ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΠΡΩΤΟΔΙΚΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
ΜΗΝΥΤΗΡΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑ
Του Παναγιώτη Γιαννόπουλου, Δικηγόρου, κατοίκου Αθηνών, οδός Ναυαρίνου αρ. 15.
ΚΑΤΑ
1. Του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, που κατοικοεδρεύει στην Τρίπολη.
2. Του Υπουργού Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, που κατοικοεδρεύει στην Αθήνα.
3. Του Δημάρχου του Δήμου Πύλου – Νέστορος, που κατοικοεδρεύει στην Πύλο.
4. Του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του ΝΠΔΔ, με την επωνυμία «Ενιαίος Σύνδεσμος Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας», που εδρεύει στην Καλαμάτα.
5. Του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του ΝΠΔΔ, με την επωνυμία «Φορέας Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Νομού Πελοποννήσου», που εδρεύει στην Τρίπολη, οδός Πατριάρχου Γρηγορίου Ε’ και Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.
6. Του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδος και Ιονίου, που κατοικοεδρεύει στην Πάτρα.
7. Οποιουδήποτε άλλου υπαιτίου προσώπου.
__________________________________
I. Τα κρίσιμα νομικά και πραγματικά περιστατικά.
1. Στον Δήμο Πύλου λειτουργεί συνεχώς κατά τα τελευταία τριάντα έτη στην θέση Άγιος Νικόλαος Χώρος Ανεξέλεγκτης Διαθέσεως Αποβλήτων (Χ.Α.Δ.Α.). Στον ως άνω Χ.Α.Δ.Α. τα τελευταία έτη εναποτίθενται τα αστικά απορρίμματα τόσο του Καποδιστριακού Δήμου Πύλου, όσο επίσης και των Καποδιστριακών όμορων Δήμων Μεθώνης, Χιλιοχωρίων και Βουφράδος. Πλέον, από το έτος 2010 και μετά στον προλεχθέντα Χ.Α.Δ.Α εναποτίθενται τα απορρίμματα του Καλλικρατικού Δήμου Πύλου-Νέστορος, που απαρτίζεται από την συνένωση των Καποδιστριακών Δήμων Πύλου, Μεθώνης, Κορώνης, Χιλιοχωρίων, Νέστορος και Παπαφλέσσα.
2. Σύμφωνα με τις οδηγίες 75/442 και 91/156 της Ευρωπαϊκής Ενώσεως σε συνδυασμό με την υπ’ αρ. C 502/2003 καταδικαστική εις βάρος της Ελλάδας αποφάσεως του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, υφίστατο υποχρέωση της χώρας μας να διακόψει έως την 31.12.2008 την λειτουργία όλων των Χώρων Ανεξέλεγκτης Διαθέσεως Αποβλήτων, με την σύστοιχη υποχρέωση της άμεσης αντικαταστάσεώς τους. Σύμφωνα με την προλεχθείσα Ευρωπαϊκή νομοθεσία και την απόφαση του Δ.Ε.Κ., τυχόν παράβαση της ως άνω υποχρεώσεως ή υπερβάσεως της καταληκτικής ημερομηνοχρονολογίας συμμορφώσεως της χώρας μας, επιφέρει την επιβολή προστίμου ύψους 34.000,00 € ημερησίως για την λειτουργία ενός εκάστου Χ.Α.Δ.Α.. Επιπροσθέτως, η εθνική νομοθεσία και δη οι διατάξεις της Κ.Υ.Α. 50910/2727/03 «Μέτρα και όροι για την διαχείριση στερεών αποβλήτων – Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός» διαλαμβάνουν ρυθμίσεις για την παύση της λειτουργίας των ενεργών Χ.Α.Δ.Α. και της αποκαταστάσεώς τους και συστηματοποιούνται οι διοικητικές ενέργειες για την δημιουργία μονάδων δεματοποιήσεως και μονάδων επεξεργασίας των αστικών απορριμμάτων. Οι επίμαχες αυτές ρυθμίσεις του Ευρωπαϊκού και του Εθνικού Δικαίου συμπλέκονται και συγχρόνως ταυτίζονται με τον σκληρό πυρήνα του δημοσίου συμφέροντος, της δημόσια υγείας και της προστασίας του περιβάλλοντος. Με άλλη διατύπωση, η ρυθμιστική ακτινοβολία των ανωτέρω ρυθμίσεων είναι δεσμευτική για κάθε όργανο του κράτους.
3. Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου με την υπ’ αρ. 238/2008 απόφασή του που λήφθηκε κατά την συνεδρίαση της 10/12/2008 αποφάσισε ομοφώνως την παύση της λειτουργίας του Χ.Α.Δ.Α. στην θέση «Άγιος Νικόλαος» του ανωτέρω Δήμου. Συνεπώς είναι σαφές ότι ο Χ.Α.Δ.Α. Αγίου Νικολάου έχει παύσει να λειτουργεί νομίμως ήδη από την 31.12.2008 και εντεύθεν.
4. Ως προς το ζήτημα της Διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων και των εν γένει στερεών αποβλήτων στο Νομό Μεσσηνίας και δη στον Δήμο Πύλου πρέπει να υπομνησθούν μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα. Αναλυτικότερα, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου με την υπ’ αρ. 122/2005 απόφασή του αποφάσισε ομοφώνως την συμμετοχή του Δήμου Πύλου στον «Ενιαίο Σύνδεσμο Διαχειρίσεως στερεών αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας» και συγχρόνως αποφάσισε ότι αναθέτει στον ανωτέρω ενιαίο Σύνδεσμο τις κάτωθι αρμοδιότητες :
«1. Το σχεδιασμό της διαχειρίσεως και την εν γένει διαχείριση στερεών αποβλήτων στον Νομό Μεσσηνίας, ήτοι τη συλλογή, μεταφορά, διαλογή και επεξεργασία των στερεών αποβλήτων καθώς επίσης την αποθήκευση και απόθεσή τους στο έδαφος και τις αναγκαίες εργασίες επεξεργασίας για την επαναχρησιμοποίηση, ανάκτηση ή ανακύκλωσή τους και την παραγωγή ενέργειας από αυτά και τέλος την εκπόνηση κάθε αναγκαίας μελέτης και την εκτέλεση κάθε αναγκαίου μέτρου για την εκπλήρωση του σκοπού αυτού.
2. Την προστασία του περιβάλλοντος στους Δήμους του Νομού Μεσσηνίας και η ανάπτυξη δράσεων στον τομέα αυτό. Τον έλεγχο και την παρακολούθηση της ποιότητας του περιβάλλοντος, τον έλεγχο της τηρήσεως των περιβαλλοντικών όρων, την ανάληψη πρωτοβουλιών και την υλοποίηση ενεργειών για την οικολογική αναβάθμιση του Νομού Μεσσηνίας και την εκπόνηση ερευνητικών προγραμμάτων και μελετών περιβάλλοντος.
3. Την υλοποίηση έργων και δράσεων διαδημοτικής συνεργασίας, τη συμμετοχή σε υφιστάμενες ή μέλλουσες να ιδρυθούν επιχειρήσεις φορέων Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, τη συμμετοχή σε προγραμματικές συμβάσεις και γενικώς την ανάπτυξη κάθε δραστηριότητας στην αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων του Νομού Μεσσηνίας».
Σημειωτέον ότι η διάρκεια λειτουργίας του ως άνω συνδέσμου προβλέπεται ως 30ετής. Το έτος 2006 εκδόθηκε η υπ’ αρ. 18280/2006 απόφαση της Γενικής Γραμματέως της Περιφέρειας Πελοποννήσου, με την οποία συστάθηκε ο ενιαίος σύνδεσμος Διαχειρίσεως στερεών αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας, η οποία και δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (τεύχος Β’ – 9/10.1.2008). Από τον συνδυασμό των ανωτέρω συνάγεται ότι μετά την σύσταση του προλεχθέντος ενιαίου συνδέσμου ο Δήμος Πύλου απεκδύθηκε κάθε αρμοδιότητας σχετικά με τον σχεδιασμό δράσεων αφορώντων στην διαχείριση των στερεών αποβλήτων, στην διαλογή, επεξεργασία, αποθήκευση, εναπόθεση, ανακύκλωση, παραγωγή ενέργειας απ’ αυτά καθώς και στην εκπόνηση κάθε αναγκαίου έργου για την εκπλήρωση του σκοπού αυτού. Άλλωστε, η καθ’ ύλην αναρμοδιότητα του Δήμου Πύλου ως προς το ζήτημα της διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων και των εν γένει στερεών αποβλήτων συνάγεται από τις διατάξεις του Εθνικού και Περιφερειακού Σχεδιασμού (ΚΥΑ 50910/2727/2003 – ΦΕΚ Β’ 1909/22.12.2003), οι οποίες ορίζουν ότι η εν λόγω αρμοδιότητα ανήκει αποκλειστικώς στους φορείς διαχειρίσεως στερεών αποβλήτων.
5. Ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Πελοποννήσου, στο πλαίσιο της ασκήσεως της προλεχθείσας αρμοδιότητας εξέδωσε την υπ’ αρ. πρ. 2646/3.11.2008 απόφασή του με την οποία παραχώρησε στον Δήμο Πύλου δημόσια δασική έκταση εμβαδού 45.138,75 τ.μ. για την υλοποίηση του έργου «εγκατάσταση εξοπλισμού δεματοποιήσεως αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων και προσωρινής αποθηκεύσεως» στην θέση Άγιος Νικόλαος του Δήμου Πύλου. Σημειωτέον ότι η κρίσιμη παραχωρούμενη έκταση αντιστοιχεί πλήρως με την έκταση, που επί τριάντα και πλέον έτη λειτουργεί ο Χ.Α.Δ.Α του Δήμου Πύλου.
6. Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου στην συνεδρίασή του της 24.11.2008 έλαβε κατά πλειοψηφία την υπ’ αρ. 216/2008 απόφαση με την οποία αποφάσισε «την ανεύρεση χώρου σε συνεργασία με τους όμορους Δήμους σε ημιορεινή Δασική περιοχή για την εγκατάσταση του δεματοποιητή», κρίνοντας ότι η επιλογή της θέσεως του Αγίου Βασιλείου και η σύστοιχη παραχώρηση της δασικής εκτάσεως, που αντιστοιχεί στον λειτουργούντα Χ.Α.Δ.Α., δεν είναι η ορθότερη. Η εν λόγω απόφαση όμως έπασχε προδήλως νομικής πλημμέλειας προεχόντως διότι το Δημοτικό Συμβούλιο ήταν υλικώς αναρμόδιο να αποφανθεί επί του ζητήματος της διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων. Η ως άνω απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου κρίθηκε παράνομη από τον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου με την υπ’ αρ. πρ. 78759/15980-78738/15971-77634/15660/2009 απόφαση, κατά την άσκηση του ελέγχου νομιμότητας που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 149 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (Ν. 3463/2006). Στο σημείο αυτό πρέπει να τονισθεί ότι κατά της αποφάσεως αυτής του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, που δεν επικύρωσε ως παράνομη την υπ’ αρ. 216/2008 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, δεν ασκήθηκε είτε η προβλεπόμενη από την διάταξη του άρθρου 151 Ν. 3463/06 προσφυγή ενώπιον της ειδικής Επιτροπής του άρθρου 152 του ίδιου νόμου είτε ένδικο βοήθημα ενώπιον των αρμοδίων Δικαστηρίων. Περαιτέρω, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου στην συνεδρίασή του της 4.3.2009 για το ζήτημα της εγκαταστάσεως της μονάδος του δεματοποιητή, έλαβε κατά πλειοψηφία την υπ’ αρ. 31/2009 απόφαση, σύμφωνα με την οποία αποφασίστηκε αφενός η ανεύρεση άλλου χώρου εγκαταστάσεως του δεματοποιητή σε ημιορεινή περιοχή από τον Δήμο Πύλου και σε συνεργασία με τους όμορους Δήμους και αφετέρου η άσκηση ένδικων μέσων στα αρμόδια Δικαστήρια για την αποτροπή της εγκαταστάσεως της μονάδας του Δεματοποιητή στην θέση «Άγιος Νικόλαος». Η απόφαση αυτή του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πύλου κρίθηκε παράνομη με την υπ’ αρ. πρ. 4092/20.5.2009 απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, κατά την άσκηση του κατά την διάταξη του άρθρου 149 Ν. 3463/2006 ελέγχου νομιμότητας, χωρίς όμως ουδέποτε να ασκηθεί είτε διοικητική προσφυγή είτε ένδικο βοήθημα ενώπιον των αρμοδίων Δικαστηρίων.
7. Η παραχωρούμενη από την Περιφέρεια Πελοποννήσου δημόσια δασική έκταση εμβαδού 45.138,75 τ.μ., όπως προλέχθηκε ταυτίζεται απολύτως με τον χώρο, ο οποίος επί τριάντα και πλέον έτη είχε διατεθεί για την λειτουργία του Χ.Α.Δ.Α. του Δήμου Πύλου στην θέση «Άγιος Νικόλαος».
8. Από τον συνδυασμό των προλεχθέντων συνάγεται ότι ήδη από την 31.12.2008 απαγορεύεται με βάση το ισχύον δίκαιο, η λειτουργία Χ.Α.Δ.Α. εντός της Ελληνικής Επικράτειας. Ο Δήμος Πύλου δε, έχει λάβει δια του Δημοτικού Συμβουλίου απόφαση περί παύσεως της λειτουργίας του Χ.Α.Δ.Α. στην θέση «Άγιος Νικόλαος» από την 31.12.2008. Η αρμοδιότητα για την επιλογή του τρόπου, των μεθόδων και της δημιουργίας των απαιτούμενων εγκαταστάσεων επεξεργασίας κι εν γένει διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων και των στερεών αποβλήτων δεν συνιστά τοπικό ζήτημα ή ειδικό ή λεπτομερειακό ζήτημα και κατά τούτο δεν ανήκει στην δέσμη των αποφασιστικών αρμοδιοτήτων των Ο.Τ.Α., αλλά στην Κεντρική Διοίκηση. Η μέθοδος της δεματοποιήσεως των αστικών απορριμμάτων, η προσωρινή εναπόθεσή τους και η υστερόχρονη μεταφορά τους προς επεξεργασία σε ειδική μονάδα επεξεργασίας κρίθηκε ότι συνιστά επιστημονικώς φιλική προς το περιβάλλον και τεχνικώς αποτελεσματική μέθοδο διαχειρίσεως, η οποία προδήλως δεν συγκρίνεται με την περιβαλλοντικώς και υγειονομικώς απαράδεκτη και κυρίως επικίνδυνη λειτουργία των Χ.Α.Δ.Α. Η παραχωρούμενη από την Περιφέρεια Πελοποννήσου δημόσια δασική έκταση στην θέση «Άγιος Νικόλαος» του Δήμου Πύλου για την εγκατάσταση της μονάδος δεματοποιήσεως αντιστοιχεί απολύτως και επακριβώς με την ίδια έκταση στην οποία τριάντα και πλέον έτη λειτουργούσε ο ήδη παράνομος πλην όμως λειτουργών Χ.Α.Δ.Α. του Δήμου Πύλου.
9. Την 2.6.2009 το τμήμα ΤΥΔΚ της Διευθύνσεως Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Ν. Μεσσηνίας με το υπ’ αρ. 6520/2009 έγγραφο της εξέφρασε σαφείς ενστάσεις για την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου «Εγκατάσταση εξοπλισμού Δεματοποιήσεως ΑΣΑ Δ.Ε.Πύλου». Ειδικότερα, στο έγγραφο αυτό επισημαινόταν η έλλειψη φακέλου Προμελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, η μη εξέταση εναλλακτικών λύσεων, η έλλειψη αποδοχής της συγκεκριμένης χρήσεως από τον Καποδιστριακό Δήμο Πύλου και τέλος η απουσία περιγραφής του έργου της υπεδάφιας διαθέσεως των επεξεργασμένων υγρών λυμάτων, καθώς και η έλλειψη κατάλληλων γεωλογικών υδρογεωλογικών συνθηκών για τη δυνατότητα υπεδάφιας διαθέσεως. Στη συνέχεια και παρά τη μη θεραπεία των ανωτέρω ελλείψεων- πλημμελειών, που συνομολογούσε η αρμόδια Υπηρεσία της Περιφέρειας Πελοποννήσου, ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Πελοποννήσου, εξέδωσε την υπ’ αρ. 2825/5.8.2009 απόφαση εγκρίσεως Περιβαλλοντικών όρων του έργου «Δεματοποίηση/προσωρινή αποθήκευση μετά τη συλλογή και μεταφορά αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων στο Δήμο Πύλου».
10. Οι όροι της ως άνω Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με ρητή διάταξή της (άρθρο 1 Α) ίσχυαν για δύο χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του έργου. Στη συνέχεια εκδόθηκε η υπ’ αρ. 6/2009 άδεια οικοδομήσεως για την ανέγερση του κτιρίου εγκαταστάσεως του μηχανολογικού εξοπλισμού του Δεματοποιητή. Την 26.1.2010 ο Νομάρχης Μεσσηνίας εξέδωσε την υπ’ αρ. 14677/1967/26.1.2010 απόφασή του για τη χορήγηση άδειας εγκαταστάσεως της Μονάδας Δεματοποιήσεως Αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων στο Δήμο Πύλου για δύο έτη και δη έως την 26.1.2012. Την 20.1.2011 με το υπ’ αρ. πρ. 124 έγγραφο προς ΦΟΣΔΑ ορίστηκε η 26.1.2011 ως ημέρα παραλαβής της ως άνω μονάδας δεματοποιήσεως. Ο Καλλικρατικός Δήμος Πύλου Νέστορος με την υπ’ αρ. 322/2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, που εγκρίθηκε ως νόμιμη με την υπ’ αρ. 130/9.1.2012 της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας, συνήψε προγραμματική σύμβαση με τον «Φορέα Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Μεσσηνίας (ΦΟΣΔΑ νομού Μεσσηνίας) για τη λειτουργία της ως άνω Μονάδος Δεματοποιήσεως Αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων στη θέση Άγιος Νικόλαος, η οποία και υπογράφηκε την 13.3.2012. Η ως άνω σύμβαση μετά τη λήξη της παρατάθηκε με νεότερη την 14.2.2013 υπογραφόμενη από τον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, το Δήμαρχο Πύλου Νέστορος και τον Πρόεδρο του Δ.Σ του «Ενιαίου Συνδέσμου Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας» ως διαδόχου του «Φορέα Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας». Προηγουμένως δε με την υπ’ αρ. 20.2.2012 απόφαση του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου είχε χορηγηθεί άδεια αορίστου χρονικής διάρκειας για την ως άνω Μονάδα Δεματοποιήσεως Αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων. Εξάλλου, η Γενική Διεύθυνση Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου με την υπ’ αρ. πρ. 1017/85/16.1.2013 απόφασή της τροποποίησε την υπ’ αρ. 42825/2009 προλεχθείσα απόφαση Εγκρίσεως Περιβαλλοντικών Όρων, του ίδιου ως άνω έργου, με διάρκεια ισχύος τρία έτη.
11. Στο σημείο αυτό πρέπει να λεχθεί ότι κατά της υπ’ αρ. πρωτ. 2646/3-11-2008 Αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Πελοποννήσου με την οποία παραχωρήθηκε στο Δήμο Πύλου «δημόσια δασική έκταση για την υλοποίηση του έργου “Εγκατάσταση εξοπλισμού δεματοποίησης αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων & προσωρινής αποθήκευσης” στην θέση Άγιος Νικόλαος τ.δ. Πύλου του Δήμου Πύλου Ν. Μεσσηνίας», της υπ’ αριθμ. πρωτ. 7200/4067/12-03-2009 αποφάσεως «Αποστολή ορθής επανάληψης απόφασης παραχώρησης Δ.Δ. έκτασης», του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Πελοποννήσου, της υπ' αρ. 6/2009 οικοδομικής άδειας που εξέδωσε το Νομαρχιακό Γραφείο Πύλου της Δ/νσης Πολεοδομίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως Μεσσηνίας, έχει ασκηθεί από δημότες της Πύλου και ένα αστικό σωματείο, η υπ’ αρ. κατ. 3525/2009 αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του ΣτΕ.
12. Στο σημείο αυτό πρέπει να υπομνησθεί μια κομβική παρατήρηση. Μετά την εγκατάσταση της μονάδας δεματοποιήσεως αστικών συμμείκτων απορριμμάτων στην θέση Άγιος Νικόλας, ήδη από τον Μάρτιο του 2012, όπως προλέχθηκε, δεν επιτρέπεται η επαναλειτουργία του ιδίου χώρου, ως χώρου εναποθέσεως απορριμμάτων καθώς η λειτουργία του Χ.Α.Δ.Α έχει παύσει να επιτρέπεται με βάση την κείμενη εθνική και ενωσιακή νομοθεσία, ήδη από την 31.12.2008. τουτέστιν, τα απορρίμματα στον Δήμο Πύλου-Νέστορος πρέπει να δεματοποιούνται και μόνον και όχι να εναποτίθενται εντός του καταργηθέντος Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, χωρίς να υποστούν δεματοποίηση.
13. Παρά ταύτα, η ως άνω μονάδα δεματοποιήσεως έχει παύσει να λειτουργεί εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα, χωρίς να έχουν ενημερωθεί προς τούτο οι αρμόδιες Υπηρεσίες από τον Δήμο Πύλου-Νέστορος. Το γεγονός αυτό αποκαλύφθηκε μετά την μεγάλης εντάσεως φωτιά, που ξέσπασε στον χώρο του καταργηθέντα Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου στις 3.6.2014 κατακαίοντας ευρύτερες δημόσιες και ιδιωτικές εκτάσεις. Με άλλη διατύπωση, ο Δήμος Πύλου-Νέστορος, παρανόμως έπαυσε να λειτουργεί την μονάδα δεματοποιήσεως και κυρίως παρανόμως και αυθαιρέτως άρχισε να επαναλειτουργεί τον καταργηθέντα ήδη Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, ως χώρο εναποθέσεως και ανεξέλεγκτης διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων του Καλλικρατικού Δήμου Πύλου-Νέστορος. Το γεγονός αυτό, που αποτελούσε κοινό μυστικό για την τοπική κοινωνία, αποκαλύφθηκε μετά την μεγάλη φωτιά της 3.6.2014 και επιβεβαιώθηκε από ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Γιάννη Σινάπη, της εφημερίδας «Ελευθερία», το οποίο τεκμηριώθηκε με βάσει δηλώσεις του καθ’ όλων αρμόδιου κρατικού οργάνου και δη του Διοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Καλαμάτας, Πύραρχου κ. Κυριακούλη Κυριακουλέα και το οποίο έχει ως ακολούθως: « Η Πυροσβεστική δεν γνώριζε ότι ο δεματοποιητής στον Άγιο Νικόλαο Πύλου δεν λειτουργούσε. Δεν έχει ενημερωθεί από τον Δήμο Πύλου-Νέστορος ότι εκεί γινόταν ανεξέλεγκτη διαχείριση απορριμμάτων και ουσιαστικά λειτουργούσε σκουπιδότοπος, αντί να γίνεται ελεγχόμενη διαχείριση. Αυτό τονίζει στην «Ε» ο Διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Καλαμάτας, Πύραρχος κ. Κυριακούλης Κυριακουλέας. «Δεν λειτουργεί ο δεματοποιητής, έχει υποστεί βλάβη, όπως μας είπαν», είπε ο διοικητής και σημείωσε: «Από τα σκουπίδια που είχαν εναποτεθεί χύμα ξεκίνησε η φωτιά. Άλλα σκουπίδια ήταν θαμμένα και άλλα όχι. Δεν γνωρίζαμε ότι δεν λειτουργούσε ο δεματοποιητής. Για τον λόγο αυτό δεν πήγε φέτος στον Άγιο Νικόλαο η αρμόδια επιτροπή ελέγχου (αποτελείται από εκπροσώπους της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας και της Διεύθυνσης Υγείας), καθώς πάει και ελέγχει μόνο Χ.Α.Δ.Α». Ο κ. Κυριακουλέας μας ενημέρωσε ότι «στα σκουπίδια η φωτιά καίει ακόμα. Ρίχνουν χώμα, καθώς με νερό δεν σβήνει». Και πρόσθεσε πως «την προανάκριση διενεργεί η Διεύθυνση Εγκλημάτων Εμπρησμού από την Αθήνα, σε συνεργασία με την Πυροσβεστική Υπηρεσία Γαργαλιάνων και το Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Πύλου». Επεσήμανε επίσης ότι «ήταν ευτύχημα που δεν έπιασαν φωτιά τα δέματα», εξηγώντας: « Και τα δέματα, αν μείνουν μεγάλο διάστημα δημιουργούν κίνδυνο, υπάρχει πρόβλημα. Τα δέματα είναι προσωρινά. Μετά από κάποιο διάστημα πρέπει να πάνε για επεξεργασία. Αν πιάσουν φωτιά τα δέματα θα είναι μεγαλύτερο πρόβλημα». Ανέφερε επίσης, ότι εντός του περιφραγμένου χώρου όπου υπάρχουν τα δέματα και γινόταν ανεξέλεγκτη εναπόθεση, «υπάρχει βλάστηση που θα έπρεπε να έχει κοπεί». Ωστόσο, ο διοικητής τόνισε ότι «από πέρυσι που είμαι εγώ διοικητής στην Καλαμάτα, δεν μας είχε απασχολήσει ο συγκεκριμένος χώρος». Όσον αφορά τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή της Πύλου το απόγευμα της Τρίτης, με τους ισχυρούς ανέμους που βοηθούσαν στην εξάπλωση της φωτιάς και δυσχέραιναν το έργο της κατάσβεσης, ο κ. Κυριακουλέας παρατήρησε: «είχε τόσο πολύ αέρα που μόνο το ελικόπτερο Εricsson μπόρεσε να κάνει κάποιες βολές, ξεπερνώντας και τα όρια ασφαλείας-όχι όμως όπως θα μπορούσε χωρίς αέρα. Μας βοήθησε να μη φύγει η φωτιά προς το βουνό, όπου δεν θα μπορούσαμε να προσεγγίσουμε.».
14. Στο σημείο αυτό πρέπει να μνημονευθεί ότι τόσο η Περιφέρεια Πελοποννήσου, όσο και το ΥΠΕΚΑ και η Κεντρική διοίκηση εν γένει, παρέλειψαν παρανόμως και εγκληματικώς να μεριμνήσουν έστω και ελαχίστως για την απομάκρυνση των δεματοποιηθέντων σκουπιδιών, που παρήχθησαν κατά την λειτουργία της ως άνω μονάδας δεματοποιήσεως. Παρά ταύτα είχαν ρητή νομική υποχρέωση να μεριμνήσουν για την έγκαιρη και ασφαλή μεταφορά των σκουπιδοδεματίων προς περαιτέρω επεξεργασία, σε ειδικό εργοστάσιο, που βεβαίως ουδέποτε κατασκευάστηκε. Τουτέστιν, η Περιφέρεια Πελοποννήσου και το ΥΠΕΚΑ δεν επέδειξαν απλώς μη συγγνωστή διοικητική αδράνεια, αμελώντας την τήρηση των νομικών τους υποχρεώσεων. Κυρίως παραβίασαν ευθέως την κείμενη νομοθιεσία, εγκληματώντας εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος και της δημόσια υγείας, αφού ουδέποτε απομάκρυναν τα δεματοποιηθέντα απορρίμματα, τα οποία παρανόμως παρέμειναν εγκαταλελειμμένα και αφύλακτα, ως περιβαλλοντική βόμβα στο χώρο του καταργηθέντος ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου. Για την πληρότητα της ιστορικής βάσεως της παρούσας μηνυτήριας αναφοράς πρέπει να αναφερθεί ότι ο Δήμαρχος Πύλου- Νέστορος με σειρά εγγράφων του συνομολογεί την προσωρινή παύση της λειτουργίας του δεματοποιητή, λόγω της ανυπαρξίας χώρου εναποθέσεως νέων σκουπιδοδεματίων (βλ. υπ’ αρ. πρωτ. 11424/6.6.2014 έγγραφο). Επίσης, ο Δήμαρχος Πύλου-Νέστορος με περιοδικά έγγραφα του προς τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας, τον ΦΟΣΔΑ Πελοποννήσου, υπέβαλε ματαίως αιτήματα για την απομάκρυνση σκουδιδοδεματίων, λόγω κορεσμού του χώρου εναποθέσεως, που έθετε αντικειμενικώς εκτός λειτουργίας τη μονάδα δεματοποιήσεως προκαλώντας συγχρόνως περιβαλλοντικό κίνδυνο και κίνδυνο βλάβης της Δημόσιας Υγείας (βλ. υπ’ αρ. πρωτ. 11424/6.6.2014, 4231/4.3.2013, 14137/2.7.2012, 9739/10.5.2012, έγγραφα Δημάρχου Πύλου- Νέστορος). Η αποστολή των ανωτέρω εγγράφων είναι πρόδηλο ότι δεν αποσβέννει ούτε διασκεδάζει τη νομική ευθύνη και εν προκειμένω την ποινική του Δημάρχου Πύλου- Νέστορος, ο οποίος μετά την παύση της λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως επέτρεψε στην Υπηρεσία Καθαριότητας του Δήμου Πύλου-Νέστορος να εναποθέτει παρανόμως τα σκουπίδια στον καταργηθέντα και παύσαντα να λειτουργεί ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου.
15. Η ανωτέρω δραματική και μη συνάδουσα με τη νομιμότητα κατάσταση αποτελεί διαρκές περιβαλλοντικό έγκλημα και εξακολουθητική και κατ’ επάγγελμα προσβολή του έννομου αγαθού της δημόσιας υγείας. Ειδικότερα, η λάθρα και κυρίως παράνομη επαναλειτουργία του ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου σε συνδυασμό με τα χιλιάδες σκουπιδοδεμάτια, που σαπίζουν εκτεθειμένα, αποτέλεσαν τη μόνη αιτία της πρόσφατης μεγάλης πυρκαγιάς της 3.6.2014, η οποία δεν είναι και η μόνη, καθ’ ότι από τον Απρίλιο του 2014 (26.4.2014) έως και σήμερα δεν υπάρχει σχεδόν μέρα, που να μην αναδύεται καπνός από τον ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου, καθ’ ότι στην ουσία η φωτιά σ’ αυτόν ουδέποτε έχει κοπάσει ή σβήσει ολοσχερώς. Παρέλκει δε η μνεία ότι οι χιλιάδες τόνοι στοιβαγμένων σκουπιδιών, η παντελής απουσία οποιασδήποτε μεθόδου διαχειρίσεώς τους, η απουσία προστατευτικών και προληπτικών μέτρων πυροσβέσεως και οι υψηλές θερμοκρασίες του ελληνικού θέρους αποτελούν καθημερινώς τους σπινθήρες της διαρκούς σοβούσας πυρκαγιάς στον ανωτέρω ΧΑΔΑ, που αυτοαναφλέγεται συνεχώς υπό τα αδρανή βλέμματα των αρμοδίων οργάνων τόσο της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως Α’ και Β’ βαθμού, όσο και της Κεντρικής Διοικήσεως.
ΙΙ. Τα ανακύπτοντα ζητήματα ποινικής ευθύνης των μηνυομένων προσώπων.
