Δευτέρα 20 Αυγούστου 2012


Ο δρόμος του αερίου στη σκιά του ΝΑΤΟ και της ΕΕ

Του Γιάννου Χαραλαμπίδη

Πόλεμος στον κυβερνοχώρο και επιθέσεις κατά της Κύπρου - Το νέο σύστημα της ασφάλειας, οι αγωγοί, η στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ, οι ΗΠΑ και η ένταξη στο ΝΑΤΟ 
Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ ως απαραίτητη προϋπόθεση για τις επενδύσεις στην ενέργεια και η τεχνολογία του ΝΑΤΟ 
Από αυτές τις στήλες, επί μακρόν είχαμε επισημάνει τη σημασία του ΝΑΤΟ. Και ότι η Κύπρος ήταν και είναι εκ των πραγμάτων ΝΑΤΟ. Είχαμε, μάλιστα, υποστηρίξει προ δεκαπενταετίας ότι, εάν υπήρχε το υποθετικό ερώτημα ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ αντί στην ΕΕ, θα προτιμούσαμε ενδεχομένως πρώτα τη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Διότι το κεντρικό ζητούμενο, που ορθώς προβαλλόταν για την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ, δεν ήταν η οικονομία, η οποία τότε ανθούσε, αλλά η ασφάλεια. Και στα θέματα της ασφάλειας η ΕΕ είναι εξαρτημένη από το ΝΑΤΟ. Η μεν ΕΕ θεωρείται ως η δύναμη εκείνη που εκτελεί τα «civilian missions» (ανθρωπιστικές αποστολές), ενώ το ΝΑΤΟ αποτελεί τον σκληρό πυρήνα, δηλαδή τα «military missions» (στρατιωτικές αποστολές).

Η συνοχή της ΕΕ και το ΝΑΤΟ


Γίνεται αντιληπτό ότι σε περιοχές όπως τη δική μας, όπου οι κλασικοί κανόνες της ισχύος και της στρατηγικής εξακολουθούν να καθορίζουν το γεωστρατηγικό και γεωπολιτικό παιχνίδι, η ανάπτυξη είναι συνδεδεμένη με την ασφάλεια και τα ισοζύγια δυνάμεων. Άλλωστε, οι αντιλήψεις ότι η απουσία της στρατιωτικής ισχύος θα περιορίσει τους πολέμους και θα επιφέρει την ανάπτυξη καταρρίπτεται στην περίοδο που διανύουμε, καθότι εντός της ΕΕ, η οποία στηρίζεται σε δημοκρατικές αρχές και αξίες, καθώς και στους οικονομικούς όρους και δράσεις, επικρατεί μέγιστη κρίση, που απειλεί τη συνοχή της ευρωζώνη και της ίδιας της ΕΕ.
Ακόμη, λοιπόν, και αν καταρρεύσει η ευρωζώνη και η ΕΕ, το ΝΑΤΟ θα συνεχίσει να υπάρχει. Ή τουλάχιστον, ακόμη και αν διαλυθεί η ΕΕ, θα διαλυθεί με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα, πρώτα η ΕΕ και μετά το ΝΑΤΟ. Διότι, εφόσον την πρωτοκαθεδρία του ΝΑΤΟ κατέχουν οι ΗΠΑ, που συνιστούν την παγκόσμια υπερδύναμη, η διάλυση του ΝΑΤΟ είτε θα σηματοδοτηθεί με ένα νέο ανάλογο οργανισμό εξυπηρέτησης των αμερικανικών συμφερόντων ή θα σηματοδοτηθεί με την πτώση των ΗΠΑ, με ό,τι αυτό θα συνεπάγεται για το παγκόσμιο σύστημα.

Η σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία της Γερμανίας 
ΣΤΗΝ παρούσα φάση, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να διασφαλίσει επαρκώς την οικονομία της ευρωζώνης και της Κύπρου, λόγω των αντικρουόμενων εθνικών συμφερόντων των κρατών μελών, των θεσμικών ελλειμμάτων, καθώς και των κακών συνταγών επίλυσης των διαφόρων οικονομικών προβλημάτων. Αληθές είναι ότι τα κράτη του Νότου πληρώνουν και τα δικά τους λάθη. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται και η Κύπρος, αφού η Γερμανία, ως ηγέτιδα της ευρωζώνης και της ΕΕ χώρα: 1. Συνταυτίζει τα δικά της εθνικά συμφέροντα με εκείνα της ευρωζώνης, επιβάλλοντας την αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία, την οποία επέβαλε επιτυχώς στον εαυτό της από το 2005, όταν οι χώρες του Νότου γλεντοκοπούσαν με δανεικά. 2.
Επιδιώκει να επικυριαρχήσει στην ΕΕ με άλλα μέσα, δηλαδή με οικονομικά αντί στρατιωτικά. Επί του παρόντος δε, είναι ηλίου φαεινότερον ότι έχουμε μια γερμανική Ευρώπη και όχι μια ευρωπαϊκή Γερμανία. Και αυτό δεν οφείλεται μόνο στη συμφυή ιμπεριαλιστική πολιτική των Γερμανών, αλλά και στην πολιτική και οικονομική ανωριμότητα των κρατών του Νότου.

Η λογικής της ΕΕ και η θετική ψήφος του Προέδρου ΣΕ ό,τι αφορά την Κύπρο, η ΕΕ έχει πρόθεση παροχής οικονομικής βοήθειας μέσω του Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, ενώ ταυτοχρόνως, παρέχει μερικώς ασφάλεια στην Κύπρο σε διπλωματικό και μερικώς σε ηθικό επίπεδο. Διότι οι αποφάσεις της φιλτράρονται και μέσω των κοινών τουρκικών και ευρωπαϊκών συμφερόντων, καθώς και του γεγονότος ότι το όποιο τουρκικό κτύπημα εντός της ΑΟΖ θα προκαλέσει, επί του παρόντος, πολύ λιγότερο όφελος και πολύ μεγαλύτερο κόστος στην Τουρκία.

Η ασφάλεια, η οποία παρέχεται από το Ισραήλ στην κυπριακή ΑΟΖ λόγω σύγκλισης συμφερόντων, είναι εξίσου σημαντική με εκείνην της ΕΕ. Εάν, δε, η Κύπρος ήταν ΝΑΤΟ, το σύστημα ασφάλειας της Κύπρου θα ήταν αυξημένο, όπως και η αποτροπή έναντι των τουρκικών απειλών. Διότι, τι είναι προτιμότερο για ένα κράτος, να είναι εντός ή εκτός του ΝΑΤΟ; Γιατί η Τουρκία, όπως και η Βρετανία, αντιτίθενται στην ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ; Διότι χάνουν τη μονοπωλιακή σχέση με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ.

Είναι η ίδια λογική με την ΕΕ. Τι θα ήταν προτιμότερο, που είμαστε εντός ή εάν ήμασταν εκτός; Με όλα τα προβλήματα που σήμερα υπάρχουν, είναι πρόδηλο ότι η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας παρέχει περισσότερα οφέλη απ' ό,τι κόστος. Άλλωστε, γι΄ αυτό αντιδρά η Τουρκία. Διότι η Κύπρος διαθέτει θεσμικό, πολιτικό, ακόμη και οικονομικό πλεονέκτημα εντός της ΕΕ. Ακόμη και το υπό καταρτισμό μνημόνιο της Τρόικας αποτελεί μια σανίδα σωτηρίας, που καλύπτει τα λάθη που έγιναν από τα Κύπρια «golden boys» και από τα κυβερνητικά ελλείμματα και την ατολμία για τη λήψη μέτρων και διαρθρωτικών αλλαγών. Όπως, λοιπόν, η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ ενισχύει την κυριαρχία, το ίδιο θα μπορεί να συμβεί και με την ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Η Κύπρος είναι ούτως ή άλλως ΝΑΤΟ, αφού οι εγγυήτριες δυνάμεις ανήκουν στο ΝΑΤΟ και οι στρατοί τους, όπως και οι Βρετανικές Βάσεις, είτε βρίσκονται νόμιμα είτε παράνομα στο νησί. Η ΕΕ, στην οποία ανήκουμε από το 2008 με απόφαση στην οποία έδωσε τη θετική του ψήφο και ο ίδιος ο Πρόεδρος Χριστόφιας, αποφάσισε την εμβάθυνση των σχέσεών της με το ΝΑΤΟ, επί τη βάσει της αρχής της συμπληρωματικότητας.

Ζητήματα ασφάλειας ΝΑΤΟ και «cyberwar»

ΕΙΝΑΙ λογικό, πάντως, ότι εάν και όταν θα αποφασιστεί να οικοδομηθεί νέα πολιτική και στρατηγική για λύση του Κυπριακού, θα πρέπει να στηριχθεί σε δυο πυλώνες. Ο ένας είναι το δικαϊκό σύστημα της ΕΕ με την πλήρη εφαρμογή των αρχών και των αξιών της ΕΕ, καθώς και του κοινοτικού κεκτημένου, και το άλλο είναι το σύστημα ασφάλειας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Αυτό σημαίνει ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ ή ειδική σχέση από τη μια και ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ από την άλλη.
Ώς τότε, όμως, κανείς δεν μπορεί να στερήσει από την Κυπριακή Δημοκρατία να συμμετάσχει στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη, στον οποίο άλλωστε συμμετέχει και η ίδια η Ρωσία, όπως και οι πρώην ανατολικές χώρες. Δεν μπορεί η Αλβανία να είναι μέλος του ΝΑΤΟ και η Κύπρος εκτός! Εάν ήμασταν ήδη μέλος του ΝΑΤΟ, η τύχη της Κύπρου και η υφιστάμενη κατάσταση θα ήταν διαφορετική ως προς την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, που υπάρχουν εντός της κυπριακής ΑΟΖ.

Το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ προχωρούν πολύ πιο γρήγορα απ' ό,τι η ΕΕ. Και ειδικώς στους τομείς της τεχνολογίας και εκ των πραγμάτων της ασφάλειας σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο. Και αφορά η δομή και η δράση του ΝΑΤΟ την Κύπρο, διότι στην περιοχή της κουμάντο κάνει το ΝΑΤΟ. Και θα ήταν καλύτερα να ανήκαμε στο ΝΑΤΟ, παρά αυτό που σήμερα συμβαίνει. Που είμαστε δηλαδή εκτός. Τομείς-κλειδιά που μας αφορούν και θα έπρεπε να είχαμε πρόσβαση στο ΝΑΤΟ είναι:

1. Ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας, που εξελίσσεται σε διαφορά επίπεδα, περιλαμβανομένου και του οικονομικού. Ειδικώς, όμως, είναι σημαντικές οι δυνατότητες στο σύστημα ασφάλειας από τρομοκρατικά κτυπήματα σε όλα τα επίπεδα. Και κυρίως στο επίπεδο εκείνο που αφορά στην ασφάλεια της εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου και του πετρελαίου.
2. Ο πόλεμος στον κυβερνοχώρο, το λεγόμενο «cyberwar», στο πλαίσιο του οποίου η Κύπρος έχει δεχθεί εξωτερικές επιθέσεις σε δικά της δίκτυα που αφορούν στρατηγικούς χώρους, όπως το αεροδρόμιο Λάρνακας από Τούρκους «hackers», οι οποίοι ακόμη και όταν ενεργούν εκτός των κρατικών ορίων, έχουν τις ευλογίες και την παρασκηνιακή κατεύθυνση και στήριξη των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών.

Η τελευταία επίθεση σημειώθηκε στις 27 Ιουλίου στο αεροδρόμιο Λάρνακας. Το ΝΑΤΟ, μετά τη ρωσική επίθεση το 2007 επί της Εσθονίας, η οποία διήρκεσε για 15 μέρες και στράφηκε εναντίον κυβερνητικών και οικονομικών υπηρεσιών, καθώς και σε βάρος του τραπεζικού συστήματος, αποφάσισε στη Σύνοδο της Λισαβόνας το 2010 την οικοδόμηση συγκεκριμένης στρατηγικής για την αντιμετώπιση του «cyberwar».

Ανάλογα προγράμματα βρίσκονται υπό μελέτη και σε επίπεδο ΕΕ, αλλά χωρίς να έχουν το ίδιο ποιοτικό βάθος με εκείνο του ΝΑΤΟ, που έχει ως αρχιτέκτονες τους Αμερικανούς, οι οποίο θεωρούνται πρωταθλητές στο είδος. Επειδή, μάλιστα, γίνεται λόγος για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου, που βρίσκεται εντός της κυπριακής ΑΟΖ και επειδή γίνεται επίσης λόγος για ζητήματα ασφάλειας, που συνιστούν απαραίτητη προϋπόθεση για να επενδύσει κάποιος στην Κύπρο, αξίζει να σημειωθεί η σημασία που έχει το ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ στους τομείς αυτούς.
Το 1982 οι Αμερικανοί κατάφεραν να ανατινάξουν με «λογιστική βόμβα» ένα ρωσικό αγωγό, παρεμβαίνοντας και μεταρρυθμίζοντας την ταχύτητα των βαλβίδων του πέραν των επιτρεπτών ορίων που μπορούσαν να αντέξουν τα μέταλλα και οι συνδέσεις του, με αποτέλεσμα να πραγματοποιηθεί μια τρομερή έκρηξη, η μεγαλύτερη μη πυρηνική έκρηξη, όπως αυτή έγινε αντιληπτή από το διάστημα! Το 2007 οι Ισραηλινοί, χρησιμοποιώντας οπλικά συστήματα των ΗΠΑ που ήταν ενταγμένα στο «cyberwar», παρέλυσαν την αεράμυνα της Συρίας και πραγματοποίησαν αεροπορικές επιδρομές. 3. Ο πόλεμος κατά της πειρατείας και του οικονομικού εγκλήματος, που εξελίσσεται πλέον στο πλαίσιο του «cyberwar».

Τα συμφέροντα της Ρωσίας και ο αρραβώνας Κύπρου - ΝΑΤΟ 
ΣΥΝΕΠΩΣ το μέλλον τόσο της Κύπριου όσο και της περιοχής μας, καθώς και του παγκόσμιου συστήματος περνά μέσα από συμμαχίες όπως το ΝΑΤΟ και την τεχνολογία, την οποία διαθέτει, την οποία χρειαζόμαστε, αλλά και την οποία δεν διαθέτουμε. Και η οποία τεχνολογία, όπως και η ασφάλεια, είναι ζητήματα συναφή με την οικονομία, το εμπόριο και την ενέργεια, και στην περίπτωση της Κύπρου με την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου που βρίσκεται εντός της Κυπριακής ΟΑΖ.
Τόσο, λοιπόν, η υπόθεση του φυσικού αερίου όσο και η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, καθώς και η ανάπτυξη είναι ζητήματα συναφή με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, καθώς και με τα συμφέροντά τους, όπως και με εκείνα των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Χωρίς να κλείνει τα μάτια κάποιος στα όποια ρωσικά συμφέροντα. Σήμερα, όμως, είναι αντιληπτό ότι εκεί όπου μπορούν να δημιουργηθούν κοινωνίες συμφερόντων, η Μόσχα δεν έχει πρόβλημα να συνεργαστεί με την Ουάσιγκτον ακόμη και με το ΝΑΤΟ, επί τη βάσει της αρχής του αμοιβαίου σεβασμού.

Άλλωστε, κανείς δεν ισχυρίζεται ότι εάν ρωσικές εταιρείες επιδιώκουν να εμπλακούν στην εκμετάλλευση του φυσικού αερίου της Κύπρου, θα γίνει αρνητική σε βάρος τους διάκριση. Όσο, δε, για το θέμα του ΝΑΤΟ -και επειδή η Κύπρος είναι ΝΑΤΟ-, τι θα βόλευε περισσότερο τα ρωσικά συμφέροντα: Να ανήκει η Κύπρος στο ΝΑΤΟ μέσω Βρετανών και Τούρκων, όπως συμβαίνει σήμερα, ή να είναι έχει εντός της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας μια φιλικά προσκείμενη χώρα, όπως είναι η Κυπριακή Δημοκρατία;

Το σύνολο των ζητημάτων αυτών είναι συναφές με εκείνο της ασφάλειας, στο πλαίσιο της δημιουργίας κοινωνίας συμφερόντων, που θα φέρουν ανάπτυξη και θα οδηγήσουν μακράν οικονομικών κρίσεων όπως η υφιστάμενη. Καμιά επένδυση δεν μπορεί να γίνει χωρίς ασφάλεια.
Η μελλοντική ασφάλεια και η δημιουργία κοινωνίας συμφερόντων με την Τουρκία και η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου από την Κυπριακή Δημοκρατία στο πλαίσιο της ΕΕ και άλλως πως, περνά και μέσω μιας στρατηγική συμμαχίας με το Ισραήλ, καθώς και μέσω του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, στη λογική και πρακτική της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία και της δημιουργίας μιας νέας ενεργειακής οδού από το Ισραήλ, στην Κύπρο, στην Ελλάδα και απ' εκεί προς την Ευρώπη, της οποίας τις ανάγκες θα καλύπτει ως εναλλακτική επιλογή προς αυτήν της Ρωσίας, χωρίς να σημαίνει ότι καταργεί τις όποιες σχέσεις της με τα κράτη μέλη της ΕΕ και χωρίς να σημαίνει διάρρηξη σχέσεων με τη Μόσχα.

Άλλωστε, μια ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ δεν θα αποτελεί τίποτε λιγότερο και τίποτε περισσότερο από τη θεσμική επισημοποίηση μιας σχέσης, ενός αρραβώνα, που ήδη υπάρχει μεταξύ ΝΑΤΟ και Κύπρου, με τη διαφορά ότι στην τρέχουσα περίοδο όλοι όσοι είναι μπλεγμένοι στο Κυπριακό ανήκουν στο ΝΑΤΟ, πλην του νόμιμου ιδιοκτήτη, δηλαδή της Κυπριακής Δημοκρατίας.

ΓΙΑΝΝΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ
Δρ Διεθνών Σχέσεων

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου