρκική δύναμη 6.000 ανδρών υπό τον Κεχαγιάμπεη υποστηριζόμενη και από πολυβόλα. Ήταν 18 Μάη 1821. Ήταν τέτοιος ο ηρωισμός του, ώστε εδώ ακούστηκε για πρώτη φορά, βγαλμένο από τις καρδιές των συναγωνιστών του, το παρατσούκλι που θα τον συνόδευε σ' όλη του τη ζωή. Με αυτό πέρασε στην ιστορία: Τουρκοφάγος. Όλη του η ζωή ένας αγώνας. Μάχη στη μάχη, όπου τον χρειαζόταν η πατρίδα εκεί πρώτος βρισκόταν ο Νικηταράς.

Μεγάλη υπήρξε η προσφορά του στην Άλωση της Τριπολιτσάς.Όταν έπεσε η πόλη (23/9/1821) μεταξύ των ελαχίστων που αρνήθηκαν να πάρουν μέρος στη διανομή των λαφύρων ήταν και ο Νικηταράς. Τον Δεκέμβρη του '21, τον βρίσκουμε να πολιορκεί το Ναύπλιο, ανεπιτυχώς. Τον Απρίλη του '22 με 700 παλικάρια παίρνει μέρος στη μάχη της Στυλίδας και της Αγίας Μαρίνας στο πλευρό του Οδυσσέα Ανδρούτσου.Η Τουρκία (Οθωμανική Αυτοκρατορία) εν τω μεταξύ, απαλλαγμένη από τον Αλή Πασά και τα όποια εσωτερικά προβλήματα, παίρνει την απόφαση να συντρίψει κάθε αντίσταση στην Πελοπόννησο.Αρχηγός αυτής της πανστρατιάς, ορίστηκε αρχικά ο Χουρσήτ Πασάς. Την τελευταία όμως στιγμή, ο Χουρσήτ αντικαταστήθηκε και η αρχηγία δόθηκε στον Μαχμούτ Πασά, τον γνωστό μας Δράμαλη.Στα τέλη του Ιούνη του 1822, το στράτευμα κίνησε για την Πελοπόννησο. Απ' όπου περνούσε άφηνε αποκαΐδια και ερημιά. Στις 5 Ιούλη, η στρατιά πέρασε τον Ισθμό. Κατέλαβε χωρίς καμία αντίσταση την Κόρινθο και προχώρησε στην Αργολίδα, περνώντας από τα Δερβενάκια.

Η συμβολή του Νικηταρά και αυτήν τη φορά υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική και αποφασιστική. Αρχικά συμμετείχε στην απόκρουση των Τούρκων στα Δερβενά-κια. Κατόπιν ανέβηκε στον Άγιο Σώστη, όπου κατάφερε να συντρίψει μεγάλο μέρος του εχθρού που οπισθοχωρούσε. Μετά από δύο μέρες επαναλαμβάνει τον άθλο του στη μάχη που έγινε στο Αγιονόρι. Ο Δράμαλης ποτέ δεν μπόρεσε να ξεπεράσει την ντροπή των Δερβενακίων. Έπεσε σε βαριά μελαγχολία. Αδύναμος και ταλαιπωρημένος αρρώστησε από πνευμονία, η οποία τον οδήγησε τελικά στον θάνατο, ανήμερα της γιορτής του Αγίου Δημητρίου του 1822.

Ο Νικηταράς έλαβε μέρος σε πολλές μάχες. Τον Νοέμβρη του 1826 με συμπο-λεμιστή τον Γεώργιο Καραϊσκάκη, έλαβε μέρος με 800 άνδρες στη νικηφόρα μάχη της Αράχοβας.Γύρισε εσπευσμένα στο Ναύπλιο γιατί αρρώστησε βαριά από πλευρίτιδα. Μετά τη θεραπεία του ακολούθησε τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και πήρε μέρος σε πολλές μάχες κατά του Ιμπραήμ. Για δεύτερη φορά πολέμησε στο πλευρό του Καραϊσκάκη στην άτυχη μάχη του Φαλήρου τον Απρίλη του 1827.Μετά την απελευθέρωση εντάχθηκε στο κόμμα των Ρωσοφίλων (Ναπαίων). Πάντοτε όμως εκείνο πού επεδίωκε με όλες του τις δυνάμεις ήταν ή δικαίωση των αγωνιστών και ή διασφάλιση του λαού από τις ξένες επεμβάσεις. Στήριξε σθεναρά τον Κυβερνήτη Καποδίστρια και υπήρξε στενός συνεργάτης του.

Στις 25 Ιανουαρίου 1833, φθάνει στο Ναύπλιο ο Όθωνας. Το 1839 θεωρήθηκε ένοχος -αδίκως- συνομωσίας κατά του Όθωνα. Φυλακίστηκε στο Παλαμήδι και το 1840 δικάστηκε, κρίθηκε αθώος και αφέθηκε ελεύθερος.Οι Βαυαροί όμως δεν δέχθηκαν την απόφαση του Δικαστηρίου και με υπο-γραφή του Όθωνα φυλακίστηκε στην Αίγινα. Με όλους τούς διωγμούς και τις ταλαιπωρίες ο Νικηταράς κουράστηκε.Η υγεία του κλονίστηκε σοβαρά. Στη δίκη που έγινε στις 18 Σεπτέμβρη 1841, δόθηκε εντολή να προσαχθεί καθιστός. Αμνηστεύθηκε και αποφυλακίστηκε σχεδόν τυφλός. Ο Νικηταράς μπορεί να υπόφερε πολλά, αλλά ποτέ δεν βαρυγκώμησε και ποτέ δεν είπε πικρή κουβέντα για την πατρίδα.Έμεινε πτωχός σε όλη του τη ζωή, ενώ θα μπορούσε να είναι πάμπλουτος. Η πενιχρή σύνταξη που έπαιρνε χάριν μίας θέσης γερουσιαστή που του εδόθη, δεν έφθανε «ούτε για ζήτω».Η αρμόδια αρχή, η οποία χορηγούσε θέσεις επαιτείας, είχε ορίσει, μία ορισμένη μέρα για τον ήρωα, μία θέση, μία μέρα της Εβδομάδας κοντά στην εκκλησία της Ευαγγελιστρίας και του επέτρεπε (!) να απαιτεί κάθε Παρασκευή!Στις 25 Σεπτέμβρη του 1849, ο γενναίος και έντιμος αυτός ήρωας, πέθανε ξεχασμένος και πάμπτωχος.