1. Η διάταξη του άρθρου 24 του Συντάγματος θεσπίζει ως θεμελιώδη υποχρέωση του Κράτους την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Η υποχρέωση αυτή έχει συγκεκριμένο κανονιστικό περιεχόμενο το οποίο συγκεκριμενοποιείται μέσω μιας σειράς αρχών που εξειδικεύουν, προσδιορίζουν και συνθέτουν την προλεχθείσα ύπατη υποχρέωση του Κράτους. Ειδικότερα, η διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος κατοχυρώνει ρητώς τις αρχές της προλήψεως και της αειφορίας. Από την ερμηνευτική σύζευξη όμως του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος με την διάταξη του άρθρου 174 της Συνθήκης Ε.Κ., συνάγεται ότι στη διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος στεγάζονται και οι αρχές της προφυλάξεως, της επανορθώσεως των καταστροφών κατά προτεραιότητα στην πηγή και η Αρχή σύμφωνα με την οποία «ο ρυπαίνων πληρώνει». Η διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος κατοχυρώνει το δικαίωμα στην προστασία του περιβάλλοντος ως θεμελιώδες δικαίωμα το οποίο επικοινωνεί ερμηνευτικώς με τη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 1 του Συντάγματος που κατοχυρώνει την Αρχή της αξίας του ανθρώπου, το δικαίωμα στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας (άρθρο 5 παρ. 1 Σ), το δικαίωμα στην υγεία (άρθρο 21 παρ. 3 Σ) και με τη διάταξη του άρθρου 25 παρ. 1 του Συντάγματος που θεσπίζει υποχρέωση της πολιτείας να διασφαλίζει την ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, κατοχυρώνοντας την αρχή της αναλογικότητας ως νομική σταθερά και ερμηνευτικό κριτήριο των επιμέρους δικαιϊκών ρυθμίσεων, τόσο του κοινού, όσο και του κανονιστικού νομοθέτη και της εν γένει δράσεως, της εκτελεστικής εξουσίας. Το κανονιστικό περιεχόμενο της αρχής της αειφορίας ταυτίζεται με επιταγή της διατηρήσεως στο διηνεκές αναλλοίωτου του φυσικού κεφαλαίου και του πολιτιστικού περιβάλλοντος και των επιμέρους συνθετικών του στοιχείων το οποίο κάθε γενιά οφείλει να το διαχειρίζεται και να το κληροδοτεί στην επόμενη αυτούσιο. Η αρχή της αειφορίας, αν και σχετίζεται άμεσα, δεν ταυτίζεται με την αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως καθώς η μεταξύ τους σχέση τυποποιείται ως σχέση έννοιας γένους με έννοια είδους. Με άλλη διατύπωση η αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως προϋποθέτει και ενσωματώνεται στην αρχή της αειφορίας καθώς η βιώσιμη ανάπτυξη οφείλει κατά το Σύνταγμα να τελολογεί στην προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Οι διατάξεις των άρθρων 24 και 106 παρ. 1 του Συντάγματος θεμελιώνουν την αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως το κανονιστικό φορτίο της οποίας γεωδετείται με βάση ειδικότερες συγκεκριμένες και αντικειμενικές παραδοχές. Αναλυτικότερα, η αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως οικοδομείται με θεμέλιο την παραδοχή της ιδιαιτερότητας κάθε περιοχής και δη της φυσικής και της πολιτιστικής ταυτότητας του περιβάλλοντός της. Με άλλη διατύπωση η ανάπτυξη μπορεί να διεκδικήσει το ποιοτικό χαρακτηριστικό της βιωσιμότητας μόνον, όταν οργανώνεται με βάση την καθιέρωση γενικών κριτηρίων, που διασφαλίζουν ένα κοινό πλαίσιο χωρικής οργανώσεως των παραγωγικών δραστηριοτήτων, πλαίσιο το οποίο συγχρόνως λαμβάνει υπ’ όψιν του την ιδιαίτερη φυσιογνωμία και τις χωροταξικές ιδιαιτερότητες των επιμέρους περιοχών καθώς και τις ειδικές ανάγκες προστασίας και αναπτύξεως κάθε περιοχής, αφού δεν είναι δυνατόν να αγνοείται η αυτοτελής φυσιογνωμία, η φέρουσα ικανότητα και το περιβάλλον κάθε περιοχής. Τουτέστιν, η οργάνωση της αναπτύξεως είναι βάσιμη όταν εδράζεται στον σεβασμό των περιβαλλοντικών στοιχείων κάθε περιοχής, που συναπαρτίζουν την αυτόνομη ιδιοπροσωπία της, η οποία συγκροτείται από την μορφολογική και εδαφολογική τους ταυτότητα, την σπανιότητα της πανίδας και της χλωρίδας τους, τις ιδιαίτερες κλιματικές και γεωμορφολογικές συνθήκες, το ανθρωπογενές περιβάλλον και την οικιστική προσωπικότητά της.
2. Η νομολογία του Σ.τ.Ε. με σειρά αποφάσεών του έχει πιστοποιήσει τα προλεχθέντα και έχει διαπλάσει το πλαίσιο της συνταγματικώς συγγνωστής νομοθετικής και κανονιστικής ρυθμίσεως για ζητήματα που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος, στην αρχή της αειφορίας και στην αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως των νησιωτικών περιοχών. Αναλυτικότερα το Σ.τ.Ε. έχει κρίνει ότι βιώσιμη και αειφόρος είναι η ανάπτυξη που ικανοποιεί τις εύλογες ανάγκες της παρούσας γενεάς χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την ικανοποίηση των αναγκών των μελλουσών γενεών (Σ.τ.Ε. 161/2000). Περαιτέρω έχει κρίνει ότι η τήρηση εκ μέρους του Κράτους της αρχής της βιώσιμης αναπτύξεως ελέγχεται ακυρωτικώς όταν από τα στοιχεία του φακέλου και τα διδάγματα της κοινής πείρας προκύπτει πως η προκαλούμενη από το έργο, τη δράση ή τη δραστηριότητα βλάβη για το περιβάλλον, είτε έχει μη επανορθώσιμο χαρακτήρα, είτε τελεί σε προφανή δυσαναλογία με το προσδοκώμενο όφελος και αποδομεί την έννοια της βιώσιμης αναπτύξεως (βλ. ΣτΕ Ολμ. 613/2002, ΣτΕ Ολμ. 3478/2000 και ΣτΕ Ολμ. 2170/2006). Επιπροσθέτως πρέπει να τονισθεί ότι η διάταξη του άρθρου 24 παρ.1 του Συντάγματος κατοχυρώνει την προστασία του περιβάλλοντος διττώς, τόσο ως θεμελιώδη πολιτειακή υποχρέωση, όσο και ως δημόσιο υποκειμενικό δικαίωμα κάθε προσώπου. Οι διατάξεις των άρθρων 24 παρ.1 και 2 του Συντάγματος, προβλέπουν ότι το κράτος έχει υποχρέωση εξασφαλίσεως των καλύτερων δυνατών όρων διαβίωσης και εγγυάται την ανάπτυξη και την λειτουργικότητα των οικισμών με βάση ρητά ποιοτικά πρότυπα. Οι διατάξεις αυτές ενσωματώνουν αυτοτελή κανονιστική ισχύ, η οποία ταυτίζεται με τη νομική και συγχρόνως πραγματική έννοια του περιβαλλοντικού και οικιστικού-πολεοδομικού κεκτημένου. Η εκτελεστική του Συντάγματος ποινική νομοθεσία διαλαμβάνει διατάξεις, οι οποίες τυποποιούν ως άδικη και αξιόποινη κάθε πράξη ή παράλειψη, η οποία προσβάλλει το φυσικό ή το πολιτιστικό περιβάλλον, θέττοντας σε ουσιαστική διακινδύνευση τα εξ’ αυτών απορρέοντα υπέρ κάθε προσώπου έννομα αγαθά (βλ. ενδεικτικώς άρθρα 28,29 και 30 του Ν. 1650/86, όπως ισχύει σήμερα μετά το άρθρο 4 του Ν. 3010/2002 και 21 του Ν. 4014/2012).
3. Η διάταξη του άρθρου 21 παρ. 3 του Συντάγματος κατοχυρώνει το δικαίωμα στην υγεία ως δημόσιο υποκειμενικό δικαίωμα, θεσπίζοντας συγχρόνως συνταγματική εγγύηση της δημόσιας υγείας, που ενσωματώνει ευθεία και διαρκή εντολή του συντακτικού νομοθέτη προς κάθε αρμόδιο όργανο του κράτους να λαμβάνει μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας καθ’ ότι ακόμη και η εξ’ αμελείας διακινδύνευσή της αποτελεί ιδιαίτερα άδικη και αξιόποινη πράξη ακόμα και αν τελείται δια παραλείψεως. Παρέλκει δε η μνεία ότι το δικαίωμα στην υγεία διαπλέκεται με τα δικαιώματα των άρθρων 2 παρ. 1 και 5 παρ. 1 του Συντάγματος και παράγει προστατευτέο υγειονομικό κεκτημένο.
4. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, εκτός της παραβάσεως των συρρεόντων ποινικών διατάξεων, που αποβλέπουν στην προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας πρέπει να υπομνησθεί ότι παραβιάστηκαν ολοκληρωτικώς οι περιβαλλοντικοί όροι που θεσπίστηκαν για την επίμαχη μονάδα δεματοποιήσεως στη θέση Άγιος Νικόλαος του Δήμου Πύλου-Νέστορος, με την υπ’ αρ. πρωτ. 2825/2009 και 1017/85/16.1.2013 αποφάσεις της Περιφέρειας Πελοποννήσου και της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδος και Ιονίου. Σημειωτέον, ότι οι καταμηνυόμενοι είχαν ιδιαίτερο καθήκον να μεριμνούν για τη σχολαστική τήρηση των ως άνω περιβαλλοντικών όρων.
5. Αρχικώς πρέπει να υπογραμμιστεί ένα περιβαλλοντικό και ευρύτερα δικαιοπολιτικό παράδοξο. Η επίμαχη μονάδα δεματοποιήσεως εγκαταστάθηκε σε δημόσια δασική έκταση, στη θέση Άγιος Νικόλαος, νότια-νοτιοδυτικά της πόλεως της Πύλου, εκτάσεως 45.138,75 τ.μ. Αυτό προκύπτει, τόσο από την υπ’ αρ. 2646/3.11.2008 απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, όσο και από τις προλεχθείσες δύο αποφάσεις εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων (βλ. κεφ. Α και Α1 αντίστοιχα). Περαιτέρω και οι δύο ως άνω εγκριτικές των περιβαλλοντικών όρων αποφάσεις στο κεφάλαιο Θ και Ε1 αντιστοίχως, πιστοποιοούν ότι η θέση εγκαταστάσεως της κρίσιμης μονάδας δεματοποιήσεως βρίσκεται εντός του Καταφυγίου Άγριας Ζωής με την ονομασία «Άγιος Νικόλαος» (Κωδ. 511), το οποίο θεσμοθετήθηκε με την υπ’ αρ. 33305/17014 Υ.Α (Φ.Ε.Κ 696/21.4.1976), που ως ιδιαίτερο οικοσύστημα χρήζει ειδικής και αυξημένης προστασίας. Από το συνδυασμό των ανωτέρω, ανακύπτουν δύο μείζονα ερωτήματα, που εκτός των άλλων απαιτούν και ποινική διερεύνηση. Το πρώτο σχετίζεται με το αν επιτρέπεται η εγκατάσταση και λειτουργία της ιδιαιτέρως οχλούσας περιβαλλοντικώς μονάδας δεματοποιήσεως σε δημόσια δασική έκταση. Το δεύτερο συνάπτεται με το επιτρεπτό της εγκαταστάσεως και της λειτουργίας της ως άνω μονάδας εντός ενός ιδιαιτέρου οικοσυστήματος και δη εντός του καταφυγίου Άγριας Ζωής «Άγιος Νικόλαος» (Κωδ. 511). Οι προλεχθείσες αποφάσεις εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων της μονάδας δεματοποιήσεως είναι συμπληρωματικές και ισχύουν ταυτοχρόνως καθ’ ότι η μεταγενέστερη χρονικώς απόφαση δεν κατήργησε την πρώτη αλλά τροποποίησε ορισμένες διατάξεις της, συμπληρώνοντας το ρυθμιστικό της περιεχόμενο. Σύμφωνα με την πρώτη απόφαση περιβαλλοντικών επιπτώσεων (Κεφ. Α) ορίζεται ότι η διάρκεια λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως ήταν διετής, όπως και η διάρκεια της προσωρινής αποθηκεύσεως των σκουπιδοδεματίων. Η δεύτερη απόφαση δεν προβλέπει σχετική ρύθμιση, οπότε είναι πρόδηλο, ότι από την έναρξη της λειτουργίας της μονάδας έχουν παρέλθει δύο έτη και κατά τούτο έχει λήξει ο ανεκτός περιβαλλοντικώς χρόνος λειτουργίας της. Οι προλεχθείσες αποφάσεις περιβαλλοντικών όρων (βλ. παρ. 14 και 26 αντιστοίχως) ρητώς προβλέπουν τη νομική υποχρέωση του κράτους για τη σταδιακή εξάλειψη όλων των λειτουργούντων ΧΑΔΑ έως την 31.12.2008. Παρά ταύτα, όπως προλέχθηκε, κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας ο ΧΑΔΑ «Αγίου Νικολάου» εξακολουθεί να λειτουργεί πλήρως, δεχόμενος όλα τα απορρίμματα του Καλλικρατικού Δήμου Πύλου-Νέστορος, γενόμενης σύστοιχης ποινικής ευθύνης των καταμηνυομένων. Η πρώτη απόφαση περιβαλλοντικών επιπτώσεων στο κεφάλαιο Δ΄ προέβλεπε ειδικές ρυθμίσεις για την προσωρινή εναπόθεση των δεμάτων, καθώς και κριτήρια της τοποθετήσεώς τους, χωρίς ουδέποτε να τηρηθούν. Στο ίδιο κεφάλαιο προβλέπονται επίσης ρυθμίσεις για έργα διαχειρίσεως ομβρίων, αντιπυρικής προστασίας και περιφράξεως, που ουδέποτε τηρήθηκαν. Στο κεφάλαιο 22 της ως άνω αποφάσεως προβλέπονται 14 ειδικοί όροι, οι οποίοι παραβιάστηκαν πλήρως, συστηματικώς από τους καταμηνυομένους, χωρίς συναίσθηση της ευθύνης τους. Ο τραγικός ή και ιλαρός χαρακτήρας της πραγματικότητας, που με τις πράξεις και τις παραλείψεις τους δημιούργησαν οι καταμηνυόμενοι, αποκαλύπτεται από τη ρύθμιση του κεφαλαίου ΙΑ΄ της ως άνω αποφάσεως, που προβλέπει την ποινική τους ευθύνη ορίζοντας ότι «…θεωρημένο τεύχος της ΜΠΕ και η απόφαση εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων πρέπει να βρίσκονται στο χώρο λειτουργίας της μονάδας και να επιδεικνύονται σε κάθε έλεγχο και σε κάθε αρμόδιο σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία». Η δεύτερη απόφαση περιβαλλοντικών όρων επεκτείνει την εγκατάσταση της μονάδας δεματοποιήσεως, με κτιριολογική και μηχανολογική επέκτασή της, ώστε να λειτουργήσει Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών και μονάδα κομποστοποιήσεως οργανικών αποβλήτων, προερχόμενων από τη διαλογή των αστικών συμμείκτων απορριμμάτων (βλ. κεφάλαιο Α΄ παρ. Α1, Α2, Α3, Α4, Α5 και Α6). Παρά τις ανωτέρω προβλέψεις, ουδέποτε λειτούργησε Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών και μονάδα κομποστοποιήσεως οργανικών αποβλήτων κατά ρητή και ευθεία παράβαση των σχετικών διατάξεων. Στο κεφάλαιο Δ΄ της ως άνω δεύτερης αποφάσεως προβλέπονται 38 ειδικοί όροι προστατευτικοί του περιβάλλοντος, που ουδέποτε τηρήθηκαν. Ενδεικτικώς, από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι η μονάδα δεματοποιήσεως εφοδιάστηκε με έγκριση τύπου ΕΟΚ (κεφάλαιο Δ΄ παρ. 11), όπως επίσης δεν τηρήθηκαν οι ρυθμίσεις των παραγράφων 21 και 22 για τη μετακίνηση των απορριματοφόρων οχημάτων. Παραβίαση υφίσταται και των όρων 23, 24 και 25, αφού δεν υφίσταται ούτε συντηρείται επαρκής περίφραξη, ούτε φυλάσσεται, ούτε ασφαλίζεται ο χώρος, ούτε τηρείται ανά βάρδια αρχείο με ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία των φορτίων, που κατέφθασαν στην εγκατάσταση από τα απορριμματοφόρα, ώστε να αρχειοθετούνται σε κατάλληλη βάση δεδομένων. Παρέλκει δε η μνεία ότι οι ρυθμίσεις των υποκεφαλαίων Δ2 και Δ3 για το κέντρο διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών και της μονάδας κομποστοποίησης, οι οποίες ποτέ δεν εγκαταστάθηκαν και δε λειτούργησαν. Στην παράγραφο 27 του κεφαλαίου Δ΄ της ως άνω αποφάσεως ΜΠΕ προβλέπονται έξι ειδικές ρυθμίσεις για την πυρασφάλεια και την αντιπυρική προστασία (27.1 έως 27.6), οι οποίες ουδέποτε τηρήθηκαν, όπως απέδειξε η μεγάλη πυρκαγιά της 3.6.2014 καθώς και η υφιστάμενη καθημερινώς ανάφλεξη και καύση που παρατηρείται στον παρανόμως λειτουργούντα Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου. Ιδιαίτερη αξία έχει η διάταξη 8 της παραγράφου Δ’ που ορίζει ότι κάθε προσωρινή διακοπή της λειτουργίας του έργου για χρόνο μεγαλύτερο του ενός μηνός πρέπει να γνωστοποιείται στις αρμόδιες αρχές. Όπως όμως προέκυψε από τις δημόσιες δηλώσεις του Διοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Καλαμάτας, ουδέποτε υπήρξε ενημέρωση από τον Δήμο Πύλου-Νέστορος, για την διακοπή της λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως. Επίσης, δεν προκύπτει, αν ο Δήμος Πύλου-Νέστορος, ενημέρωσε και πότε τις αρμόδιες αρχές, όπως δεν προκύπτει πότε διακόπηκε η λειτουργία της μονάδας, για ποίο λόγο και για πόσο χρόνο καθώς και αν η διακοπή αυτή είναι προσωρινή ή μόνιμη. Επιπροσθέτως, ολικώς παραβιάστηκε η διάταξη του κεφαλαίου Η’ , ως προς την οποία γεννάται και το ερώτημα πότε οι αρμόδιες υπηρεσίες προέβησαν σε ελέγχους της τηρήσεως ή μη των περιβαλλοντικών όρων και ποια τα πορίσματα- διαπιστώσεις των σχετικών ελέγχων. Καταληκτικώς, πρέπει να επισημανθεί ότι κάθε γενική ή ειδική πρόβλεψη των ανωτέρω δύο αποφάσεων της εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων αποτελεί αυτοτελές ερώτημα, που πρέπει να διερευνηθεί κατά την ποινική προδικασία και στο οποίο πρέπει να απαντήσει ρητώς κάθε καταμηνυόμενος. Επίσης, τα ίδια αυτά ερωτήματα προσδιορίζουν την ένταση της ποινικής ευθύνης των καταμηνυόμενων ως προς το επίμαχο περιβαλλοντικό και υγειονομικό έγκλημα, που συντελείται καθημερινώς στον παράνομο Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου και στην επ’ αυτού παύσασα να λειτουργεί μονάδα δεματοποιήσεως. Από το συνδυασμό των ανωτέρω συνάγεται ότι οι καταμηνυόμενοι έχουν ποινική ευθύνη καθώς με εξακολουθητικές πράξεις και παραλείψεις τους διέπραξαν και ανέχθηκαν τη συντέλεση ενός μείζονος εγκλήματος κατά του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, το οποίο έχει ιδιαίτερη απαξία, καθ’ ότι προσβάλλει ευθέως ρητώς προστατευόμενα συνταγματικά αγαθά. Οι αξιόποινες πράξεις και παραλείψεις των καταμηνυομένων, όπως προλέχθηκε, συνδέονται αρχικώς με την παραβίαση, σχεδόν ολικώς, των όρων, που προβλέπονται από τις αποφάσεις εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, σχετικώς με τη λειτουργία της μονάδας δεματοποιήσεως στη θέση Άγιος Νικόλαος Πύλου. Επίσης συνδέονται με την παύση της λειτουργίας της ανωτέρω μονάδας και τη λειτουργία του ήδη καταργηθέντος ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου, στον οποίο κατά παράβαση της κείμενης εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας εναποτίθενται ανεξελέγκτως όλα τα απορρίμματα του Δήμου Πύλου-Νέστορος. Η ως άνω αξιόποινη συμπεριφορά των καταμηνυομένων επιτείνεται καθ’ ότι λειτουργεί αυτόνομα ως επαρκής αιτία συντελέσεως σύστοιχων αξιόποινων πράξεων, όπως είναι η πυρκαγιά, που ξέσπασε την επίμαχη θέση Άγιος Νικόλαος Πύλου την 3.6.2014, ρυπαίνοντας με επικίνδυνες ύλες και τοξίνες από την καύση των σκουπιδιών το περιβάλλον της περιοχής, βλάπτοντας ουσιωδώς τη δημόσια υγεία. Με άλλη διατύπωση, η επίμαχη πυρκαγιά προκλήθηκε λόγω της παραβιάσεως των όρων των αποφάσεων εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων της επίμαχης μονάδας δεματοποιήσεως, της παύσεως της λειτουργίας της σε συνδυασμό με την παράνομη λειτουργία του ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου.
5. Η διάταξη του άρθρου 259 ΠΚ τυποποιεί την εγκληματική πράξη της παραβάσεως καθήκοντος, ορίζοντας ότι: «Υπάλληλος που με πρόθεση παραβαίνει τα καθήκοντα της υπηρεσίας του με σκοπό να προσπορίσει στον εαυτό του ή σε άλλον παράνομο όφελος ή για να βλάψει το κράτος ή κάποιον άλλο τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών, αν η πράξη αυτή δεν τιμωρείται με άλλη ποινική διάταξη.» Επιπροσθέτως, οι καταμηνυόμενοι είναι όλοι υπάλληλοι κατά την έννοια του άρθρου 13α του ΠΚ. Στην προκειμένη περίπτωση οι καταμηνυόμενοι ως υπάλληλοι και με βάση τις νόμιμες αρμοδιότητες, που τους έχουν ανατεθεί είχαν καθήκον και υποχρέωση, να προστατεύουν το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία και παρά ταύτα επέδειξαν αντίθετη συμπεριφορά προσβάλλοντας και θέττοντας σε ουσιαστική διακινδύνευση τα ανωτέρω συνταγματικά αγαθά. Επιπροσθέτως, το κρίσιμο καθήκον των καταμηνυομένων προσδιορίζεται από μία εκάστη αλλά και όλες μαζί τις διατάξεις των αποφάσεων εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων της μονάδας δεματοποιήσεως, οι οποίες παραβιάστηκαν ευθέως και συστηματικώς, παραβιαζόμενου έτσι του απορρέοντος απ’ αυτές ρητού καθήκοντος των καταμηνυομένων.
Επειδή, η παρούσα μηνυτήρια αναφορά είναι νόμιμη και βάσιμη.
Επειδή, προσάγονται σειρά εγγράφων, που την τεκμηριώνουν.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΖΗΤΩ
Να γίνει δεκτή η παρούσα μηνυτήρια αναφορά, διατασσομένης αμέσως έρευνας κατά τις διατάξεις του Κ.Π.Δ προκειμένου να διαπιστωθεί η πραγμάτωση και η συντέλεση των νυν καταμηνυομένων αξιόποινων πράξεων και παραλείψεων και να ασκηθεί ποινική δίωξη εις βάρος των υπαιτίων προσώπων, επιβαλλόμενων εις βάρος της των προβλεπομένων από την κείμενη νομοθεσία κυρώσεων.
Μάρτυρες προτείνω :
α. Το Διοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Καλαμάτας, Πύραρχο Κυριακούλη Κυριακουλέα, κάτοικο ως εκ της Υπηρεσίας του Καλαμάτας Μεσσηνίας.
β. Το δημοσιογράφο της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» Ιωάννη Σινάπη, κάτοικο Καλαμάτας, οδός Γεωργούλη αρ. 26.
γ. Τον Αθανάσιο Μαντόγιαννη του Βασιλείου, κάτοικο Πύλου Μεσσηνίας.
Καλαμάτα, 28.7.2014
Ο υποβάλλων τη μηνυτήρια αναφορά
Παναγιώτης Γιαννόπουλος
ΜΗΝΥΤΗΡΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑ
Του Παναγιώτη Γιαννόπουλου, Δικηγόρου, κατοίκου Αθηνών, οδός Ναυαρίνου αρ. 15.
ΚΑΤΑ
1. Του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, που κατοικοεδρεύει στην Τρίπολη.
2. Του Υπουργού Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, που κατοικοεδρεύει στην Αθήνα.
3. Του Δημάρχου του Δήμου Πύλου – Νέστορος, που κατοικοεδρεύει στην Πύλο.
4. Του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του ΝΠΔΔ, με την επωνυμία «Ενιαίος Σύνδεσμος Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας», που εδρεύει στην Καλαμάτα.
5. Του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του ΝΠΔΔ, με την επωνυμία «Φορέας Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Νομού Πελοποννήσου», που εδρεύει στην Τρίπολη, οδός Πατριάρχου Γρηγορίου Ε’ και Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.
6. Του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδος και Ιονίου, που κατοικοεδρεύει στην Πάτρα.
7. Οποιουδήποτε άλλου υπαιτίου προσώπου.
__________________________________
I. Τα κρίσιμα νομικά και πραγματικά περιστατικά.
1. Στον Δήμο Πύλου λειτουργεί συνεχώς κατά τα τελευταία τριάντα έτη στην θέση Άγιος Νικόλαος Χώρος Ανεξέλεγκτης Διαθέσεως Αποβλήτων (Χ.Α.Δ.Α.). Στον ως άνω Χ.Α.Δ.Α. τα τελευταία έτη εναποτίθενται τα αστικά απορρίμματα τόσο του Καποδιστριακού Δήμου Πύλου, όσο επίσης και των Καποδιστριακών όμορων Δήμων Μεθώνης, Χιλιοχωρίων και Βουφράδος. Πλέον, από το έτος 2010 και μετά στον προλεχθέντα Χ.Α.Δ.Α εναποτίθενται τα απορρίμματα του Καλλικρατικού Δήμου Πύλου-Νέστορος, που απαρτίζεται από την συνένωση των Καποδιστριακών Δήμων Πύλου, Μεθώνης, Κορώνης, Χιλιοχωρίων, Νέστορος και Παπαφλέσσα.
2. Σύμφωνα με τις οδηγίες 75/442 και 91/156 της Ευρωπαϊκής Ενώσεως σε συνδυασμό με την υπ’ αρ. C 502/2003 καταδικαστική εις βάρος της Ελλάδας αποφάσεως του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, υφίστατο υποχρέωση της χώρας μας να διακόψει έως την 31.12.2008 την λειτουργία όλων των Χώρων Ανεξέλεγκτης Διαθέσεως Αποβλήτων, με την σύστοιχη υποχρέωση της άμεσης αντικαταστάσεώς τους. Σύμφωνα με την προλεχθείσα Ευρωπαϊκή νομοθεσία και την απόφαση του Δ.Ε.Κ., τυχόν παράβαση της ως άνω υποχρεώσεως ή υπερβάσεως της καταληκτικής ημερομηνοχρονολογίας συμμορφώσεως της χώρας μας, επιφέρει την επιβολή προστίμου ύψους 34.000,00 € ημερησίως για την λειτουργία ενός εκάστου Χ.Α.Δ.Α.. Επιπροσθέτως, η εθνική νομοθεσία και δη οι διατάξεις της Κ.Υ.Α. 50910/2727/03 «Μέτρα και όροι για την διαχείριση στερεών αποβλήτων – Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός» διαλαμβάνουν ρυθμίσεις για την παύση της λειτουργίας των ενεργών Χ.Α.Δ.Α. και της αποκαταστάσεώς τους και συστηματοποιούνται οι διοικητικές ενέργειες για την δημιουργία μονάδων δεματοποιήσεως και μονάδων επεξεργασίας των αστικών απορριμμάτων. Οι επίμαχες αυτές ρυθμίσεις του Ευρωπαϊκού και του Εθνικού Δικαίου συμπλέκονται και συγχρόνως ταυτίζονται με τον σκληρό πυρήνα του δημοσίου συμφέροντος, της δημόσια υγείας και της προστασίας του περιβάλλοντος. Με άλλη διατύπωση, η ρυθμιστική ακτινοβολία των ανωτέρω ρυθμίσεων είναι δεσμευτική για κάθε όργανο του κράτους.
3. Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου με την υπ’ αρ. 238/2008 απόφασή του που λήφθηκε κατά την συνεδρίαση της 10/12/2008 αποφάσισε ομοφώνως την παύση της λειτουργίας του Χ.Α.Δ.Α. στην θέση «Άγιος Νικόλαος» του ανωτέρω Δήμου. Συνεπώς είναι σαφές ότι ο Χ.Α.Δ.Α. Αγίου Νικολάου έχει παύσει να λειτουργεί νομίμως ήδη από την 31.12.2008 και εντεύθεν.
4. Ως προς το ζήτημα της Διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων και των εν γένει στερεών αποβλήτων στο Νομό Μεσσηνίας και δη στον Δήμο Πύλου πρέπει να υπομνησθούν μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα. Αναλυτικότερα, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου με την υπ’ αρ. 122/2005 απόφασή του αποφάσισε ομοφώνως την συμμετοχή του Δήμου Πύλου στον «Ενιαίο Σύνδεσμο Διαχειρίσεως στερεών αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας» και συγχρόνως αποφάσισε ότι αναθέτει στον ανωτέρω ενιαίο Σύνδεσμο τις κάτωθι αρμοδιότητες :
«1. Το σχεδιασμό της διαχειρίσεως και την εν γένει διαχείριση στερεών αποβλήτων στον Νομό Μεσσηνίας, ήτοι τη συλλογή, μεταφορά, διαλογή και επεξεργασία των στερεών αποβλήτων καθώς επίσης την αποθήκευση και απόθεσή τους στο έδαφος και τις αναγκαίες εργασίες επεξεργασίας για την επαναχρησιμοποίηση, ανάκτηση ή ανακύκλωσή τους και την παραγωγή ενέργειας από αυτά και τέλος την εκπόνηση κάθε αναγκαίας μελέτης και την εκτέλεση κάθε αναγκαίου μέτρου για την εκπλήρωση του σκοπού αυτού.
2. Την προστασία του περιβάλλοντος στους Δήμους του Νομού Μεσσηνίας και η ανάπτυξη δράσεων στον τομέα αυτό. Τον έλεγχο και την παρακολούθηση της ποιότητας του περιβάλλοντος, τον έλεγχο της τηρήσεως των περιβαλλοντικών όρων, την ανάληψη πρωτοβουλιών και την υλοποίηση ενεργειών για την οικολογική αναβάθμιση του Νομού Μεσσηνίας και την εκπόνηση ερευνητικών προγραμμάτων και μελετών περιβάλλοντος.
3. Την υλοποίηση έργων και δράσεων διαδημοτικής συνεργασίας, τη συμμετοχή σε υφιστάμενες ή μέλλουσες να ιδρυθούν επιχειρήσεις φορέων Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, τη συμμετοχή σε προγραμματικές συμβάσεις και γενικώς την ανάπτυξη κάθε δραστηριότητας στην αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων του Νομού Μεσσηνίας».
Σημειωτέον ότι η διάρκεια λειτουργίας του ως άνω συνδέσμου προβλέπεται ως 30ετής. Το έτος 2006 εκδόθηκε η υπ’ αρ. 18280/2006 απόφαση της Γενικής Γραμματέως της Περιφέρειας Πελοποννήσου, με την οποία συστάθηκε ο ενιαίος σύνδεσμος Διαχειρίσεως στερεών αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας, η οποία και δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (τεύχος Β’ – 9/10.1.2008). Από τον συνδυασμό των ανωτέρω συνάγεται ότι μετά την σύσταση του προλεχθέντος ενιαίου συνδέσμου ο Δήμος Πύλου απεκδύθηκε κάθε αρμοδιότητας σχετικά με τον σχεδιασμό δράσεων αφορώντων στην διαχείριση των στερεών αποβλήτων, στην διαλογή, επεξεργασία, αποθήκευση, εναπόθεση, ανακύκλωση, παραγωγή ενέργειας απ’ αυτά καθώς και στην εκπόνηση κάθε αναγκαίου έργου για την εκπλήρωση του σκοπού αυτού. Άλλωστε, η καθ’ ύλην αναρμοδιότητα του Δήμου Πύλου ως προς το ζήτημα της διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων και των εν γένει στερεών αποβλήτων συνάγεται από τις διατάξεις του Εθνικού και Περιφερειακού Σχεδιασμού (ΚΥΑ 50910/2727/2003 – ΦΕΚ Β’ 1909/22.12.2003), οι οποίες ορίζουν ότι η εν λόγω αρμοδιότητα ανήκει αποκλειστικώς στους φορείς διαχειρίσεως στερεών αποβλήτων.
5. Ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Πελοποννήσου, στο πλαίσιο της ασκήσεως της προλεχθείσας αρμοδιότητας εξέδωσε την υπ’ αρ. πρ. 2646/3.11.2008 απόφασή του με την οποία παραχώρησε στον Δήμο Πύλου δημόσια δασική έκταση εμβαδού 45.138,75 τ.μ. για την υλοποίηση του έργου «εγκατάσταση εξοπλισμού δεματοποιήσεως αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων και προσωρινής αποθηκεύσεως» στην θέση Άγιος Νικόλαος του Δήμου Πύλου. Σημειωτέον ότι η κρίσιμη παραχωρούμενη έκταση αντιστοιχεί πλήρως με την έκταση, που επί τριάντα και πλέον έτη λειτουργεί ο Χ.Α.Δ.Α του Δήμου Πύλου.
6. Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου στην συνεδρίασή του της 24.11.2008 έλαβε κατά πλειοψηφία την υπ’ αρ. 216/2008 απόφαση με την οποία αποφάσισε «την ανεύρεση χώρου σε συνεργασία με τους όμορους Δήμους σε ημιορεινή Δασική περιοχή για την εγκατάσταση του δεματοποιητή», κρίνοντας ότι η επιλογή της θέσεως του Αγίου Βασιλείου και η σύστοιχη παραχώρηση της δασικής εκτάσεως, που αντιστοιχεί στον λειτουργούντα Χ.Α.Δ.Α., δεν είναι η ορθότερη. Η εν λόγω απόφαση όμως έπασχε προδήλως νομικής πλημμέλειας προεχόντως διότι το Δημοτικό Συμβούλιο ήταν υλικώς αναρμόδιο να αποφανθεί επί του ζητήματος της διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων. Η ως άνω απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου κρίθηκε παράνομη από τον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου με την υπ’ αρ. πρ. 78759/15980-78738/15971-77634/15660/2009 απόφαση, κατά την άσκηση του ελέγχου νομιμότητας που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 149 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (Ν. 3463/2006). Στο σημείο αυτό πρέπει να τονισθεί ότι κατά της αποφάσεως αυτής του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, που δεν επικύρωσε ως παράνομη την υπ’ αρ. 216/2008 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, δεν ασκήθηκε είτε η προβλεπόμενη από την διάταξη του άρθρου 151 Ν. 3463/06 προσφυγή ενώπιον της ειδικής Επιτροπής του άρθρου 152 του ίδιου νόμου είτε ένδικο βοήθημα ενώπιον των αρμοδίων Δικαστηρίων. Περαιτέρω, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου στην συνεδρίασή του της 4.3.2009 για το ζήτημα της εγκαταστάσεως της μονάδος του δεματοποιητή, έλαβε κατά πλειοψηφία την υπ’ αρ. 31/2009 απόφαση, σύμφωνα με την οποία αποφασίστηκε αφενός η ανεύρεση άλλου χώρου εγκαταστάσεως του δεματοποιητή σε ημιορεινή περιοχή από τον Δήμο Πύλου και σε συνεργασία με τους όμορους Δήμους και αφετέρου η άσκηση ένδικων μέσων στα αρμόδια Δικαστήρια για την αποτροπή της εγκαταστάσεως της μονάδας του Δεματοποιητή στην θέση «Άγιος Νικόλαος». Η απόφαση αυτή του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πύλου κρίθηκε παράνομη με την υπ’ αρ. πρ. 4092/20.5.2009 απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, κατά την άσκηση του κατά την διάταξη του άρθρου 149 Ν. 3463/2006 ελέγχου νομιμότητας, χωρίς όμως ουδέποτε να ασκηθεί είτε διοικητική προσφυγή είτε ένδικο βοήθημα ενώπιον των αρμοδίων Δικαστηρίων.
7. Η παραχωρούμενη από την Περιφέρεια Πελοποννήσου δημόσια δασική έκταση εμβαδού 45.138,75 τ.μ., όπως προλέχθηκε ταυτίζεται απολύτως με τον χώρο, ο οποίος επί τριάντα και πλέον έτη είχε διατεθεί για την λειτουργία του Χ.Α.Δ.Α. του Δήμου Πύλου στην θέση «Άγιος Νικόλαος».
8. Από τον συνδυασμό των προλεχθέντων συνάγεται ότι ήδη από την 31.12.2008 απαγορεύεται με βάση το ισχύον δίκαιο, η λειτουργία Χ.Α.Δ.Α. εντός της Ελληνικής Επικράτειας. Ο Δήμος Πύλου δε, έχει λάβει δια του Δημοτικού Συμβουλίου απόφαση περί παύσεως της λειτουργίας του Χ.Α.Δ.Α. στην θέση «Άγιος Νικόλαος» από την 31.12.2008. Η αρμοδιότητα για την επιλογή του τρόπου, των μεθόδων και της δημιουργίας των απαιτούμενων εγκαταστάσεων επεξεργασίας κι εν γένει διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων και των στερεών αποβλήτων δεν συνιστά τοπικό ζήτημα ή ειδικό ή λεπτομερειακό ζήτημα και κατά τούτο δεν ανήκει στην δέσμη των αποφασιστικών αρμοδιοτήτων των Ο.Τ.Α., αλλά στην Κεντρική Διοίκηση. Η μέθοδος της δεματοποιήσεως των αστικών απορριμμάτων, η προσωρινή εναπόθεσή τους και η υστερόχρονη μεταφορά τους προς επεξεργασία σε ειδική μονάδα επεξεργασίας κρίθηκε ότι συνιστά επιστημονικώς φιλική προς το περιβάλλον και τεχνικώς αποτελεσματική μέθοδο διαχειρίσεως, η οποία προδήλως δεν συγκρίνεται με την περιβαλλοντικώς και υγειονομικώς απαράδεκτη και κυρίως επικίνδυνη λειτουργία των Χ.Α.Δ.Α. Η παραχωρούμενη από την Περιφέρεια Πελοποννήσου δημόσια δασική έκταση στην θέση «Άγιος Νικόλαος» του Δήμου Πύλου για την εγκατάσταση της μονάδος δεματοποιήσεως αντιστοιχεί απολύτως και επακριβώς με την ίδια έκταση στην οποία τριάντα και πλέον έτη λειτουργούσε ο ήδη παράνομος πλην όμως λειτουργών Χ.Α.Δ.Α. του Δήμου Πύλου.
9. Την 2.6.2009 το τμήμα ΤΥΔΚ της Διευθύνσεως Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Ν. Μεσσηνίας με το υπ’ αρ. 6520/2009 έγγραφο της εξέφρασε σαφείς ενστάσεις για την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου «Εγκατάσταση εξοπλισμού Δεματοποιήσεως ΑΣΑ Δ.Ε.Πύλου». Ειδικότερα, στο έγγραφο αυτό επισημαινόταν η έλλειψη φακέλου Προμελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, η μη εξέταση εναλλακτικών λύσεων, η έλλειψη αποδοχής της συγκεκριμένης χρήσεως από τον Καποδιστριακό Δήμο Πύλου και τέλος η απουσία περιγραφής του έργου της υπεδάφιας διαθέσεως των επεξεργασμένων υγρών λυμάτων, καθώς και η έλλειψη κατάλληλων γεωλογικών υδρογεωλογικών συνθηκών για τη δυνατότητα υπεδάφιας διαθέσεως. Στη συνέχεια και παρά τη μη θεραπεία των ανωτέρω ελλείψεων- πλημμελειών, που συνομολογούσε η αρμόδια Υπηρεσία της Περιφέρειας Πελοποννήσου, ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Πελοποννήσου, εξέδωσε την υπ’ αρ. 2825/5.8.2009 απόφαση εγκρίσεως Περιβαλλοντικών όρων του έργου «Δεματοποίηση/προσωρινή αποθήκευση μετά τη συλλογή και μεταφορά αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων στο Δήμο Πύλου».
10. Οι όροι της ως άνω Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με ρητή διάταξή της (άρθρο 1 Α) ίσχυαν για δύο χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του έργου. Στη συνέχεια εκδόθηκε η υπ’ αρ. 6/2009 άδεια οικοδομήσεως για την ανέγερση του κτιρίου εγκαταστάσεως του μηχανολογικού εξοπλισμού του Δεματοποιητή. Την 26.1.2010 ο Νομάρχης Μεσσηνίας εξέδωσε την υπ’ αρ. 14677/1967/26.1.2010 απόφασή του για τη χορήγηση άδειας εγκαταστάσεως της Μονάδας Δεματοποιήσεως Αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων στο Δήμο Πύλου για δύο έτη και δη έως την 26.1.2012. Την 20.1.2011 με το υπ’ αρ. πρ. 124 έγγραφο προς ΦΟΣΔΑ ορίστηκε η 26.1.2011 ως ημέρα παραλαβής της ως άνω μονάδας δεματοποιήσεως. Ο Καλλικρατικός Δήμος Πύλου Νέστορος με την υπ’ αρ. 322/2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, που εγκρίθηκε ως νόμιμη με την υπ’ αρ. 130/9.1.2012 της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας, συνήψε προγραμματική σύμβαση με τον «Φορέα Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Μεσσηνίας (ΦΟΣΔΑ νομού Μεσσηνίας) για τη λειτουργία της ως άνω Μονάδος Δεματοποιήσεως Αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων στη θέση Άγιος Νικόλαος, η οποία και υπογράφηκε την 13.3.2012. Η ως άνω σύμβαση μετά τη λήξη της παρατάθηκε με νεότερη την 14.2.2013 υπογραφόμενη από τον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, το Δήμαρχο Πύλου Νέστορος και τον Πρόεδρο του Δ.Σ του «Ενιαίου Συνδέσμου Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας» ως διαδόχου του «Φορέα Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας». Προηγουμένως δε με την υπ’ αρ. 20.2.2012 απόφαση του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου είχε χορηγηθεί άδεια αορίστου χρονικής διάρκειας για την ως άνω Μονάδα Δεματοποιήσεως Αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων. Εξάλλου, η Γενική Διεύθυνση Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου με την υπ’ αρ. πρ. 1017/85/16.1.2013 απόφασή της τροποποίησε την υπ’ αρ. 42825/2009 προλεχθείσα απόφαση Εγκρίσεως Περιβαλλοντικών Όρων, του ίδιου ως άνω έργου, με διάρκεια ισχύος τρία έτη.
11. Στο σημείο αυτό πρέπει να λεχθεί ότι κατά της υπ’ αρ. πρωτ. 2646/3-11-2008 Αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Πελοποννήσου με την οποία παραχωρήθηκε στο Δήμο Πύλου «δημόσια δασική έκταση για την υλοποίηση του έργου “Εγκατάσταση εξοπλισμού δεματοποίησης αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων & προσωρινής αποθήκευσης” στην θέση Άγιος Νικόλαος τ.δ. Πύλου του Δήμου Πύλου Ν. Μεσσηνίας», της υπ’ αριθμ. πρωτ. 7200/4067/12-03-2009 αποφάσεως «Αποστολή ορθής επανάληψης απόφασης παραχώρησης Δ.Δ. έκτασης», του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Πελοποννήσου, της υπ' αρ. 6/2009 οικοδομικής άδειας που εξέδωσε το Νομαρχιακό Γραφείο Πύλου της Δ/νσης Πολεοδομίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως Μεσσηνίας, έχει ασκηθεί από δημότες της Πύλου και ένα αστικό σωματείο, η υπ’ αρ. κατ. 3525/2009 αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του ΣτΕ.
12. Στο σημείο αυτό πρέπει να υπομνησθεί μια κομβική παρατήρηση. Μετά την εγκατάσταση της μονάδας δεματοποιήσεως αστικών συμμείκτων απορριμμάτων στην θέση Άγιος Νικόλας, ήδη από τον Μάρτιο του 2012, όπως προλέχθηκε, δεν επιτρέπεται η επαναλειτουργία του ιδίου χώρου, ως χώρου εναποθέσεως απορριμμάτων καθώς η λειτουργία του Χ.Α.Δ.Α έχει παύσει να επιτρέπεται με βάση την κείμενη εθνική και ενωσιακή νομοθεσία, ήδη από την 31.12.2008. τουτέστιν, τα απορρίμματα στον Δήμο Πύλου-Νέστορος πρέπει να δεματοποιούνται και μόνον και όχι να εναποτίθενται εντός του καταργηθέντος Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, χωρίς να υποστούν δεματοποίηση.
13. Παρά ταύτα, η ως άνω μονάδα δεματοποιήσεως έχει παύσει να λειτουργεί εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα, χωρίς να έχουν ενημερωθεί προς τούτο οι αρμόδιες Υπηρεσίες από τον Δήμο Πύλου-Νέστορος. Το γεγονός αυτό αποκαλύφθηκε μετά την μεγάλης εντάσεως φωτιά, που ξέσπασε στον χώρο του καταργηθέντα Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου στις 3.6.2014 κατακαίοντας ευρύτερες δημόσιες και ιδιωτικές εκτάσεις. Με άλλη διατύπωση, ο Δήμος Πύλου-Νέστορος, παρανόμως έπαυσε να λειτουργεί την μονάδα δεματοποιήσεως και κυρίως παρανόμως και αυθαιρέτως άρχισε να επαναλειτουργεί τον καταργηθέντα ήδη Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, ως χώρο εναποθέσεως και ανεξέλεγκτης διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων του Καλλικρατικού Δήμου Πύλου-Νέστορος. Το γεγονός αυτό, που αποτελούσε κοινό μυστικό για την τοπική κοινωνία, αποκαλύφθηκε μετά την μεγάλη φωτιά της 3.6.2014 και επιβεβαιώθηκε από ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Γιάννη Σινάπη, της εφημερίδας «Ελευθερία», το οποίο τεκμηριώθηκε με βάσει δηλώσεις του καθ’ όλων αρμόδιου κρατικού οργάνου και δη του Διοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Καλαμάτας, Πύραρχου κ. Κυριακούλη Κυριακουλέα και το οποίο έχει ως ακολούθως: « Η Πυροσβεστική δεν γνώριζε ότι ο δεματοποιητής στον Άγιο Νικόλαο Πύλου δεν λειτουργούσε. Δεν έχει ενημερωθεί από τον Δήμο Πύλου-Νέστορος ότι εκεί γινόταν ανεξέλεγκτη διαχείριση απορριμμάτων και ουσιαστικά λειτουργούσε σκουπιδότοπος, αντί να γίνεται ελεγχόμενη διαχείριση. Αυτό τονίζει στην «Ε» ο Διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Καλαμάτας, Πύραρχος κ. Κυριακούλης Κυριακουλέας. «Δεν λειτουργεί ο δεματοποιητής, έχει υποστεί βλάβη, όπως μας είπαν», είπε ο διοικητής και σημείωσε: «Από τα σκουπίδια που είχαν εναποτεθεί χύμα ξεκίνησε η φωτιά. Άλλα σκουπίδια ήταν θαμμένα και άλλα όχι. Δεν γνωρίζαμε ότι δεν λειτουργούσε ο δεματοποιητής. Για τον λόγο αυτό δεν πήγε φέτος στον Άγιο Νικόλαο η αρμόδια επιτροπή ελέγχου (αποτελείται από εκπροσώπους της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας και της Διεύθυνσης Υγείας), καθώς πάει και ελέγχει μόνο Χ.Α.Δ.Α». Ο κ. Κυριακουλέας μας ενημέρωσε ότι «στα σκουπίδια η φωτιά καίει ακόμα. Ρίχνουν χώμα, καθώς με νερό δεν σβήνει». Και πρόσθεσε πως «την προανάκριση διενεργεί η Διεύθυνση Εγκλημάτων Εμπρησμού από την Αθήνα, σε συνεργασία με την Πυροσβεστική Υπηρεσία Γαργαλιάνων και το Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Πύλου». Επεσήμανε επίσης ότι «ήταν ευτύχημα που δεν έπιασαν φωτιά τα δέματα», εξηγώντας: « Και τα δέματα, αν μείνουν μεγάλο διάστημα δημιουργούν κίνδυνο, υπάρχει πρόβλημα. Τα δέματα είναι προσωρινά. Μετά από κάποιο διάστημα πρέπει να πάνε για επεξεργασία. Αν πιάσουν φωτιά τα δέματα θα είναι μεγαλύτερο πρόβλημα». Ανέφερε επίσης, ότι εντός του περιφραγμένου χώρου όπου υπάρχουν τα δέματα και γινόταν ανεξέλεγκτη εναπόθεση, «υπάρχει βλάστηση που θα έπρεπε να έχει κοπεί». Ωστόσο, ο διοικητής τόνισε ότι «από πέρυσι που είμαι εγώ διοικητής στην Καλαμάτα, δεν μας είχε απασχολήσει ο συγκεκριμένος χώρος». Όσον αφορά τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή της Πύλου το απόγευμα της Τρίτης, με τους ισχυρούς ανέμους που βοηθούσαν στην εξάπλωση της φωτιάς και δυσχέραιναν το έργο της κατάσβεσης, ο κ. Κυριακουλέας παρατήρησε: «είχε τόσο πολύ αέρα που μόνο το ελικόπτερο Εricsson μπόρεσε να κάνει κάποιες βολές, ξεπερνώντας και τα όρια ασφαλείας-όχι όμως όπως θα μπορούσε χωρίς αέρα. Μας βοήθησε να μη φύγει η φωτιά προς το βουνό, όπου δεν θα μπορούσαμε να προσεγγίσουμε.».
14. Στο σημείο αυτό πρέπει να μνημονευθεί ότι τόσο η Περιφέρεια Πελοποννήσου, όσο και το ΥΠΕΚΑ και η Κεντρική διοίκηση εν γένει, παρέλειψαν παρανόμως και εγκληματικώς να μεριμνήσουν έστω και ελαχίστως για την απομάκρυνση των δεματοποιηθέντων σκουπιδιών, που παρήχθησαν κατά την λειτουργία της ως άνω μονάδας δεματοποιήσεως. Παρά ταύτα είχαν ρητή νομική υποχρέωση να μεριμνήσουν για την έγκαιρη και ασφαλή μεταφορά των σκουπιδοδεματίων προς περαιτέρω επεξεργασία, σε ειδικό εργοστάσιο, που βεβαίως ουδέποτε κατασκευάστηκε. Τουτέστιν, η Περιφέρεια Πελοποννήσου και το ΥΠΕΚΑ δεν επέδειξαν απλώς μη συγγνωστή διοικητική αδράνεια, αμελώντας την τήρηση των νομικών τους υποχρεώσεων. Κυρίως παραβίασαν ευθέως την κείμενη νομοθιεσία, εγκληματώντας εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος και της δημόσια υγείας, αφού ουδέποτε απομάκρυναν τα δεματοποιηθέντα απορρίμματα, τα οποία παρανόμως παρέμειναν εγκαταλελειμμένα και αφύλακτα, ως περιβαλλοντική βόμβα στο χώρο του καταργηθέντος ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου. Για την πληρότητα της ιστορικής βάσεως της παρούσας μηνυτήριας αναφοράς πρέπει να αναφερθεί ότι ο Δήμαρχος Πύλου- Νέστορος με σειρά εγγράφων του συνομολογεί την προσωρινή παύση της λειτουργίας του δεματοποιητή, λόγω της ανυπαρξίας χώρου εναποθέσεως νέων σκουπιδοδεματίων (βλ. υπ’ αρ. πρωτ. 11424/6.6.2014 έγγραφο). Επίσης, ο Δήμαρχος Πύλου-Νέστορος με περιοδικά έγγραφα του προς τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας, τον ΦΟΣΔΑ Πελοποννήσου, υπέβαλε ματαίως αιτήματα για την απομάκρυνση σκουδιδοδεματίων, λόγω κορεσμού του χώρου εναποθέσεως, που έθετε αντικειμενικώς εκτός λειτουργίας τη μονάδα δεματοποιήσεως προκαλώντας συγχρόνως περιβαλλοντικό κίνδυνο και κίνδυνο βλάβης της Δημόσιας Υγείας (βλ. υπ’ αρ. πρωτ. 11424/6.6.2014, 4231/4.3.2013, 14137/2.7.2012, 9739/10.5.2012, έγγραφα Δημάρχου Πύλου- Νέστορος). Η αποστολή των ανωτέρω εγγράφων είναι πρόδηλο ότι δεν αποσβέννει ούτε διασκεδάζει τη νομική ευθύνη και εν προκειμένω την ποινική του Δημάρχου Πύλου- Νέστορος, ο οποίος μετά την παύση της λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως επέτρεψε στην Υπηρεσία Καθαριότητας του Δήμου Πύλου-Νέστορος να εναποθέτει παρανόμως τα σκουπίδια στον καταργηθέντα και παύσαντα να λειτουργεί ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου.
15. Η ανωτέρω δραματική και μη συνάδουσα με τη νομιμότητα κατάσταση αποτελεί διαρκές περιβαλλοντικό έγκλημα και εξακολουθητική και κατ’ επάγγελμα προσβολή του έννομου αγαθού της δημόσιας υγείας. Ειδικότερα, η λάθρα και κυρίως παράνομη επαναλειτουργία του ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου σε συνδυασμό με τα χιλιάδες σκουπιδοδεμάτια, που σαπίζουν εκτεθειμένα, αποτέλεσαν τη μόνη αιτία της πρόσφατης μεγάλης πυρκαγιάς της 3.6.2014, η οποία δεν είναι και η μόνη, καθ’ ότι από τον Απρίλιο του 2014 (26.4.2014) έως και σήμερα δεν υπάρχει σχεδόν μέρα, που να μην αναδύεται καπνός από τον ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου, καθ’ ότι στην ουσία η φωτιά σ’ αυτόν ουδέποτε έχει κοπάσει ή σβήσει ολοσχερώς. Παρέλκει δε η μνεία ότι οι χιλιάδες τόνοι στοιβαγμένων σκουπιδιών, η παντελής απουσία οποιασδήποτε μεθόδου διαχειρίσεώς τους, η απουσία προστατευτικών και προληπτικών μέτρων πυροσβέσεως και οι υψηλές θερμοκρασίες του ελληνικού θέρους αποτελούν καθημερινώς τους σπινθήρες της διαρκούς σοβούσας πυρκαγιάς στον ανωτέρω ΧΑΔΑ, που αυτοαναφλέγεται συνεχώς υπό τα αδρανή βλέμματα των αρμοδίων οργάνων τόσο της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως Α’ και Β’ βαθμού, όσο και της Κεντρικής Διοικήσεως.
ΙΙ. Τα ανακύπτοντα ζητήματα ποινικής ευθύνης των μηνυομένων προσώπων.
1. Η διάταξη του άρθρου 24 του Συντάγματος θεσπίζει ως θεμελιώδη υποχρέωση του Κράτους την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Η υποχρέωση αυτή έχει συγκεκριμένο κανονιστικό περιεχόμενο το οποίο συγκεκριμενοποιείται μέσω μιας σειράς αρχών που εξειδικεύουν, προσδιορίζουν και συνθέτουν την προλεχθείσα ύπατη υποχρέωση του Κράτους. Ειδικότερα, η διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος κατοχυρώνει ρητώς τις αρχές της προλήψεως και της αειφορίας. Από την ερμηνευτική σύζευξη όμως του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος με την διάταξη του άρθρου 174 της Συνθήκης Ε.Κ., συνάγεται ότι στη διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος στεγάζονται και οι αρχές της προφυλάξεως, της επανορθώσεως των καταστροφών κατά προτεραιότητα στην πηγή και η Αρχή σύμφωνα με την οποία «ο ρυπαίνων πληρώνει». Η διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος κατοχυρώνει το δικαίωμα στην προστασία του περιβάλλοντος ως θεμελιώδες δικαίωμα το οποίο επικοινωνεί ερμηνευτικώς με τη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 1 του Συντάγματος που κατοχυρώνει την Αρχή της αξίας του ανθρώπου, το δικαίωμα στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας (άρθρο 5 παρ. 1 Σ), το δικαίωμα στην υγεία (άρθρο 21 παρ. 3 Σ) και με τη διάταξη του άρθρου 25 παρ. 1 του Συντάγματος που θεσπίζει υποχρέωση της πολιτείας να διασφαλίζει την ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, κατοχυρώνοντας την αρχή της αναλογικότητας ως νομική σταθερά και ερμηνευτικό κριτήριο των επιμέρους δικαιϊκών ρυθμίσεων, τόσο του κοινού, όσο και του κανονιστικού νομοθέτη και της εν γένει δράσεως, της εκτελεστικής εξουσίας. Το κανονιστικό περιεχόμενο της αρχής της αειφορίας ταυτίζεται με επιταγή της διατηρήσεως στο διηνεκές αναλλοίωτου του φυσικού κεφαλαίου και του πολιτιστικού περιβάλλοντος και των επιμέρους συνθετικών του στοιχείων το οποίο κάθε γενιά οφείλει να το διαχειρίζεται και να το κληροδοτεί στην επόμενη αυτούσιο. Η αρχή της αειφορίας, αν και σχετίζεται άμεσα, δεν ταυτίζεται με την αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως καθώς η μεταξύ τους σχέση τυποποιείται ως σχέση έννοιας γένους με έννοια είδους. Με άλλη διατύπωση η αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως προϋποθέτει και ενσωματώνεται στην αρχή της αειφορίας καθώς η βιώσιμη ανάπτυξη οφείλει κατά το Σύνταγμα να τελολογεί στην προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Οι διατάξεις των άρθρων 24 και 106 παρ. 1 του Συντάγματος θεμελιώνουν την αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως το κανονιστικό φορτίο της οποίας γεωδετείται με βάση ειδικότερες συγκεκριμένες και αντικειμενικές παραδοχές. Αναλυτικότερα, η αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως οικοδομείται με θεμέλιο την παραδοχή της ιδιαιτερότητας κάθε περιοχής και δη της φυσικής και της πολιτιστικής ταυτότητας του περιβάλλοντός της. Με άλλη διατύπωση η ανάπτυξη μπορεί να διεκδικήσει το ποιοτικό χαρακτηριστικό της βιωσιμότητας μόνον, όταν οργανώνεται με βάση την καθιέρωση γενικών κριτηρίων, που διασφαλίζουν ένα κοινό πλαίσιο χωρικής οργανώσεως των παραγωγικών δραστηριοτήτων, πλαίσιο το οποίο συγχρόνως λαμβάνει υπ’ όψιν του την ιδιαίτερη φυσιογνωμία και τις χωροταξικές ιδιαιτερότητες των επιμέρους περιοχών καθώς και τις ειδικές ανάγκες προστασίας και αναπτύξεως κάθε περιοχής, αφού δεν είναι δυνατόν να αγνοείται η αυτοτελής φυσιογνωμία, η φέρουσα ικανότητα και το περιβάλλον κάθε περιοχής. Τουτέστιν, η οργάνωση της αναπτύξεως είναι βάσιμη όταν εδράζεται στον σεβασμό των περιβαλλοντικών στοιχείων κάθε περιοχής, που συναπαρτίζουν την αυτόνομη ιδιοπροσωπία της, η οποία συγκροτείται από την μορφολογική και εδαφολογική τους ταυτότητα, την σπανιότητα της πανίδας και της χλωρίδας τους, τις ιδιαίτερες κλιματικές και γεωμορφολογικές συνθήκες, το ανθρωπογενές περιβάλλον και την οικιστική προσωπικότητά της.
2. Η νομολογία του Σ.τ.Ε. με σειρά αποφάσεών του έχει πιστοποιήσει τα προλεχθέντα και έχει διαπλάσει το πλαίσιο της συνταγματικώς συγγνωστής νομοθετικής και κανονιστικής ρυθμίσεως για ζητήματα που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος, στην αρχή της αειφορίας και στην αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως των νησιωτικών περιοχών. Αναλυτικότερα το Σ.τ.Ε. έχει κρίνει ότι βιώσιμη και αειφόρος είναι η ανάπτυξη που ικανοποιεί τις εύλογες ανάγκες της παρούσας γενεάς χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την ικανοποίηση των αναγκών των μελλουσών γενεών (Σ.τ.Ε. 161/2000). Περαιτέρω έχει κρίνει ότι η τήρηση εκ μέρους του Κράτους της αρχής της βιώσιμης αναπτύξεως ελέγχεται ακυρωτικώς όταν από τα στοιχεία του φακέλου και τα διδάγματα της κοινής πείρας προκύπτει πως η προκαλούμενη από το έργο, τη δράση ή τη δραστηριότητα βλάβη για το περιβάλλον, είτε έχει μη επανορθώσιμο χαρακτήρα, είτε τελεί σε προφανή δυσαναλογία με το προσδοκώμενο όφελος και αποδομεί την έννοια της βιώσιμης αναπτύξεως (βλ. ΣτΕ Ολμ. 613/2002, ΣτΕ Ολμ. 3478/2000 και ΣτΕ Ολμ. 2170/2006). Επιπροσθέτως πρέπει να τονισθεί ότι η διάταξη του άρθρου 24 παρ.1 του Συντάγματος κατοχυρώνει την προστασία του περιβάλλοντος διττώς, τόσο ως θεμελιώδη πολιτειακή υποχρέωση, όσο και ως δημόσιο υποκειμενικό δικαίωμα κάθε προσώπου. Οι διατάξεις των άρθρων 24 παρ.1 και 2 του Συντάγματος, προβλέπουν ότι το κράτος έχει υποχρέωση εξασφαλίσεως των καλύτερων δυνατών όρων διαβίωσης και εγγυάται την ανάπτυξη και την λειτουργικότητα των οικισμών με βάση ρητά ποιοτικά πρότυπα. Οι διατάξεις αυτές ενσωματώνουν αυτοτελή κανονιστική ισχύ, η οποία ταυτίζεται με τη νομική και συγχρόνως πραγματική έννοια του περιβαλλοντικού και οικιστικού-πολεοδομικού κεκτημένου. Η εκτελεστική του Συντάγματος ποινική νομοθεσία διαλαμβάνει διατάξεις, οι οποίες τυποποιούν ως άδικη και αξιόποινη κάθε πράξη ή παράλειψη, η οποία προσβάλλει το φυσικό ή το πολιτιστικό περιβάλλον, θέττοντας σε ουσιαστική διακινδύνευση τα εξ’ αυτών απορρέοντα υπέρ κάθε προσώπου έννομα αγαθά (βλ. ενδεικτικώς άρθρα 28,29 και 30 του Ν. 1650/86, όπως ισχύει σήμερα μετά το άρθρο 4 του Ν. 3010/2002 και 21 του Ν. 4014/2012).
3. Η διάταξη του άρθρου 21 παρ. 3 του Συντάγματος κατοχυρώνει το δικαίωμα στην υγεία ως δημόσιο υποκειμενικό δικαίωμα, θεσπίζοντας συγχρόνως συνταγματική εγγύηση της δημόσιας υγείας, που ενσωματώνει ευθεία και διαρκή εντολή του συντακτικού νομοθέτη προς κάθε αρμόδιο όργανο του κράτους να λαμβάνει μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας καθ’ ότι ακόμη και η εξ’ αμελείας διακινδύνευσή της αποτελεί ιδιαίτερα άδικη και αξιόποινη πράξη ακόμα και αν τελείται δια παραλείψεως. Παρέλκει δε η μνεία ότι το δικαίωμα στην υγεία διαπλέκεται με τα δικαιώματα των άρθρων 2 παρ. 1 και 5 παρ. 1 του Συντάγματος και παράγει προστατευτέο υγειονομικό κεκτημένο.
4. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, εκτός της παραβάσεως των συρρεόντων ποινικών διατάξεων, που αποβλέπουν στην προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας πρέπει να υπομνησθεί ότι παραβιάστηκαν ολοκληρωτικώς οι περιβαλλοντικοί όροι που θεσπίστηκαν για την επίμαχη μονάδα δεματοποιήσεως στη θέση Άγιος Νικόλαος του Δήμου Πύλου-Νέστορος, με την υπ’ αρ. πρωτ. 2825/2009 και 1017/85/16.1.2013 αποφάσεις της Περιφέρειας Πελοποννήσου και της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδος και Ιονίου. Σημειωτέον, ότι οι καταμηνυόμενοι είχαν ιδιαίτερο καθήκον να μεριμνούν για τη σχολαστική τήρηση των ως άνω περιβαλλοντικών όρων.
5. Αρχικώς πρέπει να υπογραμμιστεί ένα περιβαλλοντικό και ευρύτερα δικαιοπολιτικό παράδοξο. Η επίμαχη μονάδα δεματοποιήσεως εγκαταστάθηκε σε δημόσια δασική έκταση, στη θέση Άγιος Νικόλαος, νότια-νοτιοδυτικά της πόλεως της Πύλου, εκτάσεως 45.138,75 τ.μ. Αυτό προκύπτει, τόσο από την υπ’ αρ. 2646/3.11.2008 απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, όσο και από τις προλεχθείσες δύο αποφάσεις εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων (βλ. κεφ. Α και Α1 αντίστοιχα). Περαιτέρω και οι δύο ως άνω εγκριτικές των περιβαλλοντικών όρων αποφάσεις στο κεφάλαιο Θ και Ε1 αντιστοίχως, πιστοποιοούν ότι η θέση εγκαταστάσεως της κρίσιμης μονάδας δεματοποιήσεως βρίσκεται εντός του Καταφυγίου Άγριας Ζωής με την ονομασία «Άγιος Νικόλαος» (Κωδ. 511), το οποίο θεσμοθετήθηκε με την υπ’ αρ. 33305/17014 Υ.Α (Φ.Ε.Κ 696/21.4.1976), που ως ιδιαίτερο οικοσύστημα χρήζει ειδικής και αυξημένης προστασίας. Από το συνδυασμό των ανωτέρω, ανακύπτουν δύο μείζονα ερωτήματα, που εκτός των άλλων απαιτούν και ποινική διερεύνηση. Το πρώτο σχετίζεται με το αν επιτρέπεται η εγκατάσταση και λειτουργία της ιδιαιτέρως οχλούσας περιβαλλοντικώς μονάδας δεματοποιήσεως σε δημόσια δασική έκταση. Το δεύτερο συνάπτεται με το επιτρεπτό της εγκαταστάσεως και της λειτουργίας της ως άνω μονάδας εντός ενός ιδιαιτέρου οικοσυστήματος και δη εντός του καταφυγίου Άγριας Ζωής «Άγιος Νικόλαος» (Κωδ. 511). Οι προλεχθείσες αποφάσεις εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων της μονάδας δεματοποιήσεως είναι συμπληρωματικές και ισχύουν ταυτοχρόνως καθ’ ότι η μεταγενέστερη χρονικώς απόφαση δεν κατήργησε την πρώτη αλλά τροποποίησε ορισμένες διατάξεις της, συμπληρώνοντας το ρυθμιστικό της περιεχόμενο. Σύμφωνα με την πρώτη απόφαση περιβαλλοντικών επιπτώσεων (Κεφ. Α) ορίζεται ότι η διάρκεια λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως ήταν διετής, όπως και η διάρκεια της προσωρινής αποθηκεύσεως των σκουπιδοδεματίων. Η δεύτερη απόφαση δεν προβλέπει σχετική ρύθμιση, οπότε είναι πρόδηλο, ότι από την έναρξη της λειτουργίας της μονάδας έχουν παρέλθει δύο έτη και κατά τούτο έχει λήξει ο ανεκτός περιβαλλοντικώς χρόνος λειτουργίας της. Οι προλεχθείσες αποφάσεις περιβαλλοντικών όρων (βλ. παρ. 14 και 26 αντιστοίχως) ρητώς προβλέπουν τη νομική υποχρέωση του κράτους για τη σταδιακή εξάλειψη όλων των λειτουργούντων ΧΑΔΑ έως την 31.12.2008. Παρά ταύτα, όπως προλέχθηκε, κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας ο ΧΑΔΑ «Αγίου Νικολάου» εξακολουθεί να λειτουργεί πλήρως, δεχόμενος όλα τα απορρίμματα του Καλλικρατικού Δήμου Πύλου-Νέστορος, γενόμενης σύστοιχης ποινικής ευθύνης των καταμηνυομένων. Η πρώτη απόφαση περιβαλλοντικών επιπτώσεων στο κεφάλαιο Δ΄ προέβλεπε ειδικές ρυθμίσεις για την προσωρινή εναπόθεση των δεμάτων, καθώς και κριτήρια της τοποθετήσεώς τους, χωρίς ουδέποτε να τηρηθούν. Στο ίδιο κεφάλαιο προβλέπονται επίσης ρυθμίσεις για έργα διαχειρίσεως ομβρίων, αντιπυρικής προστασίας και περιφράξεως, που ουδέποτε τηρήθηκαν. Στο κεφάλαιο 22 της ως άνω αποφάσεως προβλέπονται 14 ειδικοί όροι, οι οποίοι παραβιάστηκαν πλήρως, συστηματικώς από τους καταμηνυομένους, χωρίς συναίσθηση της ευθύνης τους. Ο τραγικός ή και ιλαρός χαρακτήρας της πραγματικότητας, που με τις πράξεις και τις παραλείψεις τους δημιούργησαν οι καταμηνυόμενοι, αποκαλύπτεται από τη ρύθμιση του κεφαλαίου ΙΑ΄ της ως άνω αποφάσεως, που προβλέπει την ποινική τους ευθύνη ορίζοντας ότι «…θεωρημένο τεύχος της ΜΠΕ και η απόφαση εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων πρέπει να βρίσκονται στο χώρο λειτουργίας της μονάδας και να επιδεικνύονται σε κάθε έλεγχο και σε κάθε αρμόδιο σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία». Η δεύτερη απόφαση περιβαλλοντικών όρων επεκτείνει την εγκατάσταση της μονάδας δεματοποιήσεως, με κτιριολογική και μηχανολογική επέκτασή της, ώστε να λειτουργήσει Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών και μονάδα κομποστοποιήσεως οργανικών αποβλήτων, προερχόμενων από τη διαλογή των αστικών συμμείκτων απορριμμάτων (βλ. κεφάλαιο Α΄ παρ. Α1, Α2, Α3, Α4, Α5 και Α6). Παρά τις ανωτέρω προβλέψεις, ουδέποτε λειτούργησε Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών και μονάδα κομποστοποιήσεως οργανικών αποβλήτων κατά ρητή και ευθεία παράβαση των σχετικών διατάξεων. Στο κεφάλαιο Δ΄ της ως άνω δεύτερης αποφάσεως προβλέπονται 38 ειδικοί όροι προστατευτικοί του περιβάλλοντος, που ουδέποτε τηρήθηκαν. Ενδεικτικώς, από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι η μονάδα δεματοποιήσεως εφοδιάστηκε με έγκριση τύπου ΕΟΚ (κεφάλαιο Δ΄ παρ. 11), όπως επίσης δεν τηρήθηκαν οι ρυθμίσεις των παραγράφων 21 και 22 για τη μετακίνηση των απορριματοφόρων οχημάτων. Παραβίαση υφίσταται και των όρων 23, 24 και 25, αφού δεν υφίσταται ούτε συντηρείται επαρκής περίφραξη, ούτε φυλάσσεται, ούτε ασφαλίζεται ο χώρος, ούτε τηρείται ανά βάρδια αρχείο με ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία των φορτίων, που κατέφθασαν στην εγκατάσταση από τα απορριμματοφόρα, ώστε να αρχειοθετούνται σε κατάλληλη βάση δεδομένων. Παρέλκει δε η μνεία ότι οι ρυθμίσεις των υποκεφαλαίων Δ2 και Δ3 για το κέντρο διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών και της μονάδας κομποστοποίησης, οι οποίες ποτέ δεν εγκαταστάθηκαν και δε λειτούργησαν. Στην παράγραφο 27 του κεφαλαίου Δ΄ της ως άνω αποφάσεως ΜΠΕ προβλέπονται έξι ειδικές ρυθμίσεις για την πυρασφάλεια και την αντιπυρική προστασία (27.1 έως 27.6), οι οποίες ουδέποτε τηρήθηκαν, όπως απέδειξε η μεγάλη πυρκαγιά της 3.6.2014 καθώς και η υφιστάμενη καθημερινώς ανάφλεξη και καύση που παρατηρείται στον παρανόμως λειτουργούντα Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου. Ιδιαίτερη αξία έχει η διάταξη 8 της παραγράφου Δ’ που ορίζει ότι κάθε προσωρινή διακοπή της λειτουργίας του έργου για χρόνο μεγαλύτερο του ενός μηνός πρέπει να γνωστοποιείται στις αρμόδιες αρχές. Όπως όμως προέκυψε από τις δημόσιες δηλώσεις του Διοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Καλαμάτας, ουδέποτε υπήρξε ενημέρωση από τον Δήμο Πύλου-Νέστορος, για την διακοπή της λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως. Επίσης, δεν προκύπτει, αν ο Δήμος Πύλου-Νέστορος, ενημέρωσε και πότε τις αρμόδιες αρχές, όπως δεν προκύπτει πότε διακόπηκε η λειτουργία της μονάδας, για ποίο λόγο και για πόσο χρόνο καθώς και αν η διακοπή αυτή είναι προσωρινή ή μόνιμη. Επιπροσθέτως, ολικώς παραβιάστηκε η διάταξη του κεφαλαίου Η’ , ως προς την οποία γεννάται και το ερώτημα πότε οι αρμόδιες υπηρεσίες προέβησαν σε ελέγχους της τηρήσεως ή μη των περιβαλλοντικών όρων και ποια τα πορίσματα- διαπιστώσεις των σχετικών ελέγχων. Καταληκτικώς, πρέπει να επισημανθεί ότι κάθε γενική ή ειδική πρόβλεψη των ανωτέρω δύο αποφάσεων της εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων αποτελεί αυτοτελές ερώτημα, που πρέπει να διερευνηθεί κατά την ποινική προδικασία και στο οποίο πρέπει να απαντήσει ρητώς κάθε καταμηνυόμενος. Επίσης, τα ίδια αυτά ερωτήματα προσδιορίζουν την ένταση της ποινικής ευθύνης των καταμηνυόμενων ως προς το επίμαχο περιβαλλοντικό και υγειονομικό έγκλημα, που συντελείται καθημερινώς στον παράνομο Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου και στην επ’ αυτού παύσασα να λειτουργεί μονάδα δεματοποιήσεως. Από το συνδυασμό των ανωτέρω συνάγεται ότι οι καταμηνυόμενοι έχουν ποινική ευθύνη καθώς με εξακολουθητικές πράξεις και παραλείψεις τους διέπραξαν και ανέχθηκαν τη συντέλεση ενός μείζονος εγκλήματος κατά του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, το οποίο έχει ιδιαίτερη απαξία, καθ’ ότι προσβάλλει ευθέως ρητώς προστατευόμενα συνταγματικά αγαθά. Οι αξιόποινες πράξεις και παραλείψεις των καταμηνυομένων, όπως προλέχθηκε, συνδέονται αρχικώς με την παραβίαση, σχεδόν ολικώς, των όρων, που προβλέπονται από τις αποφάσεις εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, σχετικώς με τη λειτουργία της μονάδας δεματοποιήσεως στη θέση Άγιος Νικόλαος Πύλου. Επίσης συνδέονται με την παύση της λειτουργίας της ανωτέρω μονάδας και τη λειτουργία του ήδη καταργηθέντος ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου, στον οποίο κατά παράβαση της κείμενης εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας εναποτίθενται ανεξελέγκτως όλα τα απορρίμματα του Δήμου Πύλου-Νέστορος. Η ως άνω αξιόποινη συμπεριφορά των καταμηνυομένων επιτείνεται καθ’ ότι λειτουργεί αυτόνομα ως επαρκής αιτία συντελέσεως σύστοιχων αξιόποινων πράξεων, όπως είναι η πυρκαγιά, που ξέσπασε την επίμαχη θέση Άγιος Νικόλαος Πύλου την 3.6.2014, ρυπαίνοντας με επικίνδυνες ύλες και τοξίνες από την καύση των σκουπιδιών το περιβάλλον της περιοχής, βλάπτοντας ουσιωδώς τη δημόσια υγεία. Με άλλη διατύπωση, η επίμαχη πυρκαγιά προκλήθηκε λόγω της παραβιάσεως των όρων των αποφάσεων εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων της επίμαχης μονάδας δεματοποιήσεως, της παύσεως της λειτουργίας της σε συνδυασμό με την παράνομη λειτουργία του ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου.
5. Η διάταξη του άρθρου 259 ΠΚ τυποποιεί την εγκληματική πράξη της παραβάσεως καθήκοντος, ορίζοντας ότι: «Υπάλληλος που με πρόθεση παραβαίνει τα καθήκοντα της υπηρεσίας του με σκοπό να προσπορίσει στον εαυτό του ή σε άλλον παράνομο όφελος ή για να βλάψει το κράτος ή κάποιον άλλο τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών, αν η πράξη αυτή δεν τιμωρείται με άλλη ποινική διάταξη.» Επιπροσθέτως, οι καταμηνυόμενοι είναι όλοι υπάλληλοι κατά την έννοια του άρθρου 13α του ΠΚ. Στην προκειμένη περίπτωση οι καταμηνυόμενοι ως υπάλληλοι και με βάση τις νόμιμες αρμοδιότητες, που τους έχουν ανατεθεί είχαν καθήκον και υποχρέωση, να προστατεύουν το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία και παρά ταύτα επέδειξαν αντίθετη συμπεριφορά προσβάλλοντας και θέττοντας σε ουσιαστική διακινδύνευση τα ανωτέρω συνταγματικά αγαθά. Επιπροσθέτως, το κρίσιμο καθήκον των καταμηνυομένων προσδιορίζεται από μία εκάστη αλλά και όλες μαζί τις διατάξεις των αποφάσεων εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων της μονάδας δεματοποιήσεως, οι οποίες παραβιάστηκαν ευθέως και συστηματικώς, παραβιαζόμενου έτσι του απορρέοντος απ’ αυτές ρητού καθήκοντος των καταμηνυομένων.
Επειδή, η παρούσα μηνυτήρια αναφορά είναι νόμιμη και βάσιμη.
Επειδή, προσάγονται σειρά εγγράφων, που την τεκμηριώνουν.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΖΗΤΩ
Να γίνει δεκτή η παρούσα μηνυτήρια αναφορά, διατασσομένης αμέσως έρευνας κατά τις διατάξεις του Κ.Π.Δ προκειμένου να διαπιστωθεί η πραγμάτωση και η συντέλεση των νυν καταμηνυομένων αξιόποινων πράξεων και παραλείψεων και να ασκηθεί ποινική δίωξη εις βάρος των υπαιτίων προσώπων, επιβαλλόμενων εις βάρος της των προβλεπομένων από την κείμενη νομοθεσία κυρώσεων.
Μάρτυρες προτείνω :
α. Το Διοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Καλαμάτας, Πύραρχο Κυριακούλη Κυριακουλέα, κάτοικο ως εκ της Υπηρεσίας του Καλαμάτας Μεσσηνίας.
β. Το δημοσιογράφο της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» Ιωάννη Σινάπη, κάτοικο Καλαμάτας, οδός Γεωργούλη αρ. 26.
γ. Τον Αθανάσιο Μαντόγιαννη του Βασιλείου, κάτοικο Πύλου Μεσσηνίας.
Καλαμάτα, 28.7.2014
Ο υποβάλλων τη μηνυτήρια αναφορά
Παναγιώτης Γιαννόπουλος
ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΜΟΝΟΜΕΛΟΥΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
ΑΙΤΗΣΗ
(Άρθρο 682 και 731 ΚΠολΔ)
Του Παναγιώτη Γιαννόπουλου, Δικηγόρου, κατοίκου Αθηνών, οδός Ναυαρίνου αρ. 15.
ΚΑΤΑ
1. Του Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοικήσεως Α’ Βαθμού με την επωνυμία «Δήμος Πύλου- Νέστορος» που εδρεύει στην Πύλο, νομίμως εκπροσωπουμένου.
2. Του Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοικήσεως Β’ Βαθμού με την επωνυμία «Περιφέρεια Πελοποννήσου», που εδρεύει στην Τρίπολη, νομίμως εκπροσωπουμένου
3. Του Υπουργού Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, που κατοικοεδρεύει στην Αθήνα και όπως εκπροσωπείται νομίμως.
__________________________________
I. Τα κρίσιμα νομικά και πραγματικά περιστατικά.
1. Στον Δήμο Πύλου λειτουργούσε συνεχώς κατά τα τελευταία τριάντα έτη στην θέση Άγιος Νικόλαος Χώρος Ανεξέλεγκτης Διαθέσεως Αποβλήτων (Χ.Α.Δ.Α.). Στον ως άνω Χ.Α.Δ.Α. τα τελευταία έτη εναποτίθενται τα αστικά απορρίμματα τόσο του Καποδιστριακού Δήμου Πύλου, όσο επίσης και των Καποδιστριακών όμορων Δήμων Μεθώνης, Χιλιοχωρίων και Βουφράδος. Πλέον, από το έτος 2010 και μετά στον προλεχθέντα Χ.Α.Δ.Α εναποτίθενται τα απορρίμματα του Καλλικρατικού Δήμου Πύλου-Νέστορος, που απαρτίζεται από την συνένωση των Καποδιστριακών Δήμων Πύλου, Μεθώνης, Κορώνης, Χιλιοχωρίων, Νέστορος και Παπαφλέσσα.
2. Σύμφωνα με τις οδηγίες 75/442 και 91/156 της Ευρωπαϊκής Ενώσεως σε συνδυασμό με την υπ’ αρ. C 502/2003 καταδικαστική εις βάρος της Ελλάδας αποφάσεως του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, υφίστατο υποχρέωση της χώρας μας να διακόψει έως την 31.12.2008 την λειτουργία όλων των Χώρων Ανεξέλεγκτης Διαθέσεως Αποβλήτων, με την σύστοιχη υποχρέωση της άμεσης αντικαταστάσεώς τους. Σύμφωνα με την προλεχθείσα Ευρωπαϊκή νομοθεσία και την απόφαση του Δ.Ε.Κ., τυχόν παράβαση της ως άνω υποχρεώσεως ή υπερβάσεως της καταληκτικής ημερομηνοχρονολογίας συμμορφώσεως της χώρας μας, επιφέρει την επιβολή προστίμου ύψους 34.000,00 € ημερησίως για την λειτουργία ενός εκάστου Χ.Α.Δ.Α.. Επιπροσθέτως, η εθνική νομοθεσία και δη οι διατάξεις της Κ.Υ.Α. 50910/2727/03 «Μέτρα και όροι για την διαχείριση στερεών αποβλήτων – Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός» διαλαμβάνουν ρυθμίσεις για την παύση της λειτουργίας των ενεργών Χ.Α.Δ.Α. και της αποκαταστάσεώς τους και συστηματοποιούνται οι διοικητικές ενέργειες για την δημιουργία μονάδων δεματοποιήσεως και μονάδων επεξεργασίας των αστικών απορριμμάτων. Οι επίμαχες αυτές ρυθμίσεις του Ευρωπαϊκού και του Εθνικού Δικαίου συμπλέκονται και συγχρόνως ταυτίζονται με τον σκληρό πυρήνα του δημοσίου συμφέροντος, της δημόσια υγείας και της προστασίας του περιβάλλοντος. Με άλλη διατύπωση, η ρυθμιστική ακτινοβολία των ανωτέρω ρυθμίσεων είναι δεσμευτική για κάθε όργανο του κράτους.
3. Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου με την υπ’ αρ. 238/2008 απόφασή του που λήφθηκε κατά την συνεδρίαση της 10/12/2008 αποφάσισε ομοφώνως την παύση της λειτουργίας του Χ.Α.Δ.Α. στην θέση «Άγιος Νικόλαος» του ανωτέρω Δήμου. Συνεπώς είναι σαφές ότι ο Χ.Α.Δ.Α. Αγίου Νικολάου έχει παύσει να λειτουργεί νομίμως ήδη από την 31.12.2008 και εντεύθεν.
4. Ως προς το ζήτημα της Διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων και των εν γένει στερεών αποβλήτων στο Νομό Μεσσηνίας και δη στον Δήμο Πύλου πρέπει να υπομνησθούν μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα. Αναλυτικότερα, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου με την υπ’ αρ. 122/2005 απόφασή του αποφάσισε ομοφώνως την συμμετοχή του Δήμου Πύλου στον «Ενιαίο Σύνδεσμο Διαχειρίσεως στερεών αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας» και συγχρόνως αποφάσισε ότι αναθέτει στον ανωτέρω ενιαίο Σύνδεσμο τις κάτωθι αρμοδιότητες :
«1. Το σχεδιασμό της διαχειρίσεως και την εν γένει διαχείριση στερεών αποβλήτων στον Νομό Μεσσηνίας, ήτοι τη συλλογή, μεταφορά, διαλογή και επεξεργασία των στερεών αποβλήτων καθώς επίσης την αποθήκευση και απόθεσή τους στο έδαφος και τις αναγκαίες εργασίες επεξεργασίας για την επαναχρησιμοποίηση, ανάκτηση ή ανακύκλωσή τους και την παραγωγή ενέργειας από αυτά και τέλος την εκπόνηση κάθε αναγκαίας μελέτης και την εκτέλεση κάθε αναγκαίου μέτρου για την εκπλήρωση του σκοπού αυτού.
2. Την προστασία του περιβάλλοντος στους Δήμους του Νομού Μεσσηνίας και η ανάπτυξη δράσεων στον τομέα αυτό. Τον έλεγχο και την παρακολούθηση της ποιότητας του περιβάλλοντος, τον έλεγχο της τηρήσεως των περιβαλλοντικών όρων, την ανάληψη πρωτοβουλιών και την υλοποίηση ενεργειών για την οικολογική αναβάθμιση του Νομού Μεσσηνίας και την εκπόνηση ερευνητικών προγραμμάτων και μελετών περιβάλλοντος.
3. Την υλοποίηση έργων και δράσεων διαδημοτικής συνεργασίας, τη συμμετοχή σε υφιστάμενες ή μέλλουσες να ιδρυθούν επιχειρήσεις φορέων Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, τη συμμετοχή σε προγραμματικές συμβάσεις και γενικώς την ανάπτυξη κάθε δραστηριότητας στην αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων του Νομού Μεσσηνίας».
Σημειωτέον ότι η διάρκεια λειτουργίας του ως άνω συνδέσμου προβλέπεται ως 30ετής. Το έτος 2006 εκδόθηκε η υπ’ αρ. 18280/2006 απόφαση της Γενικής Γραμματέως της Περιφέρειας Πελοποννήσου, με την οποία συστάθηκε ο ενιαίος σύνδεσμος Διαχειρίσεως στερεών αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας, η οποία και δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (τεύχος Β’ – 9/10.1.2008). Από τον συνδυασμό των ανωτέρω συνάγεται ότι μετά την σύσταση του προλεχθέντος ενιαίου συνδέσμου ο Δήμος Πύλου απεκδύθηκε κάθε αρμοδιότητας σχετικά με τον σχεδιασμό δράσεων αφορώντων στην διαχείριση των στερεών αποβλήτων, στην διαλογή, επεξεργασία, αποθήκευση, εναπόθεση, ανακύκλωση, παραγωγή ενέργειας απ’ αυτά καθώς και στην εκπόνηση κάθε αναγκαίου έργου για την εκπλήρωση του σκοπού αυτού. Άλλωστε, η καθ’ ύλην αναρμοδιότητα του Δήμου Πύλου ως προς το ζήτημα της διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων και των εν γένει στερεών αποβλήτων συνάγεται από τις διατάξεις του Εθνικού και Περιφερειακού Σχεδιασμού (ΚΥΑ 50910/2727/2003 – ΦΕΚ Β’ 1909/22.12.2003), οι οποίες ορίζουν ότι η εν λόγω αρμοδιότητα ανήκει αποκλειστικώς στους φορείς διαχειρίσεως στερεών αποβλήτων.
5. Ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Πελοποννήσου, στο πλαίσιο της ασκήσεως της προλεχθείσας αρμοδιότητας εξέδωσε την υπ’ αρ. πρ. 2646/3.11.2008 απόφασή του με την οποία παραχώρησε στον Δήμο Πύλου δημόσια δασική έκταση εμβαδού 45.138,75 τ.μ. για την υλοποίηση του έργου «εγκατάσταση εξοπλισμού δεματοποιήσεως αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων και προσωρινής αποθηκεύσεως» στην θέση Άγιος Νικόλαος του Δήμου Πύλου. Σημειωτέον ότι η κρίσιμη παραχωρούμενη έκταση αντιστοιχεί πλήρως με την έκταση, που επί τριάντα και πλέον έτη λειτουργεί ο Χ.Α.Δ.Α του Δήμου Πύλου.
6. Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου στην συνεδρίασή του της 24.11.2008 έλαβε κατά πλειοψηφία την υπ’ αρ. 216/2008 απόφαση με την οποία αποφάσισε «την ανεύρεση χώρου σε συνεργασία με τους όμορους Δήμους σε ημιορεινή Δασική περιοχή για την εγκατάσταση του δεματοποιητή», κρίνοντας ότι η επιλογή της θέσεως του Αγίου Βασιλείου και η σύστοιχη παραχώρηση της δασικής εκτάσεως, που αντιστοιχεί στον λειτουργούντα Χ.Α.Δ.Α., δεν είναι η ορθότερη. Η εν λόγω απόφαση όμως έπασχε προδήλως νομικής πλημμέλειας προεχόντως διότι το Δημοτικό Συμβούλιο ήταν υλικώς αναρμόδιο να αποφανθεί επί του ζητήματος της διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων. Η ως άνω απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου κρίθηκε παράνομη από τον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου με την υπ’ αρ. πρ. 78759/15980-78738/15971-77634/15660/2009 απόφαση, κατά την άσκηση του ελέγχου νομιμότητας που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 149 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (Ν. 3463/2006). Στο σημείο αυτό πρέπει να τονισθεί ότι κατά της αποφάσεως αυτής του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, που δεν επικύρωσε ως παράνομη την υπ’ αρ. 216/2008 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, δεν ασκήθηκε είτε η προβλεπόμενη από την διάταξη του άρθρου 151 Ν. 3463/06 προσφυγή ενώπιον της ειδικής Επιτροπής του άρθρου 152 του ίδιου νόμου είτε ένδικο βοήθημα ενώπιον των αρμοδίων Δικαστηρίων. Περαιτέρω, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου στην συνεδρίασή του της 4.3.2009 για το ζήτημα της εγκαταστάσεως της μονάδος του δεματοποιητή, έλαβε κατά πλειοψηφία την υπ’ αρ. 31/2009 απόφαση, σύμφωνα με την οποία αποφασίστηκε αφενός η ανεύρεση άλλου χώρου εγκαταστάσεως του δεματοποιητή σε ημιορεινή περιοχή από τον Δήμο Πύλου και σε συνεργασία με τους όμορους Δήμους και αφετέρου η άσκηση ένδικων μέσων στα αρμόδια Δικαστήρια για την αποτροπή της εγκαταστάσεως της μονάδας του Δεματοποιητή στην θέση «Άγιος Νικόλαος». Η απόφαση αυτή του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πύλου κρίθηκε παράνομη με την υπ’ αρ. πρ. 4092/20.5.2009 απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, κατά την άσκηση του κατά την διάταξη του άρθρου 149 Ν. 3463/2006 ελέγχου νομιμότητας, χωρίς όμως ουδέποτε να ασκηθεί είτε διοικητική προσφυγή είτε ένδικο βοήθημα ενώπιον των αρμοδίων Δικαστηρίων.
7. Η παραχωρούμενη από την Περιφέρεια Πελοποννήσου δημόσια δασική έκταση εμβαδού 45.138,75 τ.μ., όπως προλέχθηκε ταυτίζεται απολύτως με τον χώρο, ο οποίος επί τριάντα και πλέον έτη είχε διατεθεί για την λειτουργία του Χ.Α.Δ.Α. του Δήμου Πύλου στην θέση «Άγιος Νικόλαος».
8. Από τον συνδυασμό των προλεχθέντων συνάγεται ότι ήδη από την 31.12.2008 απαγορεύεται με βάση το ισχύον δίκαιο, η λειτουργία Χ.Α.Δ.Α. εντός της Ελληνικής Επικράτειας. Ο Δήμος Πύλου δε, έχει λάβει δια του Δημοτικού Συμβουλίου απόφαση περί παύσεως της λειτουργίας του Χ.Α.Δ.Α. στην θέση «Άγιος Νικόλαος» από την 31.12.2008. Η αρμοδιότητα για την επιλογή του τρόπου, των μεθόδων και της δημιουργίας των απαιτούμενων εγκαταστάσεων επεξεργασίας κι εν γένει διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων και των στερεών αποβλήτων δεν συνιστά τοπικό ζήτημα ή ειδικό ή λεπτομερειακό ζήτημα και κατά τούτο δεν ανήκει στην δέσμη των αποφασιστικών αρμοδιοτήτων των Ο.Τ.Α., αλλά στην Κεντρική Διοίκηση. Η μέθοδος της δεματοποιήσεως των αστικών απορριμμάτων, η προσωρινή εναπόθεσή τους και η υστερόχρονη μεταφορά τους προς επεξεργασία σε ειδική μονάδα επεξεργασίας κρίθηκε ότι συνιστά επιστημονικώς φιλική προς το περιβάλλον και τεχνικώς αποτελεσματική μέθοδο διαχειρίσεως, η οποία προδήλως δεν συγκρίνεται με την περιβαλλοντικώς και υγειονομικώς απαράδεκτη και κυρίως επικίνδυνη λειτουργία των Χ.Α.Δ.Α. Η παραχωρούμενη από την Περιφέρεια Πελοποννήσου δημόσια δασική έκταση στην θέση «Άγιος Νικόλαος» του Δήμου Πύλου για την εγκατάσταση της μονάδος δεματοποιήσεως αντιστοιχεί απολύτως και επακριβώς με την ίδια έκταση στην οποία τριάντα και πλέον έτη λειτουργούσε ο ήδη παράνομος πλην όμως λειτουργών Χ.Α.Δ.Α. του Δήμου Πύλου.
9. Την 2.6.2009 το τμήμα ΤΥΔΚ της Διευθύνσεως Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Ν. Μεσσηνίας με το υπ’ αρ. 6520/2009 έγγραφο της εξέφρασε σαφείς ενστάσεις για την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου «Εγκατάσταση εξοπλισμού Δεματοποιήσεως ΑΣΑ Δ.Ε.Πύλου». Ειδικότερα, στο έγγραφο αυτό επισημαινόταν η έλλειψη φακέλου Προμελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, η μη εξέταση εναλλακτικών λύσεων, η έλλειψη αποδοχής της συγκεκριμένης χρήσεως από τον Καποδιστριακό Δήμο Πύλου και τέλος η απουσία περιγραφής του έργου της υπεδάφιας διαθέσεως των επεξεργασμένων υγρών λυμάτων, καθώς και η έλλειψη κατάλληλων γεωλογικών υδρογεωλογικών συνθηκών για τη δυνατότητα υπεδάφιας διαθέσεως. Στη συνέχεια και παρά τη μη θεραπεία των ανωτέρω ελλείψεων- πλημμελειών, που συνομολογούσε η αρμόδια Υπηρεσία της Περιφέρειας Πελοποννήσου, ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Πελοποννήσου, εξέδωσε την υπ’ αρ. 2825/5.8.2009 απόφαση εγκρίσεως Περιβαλλοντικών όρων του έργου «Δεματοποίηση/προσωρινή αποθήκευση μετά τη συλλογή και μεταφορά αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων στο Δήμο Πύλου».
10. Οι όροι της ως άνω Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με ρητή διάταξή της (άρθρο 1 Α) ίσχυαν για δύο χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του έργου. Στη συνέχεια εκδόθηκε η υπ’ αρ. 6/2009 άδεια οικοδομήσεως για την ανέγερση του κτιρίου εγκαταστάσεως του μηχανολογικού εξοπλισμού του Δεματοποιητή. Την 26.1.2010 ο Νομάρχης Μεσσηνίας εξέδωσε την υπ’ αρ. 14677/1967/26.1.2010 απόφασή του για τη χορήγηση άδειας εγκαταστάσεως της Μονάδας Δεματοποιήσεως Αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων στο Δήμο Πύλου για δύο έτη και δη έως την 26.1.2012. Την 20.1.2011 με το υπ’ αρ. πρ. 124 έγγραφο προς ΦΟΣΔΑ ορίστηκε η 26.1.2011 ως ημέρα παραλαβής της ως άνω μονάδας δεματοποιήσεως. Ο Καλλικρατικός Δήμος Πύλου Νέστορος με την υπ’ αρ. 322/2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, που εγκρίθηκε ως νόμιμη με την υπ’ αρ. 130/9.1.2012 της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας, συνήψε προγραμματική σύμβαση με τον «Φορέα Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Μεσσηνίας (ΦΟΣΔΑ νομού Μεσσηνίας) για τη λειτουργία της ως άνω Μονάδος Δεματοποιήσεως Αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων στη θέση Άγιος Νικόλαος, η οποία και υπογράφηκε την 13.3.2012. Η ως άνω σύμβαση μετά τη λήξη της παρατάθηκε με νεότερη την 14.2.2013 υπογραφόμενη από τον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, το Δήμαρχο Πύλου Νέστορος και τον Πρόεδρο του Δ.Σ του «Ενιαίου Συνδέσμου Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας» ως διαδόχου του «Φορέα Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας». Προηγουμένως δε με την υπ’ αρ. 20.2.2012 απόφαση του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου είχε χορηγηθεί άδεια αορίστου χρονικής διάρκειας για την ως άνω Μονάδα Δεματοποιήσεως Αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων. Εξάλλου, η Γενική Διεύθυνση Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου με την υπ’ αρ. πρ. 1017/85/16.1.2013 απόφασή της τροποποίησε την υπ’ αρ. 42825/2009 προλεχθείσα απόφαση Εγκρίσεως Περιβαλλοντικών Όρων, του ίδιου ως άνω έργου, με διάρκεια ισχύος τρία έτη.
11. Στο σημείο αυτό πρέπει να λεχθεί ότι κατά της υπ’ αρ. πρωτ. 2646/3-11-2008 Αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Πελοποννήσου με την οποία παραχωρήθηκε στο Δήμο Πύλου «δημόσια δασική έκταση για την υλοποίηση του έργου “Εγκατάσταση εξοπλισμού δεματοποίησης αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων & προσωρινής αποθήκευσης” στην θέση Άγιος Νικόλαος τ.δ. Πύλου του Δήμου Πύλου Ν. Μεσσηνίας», της υπ’ αριθμ. πρωτ. 7200/4067/12-03-2009 αποφάσεως «Αποστολή ορθής επανάληψης απόφασης παραχώρησης Δ.Δ. έκτασης», του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Πελοποννήσου, της υπ' αρ. 6/2009 οικοδομικής άδειας που εξέδωσε το Νομαρχιακό Γραφείο Πύλου της Δ/νσης Πολεοδομίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως Μεσσηνίας, έχει ασκηθεί από δημότες της Πύλου και ένα αστικό σωματείο, η υπ’ αρ. κατ. 3525/2009 αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του ΣτΕ.
12. Στο σημείο αυτό πρέπει να υπομνησθεί μια κομβική παρατήρηση. Μετά την εγκατάσταση της μονάδας δεματοποιήσεως αστικών συμμείκτων απορριμμάτων στην θέση Άγιος Νικόλας, ήδη από τον Μάρτιο του 2012, όπως προλέχθηκε, δεν επιτρέπεται η επαναλειτουργία του ιδίου χώρου, ως χώρου εναποθέσεως απορριμμάτων καθώς η λειτουργία του Χ.Α.Δ.Α έχει παύσει να επιτρέπεται με βάση την κείμενη εθνική και ενωσιακή νομοθεσία, ήδη από την 31.12.2008. τουτέστιν, τα απορρίμματα στον Δήμο Πύλου-Νέστορος πρέπει να δεματοποιούνται και μόνον και όχι να εναποτίθενται εντός του καταργηθέντος Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, χωρίς να υποστούν δεματοποίηση.
13. Παρά ταύτα, η ως άνω μονάδα δεματοποιήσεως έχει παύσει να λειτουργεί εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα, χωρίς να έχουν ενημερωθεί προς τούτο οι αρμόδιες Υπηρεσίες από τον Δήμο Πύλου-Νέστορος. Το γεγονός αυτό αποκαλύφθηκε μετά την μεγάλης εντάσεως φωτιά, που ξέσπασε στον χώρο του καταργηθέντα Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου στις 3.6.2014 κατακαίοντας ευρύτερες δημόσιες και ιδιωτικές εκτάσεις. Με άλλη διατύπωση, ο Δήμος Πύλου-Νέστορος, παρανόμως έπαυσε να λειτουργεί την μονάδα δεματοποιήσεως και κυρίως παρανόμως και αυθαιρέτως άρχισε να επαναλειτουργεί τον καταργηθέντα ήδη Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, ως χώρο εναποθέσεως και ανεξέλεγκτης διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων του Καλλικρατικού Δήμου Πύλου-Νέστορος. Το γεγονός αυτό, που αποτελούσε κοινό μυστικό για την τοπική κοινωνία, αποκαλύφθηκε μετά την μεγάλη φωτιά της 3.6.2014 και επιβεβαιώθηκε από ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Γιάννη Σινάπη, της εφημερίδας «Ελευθερία», το οποίο τεκμηριώθηκε με βάσει δηλώσεις του καθ’ όλων αρμόδιου κρατικού οργάνου και δη του Διοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Καλαμάτας, Πύραρχου κ. Κυριακούλη Κυριακουλέα και το οποίο έχει ως ακολούθως: « Η Πυροσβεστική δεν γνώριζε ότι ο δεματοποιητής στον Άγιο Νικόλαο Πύλου δεν λειτουργούσε. Δεν έχει ενημερωθεί από τον Δήμο Πύλου-Νέστορος ότι εκεί γινόταν ανεξέλεγκτη διαχείριση απορριμμάτων και ουσιαστικά λειτουργούσε σκουπιδότοπος, αντί να γίνεται ελεγχόμενη διαχείριση. Αυτό τονίζει στην «Ε» ο Διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Καλαμάτας, Πύραρχος κ. Κυριακούλης Κυριακουλέας. «Δεν λειτουργεί ο δεματοποιητής, έχει υποστεί βλάβη, όπως μας είπαν», είπε ο διοικητής και σημείωσε: «Από τα σκουπίδια που είχαν εναποτεθεί χύμα ξεκίνησε η φωτιά. Άλλα σκουπίδια ήταν θαμμένα και άλλα όχι. Δεν γνωρίζαμε ότι δεν λειτουργούσε ο δεματοποιητής. Για τον λόγο αυτό δεν πήγε φέτος στον Άγιο Νικόλαο η αρμόδια επιτροπή ελέγχου (αποτελείται από εκπροσώπους της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας και της Διεύθυνσης Υγείας), καθώς πάει και ελέγχει μόνο Χ.Α.Δ.Α». Ο κ. Κυριακουλέας μας ενημέρωσε ότι «στα σκουπίδια η φωτιά καίει ακόμα. Ρίχνουν χώμα, καθώς με νερό δεν σβήνει». Και πρόσθεσε πως «την προανάκριση διενεργεί η Διεύθυνση Εγκλημάτων Εμπρησμού από την Αθήνα, σε συνεργασία με την Πυροσβεστική Υπηρεσία Γαργαλιάνων και το Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Πύλου». Επεσήμανε επίσης ότι «ήταν ευτύχημα που δεν έπιασαν φωτιά τα δέματα», εξηγώντας: « Και τα δέματα, αν μείνουν μεγάλο διάστημα δημιουργούν κίνδυνο, υπάρχει πρόβλημα. Τα δέματα είναι προσωρινά. Μετά από κάποιο διάστημα πρέπει να πάνε για επεξεργασία. Αν πιάσουν φωτιά τα δέματα θα είναι μεγαλύτερο πρόβλημα». Ανέφερε επίσης, ότι εντός του περιφραγμένου χώρου όπου υπάρχουν τα δέματα και γινόταν ανεξέλεγκτη εναπόθεση, «υπάρχει βλάστηση που θα έπρεπε να έχει κοπεί». Ωστόσο, ο διοικητής τόνισε ότι «από πέρυσι που είμαι εγώ διοικητής στην Καλαμάτα, δεν μας είχε απασχολήσει ο συγκεκριμένος χώρος». Όσον αφορά τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή της Πύλου το απόγευμα της Τρίτης, με τους ισχυρούς ανέμους που βοηθούσαν στην εξάπλωση της φωτιάς και δυσχέραιναν το έργο της κατάσβεσης, ο κ. Κυριακουλέας παρατήρησε: «είχε τόσο πολύ αέρα που μόνο το ελικόπτερο Εricsson μπόρεσε να κάνει κάποιες βολές, ξεπερνώντας και τα όρια ασφαλείας-όχι όμως όπως θα μπορούσε χωρίς αέρα. Μας βοήθησε να μη φύγει η φωτιά προς το βουνό, όπου δεν θα μπορούσαμε να προσεγγίσουμε.».
14. Στο σημείο αυτό πρέπει να μνημονευθεί ότι τόσο η Περιφέρεια Πελοποννήσου, όσο και το ΥΠΕΚΑ και η Κεντρική διοίκηση εν γένει, παρέλειψαν παρανόμως και εγκληματικώς να μεριμνήσουν έστω και ελαχίστως για την απομάκρυνση των δεματοποιηθέντων σκουπιδιών, που παρήχθησαν κατά την λειτουργία της ως άνω μονάδας δεματοποιήσεως. Παρά ταύτα είχαν ρητή νομική υποχρέωση να μεριμνήσουν για την έγκαιρη και ασφαλή μεταφορά των σκουπιδοδεματίων προς περαιτέρω επεξεργασία, σε ειδικό εργοστάσιο, που βεβαίως ουδέποτε κατασκευάστηκε. Τουτέστιν, η Περιφέρεια Πελοποννήσου και το ΥΠΕΚΑ δεν επέδειξαν απλώς μη συγγνωστή διοικητική αδράνεια, αμελώντας την τήρηση των νομικών τους υποχρεώσεων. Κυρίως παραβίασαν ευθέως την κείμενη νομοθιεσία, εγκληματώντας εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος και της δημόσια υγείας, αφού ουδέποτε απομάκρυναν τα δεματοποιηθέντα απορρίμματα, τα οποία παρανόμως παρέμειναν εγκαταλελειμμένα και αφύλακτα, ως περιβαλλοντική βόμβα στο χώρο του καταργηθέντος ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου. Για την πληρότητα της ιστορικής βάσεως της παρούσας μηνυτήριας αναφοράς πρέπει να αναφερθεί ότι ο Δήμαρχος Πύλου- Νέστορος με σειρά εγγράφων του συνομολογεί την προσωρινή παύση της λειτουργίας του δεματοποιητή, λόγω της ανυπαρξίας χώρου εναποθέσεως νέων σκουπιδοδεματίων (βλ. υπ’ αρ. πρωτ. 11424/6.6.2014 έγγραφο). Επίσης, ο Δήμαρχος Πύλου-Νέστορος με περιοδικά έγγραφα του προς τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας, τον ΦΟΣΔΑ Πελοποννήσου, υπέβαλε ματαίως αιτήματα για την απομάκρυνση σκουδιδοδεματίων, λόγω κορεσμού του χώρου εναποθέσεως, που έθετε αντικειμενικώς εκτός λειτουργίας τη μονάδα δεματοποιήσεως προκαλώντας συγχρόνως περιβαλλοντικό κίνδυνο και κίνδυνο βλάβης της Δημόσιας Υγείας (βλ. υπ’ αρ. πρωτ. 11424/6.6.2014, 4231/4.3.2013, 14137/2.7.2012, 9739/10.5.2012, έγγραφα Δημάρχου Πύλου- Νέστορος). Η αποστολή των ανωτέρω εγγράφων είναι πρόδηλο ότι δεν αποσβέννει ούτε διασκεδάζει τη νομική ευθύνη και εν προκειμένω την ποινική του Δημάρχου Πύλου- Νέστορος, ο οποίος μετά την παύση της λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως επέτρεψε στην Υπηρεσία Καθαριότητας του Δήμου Πύλου-Νέστορος να εναποθέτει παρανόμως τα σκουπίδια στον καταργηθέντα και παύσαντα να λειτουργεί ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου.
15. Η ανωτέρω δραματική και μη συνάδουσα με τη νομιμότητα κατάσταση αποτελεί διαρκές περιβαλλοντικό έγκλημα και εξακολουθητική και κατ’ επάγγελμα προσβολή του έννομου αγαθού της δημόσιας υγείας. Ειδικότερα, η λάθρα και κυρίως παράνομη επαναλειτουργία του ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου σε συνδυασμό με τα χιλιάδες σκουπιδοδεμάτια, που σαπίζουν εκτεθειμένα, αποτέλεσαν τη μόνη αιτία της πρόσφατης μεγάλης πυρκαγιάς της 3.6.2014, η οποία δεν είναι και η μόνη, καθ’ ότι από τον Απρίλιο του 2014 (26.4.2014) έως και σήμερα δεν υπάρχει σχεδόν μέρα, που να μην αναδύεται καπνός από τον ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου, καθ’ ότι στην ουσία η φωτιά σ’ αυτόν ουδέποτε έχει κοπάσει ή σβήσει ολοσχερώς. Παρέλκει δε η μνεία ότι οι χιλιάδες τόνοι στοιβαγμένων σκουπιδιών, η παντελής απουσία οποιασδήποτε μεθόδου διαχειρίσεώς τους, η απουσία προστατευτικών και προληπτικών μέτρων πυροσβέσεως και οι υψηλές θερμοκρασίες του ελληνικού θέρους αποτελούν καθημερινώς τους σπινθήρες της διαρκούς σοβούσας πυρκαγιάς στον ανωτέρω ΧΑΔΑ, που αυτοαναφλέγεται συνεχώς υπό τα αδρανή βλέμματα των αρμοδίων οργάνων τόσο της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως Α’ και Β’ βαθμού, όσο και της Κεντρικής Διοικήσεως.
ΙΙ. Τα ανακύπτοντα κρίσιμα, κατεπείγοντα και επιφέροντα άμεσο και ανεπανόρθωτο κίνδυνο ζητήματα.
1. Η διάταξη του άρθρου 24 του Συντάγματος θεσπίζει ως θεμελιώδη υποχρέωση του Κράτους την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Η υποχρέωση αυτή έχει συγκεκριμένο κανονιστικό περιεχόμενο το οποίο συγκεκριμενοποιείται μέσω μιας σειράς αρχών που εξειδικεύουν, προσδιορίζουν και συνθέτουν την προλεχθείσα ύπατη υποχρέωση του Κράτους. Ειδικότερα, η διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος κατοχυρώνει ρητώς τις αρχές της προλήψεως και της αειφορίας. Από την ερμηνευτική σύζευξη όμως του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος με την διάταξη του άρθρου 174 της Συνθήκης Ε.Κ., συνάγεται ότι στη διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος στεγάζονται και οι αρχές της προφυλάξεως, της επανορθώσεως των καταστροφών κατά προτεραιότητα στην πηγή και η Αρχή σύμφωνα με την οποία «ο ρυπαίνων πληρώνει». Η διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος κατοχυρώνει το δικαίωμα στην προστασία του περιβάλλοντος ως θεμελιώδες δικαίωμα το οποίο επικοινωνεί ερμηνευτικώς με τη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 1 του Συντάγματος που κατοχυρώνει την Αρχή της αξίας του ανθρώπου, το δικαίωμα στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας (άρθρο 5 παρ. 1 Σ), το δικαίωμα στην υγεία (άρθρο 21 παρ. 3 Σ) και με τη διάταξη του άρθρου 25 παρ. 1 του Συντάγματος που θεσπίζει υποχρέωση της πολιτείας να διασφαλίζει την ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, κατοχυρώνοντας την αρχή της αναλογικότητας ως νομική σταθερά και ερμηνευτικό κριτήριο των επιμέρους δικαιϊκών ρυθμίσεων, τόσο του κοινού, όσο και του κανονιστικού νομοθέτη και της εν γένει δράσεως, της εκτελεστικής εξουσίας. Το κανονιστικό περιεχόμενο της αρχής της αειφορίας ταυτίζεται με επιταγή της διατηρήσεως στο διηνεκές αναλλοίωτου του φυσικού κεφαλαίου και του πολιτιστικού περιβάλλοντος και των επιμέρους συνθετικών του στοιχείων το οποίο κάθε γενιά οφείλει να το διαχειρίζεται και να το κληροδοτεί στην επόμενη αυτούσιο. Η αρχή της αειφορίας, αν και σχετίζεται άμεσα, δεν ταυτίζεται με την αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως καθώς η μεταξύ τους σχέση τυποποιείται ως σχέση έννοιας γένους με έννοια είδους. Με άλλη διατύπωση η αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως προϋποθέτει και ενσωματώνεται στην αρχή της αειφορίας καθώς η βιώσιμη ανάπτυξη οφείλει κατά το Σύνταγμα να τελολογεί στην προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Οι διατάξεις των άρθρων 24 και 106 παρ. 1 του Συντάγματος θεμελιώνουν την αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως το κανονιστικό φορτίο της οποίας γεωδετείται με βάση ειδικότερες συγκεκριμένες και αντικειμενικές παραδοχές. Αναλυτικότερα, η αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως οικοδομείται με θεμέλιο την παραδοχή της ιδιαιτερότητας κάθε περιοχής και δη της φυσικής και της πολιτιστικής ταυτότητας του περιβάλλοντός της. Με άλλη διατύπωση η ανάπτυξη μπορεί να διεκδικήσει το ποιοτικό χαρακτηριστικό της βιωσιμότητας μόνον, όταν οργανώνεται με βάση την καθιέρωση γενικών κριτηρίων, που διασφαλίζουν ένα κοινό πλαίσιο χωρικής οργανώσεως των παραγωγικών δραστηριοτήτων, πλαίσιο το οποίο συγχρόνως λαμβάνει υπ’ όψιν του την ιδιαίτερη φυσιογνωμία και τις χωροταξικές ιδιαιτερότητες των επιμέρους περιοχών καθώς και τις ειδικές ανάγκες προστασίας και αναπτύξεως κάθε περιοχής, αφού δεν είναι δυνατόν να αγνοείται η αυτοτελής φυσιογνωμία, η φέρουσα ικανότητα και το περιβάλλον κάθε περιοχής. Τουτέστιν, η οργάνωση της αναπτύξεως είναι βάσιμη όταν εδράζεται στον σεβασμό των περιβαλλοντικών στοιχείων κάθε περιοχής, που συναπαρτίζουν την αυτόνομη ιδιοπροσωπία της, η οποία συγκροτείται από την μορφολογική και εδαφολογική τους ταυτότητα, την σπανιότητα της πανίδας και της χλωρίδας τους, τις ιδιαίτερες κλιματικές και γεωμορφολογικές συνθήκες, το ανθρωπογενές περιβάλλον και την οικιστική προσωπικότητά της.
2. Η νομολογία του Σ.τ.Ε. με σειρά αποφάσεών του έχει πιστοποιήσει τα προλεχθέντα και έχει διαπλάσει το πλαίσιο της συνταγματικώς συγγνωστής νομοθετικής και κανονιστικής ρυθμίσεως για ζητήματα που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος, στην αρχή της αειφορίας και στην αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως των νησιωτικών περιοχών. Αναλυτικότερα το Σ.τ.Ε. έχει κρίνει ότι βιώσιμη και αειφόρος είναι η ανάπτυξη που ικανοποιεί τις εύλογες ανάγκες της παρούσας γενεάς χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την ικανοποίηση των αναγκών των μελλουσών γενεών (Σ.τ.Ε. 161/2000). Περαιτέρω έχει κρίνει ότι η τήρηση εκ μέρους του Κράτους της αρχής της βιώσιμης αναπτύξεως ελέγχεται ακυρωτικώς όταν από τα στοιχεία του φακέλου και τα διδάγματα της κοινής πείρας προκύπτει πως η προκαλούμενη από το έργο, τη δράση ή τη δραστηριότητα βλάβη για το περιβάλλον, είτε έχει μη επανορθώσιμο χαρακτήρα, είτε τελεί σε προφανή δυσαναλογία με το προσδοκώμενο όφελος και αποδομεί την έννοια της βιώσιμης αναπτύξεως (βλ. ΣτΕ Ολμ. 613/2002, ΣτΕ Ολμ. 3478/2000 και ΣτΕ Ολμ. 2170/2006). Επιπροσθέτως πρέπει να τονισθεί ότι η διάταξη του άρθρου 24 παρ.1 του Συντάγματος κατοχυρώνει την προστασία του περιβάλλοντος διττώς, τόσο ως θεμελιώδη πολιτειακή υποχρέωση, όσο και ως δημόσιο υποκειμενικό δικαίωμα κάθε προσώπου. Οι διατάξεις των άρθρων 24 παρ.1 και 2 του Συντάγματος, προβλέπουν ότι το κράτος έχει υποχρέωση εξασφαλίσεως των καλύτερων δυνατών όρων διαβίωσης και εγγυάται την ανάπτυξη και την λειτουργικότητα των οικισμών με βάση ρητά ποιοτικά πρότυπα. Οι διατάξεις αυτές ενσωματώνουν αυτοτελή κανονιστική ισχύ, η οποία ταυτίζεται με τη νομική και συγχρόνως πραγματική έννοια του περιβαλλοντικού και οικιστικού-πολεοδομικού κεκτημένου. Η εκτελεστική του Συντάγματος ποινική νομοθεσία διαλαμβάνει διατάξεις, οι οποίες τυποποιούν ως άδικη και αξιόποινη κάθε πράξη ή παράλειψη, η οποία προσβάλλει το φυσικό ή το πολιτιστικό περιβάλλον, θέττοντας σε ουσιαστική διακινδύνευση τα εξ’ αυτών απορρέοντα υπέρ κάθε προσώπου έννομα αγαθά (βλ. ενδεικτικώς άρθρα 28,29 και 30 του Ν. 1650/86, όπως ισχύει σήμερα μετά το άρθρο 4 του Ν. 3010/2002 και 21 του Ν. 4014/2012).
3. Η διάταξη του άρθρου 21 παρ. 3 του Συντάγματος κατοχυρώνει το δικαίωμα στην υγεία ως δημόσιο υποκειμενικό δικαίωμα, θεσπίζοντας συγχρόνως συνταγματική εγγύηση της δημόσιας υγείας, που ενσωματώνει ευθεία και διαρκή εντολή του συντακτικού νομοθέτη προς κάθε αρμόδιο όργανο του κράτους να λαμβάνει μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας καθ’ ότι ακόμη και η εξ’ αμελείας διακινδύνευσή της αποτελεί ιδιαίτερα άδικη και αξιόποινη πράξη ακόμα και αν τελείται δια παραλείψεως. Παρέλκει δε η μνεία ότι το δικαίωμα στην υγεία διαπλέκεται με τα δικαιώματα των άρθρων 2 παρ. 1 και 5 παρ. 1 του Συντάγματος και παράγει προστατευτέο υγειονομικό κεκτημένο.
4. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, εκτός της παραβάσεως των συρρεόντων ποινικών διατάξεων, που αποβλέπουν στην προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας πρέπει να υπομνησθεί ότι παραβιάστηκαν ολοκληρωτικώς οι περιβαλλοντικοί όροι που θεσπίστηκαν για την επίμαχη μονάδα δεματοποιήσεως στη θέση Άγιος Νικόλαος του Δήμου Πύλου-Νέστορος, με τις υπ’ αρ. πρωτ. 2825/2009 και 1017/85/16.1.2013 αποφάσεις της Περιφέρειας Πελοποννήσου και της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδος και Ιονίου. Σημειωτέον, ότι οι καθ’ ου είχαν και έχουν ιδιαίτερο υπηρεσιακό καθήκον να μεριμνούν για την σχολαστική τήρηση της κείμενης νομοθεσίας και των επίμαχων περιβαλλοντικών όρων.
5. Αρχικώς πρέπει να υπογραμμιστεί ένα περιβαλλοντικό και ευρύτερα δικαιοπολιτικό παράδοξο. Η επίμαχη μονάδα δεματοποιήσεως εγκαταστάθηκε σε δημόσια δασική έκταση, στη θέση Άγιος Νικόλαος, νότια-νοτιοδυτικά της πόλεως της Πύλου, εκτάσεως 45.138,75 τ.μ. Αυτό προκύπτει, τόσο από την υπ’ αρ. 2646/3.11.2008 απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, όσο και από τις προλεχθείσες δύο αποφάσεις εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων (βλ. κεφ. Α και Α1 αντίστοιχα). Περαιτέρω και οι δύο ως άνω εγκριτικές των περιβαλλοντικών όρων αποφάσεις στο κεφάλαιο Θ και Ε1 αντιστοίχως, πιστοποιοούν ότι η θέση εγκαταστάσεως της κρίσιμης μονάδας δεματοποιήσεως βρίσκεται εντός του Καταφυγίου Άγριας Ζωής με την ονομασία «Άγιος Νικόλαος» (Κωδ. 511), το οποίο θεσμοθετήθηκε με την υπ’ αρ. 33305/17014 Υ.Α (Φ.Ε.Κ 696/21.4.1976), που ως ιδιαίτερο οικοσύστημα χρήζει ειδικής και αυξημένης προστασίας. Από το συνδυασμό των ανωτέρω, ανακύπτουν δύο μείζονα ερωτήματα, που εκτός των άλλων απαιτούν ενδελεχή διερεύνηση. Το πρώτο σχετίζεται με το αν επιτρέπεται η εγκατάσταση και λειτουργία της ιδιαιτέρως οχλούσας περιβαλλοντικώς μονάδας δεματοποιήσεως σε δημόσια δασική έκταση. Το δεύτερο συνάπτεται με το επιτρεπτό της εγκαταστάσεως και της λειτουργίας της ως άνω μονάδας εντός ενός ιδιαιτέρου οικοσυστήματος και δη εντός του καταφυγίου Άγριας Ζωής «Άγιος Νικόλαος» (Κωδ. 511). Οι προλεχθείσες αποφάσεις εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων της μονάδας δεματοποιήσεως είναι συμπληρωματικές και ισχύουν ταυτοχρόνως καθ’ ότι η μεταγενέστερη χρονικώς απόφαση δεν κατήργησε την πρώτη αλλά τροποποίησε ορισμένες διατάξεις της, συμπληρώνοντας το ρυθμιστικό της περιεχόμενο. Σύμφωνα με την πρώτη απόφαση περιβαλλοντικών επιπτώσεων (Κεφ. Α) ορίζεται ότι η διάρκεια λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως ήταν διετής, όπως και η διάρκεια της προσωρινής αποθηκεύσεως των σκουπιδοδεματίων. Η δεύτερη απόφαση δεν προβλέπει σχετική ρύθμιση, οπότε είναι πρόδηλο, ότι από την έναρξη της λειτουργίας της μονάδας έχουν παρέλθει δύο έτη και κατά τούτο έχει λήξει ο ανεκτός περιβαλλοντικώς χρόνος λειτουργίας της. Οι προλεχθείσες αποφάσεις περιβαλλοντικών όρων (βλ. παρ. 14 και 26 αντιστοίχως) ρητώς προβλέπουν τη νομική υποχρέωση του κράτους για τη σταδιακή εξάλειψη όλων των λειτουργούντων ΧΑΔΑ έως την 31.12.2008. Παρά ταύτα, όπως προλέχθηκε, κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας ο ΧΑΔΑ «Αγίου Νικολάου» εξακολουθεί να λειτουργεί πλήρως, δεχόμενος όλα τα απορρίμματα του Καλλικρατικού Δήμου Πύλου-Νέστορος, γενόμενης σύστοιχης ποινικής ευθύνης των καταμηνυομένων. Η πρώτη απόφαση περιβαλλοντικών επιπτώσεων στο κεφάλαιο Δ΄ προέβλεπε ειδικές ρυθμίσεις για την προσωρινή εναπόθεση των δεμάτων, καθώς και κριτήρια της τοποθετήσεώς τους, χωρίς ουδέποτε να τηρηθούν. Στο ίδιο κεφάλαιο προβλέπονται επίσης ρυθμίσεις για έργα διαχειρίσεως ομβρίων, αντιπυρικής προστασίας και περιφράξεως, που ουδέποτε τηρήθηκαν. Στο κεφάλαιο 22 της ως άνω αποφάσεως προβλέπονται 14 ειδικοί όροι, οι οποίοι παραβιάστηκαν πλήρως, συστηματικώς από τους καθ’ ων χωρίς συναίσθηση της ευθύνης τους. Ο τραγικός ή και ιλαρός χαρακτήρας της πραγματικότητας, που με τις πράξεις και τις παραλείψεις τους δημιούργησαν οι καθ’ ων, αποκαλύπτεται από τη ρύθμιση του κεφαλαίου ΙΑ΄ της ως άνω αποφάσεως, που προβλέπει την ποινική τους ευθύνη ορίζοντας ότι «…θεωρημένο τεύχος της ΜΠΕ και η απόφαση εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων πρέπει να βρίσκονται στο χώρο λειτουργίας της μονάδας και να επιδεικνύονται σε κάθε έλεγχο και σε κάθε αρμόδιο σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία». Η δεύτερη απόφαση περιβαλλοντικών όρων επεκτείνει την εγκατάσταση της μονάδας δεματοποιήσεως, με κτιριολογική και μηχανολογική επέκτασή της, ώστε να λειτουργήσει Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών και μονάδα κομποστοποιήσεως οργανικών αποβλήτων, προερχόμενων από τη διαλογή των αστικών συμμείκτων απορριμμάτων (βλ. κεφάλαιο Α΄ παρ. Α1, Α2, Α3, Α4, Α5 και Α6). Παρά τις ανωτέρω προβλέψεις, ουδέποτε λειτούργησε Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών και μονάδα κομποστοποιήσεως οργανικών αποβλήτων κατά ρητή και ευθεία παράβαση των σχετικών διατάξεων. Στο κεφάλαιο Δ΄ της ως άνω δεύτερης αποφάσεως προβλέπονται 38 ειδικοί όροι προστατευτικοί του περιβάλλοντος, που ουδέποτε τηρήθηκαν. Ενδεικτικώς, από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι η μονάδα δεματοποιήσεως εφοδιάστηκε με έγκριση τύπου ΕΟΚ (κεφάλαιο Δ΄ παρ. 11), όπως επίσης δεν τηρήθηκαν οι ρυθμίσεις των παραγράφων 21 και 22 για τη μετακίνηση των απορριματοφόρων οχημάτων. Παραβίαση υφίσταται και των όρων 23, 24 και 25, αφού δεν υφίσταται ούτε συντηρείται επαρκής περίφραξη, ούτε φυλάσσεται, ούτε ασφαλίζεται ο χώρος, ούτε τηρείται ανά βάρδια αρχείο με ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία των φορτίων, που κατέφθασαν στην εγκατάσταση από τα απορριμματοφόρα, ώστε να αρχειοθετούνται σε κατάλληλη βάση δεδομένων. Παρέλκει δε η μνεία ότι οι ρυθμίσεις των υποκεφαλαίων Δ2 και Δ3 για το κέντρο διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών και της μονάδας κομποστοποίησης, οι οποίες ποτέ δεν εγκαταστάθηκαν και δε λειτούργησαν. Στην παράγραφο 27 του κεφαλαίου Δ΄ της ως άνω αποφάσεως ΜΠΕ προβλέπονται έξι ειδικές ρυθμίσεις για την πυρασφάλεια και την αντιπυρική προστασία (27.1 έως 27.6), οι οποίες ουδέποτε τηρήθηκαν, όπως απέδειξε η μεγάλη πυρκαγιά της 3.6.2014 καθώς και η υφιστάμενη καθημερινώς ανάφλεξη και καύση που παρατηρείται στον παρανόμως λειτουργούντα Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου. Ιδιαίτερη αξία έχει η διάταξη 8 της παραγράφου Δ’ που ορίζει ότι κάθε προσωρινή διακοπή της λειτουργίας του έργου για χρόνο μεγαλύτερο του ενός μηνός πρέπει να γνωστοποιείται στις αρμόδιες αρχές. Όπως όμως προέκυψε από τις δημόσιες δηλώσεις του Διοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Καλαμάτας, ουδέποτε υπήρξε ενημέρωση από τον Δήμο Πύλου-Νέστορος, για την διακοπή της λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως. Επίσης, δεν προκύπτει, αν ο Δήμος Πύλου-Νέστορος, ενημέρωσε και πότε τις αρμόδιες αρχές, όπως δεν προκύπτει πότε διακόπηκε η λειτουργία της μονάδας, για ποίο λόγο και για πόσο χρόνο καθώς και αν η διακοπή αυτή είναι προσωρινή ή μόνιμη. Επιπροσθέτως, ολικώς παραβιάστηκε η διάταξη του κεφαλαίου Η’ , ως προς την οποία γεννάται και το ερώτημα πότε οι αρμόδιες υπηρεσίες προέβησαν σε ελέγχους της τηρήσεως ή μη των περιβαλλοντικών όρων και ποια τα πορίσματα- διαπιστώσεις των σχετικών ελέγχων. Καταληκτικώς, πρέπει να επισημανθεί ότι κάθε γενική ή ειδική πρόβλεψη των ανωτέρω δύο αποφάσεων της εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων αποτελεί αυτοτελές ερώτημα, που πρέπει να διερευνηθεί κατά την εξέταση της παρούσας αιτήσεως και στο οποίο πρέπει να απαντήσει ρητώς έκαστος των καθ’ ων. Επίσης, τα ίδια αυτά ερωτήματα προσδιορίζουν την ένταση της πολύτροπης ευθύνης των καθ’ ων ως προς το επίμαχο περιβαλλοντικό και υγειονομικό έγκλημα, που συντελείται καθημερινώς στον παράνομο Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου και στην επ’ αυτού παύσασα να λειτουργεί μονάδα δεματοποιήσεως. Από το συνδυασμό των ανωτέρω συνάγεται ότι οι καθ’ ων έχουν ιδιάζουσα ευθύνη καθώς με εξακολουθητικές πράξεις και παραλείψεις τους διέπραξαν και ανέχθηκαν τη συντέλεση ενός μείζονος εγκλήματος κατά του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, το οποίο έχει ιδιαίτερη απαξία, καθ’ ότι προσβάλλει ευθέως ρητώς προστατευόμενα συνταγματικά αγαθά. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να υπομνησθεί ότι κατά των καθ’ ων έχει υποβληθεί μηνυτήρια αναφορά στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Καλαμάτας ώστε να ελεγχθούν οι αξιόποινες πράξεις και παραλείψεις τους που, όπως προλέχθηκε, συνδέονται αρχικώς με την παραβίαση, σχεδόν ολικώς, των όρων, που προβλέπονται από τις αποφάσεις εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, σχετικώς με τη λειτουργία της μονάδας δεματοποιήσεως στη θέση Άγιος Νικόλαος Πύλου. Επίσης συνδέονται με την παύση της λειτουργίας της ανωτέρω μονάδας και τη λειτουργία του ήδη καταργηθέντος ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου, στον οποίο κατά παράβαση της κείμενης εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας εναποτίθενται ανεξελέγκτως όλα τα απορρίμματα του Δήμου Πύλου-Νέστορος. Η ως άνω παράνομη συμπεριφορά των καταμηνυομένων επιτείνεται καθ’ ότι λειτουργεί αυτόνομα ως επαρκής αιτία συντελέσεως σύστοιχων επικίνδυνων και συγχρόνως αξιόποινων πράξεων, όπως είναι η πυρκαγιά, που ξέσπασε την επίμαχη θέση Άγιος Νικόλαος Πύλου την 3.6.2014, ρυπαίνοντας με επικίνδυνες ύλες και τοξίνες από την καύση των σκουπιδιών το περιβάλλον της περιοχής, βλάπτοντας ουσιωδώς τη δημόσια υγεία. Με άλλη διατύπωση, η επίμαχη πυρκαγιά προκλήθηκε λόγω της παραβιάσεως των όρων των αποφάσεων εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων της επίμαχης μονάδας δεματοποιήσεως, της παύσεως της λειτουργίας της σε συνδυασμό με την παράνομη λειτουργία του ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου.
6. Η πολύτροπη παρανομία της λειτουργίας του καταργηθέντος Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου Πύλου καθώς και η πλημμελής λειτουργία της μονάδας δεματοποιήσεως στον ίδιο χώρο επιβεβαιώνονται και συγχρόνως αποδεικνύονται πλήρως από την από 25.6.2014 έκθεση αυτοψίας, που διενήργησε το κλιμάκιο ελέγχου ποιότητας περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Αναλυτικότερα, οι διαπιστώσεις της ως άνω εκθέσεως αυτοψίας έχουν ως εξής: « α) Η μονάδα δεματοποίησης μηχανικής διαλογής Αστικών Απορριμμάτων (ΑΣΑ) δεν είναι σε λειτουργία. Ο περιφραγμένος χώρος εντός του οποίου βρίσκεται η μονάδα είναι κλειστός και δεν είναι δυνατή η πρόσβαση μας εντός αυτού. Εντός του περιφραγμένου χώρου εγκατάστασης του δεματοποιητή, εντοπίζεται μεγάλος αριθμός δεματοποιημένων σύμμεικτων απορριμμάτων. Δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί ο αριθμός των δεματοποιημένων σύμμεικτων απορριμμάτων (ΑΣΑ), τα οποία καταλαμβάνουν όλη την έκταση του περιφραγμένου χώρου και είχαν στοιβαχθεί καθ’ ύψος. Τα δέματα έχουν αποτεθεί επί του εδάφους, έχουν διαρρηχθεί. Από τον οπτικό έλεγχο δεν διαπιστώθηκε περιμετρική τάφρος συγκράτησης και απορροής των ομβρίων από τον χώρο του γηπέδου της εγκατάστασης του δεματοποιητή. β) Εκτός του περιφραγμένου χώρου, βορειοδυτικά βρίσκεται χώρος ανεξέλεγκτης διάθεσης Αστικών Απορριμμάτων, ο οποίος δεν είναι περιφραγμένος και είναι ελεύθερα προσβάσιμος. Διαπιστώθηκε πρόσφατη εναπόθεση μεγάλων ποσοτήτων Αστικών Σύμμεικτών Απορριμμάτων (ΑΣΑ), ογκωδών απορριμμάτων ( μπάζα, έπιπλα), ανακυκλώσιμων υλικών (υλικά συσκευασίας, γυαλιά, πλαστικά μπουκάλια). Δεν διαπιστώθηκε κάλυψη των απορριμμάτων με εδαφικό υλικό, επίσης εντός του χώρου δεν υπήρχαν μηχανήματα έργου για τις ανωτέρω εργασίες. Στο χώρο υπήρχαν εστίες ανάφλεξης απορριμμάτων, έντονος καπνός και οσμή καμένου πλαστικού. Κατά τον επιτόπιο έλεγχο προσήλθε απορριμματοφόρο του Δήμου Πύλου-Νέστορος. Στον ανωτέρω χώρο δεν υπήρχε φύλαξη, διαμόρφωση ζωνών πυροπροστασίας και δεν διαπιστώθηκε εξοπλισμός για την πυροπροστασία (δεξαμενές νερού, πυροσβεστικό όχημα). Εντός του χώρου υπήρχε ομάδα ρακοσυλλεκτών. Οι διαπιστώσεις στο Β’ τμήμα της έκθεσης ελέγχου συνιστούν υποβάθμιση του περιβάλλοντος και δημιουργούν προβλήματα Δημόσιας Υγείας ». Στο σημείο αυτό, πρέπει να υπομνησθεί ότι οι καθ’ ών, ενώ έχουν πλήρη γνώση της ως άνω εκθέσεως αυτοψίας ήδη από την 25.6.2014 έως και σήμερα δεν έχουν προβεί στην λήψη οποιουδήποτε μέτρου για την διασφάλιση της νομιμότητας και κυρίως για την προστασία περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.
7. Στην προκειμένη περίπτωση οι καθ’ ων και με βάση τις νόμιμες αρμοδιότητες, που τους έχουν ανατεθεί είχαν καθήκον και υποχρέωση, να προστατεύουν το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία και παρά ταύτα επέδειξαν αντίθετη συμπεριφορά προσβάλλοντας και θέτοντας σε ουσιαστική διακινδύνευση τα ανωτέρω συνταγματικά αγαθά. Επιπροσθέτως, το κρίσιμο καθήκον των καθ’ ων προσδιορίζεται από μία εκάστη αλλά και όλες μαζί τις διατάξεις των αποφάσεων εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων της μονάδας δεματοποιήσεως, οι οποίες παραβιάστηκαν ευθέως και συστηματικώς, παραβιαζόμενου έτσι του απορρέοντος απ’ αυτές ρητού καθήκοντος των καταμηνυομένων.
ΙΙΙ. Τεκμηρίωση της παρούσας αιτήσεως για την λήψη ασφαλιστικών μέτρων εις βάρος των καθ’ων και την προσωρινή ρύθμιση της καταστάσεως.
1. Η διάταξη του άρθρου 682 ΚΠολΔ ορίζει ότι το αρμόδιο Δικαστήριο σε επείγουσες περιπτώσεις ή για να αποτραπεί επικείμενος κίνδυνος μπορεί να διατάξει ασφαλιστικά μέτρα για την εξασφάλιση ή τη διατήρηση ενός δικαιώματος ή για την ρύθμιση μιας καταστάσεως. Η διάταξη του άρθρου 683 παρ. 1 ΚΠολΔ ορίζει ότι τα ασφαλιστικά μέτρα διατάσσονται από τα Μονομελή Πρωτοδικεία. Η διάταξη του άρθρου 688 ΚΠολΔ ρυθμίζει το περιεχόμενο της αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων ορίζοντας ότι σ’ αυτήν πρέπει να προσδιορίζεται το αιτούμενο ασφαλιστικό μέτρο, να διαλαμβάνονται τα πραγματικά περιστατικά που πιθανολογούν το δικαίωμα για την εξασφάλιση ή την διατήρηση του οποίου ζητείται η λήψη του ασφαλιστικού μέτρου και τέλος να προσδιορίζεται ο επικείμενος κίνδυνος ή η επείγουσα περίπτωση. Η διάταξη του άρθρου 690 ΚΠολΔ προβλέπει ότι στις υποθέσεις των ασφαλιστικών μέτρων είναι υποχρεωτική η προαπόδειξη και αρκεί η πιθανολόγησα των ισχυρισμών του αιτούντος την λήψη τους. Η διάταξη του άρθρου 692 ΚΠολΔ προσδιορίζει την δικαιοδοτική ευχέρεια του αρμόδιου Δικαστηρίου να διατάξει κατά την κρίση του το απαιτούμενο και κατάλληλο ασφαλιστικό μέτρο, το οποίο δύναται να είναι άλλο από αυτό που εμπεριέχεται στην αίτηση ασφαλιστικών μέτρων. Σημειωτέον ότι δύναται να διαταχθούν περισσότερα του ενός ασφαλιστικά μέτρα, όταν είναι αναγκαίο, τα οποία πρέπει να εδράζονται στην αρχή της αναλογικότητας και σε κάθε περίπτωση να μην ικανοποιούν το προς εξασφάλιση δικαίωμα, ούτε να θίγουν δικαιώματα τρίτων. Η διάταξη του άρθρου 731 ΚΠολΔ, προβλέπει ότι το Δικαστήριο, συντρεχόντων των προϋποθέσεων του άρθρου 682 ΚΠολΔ δικαιούται να διατάξει ως ασφαλιστικό μέτρο την ενέργεια, παράλειψη ή ανοχή ορισμένης πράξεως από εκείνον κατά του οποίου στρέφεται η αίτηση. Επιπροσθέτως, η διάταξη του άρθρου 732 ΚΠολΔ διευρύνει την δικαιοδοτική ευχέρεια του αρμόδιου Δικαστηρίου, το οποίο δικαιούται να διατάξει και κάθε μέτρο, που κατά τις περιστάσεις και συμφώνως με την κρίση του είναι πρόσφορο για την εξασφάλιση ή την διατήρηση του δικαιώματος ή την ρύθμιση της καταστάσεως.
2. Από τον συνδυασμό των ανωτέρω συνάγεται ότι η παρούσα αίτηση εισάγεται παραδεκτώς ενώπιον Σας, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 682, 683, 688, 690, 731 και 732 ΚΠολΔ επιπροσθέτως, από τα ήδη μνημονευθέντα στα κεφάλαια I και II του παρόντος δικογράφου (σελ. 1-20), προκύπτει με απόλυτη επάρκεια, μεθοδολογική συνοχή και νομική διαύγεια η συνδρομή των τυπικών και των ουσιαστικών προϋποθέσεων, για την διαταγή των πρόσφορων ασφαλιστικών μέτρων και την προσωρινή ρύθμιση της ένδικης καταστάσεως, που συνιστά εμβληματικό και ιδιαζόντως οξύ παράδειγμα περιβαλλοντικού εγκλήματος, που επιφέρει συστοίχως και αιτιωδώς βαρύτατες συνέπειες εις βάρος της δημόσιας υγείας.
3. Η προλεχθείσα από 25.6.2014 Έκθεση Αυτοψίας του αρμόδιου Κλιμακίου της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου αποδεικνύει πλήρως τόσο την παράνομη λειτουργία του Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, όσο και την ολοσχερή παραβίαση όλων των περιβαλλοντικών όρων της μονάδας δεματοποιήσεως, η οποία παρανόμως έχει παύσει τη λειτουργία της. Ειδικότερα, δεν καταλείπεται οποιαδήποτε πραγματική ή νομική αμφιβολία περί του ότι ο Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου με βάση την κείμενη νομοθεσία και την υπ΄αρ. 232/2008 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του πρώην Δήμου Πύλου έχει παύσει να λειτουργεί ήδη από 31.12.2008. Παρά την απαγόρευση, όμως, της λειτουργίας του, ο καθ’ ου Δήμος Πύλου-Νέστορος, παρανόμως εναποθέτει τα αστικά σύμμεικτα απορρίμματα σ’ αυτόν, την ίδια στιγμή που ο επίμαχος Χ.Α.Δ.Α δεν είναι καν περιφραγμένος αλλά τυγχάνει ελευθέρως προσβάσιμος. Η επίμαχη έκθεση αυτοψίας στο υπό στοιχείο β’ τμήμα της επιβεβαιώνει το γεγονός αυτό, αφού διαπιστώνει πρόσφατη εναπόθεση μεγάλων ποσοτήτων αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων, ογκωδών απορριμμάτων και ανακυκλώσιμων υλικών. Η κρίσιμη έκθεση επισημαίνει επίσης ότι δεν διαπιστώθηκε κάλυψη των απορριμμάτων με εδαφικό υλικό, υπογραμμίζοντας την απουσία στον Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου μηχανημάτων έργου, για τις εργασίες καλύψεως των εναποτιθέμενων απορριμμάτων. Η πλήρης παραβίαση της κείμενης νομοθεσίας από τους καθ’ ων και ιδίως από το Δήμο Πύλου-Νέστορος, προκύπτει εμφανώς, καθ’ ότι με βάση την κρίσιμη έκθεση αυτοψίας και ενώ διενεργείτο από το κλιμάκιο ο επιτόπιος έλεγχος, προσήλθε στο χώρο του Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου απορριμματοφόρο του Δήμου Πύλου-Νέστορος, προφανώς για να εναποθέσει σ’ αυτόν συλλεγέντα αστικά σύμμεικτα απορρίμματα. Στην ίδια έκθεση ελέγχου ενσωματώνεται διαπίστωση αφ’ ενός περί υφισταμένων εστιών αναφλέξεως απορριμμάτων και υπάρξεως έντονου καπνού και οσμών καμένου πλαστικού και αφ’ ετέρου πλήρους απουσίας, έστω και στοιχειώδους, φυλάξεως, μη δημιουργίας ζωνών πυροπροστασίας και παντελούς έλλειψης εξοπλισμού πυροπροστασίας (δεξαμενές νερού-πυροσβεστικό όχημα). Ως προς τον παρανόμως λειτουργούντα Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, η έκθεση αυτοψίας διαπιστώνει υποβάθμιση, δηλαδή ευθεία προσβολή του περιβάλλοντος και κίνδυνο της δημόσιας υγείας. Στο σημείο αυτό, πρέπει να υπομνησθεί ότι από την κρίσιμη έκθεση αυτοψίας συνάγεται ότι στο Δήμο Πύλου-Νέστορος δεν λειτουργεί το σύστημα και η μεθοδολογία συλλογής και διαχειρίσεως των ανακυκλώσιμων υλικών, αφού ανακυκλώσιμα υλικά, όπως χάρτινα υλικά συσκευασίας, γυαλιά, πλαστικά και μπουκάλια αλουμινίου εναποτίθενται παρανόμως στον παρανόμως λειτουργούντα Χ.Α.Δ.Α μαζί με τα αστικά σύμμεικτα απορρίμματα και τα ογκώδη λοιπά απορρίμματα. Η κρίσιμη αυτή διαπίστωση του κλιμακίου ελέγχου επιτείνει τη νομική απαξία των πράξεων και παραλείψεων του καθ’ ου Δήμου και συνιστά αυτοτελή περίπτωση περιβαλλοντικής προσβολής. Ως προς τη μονάδα δεματοποιήσεως και μηχανικής διαλογής αστικών συμμείκτων απορριμμάτων, η επίμαχη έκθεση αυτοψίας διαπιστώνει, ότι αυτή δεν βρίσκεται σε λειτουργία ενώ δεν ήταν δυνατή η πρόσβαση του κλιμακίου εντός του περιφραγμένου χώρου εγκαταστάσεων της. Η ίδια έκθεση διαπιστώνει ότι εντός του περιφραγμένου χώρου της μονάδας δεματοποιήσεως εντοπίστηκε μεγάλος αριθμός δεματοποιηθέντων συμμείκτων απορριμμάτων, μη καθισταμένου δυνατού του προσδιορισμού τους, τα οποία κατελάμβαναν όλη την έκταση του περιφραγμένου χώρου, στοιβαγμένα καθ’ ύψος. Επίσης, επισημαίνεται ότι τα ως άνω δέματα συμμείκτων απορριμμάτων έχουν εναποτεθεί επί του εδάφους και έχουν διαρρηχθεί. Το κλιμάκιο μνημονεύει συγχρόνως ότι από τον οπτικό έλεγχο δεν διαπίστωσε την ύπαρξη περιμετρικής τάφρου συγκρατήσεως και απορροής των ομβρίων από το χώρο εγκαταστάσεως της μονάδας δεματοποιήσεως και εναποθέσεως των δεματοποιηθέντων συμμείκτων απορριμμάτων. Οι ανωτέρω επισημάνσεις επιβεβαιώνουν το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι όλα τα δεματοποιηθέντα απορρίμματα, από την έναρξη της λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως έως και την παύση της, ουδέποτε απομακρύνθηκαν, όπως προβλεπόταν, προκειμένου να τύχουν ειδικής επεξεργασίας. Άλλωστε, αυτό επιβεβαιώνεται και αποδεικνύεται πλήρως από τα υποβληθέντα έγγραφα αιτήματα του πρώην και νυν Δημάρχου του καθ’ ου Δήμου Πύλου-Νέστορος για την απομάκρυνση τους, που ουδέποτε απαντήθηκαν ούτε κοινοποιήθηκαν από την καθ’ ης Περιφέρεια Πελοποννήσου (βλ. ανωτέρω σελ. 11). Οι ελεγκτικές παρατηρήσεις της κρίσιμης εκθέσεως αυτοψίας αποδεικνύουν επίσης την πλήρη παραβίαση των περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως καθ’ ότι δεν λήφθηκε ποτέ οποιαδήποτε μέριμνα ή επαρκές τεχνικώς μέτρο για την ασφαλή τοποθέτηση των σκουπιδοδεματίων, τα οποία διαρηχθέντα αποσυντίθενται και σέπονται επί του εδάφους, μολύνοντας το περιβάλλον και τον υδροφόρο ορίζοντα, αφού όπως εμφατικώς σημειώνεται δεν κατασκευάστηκε ποτέ περιμετρική τάφρος συγκρατήσεως και απορροής των ομβρίων, με αποτέλεσμα τα εξόχως ρυπογόνα και επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία στραγγίδια των δεματοποιηθέντων απορριμμάτων να ρυπαίνουν συστηματικώς το περιβάλλον.
4. Η ως άνω έκνομη κατάσταση, όσον αφορά τον παρανόμως λειτουργούντα Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, την παύση της λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως και της συστηματικής παραβιάσεως των περιβαλλοντικών όρων, ως προς την προσωρινή εναπόθεση των δεματοποιηθέντων απορριμμάτων, τα οποία σαπίζουν επί του χώρου, εκτός των τραγικών και ανεπανόρθωτων συνεπειών εις βάρος του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας αποτέλεσε και αποτελεί διαρκή αιτία και αφορμή για περαιτέρω περιβαλλοντοκτόνα δυσμενή αποτελέσματα, καθ’ ότι στον κρίσιμο χώρο υφίστανται συνεχώς αναφλέξεις απορριμμάτων, που πρόσφατα και δη την 3.6.2014 εξέφυγαν του ελέγχου, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει μεγάλη πυρκαγιά. Υφίσταται ως εκ τούτου άμεσος και επικείμενος κίνδυνος να ξεσπάσει οποτεδήποτε νέα μεγάλη πυρκαγιά με τραγικές συνέπειες και συγχρόνως κατά τη χειμερινή περίοδο των βροχών να αποσυντεθούν τελείως τα δεματοποιηθέντα σκουπίδια, με αποτέλεσμα τα τοξικά στραγγίδιά τους να μολύνουν όλο τον υδροφόρο ορίζοντα και το περιβάλλον.
5. Οι διατάξεις των άρθρων 2 παρ. 1 και 5 παρ. 1 του Συντάγματος κατοχυρώνουν το δικαίωμα στην προσωπικότητα, η οποία συμπεριλαμβάνει το δικαίωμα στο περιβάλλον καθώς και το δικαίωμα στη δημόσια υγεία (άρθρα 24 και 21 του Συντάγματος). Με άλλη διατύπωση, κάθε προσβολή του περιβάλλοντος και κάθε προσβολή της δημόσιας υγείας, κυρίως όταν προέρχεται από όργανα της Πολιτείας, συνιστά ευθεία προσβολή της προσωπικότητας ενός εκάστου, η οποία και θεμελιώνει αξίωση κατά αυτού που ενεργεί τη βλαπτική και επιβαρυντική ενέργεια για την άρση της προσβολής και για τη παύση οποιασδήποτε προσβλητικής πράξης ή παραλείψεως στο μέλλον (ΜΠρΝ 163/91 σε ΝοΒ 39/787 επ. και ΑΠ 1731/2006 σε ΕλλΔ 48/204 επ.) με βάση τις διατάξεις των άρθρων 57 και 59 ΑΚ. Συνεπώς, οι προαναφερθείσες πράξεις και παραλείψεις των καθ’ ων προσβάλλουν ευθέως την προσωπικότητά μου πλήττοντας τα συνταγματικά μου δικαιώματα σε ασφαλές και αειφόρο φυσικό περιβάλλον και στη δημόσια υγεία. Στο σημείο αυτό πρέπει να υπομνησθεί, ότι είμαι δημότης του Δήμου Πύλου-Νέστορος και έως την 31.8.2014 διετέλεσα δημοτικός σύμβουλος του ως άνω Δήμου και επικεφαλής της ελάσσονος μειοψηφίας του δημοτικού συμβουλίου.
6. Από το συνδυασμό των ήδη λεχθέντων συνάγεται ότι, οι καθ’ ων έχουν προσβάλει συστηματικώς και εξακολουθητικώς με παράνομες πράξεις και παραλείψεις τους το περιβάλλον, τη δημόσια υγεία και προδήλως την προσωπικότητά μου. Από τις ως άνω παράνομες πράξεις και παραλείψεις τους εξακολουθεί να υφίσταται κατεπείγουσα περίπτωση και συγχρόνως επικείμενος κίνδυνος, που επιτάσσουν τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων εις βάρος τους και την άμεση προσωρινή ρύθμιση της καταστάσεως. Στο πλαίσιο αυτό, το δικαστήριό σας πρέπει, κάνοντας χρήση και της δικαιοδοτικής του ευχέρειας να διατάξει εις βάρος των καθ’ ων:
α. Την άμεση απομάκρυνση των δεματοποιηθέντων αστικών συμμείκτων απορριμμάτων, τα οποία έχουν διαρρηχθεί και αποσυντίθενται επί του εδάφους.
β. Τη λήψη κάθε πρόσφορου τεχνικώς μέσου και μέτρου, προκειμένου να αποκατασταθεί η ασφαλής δεματοποίηση των διαρρηχθέντων δεματοποιηθέντων αστικών συμμείκτων απορριμμάτων.
γ. Τη διενέργεια προσωρινών τεχνικών μέτρων και δη διανοίξεως περιμετρικής τάφρου συγκράτησης και απορροής των ομβρίων και των στραγγιδίων των δεματοποιηθέντων αστικών συμμείκτων απορριμμάτων.
δ. Τη λήψη άμεσων μέτρων φύλαξης πυροπροστασίας και εγκαταστάσεων εξοπλισμού πυρόσβεσης στον Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου.
ε. Την απαγόρευση εναποθέσεως στον παύσαντα να λειτουργεί Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων και κυρίως ανακυκλώσιμων υλικών.
Επειδή η παρούσα αίτηση μου εισάγεται παραδεκτώς ενώπιόν Σας.
Επειδή είναι νόμω και ουσία βάσιμη.
Επειδή ως δικηγόρος απαλλάσσομαι από την υποχρέωση εκδόσεως γραμματίου προκαταβολής εισφορών.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
και με την ρητή επιφύλαξη όσων νομίμως προσθέσω κατά την συζήτησή της
ΖΗΤΩ
Να γίνει δεκτή η παρούσα αίτηση.
Να διαταχθούν εις βάρος των καθ΄ων ως ασφαλιστικά μέτρα και ως μέτρα ρυθμιστικά της καταστάσεως:
α. Η άμεση απομάκρυνση των δεματοποιηθέντων αστικών συμμείκτων απορριμμάτων, τα οποία έχουν διαρρηχθεί και αποσυντίθενται επί του εδάφους.
β. Η λήψη κάθε πρόσφορου τεχνικώς μέσου και μέτρου, προκειμένου να αποκατασταθεί η ασφαλής δεματοποίηση των διαρρηχθέντων δεματοποιηθέντων αστικών συμμείκτων απορριμμάτων.
γ. Η διενέργεια προσωρινών τεχνικών μέτρων και δη διανοίξεως περιμετρικής τάφρου συγκράτησης και απορροής των ομβρίων και των στραγγιδίων των δεματοποιηθέντων αστικών συμμείκτων απορριμμάτων.
δ. Η λήψη άμεσων μέτρων φύλαξης πυροπροστασίας και εγκαταστάσεων εξοπλισμού πυρόσβεσης στον Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου.
ε. Η απαγόρευση εναποθέσεως στον παύσαντα να λειτουργεί Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων και κυρίως ανακυκλώσιμων υλικών, καθώς και οποιοδήποτε άλλο ασφαλιστικό μέτρο κρίνει δίκαιο, εύλογο και λυσιτελές το Δικαστήριό Σας.
Να εκδοθεί προσωρινή διαταγή που να υποχρεώνει τους καθ’ ων:
α. Να λάβουν προσωρινώς κάθε πρόσφορο τεχνικό μέτρο για την αποκατάσταση των διαρρηχθέντων και εναποτεθέντων επί του εδάφους δεματοποιημένων συμμείκτων απορριμμάτων.
β. Να προβούν στην λήψη προσωρινών μέτρων πυροπροστασίας και συγκράτησης των στραγγιδίων των δεματοποιηθέντων αστικών συμμείκτων απορριμμάτων.
γ. Να απαγορευθεί προσωρινώς η εναπόθεση αστικών συμμείκτων απορριμμάτων και κυρίως ανακυκλώσιμων υλικών στον Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, που έχει παύσει να λειτουργεί από την 31.12.2008.
Να καταδικασθούν οι καθ΄ων στη δικαστική μου δαπάνη.
Καλαμάτα, 4.9.2014
Ο Πληρεξούσιος Δικηγόρος
Παναγιώτης Γιαννόπουλος
ΑΙΤΗΣΗ
(Άρθρο 682 και 731 ΚΠολΔ)
Του Παναγιώτη Γιαννόπουλου, Δικηγόρου, κατοίκου Αθηνών, οδός Ναυαρίνου αρ. 15.
ΚΑΤΑ
1. Του Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοικήσεως Α’ Βαθμού με την επωνυμία «Δήμος Πύλου- Νέστορος» που εδρεύει στην Πύλο, νομίμως εκπροσωπουμένου.
2. Του Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοικήσεως Β’ Βαθμού με την επωνυμία «Περιφέρεια Πελοποννήσου», που εδρεύει στην Τρίπολη, νομίμως εκπροσωπουμένου
3. Του Υπουργού Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, που κατοικοεδρεύει στην Αθήνα και όπως εκπροσωπείται νομίμως.
__________________________________
I. Τα κρίσιμα νομικά και πραγματικά περιστατικά.
1. Στον Δήμο Πύλου λειτουργούσε συνεχώς κατά τα τελευταία τριάντα έτη στην θέση Άγιος Νικόλαος Χώρος Ανεξέλεγκτης Διαθέσεως Αποβλήτων (Χ.Α.Δ.Α.). Στον ως άνω Χ.Α.Δ.Α. τα τελευταία έτη εναποτίθενται τα αστικά απορρίμματα τόσο του Καποδιστριακού Δήμου Πύλου, όσο επίσης και των Καποδιστριακών όμορων Δήμων Μεθώνης, Χιλιοχωρίων και Βουφράδος. Πλέον, από το έτος 2010 και μετά στον προλεχθέντα Χ.Α.Δ.Α εναποτίθενται τα απορρίμματα του Καλλικρατικού Δήμου Πύλου-Νέστορος, που απαρτίζεται από την συνένωση των Καποδιστριακών Δήμων Πύλου, Μεθώνης, Κορώνης, Χιλιοχωρίων, Νέστορος και Παπαφλέσσα.
2. Σύμφωνα με τις οδηγίες 75/442 και 91/156 της Ευρωπαϊκής Ενώσεως σε συνδυασμό με την υπ’ αρ. C 502/2003 καταδικαστική εις βάρος της Ελλάδας αποφάσεως του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, υφίστατο υποχρέωση της χώρας μας να διακόψει έως την 31.12.2008 την λειτουργία όλων των Χώρων Ανεξέλεγκτης Διαθέσεως Αποβλήτων, με την σύστοιχη υποχρέωση της άμεσης αντικαταστάσεώς τους. Σύμφωνα με την προλεχθείσα Ευρωπαϊκή νομοθεσία και την απόφαση του Δ.Ε.Κ., τυχόν παράβαση της ως άνω υποχρεώσεως ή υπερβάσεως της καταληκτικής ημερομηνοχρονολογίας συμμορφώσεως της χώρας μας, επιφέρει την επιβολή προστίμου ύψους 34.000,00 € ημερησίως για την λειτουργία ενός εκάστου Χ.Α.Δ.Α.. Επιπροσθέτως, η εθνική νομοθεσία και δη οι διατάξεις της Κ.Υ.Α. 50910/2727/03 «Μέτρα και όροι για την διαχείριση στερεών αποβλήτων – Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός» διαλαμβάνουν ρυθμίσεις για την παύση της λειτουργίας των ενεργών Χ.Α.Δ.Α. και της αποκαταστάσεώς τους και συστηματοποιούνται οι διοικητικές ενέργειες για την δημιουργία μονάδων δεματοποιήσεως και μονάδων επεξεργασίας των αστικών απορριμμάτων. Οι επίμαχες αυτές ρυθμίσεις του Ευρωπαϊκού και του Εθνικού Δικαίου συμπλέκονται και συγχρόνως ταυτίζονται με τον σκληρό πυρήνα του δημοσίου συμφέροντος, της δημόσια υγείας και της προστασίας του περιβάλλοντος. Με άλλη διατύπωση, η ρυθμιστική ακτινοβολία των ανωτέρω ρυθμίσεων είναι δεσμευτική για κάθε όργανο του κράτους.
3. Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου με την υπ’ αρ. 238/2008 απόφασή του που λήφθηκε κατά την συνεδρίαση της 10/12/2008 αποφάσισε ομοφώνως την παύση της λειτουργίας του Χ.Α.Δ.Α. στην θέση «Άγιος Νικόλαος» του ανωτέρω Δήμου. Συνεπώς είναι σαφές ότι ο Χ.Α.Δ.Α. Αγίου Νικολάου έχει παύσει να λειτουργεί νομίμως ήδη από την 31.12.2008 και εντεύθεν.
4. Ως προς το ζήτημα της Διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων και των εν γένει στερεών αποβλήτων στο Νομό Μεσσηνίας και δη στον Δήμο Πύλου πρέπει να υπομνησθούν μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα. Αναλυτικότερα, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου με την υπ’ αρ. 122/2005 απόφασή του αποφάσισε ομοφώνως την συμμετοχή του Δήμου Πύλου στον «Ενιαίο Σύνδεσμο Διαχειρίσεως στερεών αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας» και συγχρόνως αποφάσισε ότι αναθέτει στον ανωτέρω ενιαίο Σύνδεσμο τις κάτωθι αρμοδιότητες :
«1. Το σχεδιασμό της διαχειρίσεως και την εν γένει διαχείριση στερεών αποβλήτων στον Νομό Μεσσηνίας, ήτοι τη συλλογή, μεταφορά, διαλογή και επεξεργασία των στερεών αποβλήτων καθώς επίσης την αποθήκευση και απόθεσή τους στο έδαφος και τις αναγκαίες εργασίες επεξεργασίας για την επαναχρησιμοποίηση, ανάκτηση ή ανακύκλωσή τους και την παραγωγή ενέργειας από αυτά και τέλος την εκπόνηση κάθε αναγκαίας μελέτης και την εκτέλεση κάθε αναγκαίου μέτρου για την εκπλήρωση του σκοπού αυτού.
2. Την προστασία του περιβάλλοντος στους Δήμους του Νομού Μεσσηνίας και η ανάπτυξη δράσεων στον τομέα αυτό. Τον έλεγχο και την παρακολούθηση της ποιότητας του περιβάλλοντος, τον έλεγχο της τηρήσεως των περιβαλλοντικών όρων, την ανάληψη πρωτοβουλιών και την υλοποίηση ενεργειών για την οικολογική αναβάθμιση του Νομού Μεσσηνίας και την εκπόνηση ερευνητικών προγραμμάτων και μελετών περιβάλλοντος.
3. Την υλοποίηση έργων και δράσεων διαδημοτικής συνεργασίας, τη συμμετοχή σε υφιστάμενες ή μέλλουσες να ιδρυθούν επιχειρήσεις φορέων Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, τη συμμετοχή σε προγραμματικές συμβάσεις και γενικώς την ανάπτυξη κάθε δραστηριότητας στην αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων του Νομού Μεσσηνίας».
Σημειωτέον ότι η διάρκεια λειτουργίας του ως άνω συνδέσμου προβλέπεται ως 30ετής. Το έτος 2006 εκδόθηκε η υπ’ αρ. 18280/2006 απόφαση της Γενικής Γραμματέως της Περιφέρειας Πελοποννήσου, με την οποία συστάθηκε ο ενιαίος σύνδεσμος Διαχειρίσεως στερεών αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας, η οποία και δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (τεύχος Β’ – 9/10.1.2008). Από τον συνδυασμό των ανωτέρω συνάγεται ότι μετά την σύσταση του προλεχθέντος ενιαίου συνδέσμου ο Δήμος Πύλου απεκδύθηκε κάθε αρμοδιότητας σχετικά με τον σχεδιασμό δράσεων αφορώντων στην διαχείριση των στερεών αποβλήτων, στην διαλογή, επεξεργασία, αποθήκευση, εναπόθεση, ανακύκλωση, παραγωγή ενέργειας απ’ αυτά καθώς και στην εκπόνηση κάθε αναγκαίου έργου για την εκπλήρωση του σκοπού αυτού. Άλλωστε, η καθ’ ύλην αναρμοδιότητα του Δήμου Πύλου ως προς το ζήτημα της διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων και των εν γένει στερεών αποβλήτων συνάγεται από τις διατάξεις του Εθνικού και Περιφερειακού Σχεδιασμού (ΚΥΑ 50910/2727/2003 – ΦΕΚ Β’ 1909/22.12.2003), οι οποίες ορίζουν ότι η εν λόγω αρμοδιότητα ανήκει αποκλειστικώς στους φορείς διαχειρίσεως στερεών αποβλήτων.
5. Ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Πελοποννήσου, στο πλαίσιο της ασκήσεως της προλεχθείσας αρμοδιότητας εξέδωσε την υπ’ αρ. πρ. 2646/3.11.2008 απόφασή του με την οποία παραχώρησε στον Δήμο Πύλου δημόσια δασική έκταση εμβαδού 45.138,75 τ.μ. για την υλοποίηση του έργου «εγκατάσταση εξοπλισμού δεματοποιήσεως αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων και προσωρινής αποθηκεύσεως» στην θέση Άγιος Νικόλαος του Δήμου Πύλου. Σημειωτέον ότι η κρίσιμη παραχωρούμενη έκταση αντιστοιχεί πλήρως με την έκταση, που επί τριάντα και πλέον έτη λειτουργεί ο Χ.Α.Δ.Α του Δήμου Πύλου.
6. Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου στην συνεδρίασή του της 24.11.2008 έλαβε κατά πλειοψηφία την υπ’ αρ. 216/2008 απόφαση με την οποία αποφάσισε «την ανεύρεση χώρου σε συνεργασία με τους όμορους Δήμους σε ημιορεινή Δασική περιοχή για την εγκατάσταση του δεματοποιητή», κρίνοντας ότι η επιλογή της θέσεως του Αγίου Βασιλείου και η σύστοιχη παραχώρηση της δασικής εκτάσεως, που αντιστοιχεί στον λειτουργούντα Χ.Α.Δ.Α., δεν είναι η ορθότερη. Η εν λόγω απόφαση όμως έπασχε προδήλως νομικής πλημμέλειας προεχόντως διότι το Δημοτικό Συμβούλιο ήταν υλικώς αναρμόδιο να αποφανθεί επί του ζητήματος της διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων. Η ως άνω απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου κρίθηκε παράνομη από τον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου με την υπ’ αρ. πρ. 78759/15980-78738/15971-77634/15660/2009 απόφαση, κατά την άσκηση του ελέγχου νομιμότητας που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 149 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (Ν. 3463/2006). Στο σημείο αυτό πρέπει να τονισθεί ότι κατά της αποφάσεως αυτής του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, που δεν επικύρωσε ως παράνομη την υπ’ αρ. 216/2008 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, δεν ασκήθηκε είτε η προβλεπόμενη από την διάταξη του άρθρου 151 Ν. 3463/06 προσφυγή ενώπιον της ειδικής Επιτροπής του άρθρου 152 του ίδιου νόμου είτε ένδικο βοήθημα ενώπιον των αρμοδίων Δικαστηρίων. Περαιτέρω, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πύλου στην συνεδρίασή του της 4.3.2009 για το ζήτημα της εγκαταστάσεως της μονάδος του δεματοποιητή, έλαβε κατά πλειοψηφία την υπ’ αρ. 31/2009 απόφαση, σύμφωνα με την οποία αποφασίστηκε αφενός η ανεύρεση άλλου χώρου εγκαταστάσεως του δεματοποιητή σε ημιορεινή περιοχή από τον Δήμο Πύλου και σε συνεργασία με τους όμορους Δήμους και αφετέρου η άσκηση ένδικων μέσων στα αρμόδια Δικαστήρια για την αποτροπή της εγκαταστάσεως της μονάδας του Δεματοποιητή στην θέση «Άγιος Νικόλαος». Η απόφαση αυτή του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πύλου κρίθηκε παράνομη με την υπ’ αρ. πρ. 4092/20.5.2009 απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, κατά την άσκηση του κατά την διάταξη του άρθρου 149 Ν. 3463/2006 ελέγχου νομιμότητας, χωρίς όμως ουδέποτε να ασκηθεί είτε διοικητική προσφυγή είτε ένδικο βοήθημα ενώπιον των αρμοδίων Δικαστηρίων.
7. Η παραχωρούμενη από την Περιφέρεια Πελοποννήσου δημόσια δασική έκταση εμβαδού 45.138,75 τ.μ., όπως προλέχθηκε ταυτίζεται απολύτως με τον χώρο, ο οποίος επί τριάντα και πλέον έτη είχε διατεθεί για την λειτουργία του Χ.Α.Δ.Α. του Δήμου Πύλου στην θέση «Άγιος Νικόλαος».
8. Από τον συνδυασμό των προλεχθέντων συνάγεται ότι ήδη από την 31.12.2008 απαγορεύεται με βάση το ισχύον δίκαιο, η λειτουργία Χ.Α.Δ.Α. εντός της Ελληνικής Επικράτειας. Ο Δήμος Πύλου δε, έχει λάβει δια του Δημοτικού Συμβουλίου απόφαση περί παύσεως της λειτουργίας του Χ.Α.Δ.Α. στην θέση «Άγιος Νικόλαος» από την 31.12.2008. Η αρμοδιότητα για την επιλογή του τρόπου, των μεθόδων και της δημιουργίας των απαιτούμενων εγκαταστάσεων επεξεργασίας κι εν γένει διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων και των στερεών αποβλήτων δεν συνιστά τοπικό ζήτημα ή ειδικό ή λεπτομερειακό ζήτημα και κατά τούτο δεν ανήκει στην δέσμη των αποφασιστικών αρμοδιοτήτων των Ο.Τ.Α., αλλά στην Κεντρική Διοίκηση. Η μέθοδος της δεματοποιήσεως των αστικών απορριμμάτων, η προσωρινή εναπόθεσή τους και η υστερόχρονη μεταφορά τους προς επεξεργασία σε ειδική μονάδα επεξεργασίας κρίθηκε ότι συνιστά επιστημονικώς φιλική προς το περιβάλλον και τεχνικώς αποτελεσματική μέθοδο διαχειρίσεως, η οποία προδήλως δεν συγκρίνεται με την περιβαλλοντικώς και υγειονομικώς απαράδεκτη και κυρίως επικίνδυνη λειτουργία των Χ.Α.Δ.Α. Η παραχωρούμενη από την Περιφέρεια Πελοποννήσου δημόσια δασική έκταση στην θέση «Άγιος Νικόλαος» του Δήμου Πύλου για την εγκατάσταση της μονάδος δεματοποιήσεως αντιστοιχεί απολύτως και επακριβώς με την ίδια έκταση στην οποία τριάντα και πλέον έτη λειτουργούσε ο ήδη παράνομος πλην όμως λειτουργών Χ.Α.Δ.Α. του Δήμου Πύλου.
9. Την 2.6.2009 το τμήμα ΤΥΔΚ της Διευθύνσεως Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Ν. Μεσσηνίας με το υπ’ αρ. 6520/2009 έγγραφο της εξέφρασε σαφείς ενστάσεις για την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου «Εγκατάσταση εξοπλισμού Δεματοποιήσεως ΑΣΑ Δ.Ε.Πύλου». Ειδικότερα, στο έγγραφο αυτό επισημαινόταν η έλλειψη φακέλου Προμελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, η μη εξέταση εναλλακτικών λύσεων, η έλλειψη αποδοχής της συγκεκριμένης χρήσεως από τον Καποδιστριακό Δήμο Πύλου και τέλος η απουσία περιγραφής του έργου της υπεδάφιας διαθέσεως των επεξεργασμένων υγρών λυμάτων, καθώς και η έλλειψη κατάλληλων γεωλογικών υδρογεωλογικών συνθηκών για τη δυνατότητα υπεδάφιας διαθέσεως. Στη συνέχεια και παρά τη μη θεραπεία των ανωτέρω ελλείψεων- πλημμελειών, που συνομολογούσε η αρμόδια Υπηρεσία της Περιφέρειας Πελοποννήσου, ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Πελοποννήσου, εξέδωσε την υπ’ αρ. 2825/5.8.2009 απόφαση εγκρίσεως Περιβαλλοντικών όρων του έργου «Δεματοποίηση/προσωρινή αποθήκευση μετά τη συλλογή και μεταφορά αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων στο Δήμο Πύλου».
10. Οι όροι της ως άνω Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με ρητή διάταξή της (άρθρο 1 Α) ίσχυαν για δύο χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του έργου. Στη συνέχεια εκδόθηκε η υπ’ αρ. 6/2009 άδεια οικοδομήσεως για την ανέγερση του κτιρίου εγκαταστάσεως του μηχανολογικού εξοπλισμού του Δεματοποιητή. Την 26.1.2010 ο Νομάρχης Μεσσηνίας εξέδωσε την υπ’ αρ. 14677/1967/26.1.2010 απόφασή του για τη χορήγηση άδειας εγκαταστάσεως της Μονάδας Δεματοποιήσεως Αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων στο Δήμο Πύλου για δύο έτη και δη έως την 26.1.2012. Την 20.1.2011 με το υπ’ αρ. πρ. 124 έγγραφο προς ΦΟΣΔΑ ορίστηκε η 26.1.2011 ως ημέρα παραλαβής της ως άνω μονάδας δεματοποιήσεως. Ο Καλλικρατικός Δήμος Πύλου Νέστορος με την υπ’ αρ. 322/2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, που εγκρίθηκε ως νόμιμη με την υπ’ αρ. 130/9.1.2012 της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας, συνήψε προγραμματική σύμβαση με τον «Φορέα Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Μεσσηνίας (ΦΟΣΔΑ νομού Μεσσηνίας) για τη λειτουργία της ως άνω Μονάδος Δεματοποιήσεως Αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων στη θέση Άγιος Νικόλαος, η οποία και υπογράφηκε την 13.3.2012. Η ως άνω σύμβαση μετά τη λήξη της παρατάθηκε με νεότερη την 14.2.2013 υπογραφόμενη από τον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, το Δήμαρχο Πύλου Νέστορος και τον Πρόεδρο του Δ.Σ του «Ενιαίου Συνδέσμου Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας» ως διαδόχου του «Φορέα Διαχειρίσεως Στερεών Αποβλήτων Νομού Μεσσηνίας». Προηγουμένως δε με την υπ’ αρ. 20.2.2012 απόφαση του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου είχε χορηγηθεί άδεια αορίστου χρονικής διάρκειας για την ως άνω Μονάδα Δεματοποιήσεως Αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων. Εξάλλου, η Γενική Διεύθυνση Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου με την υπ’ αρ. πρ. 1017/85/16.1.2013 απόφασή της τροποποίησε την υπ’ αρ. 42825/2009 προλεχθείσα απόφαση Εγκρίσεως Περιβαλλοντικών Όρων, του ίδιου ως άνω έργου, με διάρκεια ισχύος τρία έτη.
11. Στο σημείο αυτό πρέπει να λεχθεί ότι κατά της υπ’ αρ. πρωτ. 2646/3-11-2008 Αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Πελοποννήσου με την οποία παραχωρήθηκε στο Δήμο Πύλου «δημόσια δασική έκταση για την υλοποίηση του έργου “Εγκατάσταση εξοπλισμού δεματοποίησης αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων & προσωρινής αποθήκευσης” στην θέση Άγιος Νικόλαος τ.δ. Πύλου του Δήμου Πύλου Ν. Μεσσηνίας», της υπ’ αριθμ. πρωτ. 7200/4067/12-03-2009 αποφάσεως «Αποστολή ορθής επανάληψης απόφασης παραχώρησης Δ.Δ. έκτασης», του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Πελοποννήσου, της υπ' αρ. 6/2009 οικοδομικής άδειας που εξέδωσε το Νομαρχιακό Γραφείο Πύλου της Δ/νσης Πολεοδομίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως Μεσσηνίας, έχει ασκηθεί από δημότες της Πύλου και ένα αστικό σωματείο, η υπ’ αρ. κατ. 3525/2009 αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του ΣτΕ.
12. Στο σημείο αυτό πρέπει να υπομνησθεί μια κομβική παρατήρηση. Μετά την εγκατάσταση της μονάδας δεματοποιήσεως αστικών συμμείκτων απορριμμάτων στην θέση Άγιος Νικόλας, ήδη από τον Μάρτιο του 2012, όπως προλέχθηκε, δεν επιτρέπεται η επαναλειτουργία του ιδίου χώρου, ως χώρου εναποθέσεως απορριμμάτων καθώς η λειτουργία του Χ.Α.Δ.Α έχει παύσει να επιτρέπεται με βάση την κείμενη εθνική και ενωσιακή νομοθεσία, ήδη από την 31.12.2008. τουτέστιν, τα απορρίμματα στον Δήμο Πύλου-Νέστορος πρέπει να δεματοποιούνται και μόνον και όχι να εναποτίθενται εντός του καταργηθέντος Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, χωρίς να υποστούν δεματοποίηση.
13. Παρά ταύτα, η ως άνω μονάδα δεματοποιήσεως έχει παύσει να λειτουργεί εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα, χωρίς να έχουν ενημερωθεί προς τούτο οι αρμόδιες Υπηρεσίες από τον Δήμο Πύλου-Νέστορος. Το γεγονός αυτό αποκαλύφθηκε μετά την μεγάλης εντάσεως φωτιά, που ξέσπασε στον χώρο του καταργηθέντα Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου στις 3.6.2014 κατακαίοντας ευρύτερες δημόσιες και ιδιωτικές εκτάσεις. Με άλλη διατύπωση, ο Δήμος Πύλου-Νέστορος, παρανόμως έπαυσε να λειτουργεί την μονάδα δεματοποιήσεως και κυρίως παρανόμως και αυθαιρέτως άρχισε να επαναλειτουργεί τον καταργηθέντα ήδη Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, ως χώρο εναποθέσεως και ανεξέλεγκτης διαχειρίσεως των αστικών απορριμμάτων του Καλλικρατικού Δήμου Πύλου-Νέστορος. Το γεγονός αυτό, που αποτελούσε κοινό μυστικό για την τοπική κοινωνία, αποκαλύφθηκε μετά την μεγάλη φωτιά της 3.6.2014 και επιβεβαιώθηκε από ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Γιάννη Σινάπη, της εφημερίδας «Ελευθερία», το οποίο τεκμηριώθηκε με βάσει δηλώσεις του καθ’ όλων αρμόδιου κρατικού οργάνου και δη του Διοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Καλαμάτας, Πύραρχου κ. Κυριακούλη Κυριακουλέα και το οποίο έχει ως ακολούθως: « Η Πυροσβεστική δεν γνώριζε ότι ο δεματοποιητής στον Άγιο Νικόλαο Πύλου δεν λειτουργούσε. Δεν έχει ενημερωθεί από τον Δήμο Πύλου-Νέστορος ότι εκεί γινόταν ανεξέλεγκτη διαχείριση απορριμμάτων και ουσιαστικά λειτουργούσε σκουπιδότοπος, αντί να γίνεται ελεγχόμενη διαχείριση. Αυτό τονίζει στην «Ε» ο Διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Καλαμάτας, Πύραρχος κ. Κυριακούλης Κυριακουλέας. «Δεν λειτουργεί ο δεματοποιητής, έχει υποστεί βλάβη, όπως μας είπαν», είπε ο διοικητής και σημείωσε: «Από τα σκουπίδια που είχαν εναποτεθεί χύμα ξεκίνησε η φωτιά. Άλλα σκουπίδια ήταν θαμμένα και άλλα όχι. Δεν γνωρίζαμε ότι δεν λειτουργούσε ο δεματοποιητής. Για τον λόγο αυτό δεν πήγε φέτος στον Άγιο Νικόλαο η αρμόδια επιτροπή ελέγχου (αποτελείται από εκπροσώπους της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας και της Διεύθυνσης Υγείας), καθώς πάει και ελέγχει μόνο Χ.Α.Δ.Α». Ο κ. Κυριακουλέας μας ενημέρωσε ότι «στα σκουπίδια η φωτιά καίει ακόμα. Ρίχνουν χώμα, καθώς με νερό δεν σβήνει». Και πρόσθεσε πως «την προανάκριση διενεργεί η Διεύθυνση Εγκλημάτων Εμπρησμού από την Αθήνα, σε συνεργασία με την Πυροσβεστική Υπηρεσία Γαργαλιάνων και το Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Πύλου». Επεσήμανε επίσης ότι «ήταν ευτύχημα που δεν έπιασαν φωτιά τα δέματα», εξηγώντας: « Και τα δέματα, αν μείνουν μεγάλο διάστημα δημιουργούν κίνδυνο, υπάρχει πρόβλημα. Τα δέματα είναι προσωρινά. Μετά από κάποιο διάστημα πρέπει να πάνε για επεξεργασία. Αν πιάσουν φωτιά τα δέματα θα είναι μεγαλύτερο πρόβλημα». Ανέφερε επίσης, ότι εντός του περιφραγμένου χώρου όπου υπάρχουν τα δέματα και γινόταν ανεξέλεγκτη εναπόθεση, «υπάρχει βλάστηση που θα έπρεπε να έχει κοπεί». Ωστόσο, ο διοικητής τόνισε ότι «από πέρυσι που είμαι εγώ διοικητής στην Καλαμάτα, δεν μας είχε απασχολήσει ο συγκεκριμένος χώρος». Όσον αφορά τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή της Πύλου το απόγευμα της Τρίτης, με τους ισχυρούς ανέμους που βοηθούσαν στην εξάπλωση της φωτιάς και δυσχέραιναν το έργο της κατάσβεσης, ο κ. Κυριακουλέας παρατήρησε: «είχε τόσο πολύ αέρα που μόνο το ελικόπτερο Εricsson μπόρεσε να κάνει κάποιες βολές, ξεπερνώντας και τα όρια ασφαλείας-όχι όμως όπως θα μπορούσε χωρίς αέρα. Μας βοήθησε να μη φύγει η φωτιά προς το βουνό, όπου δεν θα μπορούσαμε να προσεγγίσουμε.».
14. Στο σημείο αυτό πρέπει να μνημονευθεί ότι τόσο η Περιφέρεια Πελοποννήσου, όσο και το ΥΠΕΚΑ και η Κεντρική διοίκηση εν γένει, παρέλειψαν παρανόμως και εγκληματικώς να μεριμνήσουν έστω και ελαχίστως για την απομάκρυνση των δεματοποιηθέντων σκουπιδιών, που παρήχθησαν κατά την λειτουργία της ως άνω μονάδας δεματοποιήσεως. Παρά ταύτα είχαν ρητή νομική υποχρέωση να μεριμνήσουν για την έγκαιρη και ασφαλή μεταφορά των σκουπιδοδεματίων προς περαιτέρω επεξεργασία, σε ειδικό εργοστάσιο, που βεβαίως ουδέποτε κατασκευάστηκε. Τουτέστιν, η Περιφέρεια Πελοποννήσου και το ΥΠΕΚΑ δεν επέδειξαν απλώς μη συγγνωστή διοικητική αδράνεια, αμελώντας την τήρηση των νομικών τους υποχρεώσεων. Κυρίως παραβίασαν ευθέως την κείμενη νομοθιεσία, εγκληματώντας εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος και της δημόσια υγείας, αφού ουδέποτε απομάκρυναν τα δεματοποιηθέντα απορρίμματα, τα οποία παρανόμως παρέμειναν εγκαταλελειμμένα και αφύλακτα, ως περιβαλλοντική βόμβα στο χώρο του καταργηθέντος ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου. Για την πληρότητα της ιστορικής βάσεως της παρούσας μηνυτήριας αναφοράς πρέπει να αναφερθεί ότι ο Δήμαρχος Πύλου- Νέστορος με σειρά εγγράφων του συνομολογεί την προσωρινή παύση της λειτουργίας του δεματοποιητή, λόγω της ανυπαρξίας χώρου εναποθέσεως νέων σκουπιδοδεματίων (βλ. υπ’ αρ. πρωτ. 11424/6.6.2014 έγγραφο). Επίσης, ο Δήμαρχος Πύλου-Νέστορος με περιοδικά έγγραφα του προς τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας, τον ΦΟΣΔΑ Πελοποννήσου, υπέβαλε ματαίως αιτήματα για την απομάκρυνση σκουδιδοδεματίων, λόγω κορεσμού του χώρου εναποθέσεως, που έθετε αντικειμενικώς εκτός λειτουργίας τη μονάδα δεματοποιήσεως προκαλώντας συγχρόνως περιβαλλοντικό κίνδυνο και κίνδυνο βλάβης της Δημόσιας Υγείας (βλ. υπ’ αρ. πρωτ. 11424/6.6.2014, 4231/4.3.2013, 14137/2.7.2012, 9739/10.5.2012, έγγραφα Δημάρχου Πύλου- Νέστορος). Η αποστολή των ανωτέρω εγγράφων είναι πρόδηλο ότι δεν αποσβέννει ούτε διασκεδάζει τη νομική ευθύνη και εν προκειμένω την ποινική του Δημάρχου Πύλου- Νέστορος, ο οποίος μετά την παύση της λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως επέτρεψε στην Υπηρεσία Καθαριότητας του Δήμου Πύλου-Νέστορος να εναποθέτει παρανόμως τα σκουπίδια στον καταργηθέντα και παύσαντα να λειτουργεί ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου.
15. Η ανωτέρω δραματική και μη συνάδουσα με τη νομιμότητα κατάσταση αποτελεί διαρκές περιβαλλοντικό έγκλημα και εξακολουθητική και κατ’ επάγγελμα προσβολή του έννομου αγαθού της δημόσιας υγείας. Ειδικότερα, η λάθρα και κυρίως παράνομη επαναλειτουργία του ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου σε συνδυασμό με τα χιλιάδες σκουπιδοδεμάτια, που σαπίζουν εκτεθειμένα, αποτέλεσαν τη μόνη αιτία της πρόσφατης μεγάλης πυρκαγιάς της 3.6.2014, η οποία δεν είναι και η μόνη, καθ’ ότι από τον Απρίλιο του 2014 (26.4.2014) έως και σήμερα δεν υπάρχει σχεδόν μέρα, που να μην αναδύεται καπνός από τον ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου, καθ’ ότι στην ουσία η φωτιά σ’ αυτόν ουδέποτε έχει κοπάσει ή σβήσει ολοσχερώς. Παρέλκει δε η μνεία ότι οι χιλιάδες τόνοι στοιβαγμένων σκουπιδιών, η παντελής απουσία οποιασδήποτε μεθόδου διαχειρίσεώς τους, η απουσία προστατευτικών και προληπτικών μέτρων πυροσβέσεως και οι υψηλές θερμοκρασίες του ελληνικού θέρους αποτελούν καθημερινώς τους σπινθήρες της διαρκούς σοβούσας πυρκαγιάς στον ανωτέρω ΧΑΔΑ, που αυτοαναφλέγεται συνεχώς υπό τα αδρανή βλέμματα των αρμοδίων οργάνων τόσο της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως Α’ και Β’ βαθμού, όσο και της Κεντρικής Διοικήσεως.
ΙΙ. Τα ανακύπτοντα κρίσιμα, κατεπείγοντα και επιφέροντα άμεσο και ανεπανόρθωτο κίνδυνο ζητήματα.
1. Η διάταξη του άρθρου 24 του Συντάγματος θεσπίζει ως θεμελιώδη υποχρέωση του Κράτους την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Η υποχρέωση αυτή έχει συγκεκριμένο κανονιστικό περιεχόμενο το οποίο συγκεκριμενοποιείται μέσω μιας σειράς αρχών που εξειδικεύουν, προσδιορίζουν και συνθέτουν την προλεχθείσα ύπατη υποχρέωση του Κράτους. Ειδικότερα, η διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος κατοχυρώνει ρητώς τις αρχές της προλήψεως και της αειφορίας. Από την ερμηνευτική σύζευξη όμως του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος με την διάταξη του άρθρου 174 της Συνθήκης Ε.Κ., συνάγεται ότι στη διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος στεγάζονται και οι αρχές της προφυλάξεως, της επανορθώσεως των καταστροφών κατά προτεραιότητα στην πηγή και η Αρχή σύμφωνα με την οποία «ο ρυπαίνων πληρώνει». Η διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος κατοχυρώνει το δικαίωμα στην προστασία του περιβάλλοντος ως θεμελιώδες δικαίωμα το οποίο επικοινωνεί ερμηνευτικώς με τη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 1 του Συντάγματος που κατοχυρώνει την Αρχή της αξίας του ανθρώπου, το δικαίωμα στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας (άρθρο 5 παρ. 1 Σ), το δικαίωμα στην υγεία (άρθρο 21 παρ. 3 Σ) και με τη διάταξη του άρθρου 25 παρ. 1 του Συντάγματος που θεσπίζει υποχρέωση της πολιτείας να διασφαλίζει την ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, κατοχυρώνοντας την αρχή της αναλογικότητας ως νομική σταθερά και ερμηνευτικό κριτήριο των επιμέρους δικαιϊκών ρυθμίσεων, τόσο του κοινού, όσο και του κανονιστικού νομοθέτη και της εν γένει δράσεως, της εκτελεστικής εξουσίας. Το κανονιστικό περιεχόμενο της αρχής της αειφορίας ταυτίζεται με επιταγή της διατηρήσεως στο διηνεκές αναλλοίωτου του φυσικού κεφαλαίου και του πολιτιστικού περιβάλλοντος και των επιμέρους συνθετικών του στοιχείων το οποίο κάθε γενιά οφείλει να το διαχειρίζεται και να το κληροδοτεί στην επόμενη αυτούσιο. Η αρχή της αειφορίας, αν και σχετίζεται άμεσα, δεν ταυτίζεται με την αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως καθώς η μεταξύ τους σχέση τυποποιείται ως σχέση έννοιας γένους με έννοια είδους. Με άλλη διατύπωση η αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως προϋποθέτει και ενσωματώνεται στην αρχή της αειφορίας καθώς η βιώσιμη ανάπτυξη οφείλει κατά το Σύνταγμα να τελολογεί στην προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Οι διατάξεις των άρθρων 24 και 106 παρ. 1 του Συντάγματος θεμελιώνουν την αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως το κανονιστικό φορτίο της οποίας γεωδετείται με βάση ειδικότερες συγκεκριμένες και αντικειμενικές παραδοχές. Αναλυτικότερα, η αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως οικοδομείται με θεμέλιο την παραδοχή της ιδιαιτερότητας κάθε περιοχής και δη της φυσικής και της πολιτιστικής ταυτότητας του περιβάλλοντός της. Με άλλη διατύπωση η ανάπτυξη μπορεί να διεκδικήσει το ποιοτικό χαρακτηριστικό της βιωσιμότητας μόνον, όταν οργανώνεται με βάση την καθιέρωση γενικών κριτηρίων, που διασφαλίζουν ένα κοινό πλαίσιο χωρικής οργανώσεως των παραγωγικών δραστηριοτήτων, πλαίσιο το οποίο συγχρόνως λαμβάνει υπ’ όψιν του την ιδιαίτερη φυσιογνωμία και τις χωροταξικές ιδιαιτερότητες των επιμέρους περιοχών καθώς και τις ειδικές ανάγκες προστασίας και αναπτύξεως κάθε περιοχής, αφού δεν είναι δυνατόν να αγνοείται η αυτοτελής φυσιογνωμία, η φέρουσα ικανότητα και το περιβάλλον κάθε περιοχής. Τουτέστιν, η οργάνωση της αναπτύξεως είναι βάσιμη όταν εδράζεται στον σεβασμό των περιβαλλοντικών στοιχείων κάθε περιοχής, που συναπαρτίζουν την αυτόνομη ιδιοπροσωπία της, η οποία συγκροτείται από την μορφολογική και εδαφολογική τους ταυτότητα, την σπανιότητα της πανίδας και της χλωρίδας τους, τις ιδιαίτερες κλιματικές και γεωμορφολογικές συνθήκες, το ανθρωπογενές περιβάλλον και την οικιστική προσωπικότητά της.
2. Η νομολογία του Σ.τ.Ε. με σειρά αποφάσεών του έχει πιστοποιήσει τα προλεχθέντα και έχει διαπλάσει το πλαίσιο της συνταγματικώς συγγνωστής νομοθετικής και κανονιστικής ρυθμίσεως για ζητήματα που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος, στην αρχή της αειφορίας και στην αρχή της βιώσιμης αναπτύξεως των νησιωτικών περιοχών. Αναλυτικότερα το Σ.τ.Ε. έχει κρίνει ότι βιώσιμη και αειφόρος είναι η ανάπτυξη που ικανοποιεί τις εύλογες ανάγκες της παρούσας γενεάς χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την ικανοποίηση των αναγκών των μελλουσών γενεών (Σ.τ.Ε. 161/2000). Περαιτέρω έχει κρίνει ότι η τήρηση εκ μέρους του Κράτους της αρχής της βιώσιμης αναπτύξεως ελέγχεται ακυρωτικώς όταν από τα στοιχεία του φακέλου και τα διδάγματα της κοινής πείρας προκύπτει πως η προκαλούμενη από το έργο, τη δράση ή τη δραστηριότητα βλάβη για το περιβάλλον, είτε έχει μη επανορθώσιμο χαρακτήρα, είτε τελεί σε προφανή δυσαναλογία με το προσδοκώμενο όφελος και αποδομεί την έννοια της βιώσιμης αναπτύξεως (βλ. ΣτΕ Ολμ. 613/2002, ΣτΕ Ολμ. 3478/2000 και ΣτΕ Ολμ. 2170/2006). Επιπροσθέτως πρέπει να τονισθεί ότι η διάταξη του άρθρου 24 παρ.1 του Συντάγματος κατοχυρώνει την προστασία του περιβάλλοντος διττώς, τόσο ως θεμελιώδη πολιτειακή υποχρέωση, όσο και ως δημόσιο υποκειμενικό δικαίωμα κάθε προσώπου. Οι διατάξεις των άρθρων 24 παρ.1 και 2 του Συντάγματος, προβλέπουν ότι το κράτος έχει υποχρέωση εξασφαλίσεως των καλύτερων δυνατών όρων διαβίωσης και εγγυάται την ανάπτυξη και την λειτουργικότητα των οικισμών με βάση ρητά ποιοτικά πρότυπα. Οι διατάξεις αυτές ενσωματώνουν αυτοτελή κανονιστική ισχύ, η οποία ταυτίζεται με τη νομική και συγχρόνως πραγματική έννοια του περιβαλλοντικού και οικιστικού-πολεοδομικού κεκτημένου. Η εκτελεστική του Συντάγματος ποινική νομοθεσία διαλαμβάνει διατάξεις, οι οποίες τυποποιούν ως άδικη και αξιόποινη κάθε πράξη ή παράλειψη, η οποία προσβάλλει το φυσικό ή το πολιτιστικό περιβάλλον, θέττοντας σε ουσιαστική διακινδύνευση τα εξ’ αυτών απορρέοντα υπέρ κάθε προσώπου έννομα αγαθά (βλ. ενδεικτικώς άρθρα 28,29 και 30 του Ν. 1650/86, όπως ισχύει σήμερα μετά το άρθρο 4 του Ν. 3010/2002 και 21 του Ν. 4014/2012).
3. Η διάταξη του άρθρου 21 παρ. 3 του Συντάγματος κατοχυρώνει το δικαίωμα στην υγεία ως δημόσιο υποκειμενικό δικαίωμα, θεσπίζοντας συγχρόνως συνταγματική εγγύηση της δημόσιας υγείας, που ενσωματώνει ευθεία και διαρκή εντολή του συντακτικού νομοθέτη προς κάθε αρμόδιο όργανο του κράτους να λαμβάνει μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας καθ’ ότι ακόμη και η εξ’ αμελείας διακινδύνευσή της αποτελεί ιδιαίτερα άδικη και αξιόποινη πράξη ακόμα και αν τελείται δια παραλείψεως. Παρέλκει δε η μνεία ότι το δικαίωμα στην υγεία διαπλέκεται με τα δικαιώματα των άρθρων 2 παρ. 1 και 5 παρ. 1 του Συντάγματος και παράγει προστατευτέο υγειονομικό κεκτημένο.
4. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, εκτός της παραβάσεως των συρρεόντων ποινικών διατάξεων, που αποβλέπουν στην προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας πρέπει να υπομνησθεί ότι παραβιάστηκαν ολοκληρωτικώς οι περιβαλλοντικοί όροι που θεσπίστηκαν για την επίμαχη μονάδα δεματοποιήσεως στη θέση Άγιος Νικόλαος του Δήμου Πύλου-Νέστορος, με τις υπ’ αρ. πρωτ. 2825/2009 και 1017/85/16.1.2013 αποφάσεις της Περιφέρειας Πελοποννήσου και της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδος και Ιονίου. Σημειωτέον, ότι οι καθ’ ου είχαν και έχουν ιδιαίτερο υπηρεσιακό καθήκον να μεριμνούν για την σχολαστική τήρηση της κείμενης νομοθεσίας και των επίμαχων περιβαλλοντικών όρων.
5. Αρχικώς πρέπει να υπογραμμιστεί ένα περιβαλλοντικό και ευρύτερα δικαιοπολιτικό παράδοξο. Η επίμαχη μονάδα δεματοποιήσεως εγκαταστάθηκε σε δημόσια δασική έκταση, στη θέση Άγιος Νικόλαος, νότια-νοτιοδυτικά της πόλεως της Πύλου, εκτάσεως 45.138,75 τ.μ. Αυτό προκύπτει, τόσο από την υπ’ αρ. 2646/3.11.2008 απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, όσο και από τις προλεχθείσες δύο αποφάσεις εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων (βλ. κεφ. Α και Α1 αντίστοιχα). Περαιτέρω και οι δύο ως άνω εγκριτικές των περιβαλλοντικών όρων αποφάσεις στο κεφάλαιο Θ και Ε1 αντιστοίχως, πιστοποιοούν ότι η θέση εγκαταστάσεως της κρίσιμης μονάδας δεματοποιήσεως βρίσκεται εντός του Καταφυγίου Άγριας Ζωής με την ονομασία «Άγιος Νικόλαος» (Κωδ. 511), το οποίο θεσμοθετήθηκε με την υπ’ αρ. 33305/17014 Υ.Α (Φ.Ε.Κ 696/21.4.1976), που ως ιδιαίτερο οικοσύστημα χρήζει ειδικής και αυξημένης προστασίας. Από το συνδυασμό των ανωτέρω, ανακύπτουν δύο μείζονα ερωτήματα, που εκτός των άλλων απαιτούν ενδελεχή διερεύνηση. Το πρώτο σχετίζεται με το αν επιτρέπεται η εγκατάσταση και λειτουργία της ιδιαιτέρως οχλούσας περιβαλλοντικώς μονάδας δεματοποιήσεως σε δημόσια δασική έκταση. Το δεύτερο συνάπτεται με το επιτρεπτό της εγκαταστάσεως και της λειτουργίας της ως άνω μονάδας εντός ενός ιδιαιτέρου οικοσυστήματος και δη εντός του καταφυγίου Άγριας Ζωής «Άγιος Νικόλαος» (Κωδ. 511). Οι προλεχθείσες αποφάσεις εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων της μονάδας δεματοποιήσεως είναι συμπληρωματικές και ισχύουν ταυτοχρόνως καθ’ ότι η μεταγενέστερη χρονικώς απόφαση δεν κατήργησε την πρώτη αλλά τροποποίησε ορισμένες διατάξεις της, συμπληρώνοντας το ρυθμιστικό της περιεχόμενο. Σύμφωνα με την πρώτη απόφαση περιβαλλοντικών επιπτώσεων (Κεφ. Α) ορίζεται ότι η διάρκεια λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως ήταν διετής, όπως και η διάρκεια της προσωρινής αποθηκεύσεως των σκουπιδοδεματίων. Η δεύτερη απόφαση δεν προβλέπει σχετική ρύθμιση, οπότε είναι πρόδηλο, ότι από την έναρξη της λειτουργίας της μονάδας έχουν παρέλθει δύο έτη και κατά τούτο έχει λήξει ο ανεκτός περιβαλλοντικώς χρόνος λειτουργίας της. Οι προλεχθείσες αποφάσεις περιβαλλοντικών όρων (βλ. παρ. 14 και 26 αντιστοίχως) ρητώς προβλέπουν τη νομική υποχρέωση του κράτους για τη σταδιακή εξάλειψη όλων των λειτουργούντων ΧΑΔΑ έως την 31.12.2008. Παρά ταύτα, όπως προλέχθηκε, κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας ο ΧΑΔΑ «Αγίου Νικολάου» εξακολουθεί να λειτουργεί πλήρως, δεχόμενος όλα τα απορρίμματα του Καλλικρατικού Δήμου Πύλου-Νέστορος, γενόμενης σύστοιχης ποινικής ευθύνης των καταμηνυομένων. Η πρώτη απόφαση περιβαλλοντικών επιπτώσεων στο κεφάλαιο Δ΄ προέβλεπε ειδικές ρυθμίσεις για την προσωρινή εναπόθεση των δεμάτων, καθώς και κριτήρια της τοποθετήσεώς τους, χωρίς ουδέποτε να τηρηθούν. Στο ίδιο κεφάλαιο προβλέπονται επίσης ρυθμίσεις για έργα διαχειρίσεως ομβρίων, αντιπυρικής προστασίας και περιφράξεως, που ουδέποτε τηρήθηκαν. Στο κεφάλαιο 22 της ως άνω αποφάσεως προβλέπονται 14 ειδικοί όροι, οι οποίοι παραβιάστηκαν πλήρως, συστηματικώς από τους καθ’ ων χωρίς συναίσθηση της ευθύνης τους. Ο τραγικός ή και ιλαρός χαρακτήρας της πραγματικότητας, που με τις πράξεις και τις παραλείψεις τους δημιούργησαν οι καθ’ ων, αποκαλύπτεται από τη ρύθμιση του κεφαλαίου ΙΑ΄ της ως άνω αποφάσεως, που προβλέπει την ποινική τους ευθύνη ορίζοντας ότι «…θεωρημένο τεύχος της ΜΠΕ και η απόφαση εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων πρέπει να βρίσκονται στο χώρο λειτουργίας της μονάδας και να επιδεικνύονται σε κάθε έλεγχο και σε κάθε αρμόδιο σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία». Η δεύτερη απόφαση περιβαλλοντικών όρων επεκτείνει την εγκατάσταση της μονάδας δεματοποιήσεως, με κτιριολογική και μηχανολογική επέκτασή της, ώστε να λειτουργήσει Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών και μονάδα κομποστοποιήσεως οργανικών αποβλήτων, προερχόμενων από τη διαλογή των αστικών συμμείκτων απορριμμάτων (βλ. κεφάλαιο Α΄ παρ. Α1, Α2, Α3, Α4, Α5 και Α6). Παρά τις ανωτέρω προβλέψεις, ουδέποτε λειτούργησε Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών και μονάδα κομποστοποιήσεως οργανικών αποβλήτων κατά ρητή και ευθεία παράβαση των σχετικών διατάξεων. Στο κεφάλαιο Δ΄ της ως άνω δεύτερης αποφάσεως προβλέπονται 38 ειδικοί όροι προστατευτικοί του περιβάλλοντος, που ουδέποτε τηρήθηκαν. Ενδεικτικώς, από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι η μονάδα δεματοποιήσεως εφοδιάστηκε με έγκριση τύπου ΕΟΚ (κεφάλαιο Δ΄ παρ. 11), όπως επίσης δεν τηρήθηκαν οι ρυθμίσεις των παραγράφων 21 και 22 για τη μετακίνηση των απορριματοφόρων οχημάτων. Παραβίαση υφίσταται και των όρων 23, 24 και 25, αφού δεν υφίσταται ούτε συντηρείται επαρκής περίφραξη, ούτε φυλάσσεται, ούτε ασφαλίζεται ο χώρος, ούτε τηρείται ανά βάρδια αρχείο με ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία των φορτίων, που κατέφθασαν στην εγκατάσταση από τα απορριμματοφόρα, ώστε να αρχειοθετούνται σε κατάλληλη βάση δεδομένων. Παρέλκει δε η μνεία ότι οι ρυθμίσεις των υποκεφαλαίων Δ2 και Δ3 για το κέντρο διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών και της μονάδας κομποστοποίησης, οι οποίες ποτέ δεν εγκαταστάθηκαν και δε λειτούργησαν. Στην παράγραφο 27 του κεφαλαίου Δ΄ της ως άνω αποφάσεως ΜΠΕ προβλέπονται έξι ειδικές ρυθμίσεις για την πυρασφάλεια και την αντιπυρική προστασία (27.1 έως 27.6), οι οποίες ουδέποτε τηρήθηκαν, όπως απέδειξε η μεγάλη πυρκαγιά της 3.6.2014 καθώς και η υφιστάμενη καθημερινώς ανάφλεξη και καύση που παρατηρείται στον παρανόμως λειτουργούντα Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου. Ιδιαίτερη αξία έχει η διάταξη 8 της παραγράφου Δ’ που ορίζει ότι κάθε προσωρινή διακοπή της λειτουργίας του έργου για χρόνο μεγαλύτερο του ενός μηνός πρέπει να γνωστοποιείται στις αρμόδιες αρχές. Όπως όμως προέκυψε από τις δημόσιες δηλώσεις του Διοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Καλαμάτας, ουδέποτε υπήρξε ενημέρωση από τον Δήμο Πύλου-Νέστορος, για την διακοπή της λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως. Επίσης, δεν προκύπτει, αν ο Δήμος Πύλου-Νέστορος, ενημέρωσε και πότε τις αρμόδιες αρχές, όπως δεν προκύπτει πότε διακόπηκε η λειτουργία της μονάδας, για ποίο λόγο και για πόσο χρόνο καθώς και αν η διακοπή αυτή είναι προσωρινή ή μόνιμη. Επιπροσθέτως, ολικώς παραβιάστηκε η διάταξη του κεφαλαίου Η’ , ως προς την οποία γεννάται και το ερώτημα πότε οι αρμόδιες υπηρεσίες προέβησαν σε ελέγχους της τηρήσεως ή μη των περιβαλλοντικών όρων και ποια τα πορίσματα- διαπιστώσεις των σχετικών ελέγχων. Καταληκτικώς, πρέπει να επισημανθεί ότι κάθε γενική ή ειδική πρόβλεψη των ανωτέρω δύο αποφάσεων της εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων αποτελεί αυτοτελές ερώτημα, που πρέπει να διερευνηθεί κατά την εξέταση της παρούσας αιτήσεως και στο οποίο πρέπει να απαντήσει ρητώς έκαστος των καθ’ ων. Επίσης, τα ίδια αυτά ερωτήματα προσδιορίζουν την ένταση της πολύτροπης ευθύνης των καθ’ ων ως προς το επίμαχο περιβαλλοντικό και υγειονομικό έγκλημα, που συντελείται καθημερινώς στον παράνομο Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου και στην επ’ αυτού παύσασα να λειτουργεί μονάδα δεματοποιήσεως. Από το συνδυασμό των ανωτέρω συνάγεται ότι οι καθ’ ων έχουν ιδιάζουσα ευθύνη καθώς με εξακολουθητικές πράξεις και παραλείψεις τους διέπραξαν και ανέχθηκαν τη συντέλεση ενός μείζονος εγκλήματος κατά του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, το οποίο έχει ιδιαίτερη απαξία, καθ’ ότι προσβάλλει ευθέως ρητώς προστατευόμενα συνταγματικά αγαθά. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να υπομνησθεί ότι κατά των καθ’ ων έχει υποβληθεί μηνυτήρια αναφορά στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Καλαμάτας ώστε να ελεγχθούν οι αξιόποινες πράξεις και παραλείψεις τους που, όπως προλέχθηκε, συνδέονται αρχικώς με την παραβίαση, σχεδόν ολικώς, των όρων, που προβλέπονται από τις αποφάσεις εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, σχετικώς με τη λειτουργία της μονάδας δεματοποιήσεως στη θέση Άγιος Νικόλαος Πύλου. Επίσης συνδέονται με την παύση της λειτουργίας της ανωτέρω μονάδας και τη λειτουργία του ήδη καταργηθέντος ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου, στον οποίο κατά παράβαση της κείμενης εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας εναποτίθενται ανεξελέγκτως όλα τα απορρίμματα του Δήμου Πύλου-Νέστορος. Η ως άνω παράνομη συμπεριφορά των καταμηνυομένων επιτείνεται καθ’ ότι λειτουργεί αυτόνομα ως επαρκής αιτία συντελέσεως σύστοιχων επικίνδυνων και συγχρόνως αξιόποινων πράξεων, όπως είναι η πυρκαγιά, που ξέσπασε την επίμαχη θέση Άγιος Νικόλαος Πύλου την 3.6.2014, ρυπαίνοντας με επικίνδυνες ύλες και τοξίνες από την καύση των σκουπιδιών το περιβάλλον της περιοχής, βλάπτοντας ουσιωδώς τη δημόσια υγεία. Με άλλη διατύπωση, η επίμαχη πυρκαγιά προκλήθηκε λόγω της παραβιάσεως των όρων των αποφάσεων εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων της επίμαχης μονάδας δεματοποιήσεως, της παύσεως της λειτουργίας της σε συνδυασμό με την παράνομη λειτουργία του ΧΑΔΑ Αγίου Νικολάου.
6. Η πολύτροπη παρανομία της λειτουργίας του καταργηθέντος Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου Πύλου καθώς και η πλημμελής λειτουργία της μονάδας δεματοποιήσεως στον ίδιο χώρο επιβεβαιώνονται και συγχρόνως αποδεικνύονται πλήρως από την από 25.6.2014 έκθεση αυτοψίας, που διενήργησε το κλιμάκιο ελέγχου ποιότητας περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Αναλυτικότερα, οι διαπιστώσεις της ως άνω εκθέσεως αυτοψίας έχουν ως εξής: « α) Η μονάδα δεματοποίησης μηχανικής διαλογής Αστικών Απορριμμάτων (ΑΣΑ) δεν είναι σε λειτουργία. Ο περιφραγμένος χώρος εντός του οποίου βρίσκεται η μονάδα είναι κλειστός και δεν είναι δυνατή η πρόσβαση μας εντός αυτού. Εντός του περιφραγμένου χώρου εγκατάστασης του δεματοποιητή, εντοπίζεται μεγάλος αριθμός δεματοποιημένων σύμμεικτων απορριμμάτων. Δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί ο αριθμός των δεματοποιημένων σύμμεικτων απορριμμάτων (ΑΣΑ), τα οποία καταλαμβάνουν όλη την έκταση του περιφραγμένου χώρου και είχαν στοιβαχθεί καθ’ ύψος. Τα δέματα έχουν αποτεθεί επί του εδάφους, έχουν διαρρηχθεί. Από τον οπτικό έλεγχο δεν διαπιστώθηκε περιμετρική τάφρος συγκράτησης και απορροής των ομβρίων από τον χώρο του γηπέδου της εγκατάστασης του δεματοποιητή. β) Εκτός του περιφραγμένου χώρου, βορειοδυτικά βρίσκεται χώρος ανεξέλεγκτης διάθεσης Αστικών Απορριμμάτων, ο οποίος δεν είναι περιφραγμένος και είναι ελεύθερα προσβάσιμος. Διαπιστώθηκε πρόσφατη εναπόθεση μεγάλων ποσοτήτων Αστικών Σύμμεικτών Απορριμμάτων (ΑΣΑ), ογκωδών απορριμμάτων ( μπάζα, έπιπλα), ανακυκλώσιμων υλικών (υλικά συσκευασίας, γυαλιά, πλαστικά μπουκάλια). Δεν διαπιστώθηκε κάλυψη των απορριμμάτων με εδαφικό υλικό, επίσης εντός του χώρου δεν υπήρχαν μηχανήματα έργου για τις ανωτέρω εργασίες. Στο χώρο υπήρχαν εστίες ανάφλεξης απορριμμάτων, έντονος καπνός και οσμή καμένου πλαστικού. Κατά τον επιτόπιο έλεγχο προσήλθε απορριμματοφόρο του Δήμου Πύλου-Νέστορος. Στον ανωτέρω χώρο δεν υπήρχε φύλαξη, διαμόρφωση ζωνών πυροπροστασίας και δεν διαπιστώθηκε εξοπλισμός για την πυροπροστασία (δεξαμενές νερού, πυροσβεστικό όχημα). Εντός του χώρου υπήρχε ομάδα ρακοσυλλεκτών. Οι διαπιστώσεις στο Β’ τμήμα της έκθεσης ελέγχου συνιστούν υποβάθμιση του περιβάλλοντος και δημιουργούν προβλήματα Δημόσιας Υγείας ». Στο σημείο αυτό, πρέπει να υπομνησθεί ότι οι καθ’ ών, ενώ έχουν πλήρη γνώση της ως άνω εκθέσεως αυτοψίας ήδη από την 25.6.2014 έως και σήμερα δεν έχουν προβεί στην λήψη οποιουδήποτε μέτρου για την διασφάλιση της νομιμότητας και κυρίως για την προστασία περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.
7. Στην προκειμένη περίπτωση οι καθ’ ων και με βάση τις νόμιμες αρμοδιότητες, που τους έχουν ανατεθεί είχαν καθήκον και υποχρέωση, να προστατεύουν το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία και παρά ταύτα επέδειξαν αντίθετη συμπεριφορά προσβάλλοντας και θέτοντας σε ουσιαστική διακινδύνευση τα ανωτέρω συνταγματικά αγαθά. Επιπροσθέτως, το κρίσιμο καθήκον των καθ’ ων προσδιορίζεται από μία εκάστη αλλά και όλες μαζί τις διατάξεις των αποφάσεων εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων της μονάδας δεματοποιήσεως, οι οποίες παραβιάστηκαν ευθέως και συστηματικώς, παραβιαζόμενου έτσι του απορρέοντος απ’ αυτές ρητού καθήκοντος των καταμηνυομένων.
ΙΙΙ. Τεκμηρίωση της παρούσας αιτήσεως για την λήψη ασφαλιστικών μέτρων εις βάρος των καθ’ων και την προσωρινή ρύθμιση της καταστάσεως.
1. Η διάταξη του άρθρου 682 ΚΠολΔ ορίζει ότι το αρμόδιο Δικαστήριο σε επείγουσες περιπτώσεις ή για να αποτραπεί επικείμενος κίνδυνος μπορεί να διατάξει ασφαλιστικά μέτρα για την εξασφάλιση ή τη διατήρηση ενός δικαιώματος ή για την ρύθμιση μιας καταστάσεως. Η διάταξη του άρθρου 683 παρ. 1 ΚΠολΔ ορίζει ότι τα ασφαλιστικά μέτρα διατάσσονται από τα Μονομελή Πρωτοδικεία. Η διάταξη του άρθρου 688 ΚΠολΔ ρυθμίζει το περιεχόμενο της αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων ορίζοντας ότι σ’ αυτήν πρέπει να προσδιορίζεται το αιτούμενο ασφαλιστικό μέτρο, να διαλαμβάνονται τα πραγματικά περιστατικά που πιθανολογούν το δικαίωμα για την εξασφάλιση ή την διατήρηση του οποίου ζητείται η λήψη του ασφαλιστικού μέτρου και τέλος να προσδιορίζεται ο επικείμενος κίνδυνος ή η επείγουσα περίπτωση. Η διάταξη του άρθρου 690 ΚΠολΔ προβλέπει ότι στις υποθέσεις των ασφαλιστικών μέτρων είναι υποχρεωτική η προαπόδειξη και αρκεί η πιθανολόγησα των ισχυρισμών του αιτούντος την λήψη τους. Η διάταξη του άρθρου 692 ΚΠολΔ προσδιορίζει την δικαιοδοτική ευχέρεια του αρμόδιου Δικαστηρίου να διατάξει κατά την κρίση του το απαιτούμενο και κατάλληλο ασφαλιστικό μέτρο, το οποίο δύναται να είναι άλλο από αυτό που εμπεριέχεται στην αίτηση ασφαλιστικών μέτρων. Σημειωτέον ότι δύναται να διαταχθούν περισσότερα του ενός ασφαλιστικά μέτρα, όταν είναι αναγκαίο, τα οποία πρέπει να εδράζονται στην αρχή της αναλογικότητας και σε κάθε περίπτωση να μην ικανοποιούν το προς εξασφάλιση δικαίωμα, ούτε να θίγουν δικαιώματα τρίτων. Η διάταξη του άρθρου 731 ΚΠολΔ, προβλέπει ότι το Δικαστήριο, συντρεχόντων των προϋποθέσεων του άρθρου 682 ΚΠολΔ δικαιούται να διατάξει ως ασφαλιστικό μέτρο την ενέργεια, παράλειψη ή ανοχή ορισμένης πράξεως από εκείνον κατά του οποίου στρέφεται η αίτηση. Επιπροσθέτως, η διάταξη του άρθρου 732 ΚΠολΔ διευρύνει την δικαιοδοτική ευχέρεια του αρμόδιου Δικαστηρίου, το οποίο δικαιούται να διατάξει και κάθε μέτρο, που κατά τις περιστάσεις και συμφώνως με την κρίση του είναι πρόσφορο για την εξασφάλιση ή την διατήρηση του δικαιώματος ή την ρύθμιση της καταστάσεως.
2. Από τον συνδυασμό των ανωτέρω συνάγεται ότι η παρούσα αίτηση εισάγεται παραδεκτώς ενώπιον Σας, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 682, 683, 688, 690, 731 και 732 ΚΠολΔ επιπροσθέτως, από τα ήδη μνημονευθέντα στα κεφάλαια I και II του παρόντος δικογράφου (σελ. 1-20), προκύπτει με απόλυτη επάρκεια, μεθοδολογική συνοχή και νομική διαύγεια η συνδρομή των τυπικών και των ουσιαστικών προϋποθέσεων, για την διαταγή των πρόσφορων ασφαλιστικών μέτρων και την προσωρινή ρύθμιση της ένδικης καταστάσεως, που συνιστά εμβληματικό και ιδιαζόντως οξύ παράδειγμα περιβαλλοντικού εγκλήματος, που επιφέρει συστοίχως και αιτιωδώς βαρύτατες συνέπειες εις βάρος της δημόσιας υγείας.
3. Η προλεχθείσα από 25.6.2014 Έκθεση Αυτοψίας του αρμόδιου Κλιμακίου της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου αποδεικνύει πλήρως τόσο την παράνομη λειτουργία του Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, όσο και την ολοσχερή παραβίαση όλων των περιβαλλοντικών όρων της μονάδας δεματοποιήσεως, η οποία παρανόμως έχει παύσει τη λειτουργία της. Ειδικότερα, δεν καταλείπεται οποιαδήποτε πραγματική ή νομική αμφιβολία περί του ότι ο Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου με βάση την κείμενη νομοθεσία και την υπ΄αρ. 232/2008 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του πρώην Δήμου Πύλου έχει παύσει να λειτουργεί ήδη από 31.12.2008. Παρά την απαγόρευση, όμως, της λειτουργίας του, ο καθ’ ου Δήμος Πύλου-Νέστορος, παρανόμως εναποθέτει τα αστικά σύμμεικτα απορρίμματα σ’ αυτόν, την ίδια στιγμή που ο επίμαχος Χ.Α.Δ.Α δεν είναι καν περιφραγμένος αλλά τυγχάνει ελευθέρως προσβάσιμος. Η επίμαχη έκθεση αυτοψίας στο υπό στοιχείο β’ τμήμα της επιβεβαιώνει το γεγονός αυτό, αφού διαπιστώνει πρόσφατη εναπόθεση μεγάλων ποσοτήτων αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων, ογκωδών απορριμμάτων και ανακυκλώσιμων υλικών. Η κρίσιμη έκθεση επισημαίνει επίσης ότι δεν διαπιστώθηκε κάλυψη των απορριμμάτων με εδαφικό υλικό, υπογραμμίζοντας την απουσία στον Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου μηχανημάτων έργου, για τις εργασίες καλύψεως των εναποτιθέμενων απορριμμάτων. Η πλήρης παραβίαση της κείμενης νομοθεσίας από τους καθ’ ων και ιδίως από το Δήμο Πύλου-Νέστορος, προκύπτει εμφανώς, καθ’ ότι με βάση την κρίσιμη έκθεση αυτοψίας και ενώ διενεργείτο από το κλιμάκιο ο επιτόπιος έλεγχος, προσήλθε στο χώρο του Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου απορριμματοφόρο του Δήμου Πύλου-Νέστορος, προφανώς για να εναποθέσει σ’ αυτόν συλλεγέντα αστικά σύμμεικτα απορρίμματα. Στην ίδια έκθεση ελέγχου ενσωματώνεται διαπίστωση αφ’ ενός περί υφισταμένων εστιών αναφλέξεως απορριμμάτων και υπάρξεως έντονου καπνού και οσμών καμένου πλαστικού και αφ’ ετέρου πλήρους απουσίας, έστω και στοιχειώδους, φυλάξεως, μη δημιουργίας ζωνών πυροπροστασίας και παντελούς έλλειψης εξοπλισμού πυροπροστασίας (δεξαμενές νερού-πυροσβεστικό όχημα). Ως προς τον παρανόμως λειτουργούντα Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, η έκθεση αυτοψίας διαπιστώνει υποβάθμιση, δηλαδή ευθεία προσβολή του περιβάλλοντος και κίνδυνο της δημόσιας υγείας. Στο σημείο αυτό, πρέπει να υπομνησθεί ότι από την κρίσιμη έκθεση αυτοψίας συνάγεται ότι στο Δήμο Πύλου-Νέστορος δεν λειτουργεί το σύστημα και η μεθοδολογία συλλογής και διαχειρίσεως των ανακυκλώσιμων υλικών, αφού ανακυκλώσιμα υλικά, όπως χάρτινα υλικά συσκευασίας, γυαλιά, πλαστικά και μπουκάλια αλουμινίου εναποτίθενται παρανόμως στον παρανόμως λειτουργούντα Χ.Α.Δ.Α μαζί με τα αστικά σύμμεικτα απορρίμματα και τα ογκώδη λοιπά απορρίμματα. Η κρίσιμη αυτή διαπίστωση του κλιμακίου ελέγχου επιτείνει τη νομική απαξία των πράξεων και παραλείψεων του καθ’ ου Δήμου και συνιστά αυτοτελή περίπτωση περιβαλλοντικής προσβολής. Ως προς τη μονάδα δεματοποιήσεως και μηχανικής διαλογής αστικών συμμείκτων απορριμμάτων, η επίμαχη έκθεση αυτοψίας διαπιστώνει, ότι αυτή δεν βρίσκεται σε λειτουργία ενώ δεν ήταν δυνατή η πρόσβαση του κλιμακίου εντός του περιφραγμένου χώρου εγκαταστάσεων της. Η ίδια έκθεση διαπιστώνει ότι εντός του περιφραγμένου χώρου της μονάδας δεματοποιήσεως εντοπίστηκε μεγάλος αριθμός δεματοποιηθέντων συμμείκτων απορριμμάτων, μη καθισταμένου δυνατού του προσδιορισμού τους, τα οποία κατελάμβαναν όλη την έκταση του περιφραγμένου χώρου, στοιβαγμένα καθ’ ύψος. Επίσης, επισημαίνεται ότι τα ως άνω δέματα συμμείκτων απορριμμάτων έχουν εναποτεθεί επί του εδάφους και έχουν διαρρηχθεί. Το κλιμάκιο μνημονεύει συγχρόνως ότι από τον οπτικό έλεγχο δεν διαπίστωσε την ύπαρξη περιμετρικής τάφρου συγκρατήσεως και απορροής των ομβρίων από το χώρο εγκαταστάσεως της μονάδας δεματοποιήσεως και εναποθέσεως των δεματοποιηθέντων συμμείκτων απορριμμάτων. Οι ανωτέρω επισημάνσεις επιβεβαιώνουν το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι όλα τα δεματοποιηθέντα απορρίμματα, από την έναρξη της λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως έως και την παύση της, ουδέποτε απομακρύνθηκαν, όπως προβλεπόταν, προκειμένου να τύχουν ειδικής επεξεργασίας. Άλλωστε, αυτό επιβεβαιώνεται και αποδεικνύεται πλήρως από τα υποβληθέντα έγγραφα αιτήματα του πρώην και νυν Δημάρχου του καθ’ ου Δήμου Πύλου-Νέστορος για την απομάκρυνση τους, που ουδέποτε απαντήθηκαν ούτε κοινοποιήθηκαν από την καθ’ ης Περιφέρεια Πελοποννήσου (βλ. ανωτέρω σελ. 11). Οι ελεγκτικές παρατηρήσεις της κρίσιμης εκθέσεως αυτοψίας αποδεικνύουν επίσης την πλήρη παραβίαση των περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως καθ’ ότι δεν λήφθηκε ποτέ οποιαδήποτε μέριμνα ή επαρκές τεχνικώς μέτρο για την ασφαλή τοποθέτηση των σκουπιδοδεματίων, τα οποία διαρηχθέντα αποσυντίθενται και σέπονται επί του εδάφους, μολύνοντας το περιβάλλον και τον υδροφόρο ορίζοντα, αφού όπως εμφατικώς σημειώνεται δεν κατασκευάστηκε ποτέ περιμετρική τάφρος συγκρατήσεως και απορροής των ομβρίων, με αποτέλεσμα τα εξόχως ρυπογόνα και επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία στραγγίδια των δεματοποιηθέντων απορριμμάτων να ρυπαίνουν συστηματικώς το περιβάλλον.
4. Η ως άνω έκνομη κατάσταση, όσον αφορά τον παρανόμως λειτουργούντα Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, την παύση της λειτουργίας της μονάδας δεματοποιήσεως και της συστηματικής παραβιάσεως των περιβαλλοντικών όρων, ως προς την προσωρινή εναπόθεση των δεματοποιηθέντων απορριμμάτων, τα οποία σαπίζουν επί του χώρου, εκτός των τραγικών και ανεπανόρθωτων συνεπειών εις βάρος του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας αποτέλεσε και αποτελεί διαρκή αιτία και αφορμή για περαιτέρω περιβαλλοντοκτόνα δυσμενή αποτελέσματα, καθ’ ότι στον κρίσιμο χώρο υφίστανται συνεχώς αναφλέξεις απορριμμάτων, που πρόσφατα και δη την 3.6.2014 εξέφυγαν του ελέγχου, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει μεγάλη πυρκαγιά. Υφίσταται ως εκ τούτου άμεσος και επικείμενος κίνδυνος να ξεσπάσει οποτεδήποτε νέα μεγάλη πυρκαγιά με τραγικές συνέπειες και συγχρόνως κατά τη χειμερινή περίοδο των βροχών να αποσυντεθούν τελείως τα δεματοποιηθέντα σκουπίδια, με αποτέλεσμα τα τοξικά στραγγίδιά τους να μολύνουν όλο τον υδροφόρο ορίζοντα και το περιβάλλον.
5. Οι διατάξεις των άρθρων 2 παρ. 1 και 5 παρ. 1 του Συντάγματος κατοχυρώνουν το δικαίωμα στην προσωπικότητα, η οποία συμπεριλαμβάνει το δικαίωμα στο περιβάλλον καθώς και το δικαίωμα στη δημόσια υγεία (άρθρα 24 και 21 του Συντάγματος). Με άλλη διατύπωση, κάθε προσβολή του περιβάλλοντος και κάθε προσβολή της δημόσιας υγείας, κυρίως όταν προέρχεται από όργανα της Πολιτείας, συνιστά ευθεία προσβολή της προσωπικότητας ενός εκάστου, η οποία και θεμελιώνει αξίωση κατά αυτού που ενεργεί τη βλαπτική και επιβαρυντική ενέργεια για την άρση της προσβολής και για τη παύση οποιασδήποτε προσβλητικής πράξης ή παραλείψεως στο μέλλον (ΜΠρΝ 163/91 σε ΝοΒ 39/787 επ. και ΑΠ 1731/2006 σε ΕλλΔ 48/204 επ.) με βάση τις διατάξεις των άρθρων 57 και 59 ΑΚ. Συνεπώς, οι προαναφερθείσες πράξεις και παραλείψεις των καθ’ ων προσβάλλουν ευθέως την προσωπικότητά μου πλήττοντας τα συνταγματικά μου δικαιώματα σε ασφαλές και αειφόρο φυσικό περιβάλλον και στη δημόσια υγεία. Στο σημείο αυτό πρέπει να υπομνησθεί, ότι είμαι δημότης του Δήμου Πύλου-Νέστορος και έως την 31.8.2014 διετέλεσα δημοτικός σύμβουλος του ως άνω Δήμου και επικεφαλής της ελάσσονος μειοψηφίας του δημοτικού συμβουλίου.
6. Από το συνδυασμό των ήδη λεχθέντων συνάγεται ότι, οι καθ’ ων έχουν προσβάλει συστηματικώς και εξακολουθητικώς με παράνομες πράξεις και παραλείψεις τους το περιβάλλον, τη δημόσια υγεία και προδήλως την προσωπικότητά μου. Από τις ως άνω παράνομες πράξεις και παραλείψεις τους εξακολουθεί να υφίσταται κατεπείγουσα περίπτωση και συγχρόνως επικείμενος κίνδυνος, που επιτάσσουν τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων εις βάρος τους και την άμεση προσωρινή ρύθμιση της καταστάσεως. Στο πλαίσιο αυτό, το δικαστήριό σας πρέπει, κάνοντας χρήση και της δικαιοδοτικής του ευχέρειας να διατάξει εις βάρος των καθ’ ων:
α. Την άμεση απομάκρυνση των δεματοποιηθέντων αστικών συμμείκτων απορριμμάτων, τα οποία έχουν διαρρηχθεί και αποσυντίθενται επί του εδάφους.
β. Τη λήψη κάθε πρόσφορου τεχνικώς μέσου και μέτρου, προκειμένου να αποκατασταθεί η ασφαλής δεματοποίηση των διαρρηχθέντων δεματοποιηθέντων αστικών συμμείκτων απορριμμάτων.
γ. Τη διενέργεια προσωρινών τεχνικών μέτρων και δη διανοίξεως περιμετρικής τάφρου συγκράτησης και απορροής των ομβρίων και των στραγγιδίων των δεματοποιηθέντων αστικών συμμείκτων απορριμμάτων.
δ. Τη λήψη άμεσων μέτρων φύλαξης πυροπροστασίας και εγκαταστάσεων εξοπλισμού πυρόσβεσης στον Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου.
ε. Την απαγόρευση εναποθέσεως στον παύσαντα να λειτουργεί Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων και κυρίως ανακυκλώσιμων υλικών.
Επειδή η παρούσα αίτηση μου εισάγεται παραδεκτώς ενώπιόν Σας.
Επειδή είναι νόμω και ουσία βάσιμη.
Επειδή ως δικηγόρος απαλλάσσομαι από την υποχρέωση εκδόσεως γραμματίου προκαταβολής εισφορών.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
και με την ρητή επιφύλαξη όσων νομίμως προσθέσω κατά την συζήτησή της
ΖΗΤΩ
Να γίνει δεκτή η παρούσα αίτηση.
Να διαταχθούν εις βάρος των καθ΄ων ως ασφαλιστικά μέτρα και ως μέτρα ρυθμιστικά της καταστάσεως:
α. Η άμεση απομάκρυνση των δεματοποιηθέντων αστικών συμμείκτων απορριμμάτων, τα οποία έχουν διαρρηχθεί και αποσυντίθενται επί του εδάφους.
β. Η λήψη κάθε πρόσφορου τεχνικώς μέσου και μέτρου, προκειμένου να αποκατασταθεί η ασφαλής δεματοποίηση των διαρρηχθέντων δεματοποιηθέντων αστικών συμμείκτων απορριμμάτων.
γ. Η διενέργεια προσωρινών τεχνικών μέτρων και δη διανοίξεως περιμετρικής τάφρου συγκράτησης και απορροής των ομβρίων και των στραγγιδίων των δεματοποιηθέντων αστικών συμμείκτων απορριμμάτων.
δ. Η λήψη άμεσων μέτρων φύλαξης πυροπροστασίας και εγκαταστάσεων εξοπλισμού πυρόσβεσης στον Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου.
ε. Η απαγόρευση εναποθέσεως στον παύσαντα να λειτουργεί Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων και κυρίως ανακυκλώσιμων υλικών, καθώς και οποιοδήποτε άλλο ασφαλιστικό μέτρο κρίνει δίκαιο, εύλογο και λυσιτελές το Δικαστήριό Σας.
Να εκδοθεί προσωρινή διαταγή που να υποχρεώνει τους καθ’ ων:
α. Να λάβουν προσωρινώς κάθε πρόσφορο τεχνικό μέτρο για την αποκατάσταση των διαρρηχθέντων και εναποτεθέντων επί του εδάφους δεματοποιημένων συμμείκτων απορριμμάτων.
β. Να προβούν στην λήψη προσωρινών μέτρων πυροπροστασίας και συγκράτησης των στραγγιδίων των δεματοποιηθέντων αστικών συμμείκτων απορριμμάτων.
γ. Να απαγορευθεί προσωρινώς η εναπόθεση αστικών συμμείκτων απορριμμάτων και κυρίως ανακυκλώσιμων υλικών στον Χ.Α.Δ.Α Αγίου Νικολάου, που έχει παύσει να λειτουργεί από την 31.12.2008.
Να καταδικασθούν οι καθ΄ων στη δικαστική μου δαπάνη.
Καλαμάτα, 4.9.2014
Ο Πληρεξούσιος Δικηγόρος
Παναγιώτης Γιαννόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου