Οι τέσσερις Μεσσήνιοι του «Τιτανικού»
H απώλεια του
«Τιτανικού» το 1912 κρύβει τη δική της τραγική ιστορία για τη Μεσσηνία. Από τους
επιβάτες του τέσσερις ήταν Έλληνες και, μάλιστα, Μεσσήνιοι, από τον Άγιο Σώστη.
Ήταν ο Aπόστολος Xρονόπουλος και ο αδερφός του Δημήτρης Χρονόπουλος, ο
Παναγιώτης Λ. Λυμπερόπουλος και ο Bασίλης
Kαταβέλης.
«Τιτανικός»: Ξεκίνημα για το παρθενικό ταξίδι
Ο ουρανός ήταν καθαρός -γαλάζιος και ηλιόλουστος- εκείνο το ανοιξιάτικο μεσημέρι που το πλοίο-κολοσσός, ο «Τιτανικός», ξεκίνησε από το Σαουθάμπτον της Αγγλίας με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Το πρώτο του ταξίδι, το παρθενικό. Ήταν η 10η Απριλίου 1912.
Ποτέ πριν, στην ιστορία του εμπορικού ναυτικού, ολοκλήρου του κόσμου, δεν είχε αποπλεύσει από λιμάνι ένα τόσο μεγάλο και τέλειο υπερωκεάνιο. Ένα αληθινά υπέροχο καράβι, επιβλητικό με τα χαλύβδινα πλευρά του και τις λαμαρίνες του. Ένας σύγχρονος Λεβιάθαν.
Το θεωρούσαν όχι μόνο το μεγαλύτερο πλοίο του κόσμου, αλλά και το ασφαλέστερο. Οι τεχνικοί των ναυπηγείων «Χάρλαντ και Γουόλφ» του Μπέλφαστ το θεωρούσαν αβύθιστο.
«Αν έχεις τύχη διάβαινε…»
H επίσημη λίστα των επιβατών του «Τιτανικού» ανέφερε και τους Aπόστολο Xρονόπουλο, τον αδερφό του Δημήτρη Χρονόπουλο, τον Παναγιώτη Λ. Λυμπερόπουλο και τον Bασίλη Kαταβέλη. Όλοι κατάγονταν από το χωριό Άγιος Σώστης. Kαι είχαν ξεκινήσει μαζί. «Ώστε να φθάσουμε», όπως είχαν πει, «στην Aμερική σε οκτώ μέρες, με το καινούργιο υπερωκεάνιο που όλοι λένε πως είναι αβύθιστο». Είχαν ηλικία από 18 έως 35 χρόνων. Στο Χερβούργο της Γαλλίας, άλλαξαν τα εισιτήριά που είχαν βγάλει για να ταξιδέψουν με άλλο πλοίο. «Να πάμε με τον Τιτανικό!», είπαν. Και πήγαν. Κοινή μοίρα μέχρι το τέλος.
Παγόβουνο!
Η Κυριακή της 14ης Απριλίου, η τρίτη μέρα του ταξιδίου, κύλησε ήρεμα. Η νύχτα ήταν ήσυχη και η θάλασσα λάδι. Έκανε κρύο. Η θερμοκρασία είχε πέσει στον ένα βαθμό κάτω από το μηδέν.
Στις 11.38 το βράδυ ο σκοπός-παρατηρητής στην κόφα διέκρινε αμυδρά, σε απόσταση ενός μιλίου περίπου, ένα παγόβουνο. Πίεσε το κουμπί του τηλεφώνου που τον συνέδεε με τη γέφυρα. Το κουδούνι χτύπησε. Τελικά, κάποιος απάντησε. «Παγόβουνο! Κατ’ ευθείαν εμπρός!», ξεφώνισε ο σκοπός-παρατηρητής.
Παγόβουνο στις ακτές της Νέας Γης. Το επιφανειακό μέγεθός του -τα 9/10 του όγκου του είναι βυθισμένα στη θάλασσα- μπορεί να συγκριθεί με τη μάζα της γης, το φάρο και τις κατοικίες στο ύψωμα.
Ο ύπαρχος, που έτυχε να βρίσκεται στη γέφυρα, δεν έχασε καιρό ούτε καν για να επιβεβαιώσει το μήνυμα. «Όλο αριστερά!», ξεφώνισε με τη σειρά του. Ο πηδαλιούχος γύρισε στα γρήγορα το τιμόνι και ο πρόβολος άρχισε να στρέφει προς τ’ αριστερά, αλλά το «τέρας» του πάγου, που βγήκε μέσα από τη νύχτα, είχε σχεδόν πέσει πάνω στο πλοίο.
Ελαφρό τράνταγμα
Μετωπική σύγκρουση αποφεύχθηκε, αλλά το σκάφος «ξύστηκε» κατά μήκος του βυθισμένου τμήματος του τεραστίου παγοβούνου. Η ατσάλινη καρίνα του «Τιτανικού» σχίσθηκε πέρα για πέρα, σαν χαρτί. Το ρήγμα, μήκους 90 μέτρων, ήταν ίσιο και λείο σαν να είχε γίνει από κονσερβοκόφτη. Οι επιβάτες δεν κατάλαβαν τίποτα για το τι ακριβώς είχε συμβεί. Απλώς ένοιωσαν ένα ελαφρό τράνταγμα.
Απλή άσκηση!
Οι λέβητες σταμάτησαν να δουλεύουν. Η ξαφνική σιγή τους ήταν ανεξήγητη. Απότομα, όλα ζωντάνεψαν στο κατάστρωμα, στους διαδρόμους και στις καμπίνες. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά είχαν ξυπνήσει και τώρα ο καθένας είχε και κάτι να ρωτήσει. Και κατόπιν, οι επιβάτες, που βρίσκονταν ακόμα στις καμπίνες τους, άκουσαν την προσταγή που άρχισε να επαναλαμβάνεται στους διαδρόμους με κραυγές: «Όλοι οι επιβάτες να φορέσουν σωσίβια και να βγουν στο κατάστρωμα!».
Ένας ένας, αρχίζουν να βγαίνουν από τις καμπίνες τους. Η πεποίθησή τους ότι ο «Τιτανικός» είναι αβύθιστος δεν είχε κλονισθεί. Το πλοίο ήταν πολύ μεγάλο, πώς, λοιπόν, ήταν δυνατόν να πάθει σοβαρές ζημίες από επιπλέοντες πάγους;
Η νύχτα ήταν πάρα πολύ γαλήνια, πάρα πολύ όμορφη, πώς λοιπόν μπορούσε να φέρει θάνατο; Απλώς, νόμιζαν ότι ο κυβερνήτης Σμιθ λάμβανε μέτρα προνοίας, ότι έκανε μόνον μια συνηθισμένη άσκηση εγκαταλείψεως του σκάφους. Ότι πράγματι κάτι το σοβαρό είχε συμβεί, το αντελήφθηκαν μόνον όταν το πλήρωμα άρχισε να αφαιρεί τα σκεπάσματα από τις σωσίβιες λέμβους. Αυτό έφερε σύγχυση. Τα αστεία και τα πειράγματα σταμάτησαν.
Ηρεμία και τάξη
Γενικά κατά την επιβίβαση στις λέμβους επικράτησε ηρεμία και τάξη. Δε σημειώθηκε πανικός. Δεν ακούσθηκαν υστερικά κλάματα και λυγμοί. Μόνο στην πρύμνη, όπου είχαν στριμωχθεί οι επιβάτες της 3ης θέσεως, κυρίως μετανάστες για τη «Γη της Επαγγελίας» -κάπου 700 άτομα- έγινε μια μικρή φασαρία. Η γροθιά ενός αξιωματικού και ένας πυροβολισμός, που έσχισε τον αέρα, επανέφεραν και εκεί την τάξη.
Οι πρώτες βάρκες, γεμάτες γυναικόπαιδα, ρίχθηκαν στη θάλασσα. Η τελευταία στις 2.05. Αυτοί που χειρίζονταν τα κουπιά, άρχισαν να δουλεύουν με μανία. Ήθελαν να ξεμακρύνουν από τον «Τιτανικό», όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Η δίνη από τη βύθιση ενός τέτοιου μεγάλου πλοίου, το οποίον είχε ήδη πάρει κλίση προς την πλώρη, μπορούσε να τους τραβήξει όλους μέσα.
Ώρα 2.20
Κατά τις 2.00 το πρωί της Δευτέρας, 15 Απριλίου, άρχισε η αγωνία του «Τιτανικού». Αργά έγειρε σε όλο του το μήκος. Η πλώρη του βυθίστηκε και ξαφνικά η πρύμνη του σηκώθηκε πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ήταν φανερό ότι το πλοίο κόπηκε στα δύο. Τα φώτα στις καμπίνες και στα σαλόνια, που μέχρι τότε ήταν αναμμένα, τρεμόσβησαν, έσβησαν, ξανάναψαν μια - δυο φορές και κατόπιν έσβησαν για πάντα. Ήταν η ώρα 2.18.
Στα λεβητοστάσια και στις μηχανές, όπου οι γεννήτριες είχαν πάψει πια να δουλεύουν, θερμαστές και μηχανικοί, γαντζωμένοι σε κομμάτια πυρωμένου μετάλλου, άρχισαν να παλεύουν με το νερό που ολοένα ανέβαινε. Οι λέβητες και οι πελώριοι ατμοκύλινδροι έσπασαν τελικά τα δεσμά τους και σωριάστηκαν πάνω στα διαφράγματα. Τα κομμάτιασαν. O Τιτάνας των ωκεανών, είχε χαθεί. Για πάντα. Ήταν η ώρα 2.20.
Και τώρα, στη σκοτεινή επιφάνεια της θαλάσσης εκατοντάδες άνθρωποι κουνούσαν χέρια και πόδια, ουρλιάζοντας στα παγωμένα νερά, που έκαναν τις σάρκες τους να νοιώθουν σαν να τις έκοβαν χίλια μαχαίρια. Μια τραγική χορωδία. Ένα ανείπωτο δράμα.
Μετά απόλυτη σιγή. Από τους 2.228 επιβάτες και πλήρωμα του «Τιτανικού», μόνον 705 είχαν επιζήσει. Στα παγωμένα νερά του ωκεανού βρήκαν το θάνατο 1.523 άτομα. Ήτοι: 829 επιβάτες και 694 άνδρες του πληρώματος. Σώθηκαν 491 επιβάτες και 214 άνδρες του πληρώματος.
Τα σκάφη περισυλλογής των πνιγέντων, που ξεκινούσαν από το Χάλιφαξ καθημερινώς για να ερευνήσουν την επιφάνεια του ωκεανού γύρω από τον τόπο του ναυαγίου, εύρισκαν επιπλέοντα πτώματα μέχρι τα τέλη του μηνός Μαΐου.
Στον Άγιο Σώστη
Και οι τέσσερις Μεσσήνιοι επιβάτες; Τα δύο αδέλφια και οι δύο συγχωριανοί τους; Kοινή μοίρα μέχρι το τέλος... Κάπου σκόρπιοι στον ωκεανό... Ή κάπου χωμένοι... Ίσως, σε κάποια γωνιά, σε κάποιο από τα κοιμητήρια του Χάλιφαξ, εκεί όπου τελείωσαν το υπερατλαντικό ταξίδι τους πολλά από τα θύματα της τραγωδίας του «Τιτανικού». Ποιος ξέρει... Οι καμπάνες του Αϊ-Σώστη... Ήχος βουβός για τις 100 οικογένειες του χωριού. H Ελλάδα, είχε κι αυτή τότε το πικρό της μερίδιο.
Παναγιώτης Κ. Λυμπερόπουλος
Ήταν 30 χρόνων. Είχε γεννηθεί στη Μασσαλία, αλλά είχε καταφέρει να πάρει την αμερικανική υπηκοότητα, αφού είχε εργασθεί για ένα διάστημα στις ΗΠΑ (1906-1907), ενώ η καταγωγή του ήταν από το χωριό Άγιος Σώστης.
Ήταν παντρεμένος με την Αγγελική και είχε ένα γιο, τον Κωνσταντίνο. Παρά τα παρακάλια της συζύγου, λίγες ημέρες μετά αποφάσισε να επιστρέψει και πάλι στη γη της επαγγελίας. Ήταν ο ιδιοκτήτης ενός μικρού εργοστασίου στη Νέα Υόρκη και είχε επιστρέψει στην Ελλάδα για να δει από κοντά τη βάπτιση του γιου του. Είχε μαύρα μαλλιά και μουστάκι. Επιβιβάσθηκε στον Τιτανικό, ως επιβάτης της 3ης θέσης, την Τετάρτη 10 Απριλίου 1912, στο Cherbourg της Γαλλίας, με αριθμό εισιτηρίου 2683. Ταξίδευε με προορισμό το Stamford των ΗΠΑ, ελπίζοντας ότι θα μπορέσει να μείνει μόνιμα εκεί και να αρχίσει μια καινούρια ζωή, φέρνοντας αργότερα και την οικογένειά του, που είχε αφήσει στη Μεσσηνία. Το άψυχο σώμα του ανασύρθηκε από τους ναύτες του πλοίου Mackay-Bennett και αναγνωρίστηκε, λαμβάνοντας τον κωδικό αριθμό 196. Στις 10 Μαΐου 1912 ενταφιάστηκε στο Ρωμαιοκαθολικό Κοιμητήριο Mount Olivet στο Halifax, στον Καναδά. Πάνω του είχαν βρεθεί 15.45 δολάρια, καθώς κι ένα χρυσό ρολόι, τα οποία επεστράφησαν τελικά στη σύζυγό του. Η Ασφαλιστική Εταιρεία χορήγησε στη σύζυγο και το παιδί του το ποσό των 110 στερλινών.
Βασίλειος Καταβέλης
Ήταν 19 χρόνων. Ήταν αγρότης και καταγόταν επίσης από το ίδιο χωριό με τον προηγούμενο. Επιβιβάστηκε κι αυτός στον Τιτανικό, ως επιβάτης της 3ης θέσης, την Τετάρτη 10 Απριλίου 1912 στο Cherbourg της Γαλλίας, με αριθμό εισιτηρίου 2682. Ο προορισμός του ήταν: 428 Wells Street, Milkaukee, Wisconsin.
Το πτώμα του αναγνωρίστηκε, λαμβάνοντας τον κωδικό αριθμό 58, «τάφηκε στη θάλασσα», στις 22 Απριλίου 1912, όπως συνέβη και με πολλά άλλα πτώματα. Δεν υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες για την οικογένειά του. Πάνω του βρέθηκε πορτοφόλι με 10 λεπτά, όπως επίσης και μικρό καθρεφτάκι, χτένα, 2 σημειωματάρια, ένα εισιτήριο τρένου για το ταξίδι Νέα Υόρκη - Milwaukee κι ένα κλειδί.
Τα προσωπικά του αντικείμενα παραδόθηκαν στα δύο αδέλφια του Πέτρο και Παναγιώτη και στην αδελφή του Λαμπρινή στις 12 Σεπτεμβρίου 1912 στον Πειραιά.
Γι’ αυτόν και τον προηγούμενο ανηγέρθη στις 3 Ιουνίου 2001 ειδικό μνημείο στο Κοιμητήριο του Αγίου Ιωάννη στο χωριό Άγιος Σώστης της Μεσσηνίας.
Απόστολος Μ. Χρονόπουλος
Ήταν 26 χρόνων. Το επάγγελμά του ήταν εργάτης. Δε γνώριζε κανείς τον προορισμό του. Εκείνο που έγινε γνωστό είναι πως επιβιβάσθηκε στον Τιτανικό, ως επιβάτης της 3ης θέσης, στις 10 Απριλίου 1912 στο Cherbourg της Γαλλίας. Το πτώμα του είτε δε βρέθηκε ποτέ είτε, αν βρέθηκε, δεν αναγνωρίσθηκε.
Δημήτριος Μ. Χρονόπουλος
Ήταν 18 ετών και αδελφός του προηγούμενου. Ισχύει γι’ αυτόν ό,τι ακριβώς και για τον προηγούμενο, όσον αφορά στο επάγγελμα, την καταγωγή, τον τόπο και την ημερομηνία επιβίβασης, τον προορισμό και τα της ανεύρεσης του πτώματος.
Οι συντοπίτες μας αυτοί είχαν στο μυαλό τους αυτό που ονομάζεται «αμερικανικό όνειρο». Προσέβλεπαν σε καλύτερες συνθήκες ζωής, σε άνεση οικονομική, σε περισσότερες ευκαιρίες στην εκπαίδευση, στην εργασία και στην κοινωνική πρόοδο, για τους ίδιους και τα παιδιά τους. Τελικά δε δικαιώθηκαν. Έφυγαν ενωρίς από τη σκηνή του βίου τούτου, πριν καν τους δοθεί η ευκαιρία να αγωνιστούν λίγο και να προσεγγίσουν, έστω κι από μακριά, το όνειρό τους.
Υ.Γ. Πολύτιμες πληροφορίες και υλικό για το θέμα που παρουσιάζουμε συλλέξαμε από το διαδίκτυο
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
«Τιτανικός»: Ξεκίνημα για το παρθενικό ταξίδι
Ο ουρανός ήταν καθαρός -γαλάζιος και ηλιόλουστος- εκείνο το ανοιξιάτικο μεσημέρι που το πλοίο-κολοσσός, ο «Τιτανικός», ξεκίνησε από το Σαουθάμπτον της Αγγλίας με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Το πρώτο του ταξίδι, το παρθενικό. Ήταν η 10η Απριλίου 1912.
Ποτέ πριν, στην ιστορία του εμπορικού ναυτικού, ολοκλήρου του κόσμου, δεν είχε αποπλεύσει από λιμάνι ένα τόσο μεγάλο και τέλειο υπερωκεάνιο. Ένα αληθινά υπέροχο καράβι, επιβλητικό με τα χαλύβδινα πλευρά του και τις λαμαρίνες του. Ένας σύγχρονος Λεβιάθαν.
Το θεωρούσαν όχι μόνο το μεγαλύτερο πλοίο του κόσμου, αλλά και το ασφαλέστερο. Οι τεχνικοί των ναυπηγείων «Χάρλαντ και Γουόλφ» του Μπέλφαστ το θεωρούσαν αβύθιστο.
«Αν έχεις τύχη διάβαινε…»
H επίσημη λίστα των επιβατών του «Τιτανικού» ανέφερε και τους Aπόστολο Xρονόπουλο, τον αδερφό του Δημήτρη Χρονόπουλο, τον Παναγιώτη Λ. Λυμπερόπουλο και τον Bασίλη Kαταβέλη. Όλοι κατάγονταν από το χωριό Άγιος Σώστης. Kαι είχαν ξεκινήσει μαζί. «Ώστε να φθάσουμε», όπως είχαν πει, «στην Aμερική σε οκτώ μέρες, με το καινούργιο υπερωκεάνιο που όλοι λένε πως είναι αβύθιστο». Είχαν ηλικία από 18 έως 35 χρόνων. Στο Χερβούργο της Γαλλίας, άλλαξαν τα εισιτήριά που είχαν βγάλει για να ταξιδέψουν με άλλο πλοίο. «Να πάμε με τον Τιτανικό!», είπαν. Και πήγαν. Κοινή μοίρα μέχρι το τέλος.
Παγόβουνο!
Η Κυριακή της 14ης Απριλίου, η τρίτη μέρα του ταξιδίου, κύλησε ήρεμα. Η νύχτα ήταν ήσυχη και η θάλασσα λάδι. Έκανε κρύο. Η θερμοκρασία είχε πέσει στον ένα βαθμό κάτω από το μηδέν.
Στις 11.38 το βράδυ ο σκοπός-παρατηρητής στην κόφα διέκρινε αμυδρά, σε απόσταση ενός μιλίου περίπου, ένα παγόβουνο. Πίεσε το κουμπί του τηλεφώνου που τον συνέδεε με τη γέφυρα. Το κουδούνι χτύπησε. Τελικά, κάποιος απάντησε. «Παγόβουνο! Κατ’ ευθείαν εμπρός!», ξεφώνισε ο σκοπός-παρατηρητής.
Παγόβουνο στις ακτές της Νέας Γης. Το επιφανειακό μέγεθός του -τα 9/10 του όγκου του είναι βυθισμένα στη θάλασσα- μπορεί να συγκριθεί με τη μάζα της γης, το φάρο και τις κατοικίες στο ύψωμα.
Ο ύπαρχος, που έτυχε να βρίσκεται στη γέφυρα, δεν έχασε καιρό ούτε καν για να επιβεβαιώσει το μήνυμα. «Όλο αριστερά!», ξεφώνισε με τη σειρά του. Ο πηδαλιούχος γύρισε στα γρήγορα το τιμόνι και ο πρόβολος άρχισε να στρέφει προς τ’ αριστερά, αλλά το «τέρας» του πάγου, που βγήκε μέσα από τη νύχτα, είχε σχεδόν πέσει πάνω στο πλοίο.
Ελαφρό τράνταγμα
Μετωπική σύγκρουση αποφεύχθηκε, αλλά το σκάφος «ξύστηκε» κατά μήκος του βυθισμένου τμήματος του τεραστίου παγοβούνου. Η ατσάλινη καρίνα του «Τιτανικού» σχίσθηκε πέρα για πέρα, σαν χαρτί. Το ρήγμα, μήκους 90 μέτρων, ήταν ίσιο και λείο σαν να είχε γίνει από κονσερβοκόφτη. Οι επιβάτες δεν κατάλαβαν τίποτα για το τι ακριβώς είχε συμβεί. Απλώς ένοιωσαν ένα ελαφρό τράνταγμα.
Απλή άσκηση!
Οι λέβητες σταμάτησαν να δουλεύουν. Η ξαφνική σιγή τους ήταν ανεξήγητη. Απότομα, όλα ζωντάνεψαν στο κατάστρωμα, στους διαδρόμους και στις καμπίνες. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά είχαν ξυπνήσει και τώρα ο καθένας είχε και κάτι να ρωτήσει. Και κατόπιν, οι επιβάτες, που βρίσκονταν ακόμα στις καμπίνες τους, άκουσαν την προσταγή που άρχισε να επαναλαμβάνεται στους διαδρόμους με κραυγές: «Όλοι οι επιβάτες να φορέσουν σωσίβια και να βγουν στο κατάστρωμα!».
Ένας ένας, αρχίζουν να βγαίνουν από τις καμπίνες τους. Η πεποίθησή τους ότι ο «Τιτανικός» είναι αβύθιστος δεν είχε κλονισθεί. Το πλοίο ήταν πολύ μεγάλο, πώς, λοιπόν, ήταν δυνατόν να πάθει σοβαρές ζημίες από επιπλέοντες πάγους;
Η νύχτα ήταν πάρα πολύ γαλήνια, πάρα πολύ όμορφη, πώς λοιπόν μπορούσε να φέρει θάνατο; Απλώς, νόμιζαν ότι ο κυβερνήτης Σμιθ λάμβανε μέτρα προνοίας, ότι έκανε μόνον μια συνηθισμένη άσκηση εγκαταλείψεως του σκάφους. Ότι πράγματι κάτι το σοβαρό είχε συμβεί, το αντελήφθηκαν μόνον όταν το πλήρωμα άρχισε να αφαιρεί τα σκεπάσματα από τις σωσίβιες λέμβους. Αυτό έφερε σύγχυση. Τα αστεία και τα πειράγματα σταμάτησαν.
Ηρεμία και τάξη
Γενικά κατά την επιβίβαση στις λέμβους επικράτησε ηρεμία και τάξη. Δε σημειώθηκε πανικός. Δεν ακούσθηκαν υστερικά κλάματα και λυγμοί. Μόνο στην πρύμνη, όπου είχαν στριμωχθεί οι επιβάτες της 3ης θέσεως, κυρίως μετανάστες για τη «Γη της Επαγγελίας» -κάπου 700 άτομα- έγινε μια μικρή φασαρία. Η γροθιά ενός αξιωματικού και ένας πυροβολισμός, που έσχισε τον αέρα, επανέφεραν και εκεί την τάξη.
Οι πρώτες βάρκες, γεμάτες γυναικόπαιδα, ρίχθηκαν στη θάλασσα. Η τελευταία στις 2.05. Αυτοί που χειρίζονταν τα κουπιά, άρχισαν να δουλεύουν με μανία. Ήθελαν να ξεμακρύνουν από τον «Τιτανικό», όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Η δίνη από τη βύθιση ενός τέτοιου μεγάλου πλοίου, το οποίον είχε ήδη πάρει κλίση προς την πλώρη, μπορούσε να τους τραβήξει όλους μέσα.
Ώρα 2.20
Κατά τις 2.00 το πρωί της Δευτέρας, 15 Απριλίου, άρχισε η αγωνία του «Τιτανικού». Αργά έγειρε σε όλο του το μήκος. Η πλώρη του βυθίστηκε και ξαφνικά η πρύμνη του σηκώθηκε πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ήταν φανερό ότι το πλοίο κόπηκε στα δύο. Τα φώτα στις καμπίνες και στα σαλόνια, που μέχρι τότε ήταν αναμμένα, τρεμόσβησαν, έσβησαν, ξανάναψαν μια - δυο φορές και κατόπιν έσβησαν για πάντα. Ήταν η ώρα 2.18.
Στα λεβητοστάσια και στις μηχανές, όπου οι γεννήτριες είχαν πάψει πια να δουλεύουν, θερμαστές και μηχανικοί, γαντζωμένοι σε κομμάτια πυρωμένου μετάλλου, άρχισαν να παλεύουν με το νερό που ολοένα ανέβαινε. Οι λέβητες και οι πελώριοι ατμοκύλινδροι έσπασαν τελικά τα δεσμά τους και σωριάστηκαν πάνω στα διαφράγματα. Τα κομμάτιασαν. O Τιτάνας των ωκεανών, είχε χαθεί. Για πάντα. Ήταν η ώρα 2.20.
Και τώρα, στη σκοτεινή επιφάνεια της θαλάσσης εκατοντάδες άνθρωποι κουνούσαν χέρια και πόδια, ουρλιάζοντας στα παγωμένα νερά, που έκαναν τις σάρκες τους να νοιώθουν σαν να τις έκοβαν χίλια μαχαίρια. Μια τραγική χορωδία. Ένα ανείπωτο δράμα.
Μετά απόλυτη σιγή. Από τους 2.228 επιβάτες και πλήρωμα του «Τιτανικού», μόνον 705 είχαν επιζήσει. Στα παγωμένα νερά του ωκεανού βρήκαν το θάνατο 1.523 άτομα. Ήτοι: 829 επιβάτες και 694 άνδρες του πληρώματος. Σώθηκαν 491 επιβάτες και 214 άνδρες του πληρώματος.
Τα σκάφη περισυλλογής των πνιγέντων, που ξεκινούσαν από το Χάλιφαξ καθημερινώς για να ερευνήσουν την επιφάνεια του ωκεανού γύρω από τον τόπο του ναυαγίου, εύρισκαν επιπλέοντα πτώματα μέχρι τα τέλη του μηνός Μαΐου.
Στον Άγιο Σώστη
Και οι τέσσερις Μεσσήνιοι επιβάτες; Τα δύο αδέλφια και οι δύο συγχωριανοί τους; Kοινή μοίρα μέχρι το τέλος... Κάπου σκόρπιοι στον ωκεανό... Ή κάπου χωμένοι... Ίσως, σε κάποια γωνιά, σε κάποιο από τα κοιμητήρια του Χάλιφαξ, εκεί όπου τελείωσαν το υπερατλαντικό ταξίδι τους πολλά από τα θύματα της τραγωδίας του «Τιτανικού». Ποιος ξέρει... Οι καμπάνες του Αϊ-Σώστη... Ήχος βουβός για τις 100 οικογένειες του χωριού. H Ελλάδα, είχε κι αυτή τότε το πικρό της μερίδιο.
Παναγιώτης Κ. Λυμπερόπουλος
Ήταν 30 χρόνων. Είχε γεννηθεί στη Μασσαλία, αλλά είχε καταφέρει να πάρει την αμερικανική υπηκοότητα, αφού είχε εργασθεί για ένα διάστημα στις ΗΠΑ (1906-1907), ενώ η καταγωγή του ήταν από το χωριό Άγιος Σώστης.
Ήταν παντρεμένος με την Αγγελική και είχε ένα γιο, τον Κωνσταντίνο. Παρά τα παρακάλια της συζύγου, λίγες ημέρες μετά αποφάσισε να επιστρέψει και πάλι στη γη της επαγγελίας. Ήταν ο ιδιοκτήτης ενός μικρού εργοστασίου στη Νέα Υόρκη και είχε επιστρέψει στην Ελλάδα για να δει από κοντά τη βάπτιση του γιου του. Είχε μαύρα μαλλιά και μουστάκι. Επιβιβάσθηκε στον Τιτανικό, ως επιβάτης της 3ης θέσης, την Τετάρτη 10 Απριλίου 1912, στο Cherbourg της Γαλλίας, με αριθμό εισιτηρίου 2683. Ταξίδευε με προορισμό το Stamford των ΗΠΑ, ελπίζοντας ότι θα μπορέσει να μείνει μόνιμα εκεί και να αρχίσει μια καινούρια ζωή, φέρνοντας αργότερα και την οικογένειά του, που είχε αφήσει στη Μεσσηνία. Το άψυχο σώμα του ανασύρθηκε από τους ναύτες του πλοίου Mackay-Bennett και αναγνωρίστηκε, λαμβάνοντας τον κωδικό αριθμό 196. Στις 10 Μαΐου 1912 ενταφιάστηκε στο Ρωμαιοκαθολικό Κοιμητήριο Mount Olivet στο Halifax, στον Καναδά. Πάνω του είχαν βρεθεί 15.45 δολάρια, καθώς κι ένα χρυσό ρολόι, τα οποία επεστράφησαν τελικά στη σύζυγό του. Η Ασφαλιστική Εταιρεία χορήγησε στη σύζυγο και το παιδί του το ποσό των 110 στερλινών.
Βασίλειος Καταβέλης
Ήταν 19 χρόνων. Ήταν αγρότης και καταγόταν επίσης από το ίδιο χωριό με τον προηγούμενο. Επιβιβάστηκε κι αυτός στον Τιτανικό, ως επιβάτης της 3ης θέσης, την Τετάρτη 10 Απριλίου 1912 στο Cherbourg της Γαλλίας, με αριθμό εισιτηρίου 2682. Ο προορισμός του ήταν: 428 Wells Street, Milkaukee, Wisconsin.
Το πτώμα του αναγνωρίστηκε, λαμβάνοντας τον κωδικό αριθμό 58, «τάφηκε στη θάλασσα», στις 22 Απριλίου 1912, όπως συνέβη και με πολλά άλλα πτώματα. Δεν υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες για την οικογένειά του. Πάνω του βρέθηκε πορτοφόλι με 10 λεπτά, όπως επίσης και μικρό καθρεφτάκι, χτένα, 2 σημειωματάρια, ένα εισιτήριο τρένου για το ταξίδι Νέα Υόρκη - Milwaukee κι ένα κλειδί.
Τα προσωπικά του αντικείμενα παραδόθηκαν στα δύο αδέλφια του Πέτρο και Παναγιώτη και στην αδελφή του Λαμπρινή στις 12 Σεπτεμβρίου 1912 στον Πειραιά.
Γι’ αυτόν και τον προηγούμενο ανηγέρθη στις 3 Ιουνίου 2001 ειδικό μνημείο στο Κοιμητήριο του Αγίου Ιωάννη στο χωριό Άγιος Σώστης της Μεσσηνίας.
Απόστολος Μ. Χρονόπουλος
Ήταν 26 χρόνων. Το επάγγελμά του ήταν εργάτης. Δε γνώριζε κανείς τον προορισμό του. Εκείνο που έγινε γνωστό είναι πως επιβιβάσθηκε στον Τιτανικό, ως επιβάτης της 3ης θέσης, στις 10 Απριλίου 1912 στο Cherbourg της Γαλλίας. Το πτώμα του είτε δε βρέθηκε ποτέ είτε, αν βρέθηκε, δεν αναγνωρίσθηκε.
Δημήτριος Μ. Χρονόπουλος
Ήταν 18 ετών και αδελφός του προηγούμενου. Ισχύει γι’ αυτόν ό,τι ακριβώς και για τον προηγούμενο, όσον αφορά στο επάγγελμα, την καταγωγή, τον τόπο και την ημερομηνία επιβίβασης, τον προορισμό και τα της ανεύρεσης του πτώματος.
Οι συντοπίτες μας αυτοί είχαν στο μυαλό τους αυτό που ονομάζεται «αμερικανικό όνειρο». Προσέβλεπαν σε καλύτερες συνθήκες ζωής, σε άνεση οικονομική, σε περισσότερες ευκαιρίες στην εκπαίδευση, στην εργασία και στην κοινωνική πρόοδο, για τους ίδιους και τα παιδιά τους. Τελικά δε δικαιώθηκαν. Έφυγαν ενωρίς από τη σκηνή του βίου τούτου, πριν καν τους δοθεί η ευκαιρία να αγωνιστούν λίγο και να προσεγγίσουν, έστω κι από μακριά, το όνειρό τους.
Υ.Γ. Πολύτιμες πληροφορίες και υλικό για το θέμα που παρουσιάζουμε συλλέξαμε από το διαδίκτυο
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου