ΝΟΜΟΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
ΔΗΜΟΣ ΠΥΛΟΥ-ΝΕΣΤΟΡΟΣ
Ταχ. Δ/νση: Πλατεία Νέστορος
[Σύμβολο] : 27230 23523
27230 23522(Fax)
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Ο ΔΗΜΟΣ ΠΥΛΟΥ – ΝΕΣΤΟΡΟΣ ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΜΕ ΤΟ «ΧΡΥΣΟ» ΤΑΦΟ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΠΟΛΕΜΙΣΤΗ
Για άλλη μια φορά ο δήμος Πύλου - Νέστορος μονοπωλεί το παγκόσμιο ενδιαφέρον με την αποκάλυψη του τάφου του πολεμιστή, που χρονολογείται περίπου το 1500 π.Χ. Περισσότερα από χίλια πεντακόσια σπάνια κτερίσματα, εξαιρετικής σημασίας, ήρθαν στο φως.
Η προβολή της διαχρονικής πολιτιστικής κληρονομιάς του δήμου μας, ξεκίνησε με την ανασκαφή του μυκηναϊκού ανακτόρου από τον Carl Blegen, το οποίο ταύτισε με το παλάτι του Νέστορα. Συνεχίστηκε συστηματικά από το 2011 ως το 2014, όταν εντάχθηκαν τα έργα αποκατάστασης και ανάδειξης των σημαντικότερων μνημείων της Πύλου, της Κορώνης, της Μεθώνης και της Χώρας, με κορυφαίο το νέο στέγαστρο του ανακτόρου του Νέστορα και την ανάδειξη του περιβάλλοντα χώρου του.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός, ότι το νέο Μουσείο της Πύλου, στο κτήριο Μαιζώνος, που ξεκίνησε το 2013, προχωρά και θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2015, ενώ παράλληλα, με ειδική χρηματοδότηση από τον δήμο μας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού (συγκεκριμένα την Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας), έχει ανατεθεί η εκπόνηση μελέτης αποκατάστασης και εκσυγχρονισμού του αρχαιολογικού μουσείου της Χώρας, ώστε εκεί, ελπίζουμε να βρεθεί ο κατάλληλος χώρος για να εκτεθούν τα μοναδικά ευρήματα από τον λακκοειδή τάφο του πολεμιστή, που πρόσφατα αποκάλυψε η αρχαιολογική σκαπάνη των ερευνητών J. L. Davis και S. R. Stocker, από το Πανεπιστήμιο του Cinccinati.
Για τα έργα Πολιτισμού στον Δήμο Πύλου-Νέστορος και την δημιουργία των καταδυτικών αρχαιολογικών πάρκων Πύλου και Μεθώνης, εργαστήκαμε συστηματικά με την κυβέρνηση Σαμαρά.
Όλα μαζί δίνουν μια σημαντική αναπτυξιακή διάσταση στην περιοχή μας, βελτιώνοντας το επίπεδο των δημοτών μας και αυξάνοντας την επισκεψιμότητα στον τόπο μας.
Χρυσός και πάνοπλος στη σκιά του Νέστορα ο πολεμιστής της Πύλου
30/10/2015
Η Αμερικανίδα αρχαιολόγος, Σάρον Στόκερ, που συμμετέχει στην ανασκαφή με το σύζυγό της, καθηγητή Αρχαιολογίας Τζακ Ντέιβις, εξηγεί τη σημασία του μοναδικού ευρήματος για την Προϊστορική Αρχαιολογία
Μια πόλη έψαχναν και βρήκαν μια μοναδική ταφή. Έναν κτιστό λακκοειδή τάφο, όχι μόνο γεμάτο πολύτιμους θησαυρούς που προκάλεσε το ενδιαφέρον και του διεθνούς Τύπου, αλλά ένα εύρημα που ρίχνει φως στο λαβύρινθο των ταφικών εθίμων και όχι μόνο του προϊστορικού κόσμου.
«Ξεκινήσαμε να αναζητούμε την πόλη που θεωρούσαμε ότι πλαισίωνε το ανάκτορο της Πύλου. Είχαμε στο νου μας σπίτια, εργαστήρια, υποδομές υποστηρικτικές προς το παλάτι. Καταλαβαίνετε την έκπληξή μας, όταν σε απόσταση περίπου 150 μ. από το ανάκτορο του Νέστορα βρήκαμε τη συγκεκριμένη ταφή», μας λέει η Αμερικανίδα αρχαιολόγος Σάρον Στόκερ, που μαζί με το σύζυγό της, καθηγητή Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι και μέλος του Συμβουλίου Ιδρύματος του ΕΚΠΑ, Τζακ Ντέιβις, αλλά και πολυμελή διεθνή επιστημονική ομάδα, έφεραν στο φως τον τάφο του «γρύπα – πολεμιστή», όπως τον βάφτισαν ατύπως, λόγω του γρύπα, της μυθολογικής μορφής με σώμα λιονταριού, κεφάλι και φτερά αετού που απεικονίζεται σε ένα ελεφαντοστέινο πλακίδιο που βρέθηκε στα πόδια του νεκρού.
«Όταν πέσαμε πάνω σε ένα χάλκινο αντικείμενο, καταλάβαμε ότι κάτι συμβαίνει. Και η έκπληξή μας ήταν τεράστια, αφού γνωρίζουμε και το μεγάλο πρόβλημα αρχαιοκαπηλίας που υπάρχει», συνεχίζει η Στόκερ, δεδομένου ότι δίπλα βρίσκεται ο μεγάλος συλημένος θολωτός τάφος IV του Εγκλιανού. Όμως, ο τάφος αυτός – ο πλουσιότερος που έχει εντοπιστεί στην ηπειρωτική Ελλάδα τα τελευταία 65 χρόνια – ήταν άθικτος, με εξαίρεση μια λίθινη πλάκα βάρους ενός τόνου, η οποία πιθανόν αποτελούσε το κάλυμμά του και είχε καταπέσει καταστρέφοντας το ξύλινο φέρετρο στο εσωτερικό του λάκκου.
Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ. Το πρώτο χάλκινο αντικείμενο, βεβαίως, μοιάζει σταγόνα στον ωκεανό μπροστά στο θησαυρό που έφεραν στο φως τις επόμενες ημέρες, χωρίς ωστόσο τα φώτα της δημοσιότητας πάνω από το σκάμμα, χωρίς καθημερινά δελτία Τύπου και χωρίς ήρωες – διεκδικητές του θησαυρού να εναλλάσσονται σε τηλεοπτικές αρχαιολογικές κόντρες όπως συνέβη στην Αμφίπολη. Κι ας είχε ξεκινήσει η ανασκαφή στα μέσα Μαΐου. Χάλκινα όπλα και αγγεία, ένα ξίφος με ελεφαντοστέινη λαβή καλυμμένη με χρυσό και διακοσμημένο με μια σπάνια τεχνική που θυμίζει κέντημα κι ένα εγχειρίδιο στο αριστερό στήθος του νεκρού. Περισσότεροι από 50 σφραγιδόλιθοι, τέσσερα χρυσά σφραγιστικά δαχτυλίδια με σαφείς μινωικές αναφορές, χρυσά κι ασημένια κύπελλα, μια χρυσή αλυσίδα και αναρίθμητες χρυσές ψήφοι, κατάλοιπα από τη χάλκινη πανοπλία και το οδοντόφρακτο κράνος από χαύλιους αγριόχοιρου – είναι μερικά μόνο από τα 1.400 κτερίσματα στην τελευταία κατοικία του άνδρα ηλικίας 30-35 ετών που χρονολογείται περί το 1500 π.Χ.
«Τρεις λόγοι είναι εκείνοι που καθιστούν το συγκεκριμένο εύρημα μοναδικό. Το γεγονός ότι δε βρέθηκε καθόλου κεραμική στον τάφο, ίσως επειδή ο νεκρός ήταν πολύ πλούσιος και δεν είχε ανάγκη από πήλινα αντικείμενα. Δεύτερον, επειδή μέσα στον τάφο βρέθηκε μόνο ένας νεκρός και δεν πρόκειται για ομαδική ταφή, όπως ήταν σύνηθες εκείνη την εποχή. Και τρίτον, λόγω του πλούτου των κτερισμάτων καθώς όλα είναι φτιαγμένα από πολύτιμα υλικά ή ημιπολύτιμους λίθους», εξηγεί η Στόκερ για τον τάφο που ανακαλύφθηκε στο πλαίσιο ανασκαφής της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών με άδεια του υπουργείου Πολιτισμού.
Τα εντυπωσιακά από πλευράς όχι μόνο ποσότητας αλλά και τεχνοτροπίας ευρήματα – πώς να μην προσέξει κάποιος την υπέροχη χρυσή αλυσίδα που βρέθηκε κοντά στο λαιμό του νεκρού με άκρα που καταλήγουν σε φύλλα κισσού – μπορεί να κάνουν το γύρο του κόσμου, ωστόσο όταν είδαν για πρώτη φορά το φως ύστερα από 3.515 χρόνια δεν ήταν εξίσου γοητευτικά. «Μια μάζα από χώμα, σπόρους, ρίζες. Αυτή ήταν η εικόνα για παράδειγμα που αντίκρισα μέχρι να καταφέρω να εντοπίσω ότι μέσα της υπήρχαν έξι χτένια από ελεφαντοστό», μας περιγράφει ο συντηρητής της ανασκαφικής ομάδας Αλέξανδρος Ζώκος. «Χρειάστηκε πολλή κι επίπονη δουλειά για να σταθεροποιηθεί η μάζα των υλικών, τα οποία είναι εύθραυστα και είχαν υποστεί έντονες φθορές, αλλά θα χρειαστεί ακόμη περισσότερη καθώς έως τώρα ό,τι κάναμε ήταν σε επίπεδο σωστικό».
Τι σημαίνει, τελικά, αυτός ο θησαυρός; «Είναι ενδείξεις της ένδοξης γενιάς της πρώιμης μυκηναϊκής περιόδου, 150 χρόνια δηλαδή πριν από τη δημιουργία των ανακτόρων, μιας εποχής κατά την οποία σχηματίζονται τα σύμβολα κύρους του υλικού μυκηναϊκού πολιτισμού. Και παράλληλα αποδεικνύουν την άμεση επαφή με την Κρήτη, καθώς αντίστοιχα ευρήματα δείχνουν ότι η ελίτ της μινωικής Κρήτης και της μυκηναϊκής Πελοποννήσου ήταν σε ανοικτό, σχεδόν καθημερινό, διάλογο», μας εξηγεί ενθουσιασμένος από το εύρημα ο προϊστορικός αρχαιολόγος του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, Κώστας Πασχαλίδης.
-Της Μαίρης Αδαμοπούλου, αναδημοσίευση από την εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» της 29ης Οκτωβρίου
Μια πόλη έψαχναν και βρήκαν μια μοναδική ταφή. Έναν κτιστό λακκοειδή τάφο, όχι μόνο γεμάτο πολύτιμους θησαυρούς που προκάλεσε το ενδιαφέρον και του διεθνούς Τύπου, αλλά ένα εύρημα που ρίχνει φως στο λαβύρινθο των ταφικών εθίμων και όχι μόνο του προϊστορικού κόσμου.
«Ξεκινήσαμε να αναζητούμε την πόλη που θεωρούσαμε ότι πλαισίωνε το ανάκτορο της Πύλου. Είχαμε στο νου μας σπίτια, εργαστήρια, υποδομές υποστηρικτικές προς το παλάτι. Καταλαβαίνετε την έκπληξή μας, όταν σε απόσταση περίπου 150 μ. από το ανάκτορο του Νέστορα βρήκαμε τη συγκεκριμένη ταφή», μας λέει η Αμερικανίδα αρχαιολόγος Σάρον Στόκερ, που μαζί με το σύζυγό της, καθηγητή Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι και μέλος του Συμβουλίου Ιδρύματος του ΕΚΠΑ, Τζακ Ντέιβις, αλλά και πολυμελή διεθνή επιστημονική ομάδα, έφεραν στο φως τον τάφο του «γρύπα – πολεμιστή», όπως τον βάφτισαν ατύπως, λόγω του γρύπα, της μυθολογικής μορφής με σώμα λιονταριού, κεφάλι και φτερά αετού που απεικονίζεται σε ένα ελεφαντοστέινο πλακίδιο που βρέθηκε στα πόδια του νεκρού.
«Όταν πέσαμε πάνω σε ένα χάλκινο αντικείμενο, καταλάβαμε ότι κάτι συμβαίνει. Και η έκπληξή μας ήταν τεράστια, αφού γνωρίζουμε και το μεγάλο πρόβλημα αρχαιοκαπηλίας που υπάρχει», συνεχίζει η Στόκερ, δεδομένου ότι δίπλα βρίσκεται ο μεγάλος συλημένος θολωτός τάφος IV του Εγκλιανού. Όμως, ο τάφος αυτός – ο πλουσιότερος που έχει εντοπιστεί στην ηπειρωτική Ελλάδα τα τελευταία 65 χρόνια – ήταν άθικτος, με εξαίρεση μια λίθινη πλάκα βάρους ενός τόνου, η οποία πιθανόν αποτελούσε το κάλυμμά του και είχε καταπέσει καταστρέφοντας το ξύλινο φέρετρο στο εσωτερικό του λάκκου.
Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ. Το πρώτο χάλκινο αντικείμενο, βεβαίως, μοιάζει σταγόνα στον ωκεανό μπροστά στο θησαυρό που έφεραν στο φως τις επόμενες ημέρες, χωρίς ωστόσο τα φώτα της δημοσιότητας πάνω από το σκάμμα, χωρίς καθημερινά δελτία Τύπου και χωρίς ήρωες – διεκδικητές του θησαυρού να εναλλάσσονται σε τηλεοπτικές αρχαιολογικές κόντρες όπως συνέβη στην Αμφίπολη. Κι ας είχε ξεκινήσει η ανασκαφή στα μέσα Μαΐου. Χάλκινα όπλα και αγγεία, ένα ξίφος με ελεφαντοστέινη λαβή καλυμμένη με χρυσό και διακοσμημένο με μια σπάνια τεχνική που θυμίζει κέντημα κι ένα εγχειρίδιο στο αριστερό στήθος του νεκρού. Περισσότεροι από 50 σφραγιδόλιθοι, τέσσερα χρυσά σφραγιστικά δαχτυλίδια με σαφείς μινωικές αναφορές, χρυσά κι ασημένια κύπελλα, μια χρυσή αλυσίδα και αναρίθμητες χρυσές ψήφοι, κατάλοιπα από τη χάλκινη πανοπλία και το οδοντόφρακτο κράνος από χαύλιους αγριόχοιρου – είναι μερικά μόνο από τα 1.400 κτερίσματα στην τελευταία κατοικία του άνδρα ηλικίας 30-35 ετών που χρονολογείται περί το 1500 π.Χ.
«Τρεις λόγοι είναι εκείνοι που καθιστούν το συγκεκριμένο εύρημα μοναδικό. Το γεγονός ότι δε βρέθηκε καθόλου κεραμική στον τάφο, ίσως επειδή ο νεκρός ήταν πολύ πλούσιος και δεν είχε ανάγκη από πήλινα αντικείμενα. Δεύτερον, επειδή μέσα στον τάφο βρέθηκε μόνο ένας νεκρός και δεν πρόκειται για ομαδική ταφή, όπως ήταν σύνηθες εκείνη την εποχή. Και τρίτον, λόγω του πλούτου των κτερισμάτων καθώς όλα είναι φτιαγμένα από πολύτιμα υλικά ή ημιπολύτιμους λίθους», εξηγεί η Στόκερ για τον τάφο που ανακαλύφθηκε στο πλαίσιο ανασκαφής της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών με άδεια του υπουργείου Πολιτισμού.
Τα εντυπωσιακά από πλευράς όχι μόνο ποσότητας αλλά και τεχνοτροπίας ευρήματα – πώς να μην προσέξει κάποιος την υπέροχη χρυσή αλυσίδα που βρέθηκε κοντά στο λαιμό του νεκρού με άκρα που καταλήγουν σε φύλλα κισσού – μπορεί να κάνουν το γύρο του κόσμου, ωστόσο όταν είδαν για πρώτη φορά το φως ύστερα από 3.515 χρόνια δεν ήταν εξίσου γοητευτικά. «Μια μάζα από χώμα, σπόρους, ρίζες. Αυτή ήταν η εικόνα για παράδειγμα που αντίκρισα μέχρι να καταφέρω να εντοπίσω ότι μέσα της υπήρχαν έξι χτένια από ελεφαντοστό», μας περιγράφει ο συντηρητής της ανασκαφικής ομάδας Αλέξανδρος Ζώκος. «Χρειάστηκε πολλή κι επίπονη δουλειά για να σταθεροποιηθεί η μάζα των υλικών, τα οποία είναι εύθραυστα και είχαν υποστεί έντονες φθορές, αλλά θα χρειαστεί ακόμη περισσότερη καθώς έως τώρα ό,τι κάναμε ήταν σε επίπεδο σωστικό».
Τι σημαίνει, τελικά, αυτός ο θησαυρός; «Είναι ενδείξεις της ένδοξης γενιάς της πρώιμης μυκηναϊκής περιόδου, 150 χρόνια δηλαδή πριν από τη δημιουργία των ανακτόρων, μιας εποχής κατά την οποία σχηματίζονται τα σύμβολα κύρους του υλικού μυκηναϊκού πολιτισμού. Και παράλληλα αποδεικνύουν την άμεση επαφή με την Κρήτη, καθώς αντίστοιχα ευρήματα δείχνουν ότι η ελίτ της μινωικής Κρήτης και της μυκηναϊκής Πελοποννήσου ήταν σε ανοικτό, σχεδόν καθημερινό, διάλογο», μας εξηγεί ενθουσιασμένος από το εύρημα ο προϊστορικός αρχαιολόγος του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, Κώστας Πασχαλίδης.
-Της Μαίρης Αδαμοπούλου, αναδημοσίευση από την εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» της 29ης Οκτωβρίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου