«Πόλεμος» για ανασκαφές επί πληρωμή στην Αρχαία Μεσσήνη
Τελευταία Ενημέρωση: 14/06/2014
- See more at: http://www.tharrosnews.gr/news/content/%C2%AB%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%BF%CF%82%C2%BB-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%83%CE%BA%CE%B1%CF%86%CE%AD%CF%82-%CE%B5%CF%80%CE%AF-%CF%80%CE%BB%CE%B7%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%AE-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1-%CE%BC%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%AE%CE%BD%CE%B7#sthash.7QTmzfxA.dpuf
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΩΝ
«Πόλεμος» για ανασκαφές
επί πληρωμή στην Αρχαία Μεσσήνη
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
«Πρωτόγνωρη εκμετάλλευση της αρχαιολογικής έρευνας» θεωρεί ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ) το κάλεσμα που απευθύνει μέσω της ιστοσελίδας της η Εταιρεία Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών σε ομάδες 4-8 ενήλικων ατόμων να πάρουν μέρος στο προσεχές πρόγραμμα της ανασκαφής και συντήρησης στην Αρχαία Μεσσήνη (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2014), έναντι 120 ευρώ έκαστος την ημέρα.
Στην προχθεσινή ανακοίνωση του ΣΕΑ εκφράζεται «έκπληξη» και για το γεγονός «ότι γνωστό ξενοδοχειακό συγκρότημα της Μεσσηνίας "διαφημίζει" το εν λόγω "τουριστικό πακέτο" στους πελάτες του, χωρίς να υπάρχει καμία ενημέρωση ή άδεια από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού!».
Οι αρχαιολόγοι (της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας) δηλώνουν την αντίθεσή τους στη συμμετοχή ιδιωτών έναντι χρηματικού αντιτίμου σε ανασκαφικές έρευνες, γιατί είναι πέραν κάθε δεοντολογίας.
Για να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά, η ανακοίνωση της Εταιρείας Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών έχει ως εξής, σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε με τίτλο «Συμμετοχή στην ανασκαφή»: «Κατά την ανασκαφική περίοδο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου του 2014 στην Αρχαία Μεσσήνη η Εταιρεία Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών προσκαλεί ομάδες 4-8 ενήλικων ατόμων που θα διαμένουν στη Μεσσηνία να λάβουν μέρος για μια μέρα ή για μια εβδομάδα στο πρόγραμμα της ανασκαφής και της συντήρησης υπό την εποπτεία έμπειρου επιστημονικού προσωπικού. Το κόστος της συμμετοχής τους υπολογίζεται σε 120 ευρώ κατά άτομο και ημέρα».
Μόλις γνωστοποιήθηκε η παραπάνω ανακοίνωση, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων έδωσε στη δημοσιότητα δική του ανακοίνωση, με τίτλο «Η αρχαιολογική έρευνα είναι επιστημονικό έργο και όχι αντικείμενο οικονομικής εκμετάλλευσης».
Σε αυτή αναφέρονται τα εξής: «Με έκπληξη ενημερωθήκαμε από τον ηλεκτρονικό Τύπο και από ανάρτηση στην ιστοσελίδα της Εταιρείας Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών ότι προσκαλούνται ομάδες ενήλικων ατόμων, που θα διαμένουν στη Μεσσηνία, να λάβουν μέρος στο προσεχές πρόγραμμα της ανασκαφής και συντήρησης στην Αρχαία Μεσσήνη (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2014) έναντι συγκεκριμένου αντιτίμου.
Η έκπληξη ήταν ακόμη μεγαλύτερη, όταν πληροφορηθήκαμε ότι γνωστό ξενοδοχειακό συγκρότημα της Μεσσηνίας “διαφημίζει” το εν λόγω “τουριστικό πακέτο” στους πελάτες του, χωρίς να υπάρχει καμία ενημέρωση ή άδεια από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού!
Πρόκειται για μια πρωτόγνωρη προσπάθεια οικονομικής εκμετάλλευσης ακόμη και της επιστημονικής διαδικασίας της αρχαιολογικής έρευνας, στην οποία είμαστε αντίθετοι και καλούμε και όλη την επιστημονική κοινότητα να αντισταθεί σε διαδικασίες που ιδιωτικοποιούν ακόμη και την επιστημονική έρευνα!
Είμαστε αντίθετοι σε οποιοδήποτε πρόγραμμα συμμετοχής ιδιωτών έναντι χρηματικού αντιτίμου σε ανασκαφικές έρευνες, ενάντια σε κάθε δεοντολογία και πρόβλεψη του αρχαιολογικού νόμου.
Η άδεια ανασκαφής, μελέτης και έρευνας δίνεται σε Ιδρύματα και φορείς (στην προκειμένη περίπτωση στην Αρχαιολογική Εταιρεία) για την προαγωγή της επιστημονικής γνώσης και όχι για την απευθείας εξωθεσμική εμπορική εκμετάλλευσή τους!
Οι κίνδυνοι που συνεπάγεται η συμμετοχή ανθρώπων άσχετων με την Αρχαιολογία στη διαδικασία της ανασκαφής, της αναστήλωσης ή της συντήρησης, είναι προφανείς: από την αλλοίωση της ανασκαφικής τεκμηρίωσης (που είναι η βάση της επιστημονικής έρευνας) μέχρι και τη λαθροχειρία από πλευράς συμμετεχόντων. Ο μεγαλύτερος, όμως, κίνδυνος είναι η επιστημονική έρευνα να εκπέσει σε αντικείμενο οικονομικής εκμετάλλευσης, πόσω μάλλον εκμετάλλευσης από έναν ιδιώτη!
Είμαστε υπέρμαχοι του ανοίγματος της ανασκαφικής εμπειρίας στο κοινό –και ιδιαίτερα στις τοπικές κοινωνίες- με οργανωμένες ξεναγήσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα και άλλες δράσεις ενημέρωσης, όπως πολλές Εφορείες Αρχαιοτήτων και πολλοί ανασκαφείς πραγματοποιούν. Τέτοιες δράσεις, που προφανώς πραγματοποιούνται δωρεάν από τους ίδιους τους ερευνητές, στόχο έχουν να φέρουν τους πολίτες σε επαφή με τη διαδικασία παραγωγής της επιστημονικής γνώσης και τις μεθόδους της αρχαιολογικής επιστήμης κι όχι να καταστήσουν την επιστημονική έρευνα σε «προσοδοφόρα ενασχόληση». Άλλωστε, οι αρχαιολογικές ανασκαφές που διενεργούνται στην Ελλάδα από το εξειδικευμένο προσωπικό της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, τα Ελληνικά Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και τις Ξένες Αρχαιολογικές Σχολές, έχουν μακρά ιστορία και εμπειρία στην πρόοδο της έρευνας, αλλά και στη διάχυση της γνώσης που απορρέει από το ανασκαφικό έργο, μέσα από ποικίλες μορφωτικές και επιστημονικές δραστηριότητες που απευθύνονται και στο ευρύτερο κοινό. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι και η οργάνωση πολυάριθμων επισκέψιμων αρχαιολογικών χώρων, η δημιουργία πολλών νέων Μουσείων ή οι επανεκθέσεις στα υφιστάμενα Μουσεία, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό και στην ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση του τουρισμού στον τόπο μας. Καλό θα ήταν το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού να ενισχύει και να χρηματοδοτεί τέτοιες επιστημονικές δράσεις, που μπορούν να έχουν κοινωνική χρησιμότητα για μια ολόκληρη περιοχή και όχι για το κέρδος συγκεκριμένου ξενοδοχειακού συγκροτήματος.
Τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα και τα κινητά αρχαία που έρχονται στο φως με τις ανασκαφές αποτελούν δημόσιο αγαθό, το οποίο προστατεύεται από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και αναδεικνύεται με σύγχρονα μέσα και κατάλληλο εποπτικό υλικό, για να είναι με ασφάλεια προσβάσιμο σε όλους
Γι’ αυτό δεν μπορεί να αποτελεί “πακέτο” πολυτελούς πολιτιστικού τουρισμού με μοναδικό κριτήριο τα οικονομικά ανταλλάγματα, ούτε είναι θεμιτό να αντιμετωπιστεί ως ανταποδοτικό μέσο για τυχόν χρηματοδότηση της έρευνας ή της προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, η οποία είναι καθήκον πρωτίστως της Πολιτείας, αλλά και των επιστημονικών φορέων που διεξάγουν, κατόπιν αδείας και με τους σχετικούς όρους, την έρευνα.
Τέλος, εκφράζουμε την ανησυχία μας για την χαρακτηριστική άνεση με την οποία ένας ιδιώτης (ξενοδοχειακό συγκρότημα) θεωρεί ότι μπορεί να διαφημίζει “πακέτα” που περιλαμβάνουν “συμμετοχή σε ανασκαφή”, χωρίς καμία έγκριση από το ΥΠΠΟΑ. Ποιο είναι το επόμενο βήμα άραγε; Οι ιδιωτικές ανασκαφές στην αυλή των ξενοδοχείων;
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, που θα είναι πάντοτε αντίθετος σε κάθε μορφή παραχώρησης των μνημείων, των αρχαιολογικών χώρων και των Δημόσιων Μουσείων για εκμετάλλευση από ιδιώτες επενδυτές, θα σταθεί απέναντι και σε οποιαδήποτε ενέργεια θέτει σε κίνδυνο την επιστημονική διαδικασία της έρευνας και την ασφάλεια των αρχαιοτήτων, παραμένοντας παράλληλα αρωγός στη δημοσιοποίηση της γνώσης και την ευαισθητοποίηση του κοινού χωρίς οικονομικούς και κοινωνικούς αποκλεισμούς».
«Πόλεμος» για ανασκαφές
επί πληρωμή στην Αρχαία Μεσσήνη
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
«Πρωτόγνωρη εκμετάλλευση της αρχαιολογικής έρευνας» θεωρεί ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ) το κάλεσμα που απευθύνει μέσω της ιστοσελίδας της η Εταιρεία Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών σε ομάδες 4-8 ενήλικων ατόμων να πάρουν μέρος στο προσεχές πρόγραμμα της ανασκαφής και συντήρησης στην Αρχαία Μεσσήνη (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2014), έναντι 120 ευρώ έκαστος την ημέρα.
Στην προχθεσινή ανακοίνωση του ΣΕΑ εκφράζεται «έκπληξη» και για το γεγονός «ότι γνωστό ξενοδοχειακό συγκρότημα της Μεσσηνίας "διαφημίζει" το εν λόγω "τουριστικό πακέτο" στους πελάτες του, χωρίς να υπάρχει καμία ενημέρωση ή άδεια από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού!».
Οι αρχαιολόγοι (της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας) δηλώνουν την αντίθεσή τους στη συμμετοχή ιδιωτών έναντι χρηματικού αντιτίμου σε ανασκαφικές έρευνες, γιατί είναι πέραν κάθε δεοντολογίας.
Για να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά, η ανακοίνωση της Εταιρείας Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών έχει ως εξής, σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε με τίτλο «Συμμετοχή στην ανασκαφή»: «Κατά την ανασκαφική περίοδο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου του 2014 στην Αρχαία Μεσσήνη η Εταιρεία Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών προσκαλεί ομάδες 4-8 ενήλικων ατόμων που θα διαμένουν στη Μεσσηνία να λάβουν μέρος για μια μέρα ή για μια εβδομάδα στο πρόγραμμα της ανασκαφής και της συντήρησης υπό την εποπτεία έμπειρου επιστημονικού προσωπικού. Το κόστος της συμμετοχής τους υπολογίζεται σε 120 ευρώ κατά άτομο και ημέρα».
Μόλις γνωστοποιήθηκε η παραπάνω ανακοίνωση, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων έδωσε στη δημοσιότητα δική του ανακοίνωση, με τίτλο «Η αρχαιολογική έρευνα είναι επιστημονικό έργο και όχι αντικείμενο οικονομικής εκμετάλλευσης».
Σε αυτή αναφέρονται τα εξής: «Με έκπληξη ενημερωθήκαμε από τον ηλεκτρονικό Τύπο και από ανάρτηση στην ιστοσελίδα της Εταιρείας Μεσσηνιακών Αρχαιολογικών Σπουδών ότι προσκαλούνται ομάδες ενήλικων ατόμων, που θα διαμένουν στη Μεσσηνία, να λάβουν μέρος στο προσεχές πρόγραμμα της ανασκαφής και συντήρησης στην Αρχαία Μεσσήνη (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2014) έναντι συγκεκριμένου αντιτίμου.
Η έκπληξη ήταν ακόμη μεγαλύτερη, όταν πληροφορηθήκαμε ότι γνωστό ξενοδοχειακό συγκρότημα της Μεσσηνίας “διαφημίζει” το εν λόγω “τουριστικό πακέτο” στους πελάτες του, χωρίς να υπάρχει καμία ενημέρωση ή άδεια από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού!
Πρόκειται για μια πρωτόγνωρη προσπάθεια οικονομικής εκμετάλλευσης ακόμη και της επιστημονικής διαδικασίας της αρχαιολογικής έρευνας, στην οποία είμαστε αντίθετοι και καλούμε και όλη την επιστημονική κοινότητα να αντισταθεί σε διαδικασίες που ιδιωτικοποιούν ακόμη και την επιστημονική έρευνα!
Είμαστε αντίθετοι σε οποιοδήποτε πρόγραμμα συμμετοχής ιδιωτών έναντι χρηματικού αντιτίμου σε ανασκαφικές έρευνες, ενάντια σε κάθε δεοντολογία και πρόβλεψη του αρχαιολογικού νόμου.
Η άδεια ανασκαφής, μελέτης και έρευνας δίνεται σε Ιδρύματα και φορείς (στην προκειμένη περίπτωση στην Αρχαιολογική Εταιρεία) για την προαγωγή της επιστημονικής γνώσης και όχι για την απευθείας εξωθεσμική εμπορική εκμετάλλευσή τους!
Οι κίνδυνοι που συνεπάγεται η συμμετοχή ανθρώπων άσχετων με την Αρχαιολογία στη διαδικασία της ανασκαφής, της αναστήλωσης ή της συντήρησης, είναι προφανείς: από την αλλοίωση της ανασκαφικής τεκμηρίωσης (που είναι η βάση της επιστημονικής έρευνας) μέχρι και τη λαθροχειρία από πλευράς συμμετεχόντων. Ο μεγαλύτερος, όμως, κίνδυνος είναι η επιστημονική έρευνα να εκπέσει σε αντικείμενο οικονομικής εκμετάλλευσης, πόσω μάλλον εκμετάλλευσης από έναν ιδιώτη!
Είμαστε υπέρμαχοι του ανοίγματος της ανασκαφικής εμπειρίας στο κοινό –και ιδιαίτερα στις τοπικές κοινωνίες- με οργανωμένες ξεναγήσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα και άλλες δράσεις ενημέρωσης, όπως πολλές Εφορείες Αρχαιοτήτων και πολλοί ανασκαφείς πραγματοποιούν. Τέτοιες δράσεις, που προφανώς πραγματοποιούνται δωρεάν από τους ίδιους τους ερευνητές, στόχο έχουν να φέρουν τους πολίτες σε επαφή με τη διαδικασία παραγωγής της επιστημονικής γνώσης και τις μεθόδους της αρχαιολογικής επιστήμης κι όχι να καταστήσουν την επιστημονική έρευνα σε «προσοδοφόρα ενασχόληση». Άλλωστε, οι αρχαιολογικές ανασκαφές που διενεργούνται στην Ελλάδα από το εξειδικευμένο προσωπικό της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, τα Ελληνικά Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και τις Ξένες Αρχαιολογικές Σχολές, έχουν μακρά ιστορία και εμπειρία στην πρόοδο της έρευνας, αλλά και στη διάχυση της γνώσης που απορρέει από το ανασκαφικό έργο, μέσα από ποικίλες μορφωτικές και επιστημονικές δραστηριότητες που απευθύνονται και στο ευρύτερο κοινό. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι και η οργάνωση πολυάριθμων επισκέψιμων αρχαιολογικών χώρων, η δημιουργία πολλών νέων Μουσείων ή οι επανεκθέσεις στα υφιστάμενα Μουσεία, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό και στην ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση του τουρισμού στον τόπο μας. Καλό θα ήταν το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού να ενισχύει και να χρηματοδοτεί τέτοιες επιστημονικές δράσεις, που μπορούν να έχουν κοινωνική χρησιμότητα για μια ολόκληρη περιοχή και όχι για το κέρδος συγκεκριμένου ξενοδοχειακού συγκροτήματος.
Τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα και τα κινητά αρχαία που έρχονται στο φως με τις ανασκαφές αποτελούν δημόσιο αγαθό, το οποίο προστατεύεται από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και αναδεικνύεται με σύγχρονα μέσα και κατάλληλο εποπτικό υλικό, για να είναι με ασφάλεια προσβάσιμο σε όλους
Γι’ αυτό δεν μπορεί να αποτελεί “πακέτο” πολυτελούς πολιτιστικού τουρισμού με μοναδικό κριτήριο τα οικονομικά ανταλλάγματα, ούτε είναι θεμιτό να αντιμετωπιστεί ως ανταποδοτικό μέσο για τυχόν χρηματοδότηση της έρευνας ή της προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, η οποία είναι καθήκον πρωτίστως της Πολιτείας, αλλά και των επιστημονικών φορέων που διεξάγουν, κατόπιν αδείας και με τους σχετικούς όρους, την έρευνα.
Τέλος, εκφράζουμε την ανησυχία μας για την χαρακτηριστική άνεση με την οποία ένας ιδιώτης (ξενοδοχειακό συγκρότημα) θεωρεί ότι μπορεί να διαφημίζει “πακέτα” που περιλαμβάνουν “συμμετοχή σε ανασκαφή”, χωρίς καμία έγκριση από το ΥΠΠΟΑ. Ποιο είναι το επόμενο βήμα άραγε; Οι ιδιωτικές ανασκαφές στην αυλή των ξενοδοχείων;
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, που θα είναι πάντοτε αντίθετος σε κάθε μορφή παραχώρησης των μνημείων, των αρχαιολογικών χώρων και των Δημόσιων Μουσείων για εκμετάλλευση από ιδιώτες επενδυτές, θα σταθεί απέναντι και σε οποιαδήποτε ενέργεια θέτει σε κίνδυνο την επιστημονική διαδικασία της έρευνας και την ασφάλεια των αρχαιοτήτων, παραμένοντας παράλληλα αρωγός στη δημοσιοποίηση της γνώσης και την ευαισθητοποίηση του κοινού χωρίς οικονομικούς και κοινωνικούς αποκλεισμούς».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου