Ιστορίες που θυμίζουν κατά πολύ όσα ζούμε στο Δήμο Καλαμάτας μέχρι σήμερα
Επιμέλεια: Αντώνης Πετρόγιαννης
Χορός εκατομμυρίων ευρώ γύρω από την παράνομη διακίνηση οικιακών απορριμμάτων. Μαύρο χρήμα, που νέμονται συγκεκριμένα κυκλώματα διακινητών και υποδοχέων (τρυπάδων), όπως χαρακτηριστικά λέγονται, με τσιλιαδόρους, φουσκωτούς, αλλά και πολίτες υπεράνω υποψίας. Γιατί κανένα κύκλωμα δε θα μπορούσε να σταθεί ούτε λεπτό, εάν δεν είχε την κάλυψη κάποιων ελάχιστων επίορκων δημόσιων λειτουργών.
Οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί: για κάθε παρτίδα σκουπιδιών που μεταφέρει ένα τριαντάτονο φορτηγό και απορρίπτει παράνομα σε κάποιο ανενεργό λατομείο ή άλλο χώρο, στο χέρι του διακινητή μένουν καθαρά περί τα χίλια επτακόσια με χίλια οκτακόσια ευρώ, «έχοντας καλύψει» τις πάσης φύσεως υποχρεώσεις...
Τι ποσό θα απέφερε η νόμιμη διακίνησή του; Τριακόσια με επτακόσια ευρώ, αναλόγως του είδους του απορρίμματος και του τόπου προέλευσής του. Γιατί άλλη τιμολόγηση έχουν τα αμιγώς οικιακά απορρίμματα, άλλη τα ανακυκλώσιμα, με διαφορετικό τιμολόγιο μπαίνουν στο ΧΥΤΑ Φυλής τα οικιακά απορρίμματα των Δήμων της Αττικής, με διαφορετικό τιμολόγιο όσα απορρίμματα αποτελούν προϊόν επεξεργασίας από ιδιώτες, αναφέρεται σε αποκαλυπτικό ρεπορτάζ στην ιστοσελίδα skai.gr.
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή, να δούμε τη γενεσιουργό αιτία τέτοιου είδους φαινομένων. Όλα ξεκινούν από το γεγονός ότι η πλειοψηφία των Δήμων (σ.σ. λίγο ως πολύ αυτό ισχύει και για το Δήμο Καλαμάτας, όπως είχε παραδεχθεί δημοσίως ο πρώην αντιδήμαρχος καθαριότητας Ι. Καμβυσίδης) δεν ελέγχει εάν ο εργολάβος, στον οποίο έχει αναθέσει τη διακίνηση των οικιακών απορριμμάτων, τα μεταφέρει σε νόμιμο αποδέκτη ή όχι. Λειτουργούν, δηλαδή, με τη λογική, να τα ξεφορτωθώ εγώ κι εσύ κάνε ό,τι νομίζεις, πήγαινέ τα όπου εσύ θες. Από μένα να φύγουν.
Έτσι, υπογράφουν μια σύμβαση με κάποιον εργολάβο –για την ακρίβεια, προχωρούν σε απευθείας αναθέσεις-, προσδίδοντας στο έργο μεταφοράς των απορριμμάτων το χαρακτήρα του κατεπείγοντος, επικαλούμενοι, συνήθως, την αναγκαιότητα διασφάλισης της δημόσιας υγείας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το προηγούμενο διάστημα υπεγράφη νέα σύμβαση για την ανάθεση μεταφοράς των σκουπιδιών του Δήμου Καλαμάτας. Στη σύμβαση ορίζεται το ποσό που θα παίρνει ο εργολάβος, όχι όμως και ο χώρος που θα εναποθέτει τα σκουπίδια. Θα παίρνει, δηλαδή, τα ίδια λεφτά είτε πηγαίνει τα σκουπίδια κάπου στη Μεσσηνία είτε κάπου πολύ πιο μακριά.
Ο εργολάβος που θα μεταφέρει τα σκουπίδια είναι και πάλι ο Θεόδωρος Καράμπελας, ο οποίος θα αποζημιώνεται με 67,96 ευρώ για κάθε τόνο.
Η νέα ανάθεση έχει διάρκεια τρεις μήνες και η δαπάνη έχει προϋπολογιστεί ότι θα είναι 500.000 ευρώ.
Να σημειωθεί πως ο Σταμάτης Μπεχράκης, επικεφαλής του «Δικτύου Ενεργών Πολιτών», έχει δηλώσει ότι οι όροι της σύμβασης δίνουν ενδεχομένως την ευχέρεια στον εργολάβο για υπερβολικό πλουτισμό.
Μετά τη μικρή εμβόλιμη παράγραφο για το τι γίνεται στο Δήμο Καλαμάτας, επανερχόμεθα.
Μετά την ανάθεση, τα πάντα επαφίονται στις καλές ή κακές προθέσεις του αναδόχου. Εάν, δηλαδή, προτίθεται να ασκήσει ορθή διαχείριση των οικιακών απορριμμάτων ή όχι. Ας δούμε, λοιπόν, πώς δρα το κύκλωμα, ώστε να κατανοήσουμε το χορό μαύρου χρήματος, γύρω από τη λεγόμενη «μαφία» των σκουπιδιών.
Ένας Δήμος, για παράδειγμα της Πελοποννήσου, αναθέτει τη μεταφορά των οικιακών απορριμμάτων του σε έναν εργολάβο με τις διαδικασίες που προαναφέραμε. Εάν τα οικιακά απορρίμματα χαρακτηριστούν ανακυκλώσιμα, το κόστος μεταφοράς ορίζεται, έστω, στα ενενήντα ευρώ ο τόνος. Σε διαφορετική περίπτωση (εάν δηλαδή, χαρακτηριστούν κοινά οικιακά απορρίμματα, μη ανακυκλώσιμα), το κόστος μειώνεται στα εβδομήντα, ογδόντα ευρώ, ανά τόνο.
Από τα ενενήντα ευρώ/τόνο, τα είκοσι αποτελούν το μεταφορικό κόστος (καύσιμα, διόδια, εργατικά, φθορές κ.λπ.). Μένουν εβδομήντα ευρώ. Εάν ο εργολάβος επιλέξει την ορθή διακίνηση, το τριαντάτονο φορτηγό θα φτάσει, π.χ., στο ΧΥΤΑ Φυλής και για να μπει να εναποθέσει τα απορρίμματα θα καταβάλλει σαράντα πέντε ευρώ για κάθε τόνο (εάν τα απορρίμματα είναι από Δήμο της Αττικής) ή εξήντα πέντε ευρώ, εάν τα απορρίμματα αποτελούν προϊόν επεξεργασίας από ιδιωτική εταιρεία.
Άρα, στο μεταφορέα μένουν δέκα έως είκοσι πέντε ευρώ ανά τόνο μεταφερθέντος απορρίμματος ή τριακόσια έως επτακόσια πενήντα – οκτακόσια ευρώ ανά φορτηγό. Όπως, όμως, προαναφέραμε, αυτό που ενδιαφέρει το δήμαρχο είναι να φύγουν τα σκουπίδια από την περιοχή του, όχι πού θα πάνε. Αυτό είναι θέμα του εργολάβου μεταφορέα.
Έτσι, συχνά - πυκνά κάποιοι εργολάβοι φορτώνουν από κάποιο Δήμο κι έχοντας έρθει σε συμφωνία με τον επονομαζόμενο «τρυπά», στρίβουν και δεν πάνε στον ΧΥΤΑ Φυλής, αλλά οπουδήποτε αλλού. Αδειάζουν το τριαντάτονο φορτηγό στην «τρύπα», έχοντας εισπράξει, με βάση την σύμβαση, δύο χιλιάδες επτακόσια ευρώ (30 τόνοι επί ενενήντα ευρώ, ο τόνος). Το κόστος μεταφοράς (με όλα τα άλλα έξοδα) ανέρχεται σε εξακόσια ευρώ, άρα μένουν δύο χιλιάδες εκατό. Από αυτά, δίνει περί τα τριακόσια με τετρακόσια ευρώ σε αυτόν που έχει την «τρύπα», όπου αδειάζει τα απορρίμματα και του μένουν χίλια επτακόσια με χίλια οκτακόσια ευρώ, καθαρά και μαύρα, από κάθε φορτηγό.
Ο «τρυπάς», τώρα, από τα τριακόσια ευρώ που πήρε, δίνει εκατόν εβδομήντα στον τσιλιαδόρο (τον Ιορδάνη, για παράδειγμα) και κρατάει για τον εαυτό του τα εκατόν τριάντα. Ο Ιορδάνης δίνει εκατό ευρώ στον οδηγό του φορτηγού και κρατάει τα υπόλοιπα για τον εαυτό του και για να καλύψει τις όποιες, προς τρίτους, υποχρεώσεις...
Κατ’ αυτόν τον τρόπο δρα το κύκλωμα και, όπως προκύπτει από τους αριθμούς που προαναφέραμε (οι οποίοι δεν επιδέχονται αμφισβήτησης), ο τζίρος γύρω από την παράνομη διακίνηση των οικιακών απορριμμάτων ανέρχεται σε πολλά εκατομμύρια ευρώ.
